Królestwo Niderlandów – trudne „przepraszam” za przeszłość kolonialną
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.87.03Keywords:
slavery, colonies, abolition, Netherlands Antilles, Suriname, Kingdom of the NetherlandsAbstract
THE KINGDOM OF THE NETHERLANDS – DIFFICULT “I AM SORRY” FOR THE COLONIALPAST
On 19 December 2022, Mark Rutte, as the first Prime Minister of the Kingdom of the Netherlands, officially apologized for the harm suffered by the descendants of slaves brought to work in colonies in the Caribbean, Suriname, Asia and the European Netherlands. The Prime Minister announced state celebrations on the occasion of the 150th anniversary of the abolition of slavery in the Kingdom’s colonies on 1 July 2023. The slave trade brought great profits. After World War II, only Suriname and the Netherlands Antilles remained within the colonial empire of the Netherlands (New Dutch Guinea was a dependent territory until 1962). As a result of the political reforms of 2010, the Netherlands Antilles were dissolved. Currently, the Kingdom of the Netherlands consist of four autonomous countries and special (overseas) municipalities that are part of the European Netherlands. The decision to apologize for the Kingdom’s colonial past will not end deep-seated disputes. In 2021, a report was issued stating that slavery was a crime against the population and calling for the creation of a Kingdom fund for the families of people affected by slavery. Its adoption will have far-reaching effects on Dutch society.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
|1863 of 1873? Wanneer werd de slavernij nou (echt) afgeschaft?, NOS, 3 VII 2020, [online]https://nos.nl/collectie/13918/artikel/2339475-1863-of-1873-wanneer-werd-de-slavernijnou-echt-afgeschaft.
Google Scholar
Advies: Nederland moet excuses maken voor slavernij en herstel regelen, „De Volkskrant” 2021, 1 VII, [online] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/advies-nederlandmoet-excuses-maken-voor-slavernij-en-herstel-regelen~b2654278/.
Google Scholar
Anderson B., Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, przeł. S. Amsterdamski, Kraków–Warszawa 1997.
Google Scholar
Balicki J., Bogucka M., Historia Holandii, Wrocław 1989.
Google Scholar
Belgia przeprasza Kongo za przemoc w czasach kolonializmu, „Rzeczpospolita” 2020, 30 VI, [online] https://www.rp.pl/historia/art8891111-belgia-przeprasza-kongo-za-przemoc-w-czasach-kolonializmu.
Google Scholar
Blussé L., de Moor J., Nederlanders over zee, Franeker 1983.
Google Scholar
Bossenbroek M., Heen en terug oraz Familie uit Indië, [w:] M. Bossenbroek, De Meelstreep. Terugkeer en opvang na de Tweede Wereldoorlog, Amsterdam 2001.
Google Scholar
Boxer Ch.R., The Dutch in Brazil, 1724-1654, Oxford 1957.
Google Scholar
Boxer Ch.R., The Dutch Seaborn Empire 1600-1800, London 1973.
Google Scholar
Czerep J., Pojednanie Francji i Rwandy 27 lat po ludobójstwie, „Biuletyn PISM” 2021, nr 106, [online] https://www.pism.pl/publikacje/Pojednanie_Francji_i_Rwandy_27_lat_po_ludobojstwie.
Google Scholar
Davies N., Europa. Rozprawa historyka z historią, przeł. E. Tabakowska, Kraków 2010.
Google Scholar
Davies N., Na krańce świata. Podróż historyka przez historię, przeł. E. Tabakowska, Kraków 2017.
Google Scholar
De speech van Mark Rutte, met toelichtingen, NRC, 19 XII 2022, [online] https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/19/de-speech-van-mark-rutte-met-toelichtingen-a4151971.
Google Scholar
Gawrycki M.F., Historia Małych Antyli, Warszawa 2019.
Google Scholar
German President Frank-Walter Steinmeier Has Indefinitely Postponed a Visit to Mame a Personal Apology in the Parliament in Windhoek, „Africa Confidential” 2022, 18 I, [online] https://www.africa-confidential.com/profile/id/4640/Frank-Walter_Steinmeier.
Google Scholar
Global Estimates of Modern Slavery, Walk Free, [online] https://www.walkfree.org/reports/global-estimates-of-modern-slavery-2022.
Google Scholar
Gomes P.D., Afschaffing van de slavernij? In Suriname ging het nog tien jaar voort, „De Correspondent” 2017, 30 X, [online] https://decorrespondent.nl/7530/afschaffing-van-de-slavernij-in-suriname-ging-hetnog-tien-jaar-voort/2939316396390-e0e5cdf0.
Google Scholar
Góralczyk W., Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa 2004.
Google Scholar
Graves R., Patai R., Mity hebrajskie. Księga Rodzaju, przeł. R. Gromadzka, Warszawa 2003.
Google Scholar
Grotius H., Trzy księgi o prawie wojny i pokoju, w których znajdują wyjaśnienie prawo natury i prawo narodów, a także zasady prawa publicznego, przeł. i oprac. R. Bierzanek, Warszawa 1957, t. 1.
