Liminalność krajobrazu kulturowego
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.16.2019.58.03Keywords:
cultural landscape, multi‑sited ethnography, migrationAbstract
Liminality of the Cultural Landscape
According to Tim Ingold, cultural landscape is not „land” nor „space”, but is a dweller’s narration on the reality that surrounds him or her. This narration is in permanent process, it grows with the society that lives in a certain place, parts of it die with the people that pass away. Although it is subject to individual reception, some narrations are shared by many. Therefore it is both personal and social phenomenon. This narrative landscape is full of borders and spheres that are built on symbolic values of places and objects. In traditional societies it has been well visible – one could easily distinct the narration of the forest from the narration of the village. In the modern world the landscape has gone through a major transformation, nonetheless it kept crucial mechanisms of its construction. Contemporary multi‑sited landscapes or virtual landscapes also contain borders and spheres, are individual and shared by many. This article presents recent changes in the approach to the liminality of the cultural landscape, differences that were experienced when passing from traditional to modern society. This change is particularly visible when comparing generations: new global generation (generation Y, generation Z) has a different experience of the landscape than generation of their parents and grandparents – who had grown in a still local and territorially defined places. But new landscapes do have borders and spheres, however their shape may be slightly different.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Assman J., Communicative and Cultural Memory, [w:] Cultural Memory Studies: An International and Interdisciplinary Handbook, red. A. Erll i A. Nünning, Berlin–New York 2008.
Google Scholar
Banaszczyk T., Czas jako kategoria społeczna: wstępne rozważania socjologiczne o czasie, Wrocław 1981.
Google Scholar
Baraniuk T., Prześmiewanie świata. O przebierańcach zapustnych na północno‑wschodnim Mazowszu, Warszawa 1999.
Google Scholar
Bedyński W., Podkarpathian Shtetl, [w:] Integrating Minorities. Traditional Communities and Modernization, red. L. Peti i A. Barszczewska, Kluż 2011.
Google Scholar
Benedyktynowicz D. i Z., Symbolika domu w tradycji ludowej, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 1990, nr 3.
Google Scholar
Braudel F., Gramatyka cywilizacji, przeł. H. Igalson‑Tygielska, Warszawa 2006.
Google Scholar
Braudel F., Morze Śródziemne i świat śródziemnomorski w epoce Filipa II, przeł. M. Ochab i T. Mrówczyński, Gdańsk 1976.
Google Scholar
Candea M., Arbitrary Locations: in Defence of the Bounded Field‑site, [w:] Multi‑sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in Contemporary Research, red. M.A. Falzon, London 2009, https://doi.org/10.1111/j.1467‑9655.2007.00419.x.
Google Scholar
Chatwin B., The Songlines, London 1987.
Google Scholar
Davies N., Europa między Wschodem a Zachodem, przeł. B. Pietrzyk, Kraków 2007.
Google Scholar
Durkheim E., O podziale pracy społecznej, przeł. K. Wakar, Warszawa 2011.
Google Scholar
Eliade M., Sacrum i profanum. O istocie religijności, przeł. R. Reszke, Kraków 1996.
Google Scholar
Evans‑Wentz W.Y., The Fairy‑Faith in Celtic Countries, London 1911.
Google Scholar
Frydryczak B., O zakotwiczeniu krajobrazu w kulturze, „Prace Kulturoznawcze” 2013, t. 15.
Google Scholar
Gennep A. van, Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii: o bramie i progu, o gościnności i adopcji, przeł. B. Biały, wstępem opatrzyła J. Tokarska‑Bakir, Warszawa 2006.
Google Scholar
Horst C., Expanding Sites: the Question of Depth Explored, [w:] Multi‑sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in Contemporary Research, red. M.A. Falzon, London 2009.
Google Scholar
Ingold T., The Temporality of the Landscape, „World Archeology” 1993, vol. 25, nr 2, https://doi.org/10.1080/00438243.1993.9980235.
DOI: https://doi.org/10.1080/00438243.1993.9980235
Google Scholar
Le Goff J., Kultura średniowiecznej Europy, przeł. H. Szumańska‑Grassowa, Warszawa 1970.
Google Scholar
Levitt P., The Transnational Villagers, Los Angeles 2001.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520926707
Google Scholar
Marcus G.E., Ethnography in/of the World System. The Emergence of Multi‑Sited Ethnography, „Annual Review of Anthropology” 1995, nr 24, https://doi.org/10.1146/annurev.an.24.100195.000523.
DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.an.24.100195.000523
Google Scholar
McLuhan M., The Gutenberg Galaxy: The Making of Typographic Man, Toronto 1962.
Google Scholar
Meining D.W., The Interpretation of Ordinary Landscapes, New York 1979.
Google Scholar
Moczulski L., Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Warszawa 2010.
Google Scholar
Myga‑Piątek U., O wzajemnych relacjach przestrzeni i krajobrazu kulturowego: rozważania wstępne, „Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego” 2014, nr 24.
Google Scholar
Myga‑Piątek U., Pamięć krajobrazu – zapis dziejów w przestrzeni, „Studia Geohistorica” 2015, nr 3.
Google Scholar
Otto R., Świętość. Elementy racjonalne i irracjonalne w pojęciu bóstwa, przeł. B. Kupis, Warszawa 1999.
Google Scholar
Pietraszko S., Krajobraz i kultura, [w:] Kultura. Studia teoretyczne i metodologiczne, red. S. Pietraszko, Wrocław 2012.
Google Scholar
Saussure F. de, Kurs językoznawstwa ogólnego, przeł. K. Kasprzyk, wstęp. W. Doroszewski, Warszawa 1961.
Google Scholar
Sołżenicyn A., Archipelag GUŁag 1918‑1956, przeł. J. Pomianowski, Poznań 2008.
Google Scholar
Szakolczai A., Permanent Liminality and Modernity, London 2016.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315600055
Google Scholar
Szyjewski A., Mitologia australijska jako nośnik tożsamości, Kraków 2014.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Wojciech Bedyński
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
