Dynamika relacji macedońsko – tureckich w latach 1991-1995
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.22.2025.97.19Keywords:
Macedonia, Türkiye, Balkans, international recognition, self-determinationAbstract
DYNAMICS OF MACEDONIAN-TURKISH RELATIONS IN 1991-1995
The aim of this study is to explain how Macedonia achieved independence on September 8, 1991, after the collapse of Yugoslavia, and Turkey’s position towards this independency. Turkey was one of the few states supporting Macedonia in the first years of its independence. The main objective of this paper is to analyse and explain the dynamics of political and security relations between Macedonia and Turkey. The author decided to choose this topic because academic research explaining the role of Turkey in the process of gaining international recognition by Macedonia during its first period of existence is insufficient: both in Macedonia, and in Turkey. The author analyses through the prism of the most important problems that the young state faced: international recognition, inclusion in the international community, and security issues. The period examined in the article was crucial for the newly formed Macedonian state, which, due to Greek opposition, struggled with the problems outlined above. Turkey, on the other hand, appeared as Macedonia’s only regional ally during the period in question. The text also explains the reasons for Turkish involvement in the ‘Macedonian affair’, stemming from complicated Turkish-Greek relations.
Downloads
References
4 Yugoslav cumhuriyeti tanındı, „Cumhuriyet Gazetesi” 1992, 7 II, [online] https://egazete.cumhuriyet.com.tr/oku/192/1992-02-07/0.
Admission of the State Whose Application is Contained in Document A/47/876-S/25147 to Membership in the United Nations: Resolution / Adopted by the General Assembly at the 98th Plenary Meeting, A/RES/47/225, 8 IV 1993, [online] https://digitallibrary.un.org/record/166464?ln=en.
Aliu M.M, Makedonya’nın Bağımsızlığı Sonrası Türkiye ile İlişkileri, „Balkan Araştırmaları Dergisi” 2013, vol. 4, nr 2, s. 43-62.
Andow S., Na moj naczin [Андов C., На мој начин], Skopje 2003.
Ankara’nın politikasına övgü, „Milliyet Gazetesi” 1992, 24 I, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1992.01.24.
Bağımsızlık Hareketi Artık Durdurulamaz, „Milliyet Gazetesi” 1991, 13 VII, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1991.07.13.
Büyükelçilik Tarihi ve Önceki Büyükelçilerimiz, [online] https://skopje-emb.mfa.gov.tr/Mission/MissionChiefHistory.
Czepreganow T., Istorija na makedonskiot narod [Чепреганов T., Историја на македонскиот народ], Skopje 2008.
Declaration on Former Yugoslavia, European Council in Lisbon (26-27 June 1992): Conclusions of the Presidency, Annex II, DOC/92/3, 27 VI 1992, [online] https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/DOC_92_3.
Declaration on Yugoslavia, Extraordinary EPC Ministerial Meeting, Brussels, 16 XII 1991, „British Yearbook of International Law” 1991, s. 560-561.
Demirel: Eski Yugoslav cumhuriyetlerini tanıyacağız, „Cumhuriyet Gazetesi” 1992, 31 I, [online] https://egazete.cumhuriyet.com.tr/en/read/192/1992-01-31/0.
Dogowor za sorabotka wo oblasta na woenata obuka pomegju Władata na Republika Makedonija i Władata na Republika Turcija skluczen wo Skopje na 24. mart 1994 godina [Договор за соработка во областа на воената обука помеѓу Владата на Република Македонија и Влaдата на Република Турција склучен во Скопје на 24. март 1994 година], [online] https://mfa.gov.mk/mk/page/1840/megjunarodni-dogovori.
Edinstwena preczka e powtorno Grcija, „Nowa Makedonija” [Единствена пречка е повторно Грција, „Нова Македонија“] 1992, 3 V, s. 1.
Gligorov K., ABD’de Yunanlıları kızdırdı: „Türkıye, bızı bır kaç güne kadar tanıyor”, „Milliyet Gazetesi” 1992, 31 I, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1992.01.31. DOI: https://doi.org/10.5860/CHOICE.31-0581
Gligorow K., Makedonija e se szto imame [Глигоров K., Македонија е сé што имаме], Skopje 2001.