Google Scholar
Heijer H. den, De geschiedenis van de WIC, Zutphen 2002.
Google Scholar
Indonesian War of Independence (in Numbers), NIOD (Institute for War, Holocaust and Genocide Studies), [online] https://www.niod.nl/en/frequently-asked-questions/indonesianwar-independence-numbers.
Google Scholar
Israel J.I., The Dutch Republic and the Hispanic World, 1606-1661, Oxford 1982.
Google Scholar
Jankowski Ł., Kolonie francuskie latach 1940-45, „Dialogi Polityczne” 2008, nr 7, https://doi.org/10.12775/DP.2007.021.
DOI: https://doi.org/10.12775/DP.2007.021
Google Scholar
Jendroszczyk P., Niemcy płacą za ludobójstwo w Namibii. „To nie reparacje”, „Rzeczpospolita” 2021, 3 VI, [online] https://www.rp.pl/kraj/art102821-niemcy-placa-za-ludobojstwo-w-namibii-to-nie-reparacje.
Google Scholar
Kabinet onderzoekt wet over slavernijverleden, NOS, 30 VI 2020, [online] https://nos.nl/artikel/2339037-kabinet-onderzoekt-wet-over-slavernijverleden.
Google Scholar
Kikkert J.G., De wereld volgens Luns, Utrecht 1992.
Google Scholar
Knight F.W., The Caribbean. The Genesis of a Fragmented Nationalism, New York 1990.
Google Scholar
Kom A. de, Ketenen van het verleden. Het Rapport van Bevindingen van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden, Amsterdam 2021, [online] https://open.overheid.nl/repository/ronl-27c6068b-1705-49b1-b125-643b8905fd13/1/pdf/Ketenen%20van%20het%20verleden%20_met%20bijlagen_-web-26%20juli.pdf.
Google Scholar
Kom A. de, Ketenen van het verleden (met bijlagen), Amsterdam 2021, [online] https://open.overheid.nl/repository/ronl-27c6068b-1705-49b1-b125-643b8905fd13/1/pdf/Ketenenvanhetverleden _met bijlagen_-web-26juli.pdf.
Google Scholar
Kroonprins: „Ik ben gek op Afrika”, NRC, 18 IV 2002; Summiere veroordeling slavernij door kroonprins, Zeeburg Nieuws, 15 IV 2002, [online] https://web.archive.org/web/20091215031450/http://www.zeeburgnieuws.nl/integratie/slavernij.html.
Google Scholar
Laskowska N., Indonezja, Warszawa 2012.
Google Scholar
Leśniewski M., Mocarstwa kolonialne w Afryce, „Polityka” 2020, 3 XI, [online] https://www.polityka.pl/pomocnikhistoryczny/1976882,1,mocarstwa-kolonialne-w-afryce.read.
Google Scholar
Łepkowski T., Archipelagu dzieje niełatwe. Obrazy z przeszłości Antyli. XV-XX w., Warszawa 1964.
Google Scholar
Macron jedzie do Algierii. Chce rozmawiać o dostawach gazu, oprac. A. Mężyński, Dziennik.pl, 25 VIII 2022, [online] https://gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/8524254,emmanuel-macron-gaz-algieria.html.
Google Scholar
Non Self-Governing Territories, United Nations, [online] https://www.un.org/dppa/decolonization/en/nsgt.
Google Scholar
Oostindie G., Klinkers I., Decolonising the Caribbean. Dutch Policies in a Comparative Perspective, Amsterdam–Chicago 2004, https://doi.org/10.5117/9789053566541.
DOI: https://doi.org/10.5117/9789053566541
Google Scholar
Orłowski T., Protokół dyplomatyczny. Ceremoniał & etykieta, Warszawa 2010.
Google Scholar
The Oxford Encyclopedia of American Business, Labor, and Economic History, red. M. Dubofsky, New York 2013.
Google Scholar
Papież Jan Paweł: przebaczcie winy Kościoła, 13 III 2000, [online] http://www.dialog.org/dialog_pl/kosciol-przebaczenie.htm.
Google Scholar
Rudawski B., Ludobójstwo w Namibii. Niemiecki rozrachunek z kolonialną przeszłością, „Biuletyn Instytutu Zachodniego” 2017, nr 291.
Google Scholar
Rudnicki J., Zawłaszczenie jako sposób nabycia terytorium państwowego. Ewolucja doktryny i praktyki, „Roczniki Nauk Prawnych” 2014, t. 24, nr 4.
Google Scholar
Rumoerige onthulling Nationaal Monument Slavernijverleden, Zeeburg Nieuws, 2 VII 2002, [online] https://web.archive.org/web/20091215031450/http://www.zeeburgnieuws.nl/integratie/slavernij.html.
Google Scholar
Sadelhoff L. von, Premier Rutte kijkt nu anders naar Zwarte Piet: „Rijkelijk laat, maar welmooi”, RTL Nieuws, 5 VI 2020, [online] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5144291/rutte-zwarte-piet-discussie-debat-zwarte-nederlanders.
