A Few Notes on the Evolution of the Italian Party System
Can We Talk about the End of the Second Republic?
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.67.05Keywords:
Italian Republic, Italian party system, the case of ItalyAbstract
A Few Notes on the Evolution of the Italian Party System.
Can We Talk about the End of the Second Republic?
This article is primarily dedicated to the analysis of the evolution of the Italian party system after 1945. This phenomenon was considered to be of cognitive importance because of the clearly noticeable profound transformations of the Italian party system in the last decade. The purpose of the article is an attempt to analyze the structure, mechanism and conditions of the party system of the Italian Republic with particular emphasis on the terms “First”, “Second” and “Third” Italian Republic, disseminated in journalism.
Downloads
References
Acquaviva S., Guerriglia e guerra rivoluzionaria in Italia. Ideologia, fatti, prospettive, Milano 1979.
Amato G., Le istituzioni della democrazia. Un viaggio lungo cinquant’anni, Bologna 2015, Collezione di testi e di studi.
Angela P., Pinna L., La sfida del secolo. Energia. 200 domande sul futuro dei nostri figli, Milano 2006.
Antoszewski A., Metodologiczne aspekty badań nad systemami rządzenia, [w:] Systemy rządów w perspektywie porównawczej, red. J. Szymanek, Warszawa 2014.
Bankowicz M., Faszyzm po faszyzmie. Włoski Ruch Społeczny (MSI) na scenie politycznej powojennych Włoch, „Politeja” 2006, nr 1(5).
Bankowicz M., Maestro politologii. Eksploracje polityki Giovanniego Sartoriego, Kraków 2018.
Barra L., Stato e Mercato nella Seconda repubblica. Dalle privatizzazioni alla crisi finanziaria, „Economia dei Servizi” 2010, nr 3.
Bobbio N., Compromesso e alternanza nel sistema politico italiano, Roma 2006, Saggine, 89.
Bobbio N., Verso la seconda Repubblica, Torino 1997.
Bokoszczanin I., Meandry reform wyborczych w Republice Włoskiej, „Studia Politologiczne” 2015, vol. 35.
Bokoszczanin I., Referendum we Włoszech, [w:] Referendum w państwach Europy, red. E. Zieliński, I. Bokoszczanin, J. Zieliński, Warszawa 2003.
Bokszczanin I., Reforma instytucji politycznych Republiki Włoskiej w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, Warszawa 2004.
Bokoszczanin I., Włochy, [w:] Niedemokratyczne wymiary demokratycznych wyborów, red. J. Szymanek, Warszawa 2016.
Borzym A., Włochy przed trzecią szansą. Rozmowa z politologiem Gian Enrico Rusconim, „Studia Europejskie” 1998, nr 5.
Brambilla M., Dieci anni di illusioni. Storia del Sessantotto, Milano 1994, Saggiitaliani.
Bull M.J., The Pentapartito, [w:] Oxford Handbook of Italian Politics, red. E. Jones, G. Pasquino, Oxford 2015, Oxford Handbooks, https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199669745.013.23.
Bull A.C., Gilbert M., The Lega Nord and the Northern Question in Italian politics, Basingstoke–New York 2001, https://doi.org/10.1057/9781403919984.
Buonomo G., Le due maggioranze, „Mondoperaio” 2014, nr 6.
Caffarra L., Il crepuscolo della seconda parte della Costituzione. La difficile transizione dalla Prima alla Seconda Repubblica, Romagnano al Monte 2012.
Carrieri M., Seconda Repubblica, senza sindacati? Il futuro della concertazione in Italia, Roma 1997, Citoyens.
Cassese S., La svolta. Dialoghi sulla politica che cambia, Bologna 2019, Contemporanea.
Clark M., Współczesne Włochy 1871–2006, przeł. T. Wituch, Warszawa 2009.
Colarizi S., Storia politica della Repubblica 1943–2006, Roma–Bari 2007, Manuali di base.
Colarizi S., Gervasoni M., La cura dell’ago. Craxi, il partito socialista e la crisi della Repubblica, Roma–Bari 2006, Storia e Societá.
Corte costituzionale, sentenza n. 1 del 13 gennaio 2014.
Crainz G., Storia del miracolo italiano. Culture, identità, trasformazioni fra anni Cinquanta e Sessanta, Roma 1968.
Crisafulli E., Le ceneri di Craxi, Soveria Mannelli 2008.
Di Maio: „Inizia la Terza Repubblica, quella dei cittadini”, 5 III 2018, [online] https://www.huffingtonpost.it/2018/03/05/di-maio-daremo-un-governo-allitalia_a_23377149/?ec_carp=5844476864940538147.