Gocewski T., Odbranbenoto osamostojuwanie na Makedonija: czekor kon suwerena drżawa [Т. Гоцевски, Одбранбеното осамостојување на Македонија: чекор кон суверена држава], Kumanowo 2001.
Hatipoğlu M., Kuruluşundan Günümüze Makedonya Cumhuriyeti’nin Dış Politikası ve Balkan Ülkeleriyle Ilişkileri(1991-2000), [w:] Balkan Diplomasisi, red. Ö. Lütem, B. Coşkun, Ankara2001.
Katz V., A Platform on the Future Yugoslav Community (Izetbegovic-Gligorov Plan). A View from the Perspective of Bosnia and Herzegovina, „Politeja”, vol. 11, nr 4(30), s. 191-209, https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.30.18. DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.30.18
Kut Ş., Makedonya ve Sorunları, [w:] Balkanlar’da Kimlik ve Egemenlik, red. Ş. Kut, Istanbul 2005, s. 79-90.
Letter dated 7 April 1993 from the President of the Security Council to the Secretary-General, A/47/923, [online] https://digitallibrary.un.org/record/164854?ln=en.
Makedonya, Bosna-Hersek, Slovenya ve Hırvatistan Cumhuriyetlerini Tanınmasına IlişkinAçıklama, 12 II 1992, [w:] Dışişleri Bakanlığı. 1992 Tarihçesi, Ankara 1994, s. 201.
Makedonya’ya Özal morali, „Milliyet Gazetesi” 1993, 19 II [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1993.02.19.
Maleski D., Bebeto od katran. Makedonija wo megjunarodnite odnosi (1991-1993) [Малески Д., Бебето од катран. Македонија во меѓународните односи (1991-1993)], Skopje 2012.
Pellet A., The Opinions of the Badinter Arbitration Committee. A Second Breath for the Self-Determination of Peoples, „European Journal of International Law” 1992, vol. 3, nr 1, s. 178-185, [online] http://ejil.org/pdfs/3/1/1175.pdf. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.ejil.a035802
Petrowski T., Bew ambasador na dwe drżawi. Anadolski diplomatski letopis [Петровски T., Бев амбасадор на две држави. Анадолски дипломатски летопис], Skopje 2008.
Petrowski T., Nezawisnosta na Makedonija – prwostepena zadacza, „Diplomatski Letopis”, vol. 1, nr 2, s. 20-24 [Т. Петровски T., Независноста на Македонија – првостепена задача, „Дипломатски Летопис”, год. 1, Бр. 2].
Pismo na Pretsedatelot na władata na Republika Turcija, Sulejman Demirel do Pretsedatelot Kiro Gligorow za priznawanje na nezawisnosta na Republika Makedonija od Republika Turcija [Писмо на Претседателот на Владата на Република Турција, Сулејман Демирел до Претседателот Киро Глигоров за признавање на независноста на Република Македонија од Република Турција], Ankara, 8 II 1992.
Pismo od Kiro Gligorow do szefowite na drżawite i wladite na EZ sproti sostanokot wo Edinburg,11 dekemwri 1992 godina [Писмо од Киро Глигоров до шефовите на државите и владите на ЕЗ спроти состанокот во Единбург, 11 декември 1992 година].
Resolution 713 (1991) / Adopted by the Security Council at its 3009th meeting, on 25 September 1991, S/RES/713(1991), [online] https://digitallibrary.un.org/record/126827.
Resolution 795 (1992) on 11 December 1992, S/RES/795(1992), [online] https://documents.un.org/doc/resolution/gen/nr0/011/54/pdf/nr001154.pdf ?token=FS2bNolzA6VtEyyGmI&fe=true.
Rich R., Recognition of States: The Collapse of Yugoslavia and the Soviet Union, „European Journal of International Law” 1993, vol. 4, nr 1, s. 36-65, [online] https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.ejil.a035834. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordjournals.ejil.a035834
Spogodba na redowen wozduszen soobrakaj pomegju Władata na Republika Makedonija i Władata na Republika Turcija, „Służben Wesnik na Republika Makedonija, br. 19 od 6.4.1995 godina”, [Спогодба за редовен воздушен сообраќај помеѓу Владата на Република Македонија и Владата на Република Турција, „Службен весник на Република Македонија“ бр. 19 од 6.4.1995 година], [online] https://www.slvesnik.com.mk/Issues/26D1E3E583C-04F358993A00B2D9C570A.pdf.