Google Scholar
Salij J., Stosunek Kościoła do niewolnictwa, Opoka, 27 I 2006, [online] https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TD/praca_nad_wiara/stosunek_do_niewolnictwa.html.
Google Scholar
Sint Nicolaas E. [i in.], Tien verhalen, miljoenen levens. Slavernij. Het verhaal van João, Wally, Oopjen, Paulus, Van Bengalen, Surapati, Sapali, Tula, Dirk, Lohkay, Amsterdam 2021.
Google Scholar
Słuczański E., Polityka zagraniczna Indonezji na przełomie lat 60-tych i 70-tych, Warszawa 1974.
Google Scholar
Sobczyński M., Państwa i terytoria zależne. Ujęcie geograficzno-polityczne, Toruń 2006.
Google Scholar
Staatsregeling van de Nederlandse Antillen, worldstatemen.org, [online] https://www.worldstatesmen.org/nethantilles_const1954.pdf.
Google Scholar
Stasiński M., Prezydent Meksyku chce zrobić „przerwę” w stosunkach z Hiszpanią, Wyborcza.pl, 10 II 2022, [online] https://wyborcza.pl/7,75399,28098876,prezydent-meksyku-chcezrobic-przerwe-w-stosunkach-z-hiszpania.html.
Google Scholar
Steinwehr U., Dutch Zwarte Piet Reignites Blackface Debate, Deutsche Welle, 16 XI 2019, [online]
Google Scholar
https://www.dw.com/en/dutch-zwarte-piet-reignites-blackface-debate/a-51232646.
Google Scholar
Światowa Konferencja Przeciw Rasizmowi, Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Pochodnym Formom Nietolerancji w Durbanie (Republika Południowej Afryki), 31 VIII-7 IX 2001, [online] https://www.unic.un.org.pl/durban/deklaracja_program.php.
Google Scholar
Vandeputte O., Niderlandzki. Język dwudziestu milionów Holendrów i Flamandów, przeł. i oprac. J. Koch, Rekkem 1995.
Google Scholar
Wielenga F., Nederland in de twintigste eeuw, Amsterdam 2009.
Google Scholar
W sto dni wymordowano 800 tysięcy ludzi, Macron uznał odpowiedzialność Francji. „Zabrakło słowa przepraszam”, TVN24, 27 V 2021, [online] https://tvn24.pl/swiat/emmanuel-macron-w-rwandzie-prezydent-uznal-odpowiedzialnosc-francji-za-ludobojstwo-tutsi-5105699.
Google Scholar
Wesel B., Reparacje za zbrodnie kolonialne: pieniądze i milczenie, Deutsche Welle, 4 VI 2021, [online] https://www.dw.com/pl/reparacje-za-zbrodnie-kolonialne-pieni%C4%85dzei-milczenie/a-57771073.
Google Scholar
Wesseling H.L., Indië verloren, rampspoed geboren en andere opstellen over de geschiedenis van de Europese expansie, Amsterdam 1995.
Google Scholar
Wet afschaffing slavernij (1863), „Historiek” 2017, 12 XII, [online] https://www.jstor.org/stable/41848796?seq=1#metadata_info_tab_contents.
Google Scholar
Wielenga F., Nederland in de twintigste eeuw, Amsterdam 2009.
Google Scholar
Winter J.M. van, De openbare mening in Nederland over de afschaffing der slavernij, „De West-Indische Gids” 1952.
DOI: https://doi.org/10.1163/22134360-90000111
Google Scholar
Wolska A., Belgia: Król przeprasza Kongo za okres kolonialny. Nie wspomina Leopolda II, EURACTIV.pl, 1 VII 2020, [online] https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/belgia-krol-przeprasza-kongo-za-okres-kolonialny-filip-i-tintin-komiks/.
Google Scholar
Wolska A., Niemcy uznały zbrodnie z czasów kolonialnego panowania w Namibii za ludobójstwo, EURACTIV.pl, 28 V 2021, [online] https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/niemcy-uznaly-kolonialne-panowanie-w-namibii-za-ludobojstwo.
Google Scholar
Zins H., Historia Afryki Wschodniej, Wrocław 1986.
Google Scholar
Zumthor P., Życie codzienne w Holandii w czasach Rembrandta, przeł. E. Bąkowska, Warszawa 1965.
Google Scholar
Żelichowski R., Antyle Holenderskie. Słoneczna strona Królestwa Niderlandów, Warszawa 2022.
Google Scholar
Żelichowski R., Flandria, Warszawa 2018.
Google Scholar
Żelichowski R., Nowy ład na Antylach Holenderskich, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 2014, nr 17, https://doi.org/10.18778/1508-1117.17.11.
DOI: https://doi.org/10.18778/1508-1117.17.11
Google Scholar
Żelichowski R., Stosunki polsko-holenderskie w Europie pojałtańskiej, Warszawa 2014.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