Sokalski H., Odrobina prewencji: dorobek dyplomacji prewencyjnej ONZ w Macedonii, Warszawa 2007.
Soysal İ., Kut Ş., Dağılan Yugoslavya ve Bosna-Hersek Sorunu: Olaylar-Belgeler 1990-1996, Istanbul 1997.
Statement on the Former Yugoslav Republic of Macedonia by an Informal Meeting of Ministers for Foreign Affairs in Guimaraes on 1 and 2 May 1992, 92/164, 4 V 1992, „European Political Cooperation Documentation Bulletin” 1992, vol. 8, [online] http://aei.pitt.edu/36872/1/A2881.pdf.
Statement on the Recognition of Yugoslav Republics, 92/009, 15 I 1992, „European Political Cooperation Documentation Bulletin” 1992, vol. 8, [online] http://aei.pitt.edu/36872/1/A2881.pdf.
Statement on United States Recognition of the Former Yugoslav Republics, 7 IV 1992, [online] http://bushlibrary.tamu.edu/research/papers/1992/92040705.html.
Stawowy-Kawka I., Historia Macedonii, Wrocław 2000.
Stawowy-Kawka I., Republika Macedonii i Macedończycy w greckiej polityce po 1991 r., [w:] Macedoński dyskurs niepodległościowy. Historia – kultura – literatura – język – media, red. I. Stawowy-Kawka, M. Kawka, Kraków 2011, s. 203-212.
Türkiye Cumhuriyeti ile Makedonya Cumhuriyeti Arasinda diplomatik ilişkilerin kurulmasi hakkinda Protokol, 26 VIII 1992, [w:] Dışişleri Bakanlığı, 1992 Tarihçesi, Ankara 1994, s. 437.
Türkiye Cumhuriyeti ile Makedonya Cumhuriyeti Arasında Dostluk, İyi Komşuluk ve işbirliği Antlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, Resmi Gazete, 14 VI 1997, nr 23019, [online] https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc080/kanuntbmmc080/kanuntbmmc08004269.pdf.
Stenografski beleszki od Dwaeset i tretata sednica na Sobranieto na Republika Makedonija odrżana na 14 juli 1995 godina [Стенографски белешки од Дваесет и третата седница на Собранието на Република Македонија одржана на 14 јули 1995 година], [online] https://www.sobranie.mk/WBStorage/Files/sten-023sednica14-07-1995.pdf.
Türkiye Bizi Tanımalıdır, „Milliyet Gazetesi” 1992, 27 I, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1992.01.27.
Türkiye Bizi Tanımalıdır, „Milliyet Gazetesi” 1992, 28 I, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1992.01.28.
Türkiye Bizim Için Önemli, „Milliyet Gazetesi” 1991, 2 XI, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1991.11.02.
Türkiye gerçek dost, „Milliyet Gazetesi” 1992, 17 II, [online] https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/liste?tarih=1992.02.17.
Türkiye, Makedonya için garantör, „Cumhuriyet Gazetesi” 1994, 3 VII, [online] https://egazete.cumhuriyet.com.tr/oku/192/1994-07-03/11.
Uzgel I., Türkiye ve Balkanlar:Istikrarın sağlanmasında Türkiye’nin rolü, [w:] Günümüzde Türkiye’nin Dış Politikası, red. B.M. Rubin, K. Kirişçi, Istanbul 2002, s. 86-119.
Weller M., The International Response to the Dissolution of the Socialist Federal Republic of Yugoslavia, „The American Journal of International Law” 1992, vol. 86, nr 3, s. 569-607. DOI: https://doi.org/10.2307/2203972
Woźnica R., Kompetencje Prezydenta Republiki Macedonii w sferze spraw zagranicznych i ich realizacja, „Studia Politologiczne” 2024, vol. 73, s. 171-182. DOI: https://doi.org/10.33896/SPolit.2024.73.10
Woźnica R., Miejsce Macedonii w polityce zagranicznej Bułgarii po 1991 roku, [w:] Macedoński dyskurs niepodległościowy. Historia – kultura – literatura – język – media, red. I. Stawowy-Kawka, M. Kawka, Kraków 2011, s. 233-242.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