Diamanti I., Il paese provvisorio dell’instabilità instabile, „La Repubblica” 2005, 11 IX [online] http://www.repubblica.it/2005/i/sezioni/politica/versoelezioni/provvi/provvi.html.
Dudała R., System polityczny współczesnych Włoch. Dynamika zmian, Kielce 2019.
Eatwell R., Faszyzm. Historia, przeł. T. Oljasz, Poznań 1999.
Economic growth in Europe since 1945, red. N. Crafts, G. Toniolo, Cambridge 1996.
d’Esposito F., Elezioni 2018, la Terza Repubblica è cominciata. E assomiglia moltissimo alla Prima, 5 III 2018, [online] https://www.ilfattoquotidiano.it/2018/03/05/elezioni-2018-laterza-repubblica-e-cominciata-e-assomiglia-moltissimo-alla-prima/4204804/.
Fiorillo M., La nascita della Repubblica italiana e i problemi giuridici della continuità, Milano 2000.
Fornaro F., Giuseppe Romita.L’autonomia socialista e la battaglia per la Repubblica, Milano 1996, Istituto studi storici Gaetano Salvemini.
Forte F., L’economia italiana dal Risorgimento ad oggi. 1861-2011, Siena 2011, Politica, 3.
Gaca A., Witkowski Z., Podstawy ustroju konstytucyjnego Republiki Włoskiej, Toruń 2012.
Galli G., I partiti politici italiani (1943-2004), Milano 2004, Saggi.
„Gazzetta Ufficiale” nr 134, 20 VI 1946.
Gierowski J.A., Historia Włoch, Wrocław–Warszawa–Kraków 1999, Historie Krajów i Narodów.
Gilbert M.F., Nilsson R.K., Historical Dictionary of Modern Italy, Lanham 2007, Historical Dictionaries of Europe, 58.
Ginsborg P., L’Italia del tempo presente. Famiglia, società civile, Stato 1980-1996, Torino 1998, Piccola biblioteca Einaudi. Nuova serie.
Istituzioni e sistema politico in Italia: bilancio di un ventennio, red. M. Volpi, Bologna 2015, Percorsi.
Kulikowska M., Casus reelekcji prezydenta Republiki Włoskiej G. Napolitana (2013) i wybór S. Mattarelli na ten urząd (2015) – okoliczności faktyczne, uwarunkowania polityczne i procedura wyboru, „Toruńskie Studia Polsko-Włoskie” 2015, nr 11, https://doi.org/10.12775/TSP-W.2015.003.
Kużelewska E., Referendum konstytucyjne we Włoszech. Jak głosowanie ludowe wpływa na system polityczny państwa?, „Przegląd Europejski” 2017, nr 2(44), https://doi.org/10.31338/1641-2478pe.2.17.6.
La seconda Repubblica, red. G. Mazzocchi, Roma 1993.
Lanchester F., Legittimità e legittimazione: la prospettiva del costituzionalista, „Il Politico” 1998, vol. 63, nr 4(187).
Lepre A., Storia della prima Repubblica. L’Italia dal 1942 al 1992, Bologna 1993.
Lorencka M., Ewolucja włoskiego systemu partyjnego po 1993 roku, „Toruńskie Studia Polsko-Włoskie” 2011, nr 7.
Lorencka M., Włoski system partyjny. Studium politologiczne, Katowice 2007, nieopublikowana rozprawa doktorska.
Losurdo D., La Seconda Repubblica.Liberismo, federalismo, postfascismo, Torino 1994, Temi, 42.
Machelski Z., Dwuizbowy parlament i reformy instytucjonalne w Republice Włoskiej, „Przegląd Europejski” 2019, nr 1, https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.5176.
Machelski Z., Mechanizm funkcjonowania systemu partyjnego Republiki Włoskiej, Katowice 1993.
Machelski Z., System polityczny Włoch, Warszawa 2010.
Malnati F., La grande frode. Come l’Italia fu fatta Repubblica, Bari 1998, De Monarchia.
Marangoni F., Provare a governare, cercando di sopravvivere. Esecutivi e attività legislativa nella seconda repubblica, Pisa 2013, Scienza Politica, 7.
Marletti C., Le interpretazioni della crisi italiana e i confini mobili della politica, [w:] Politica e società in Italia, red. C. Marletti, Milano 2000.
Montanelli I., Cervi M., L’Italia della Repubblica, Milano 1985.
Mortati C., La costituzione in senso materiale, Milano 1998, Per la storia pensiero giuridico moderno, 49.
Orłowski W., Skrzydło W., Ustrój polityczny Republiki Włoskiej, [w:] Ustroje państw współczesnych, t. 1, red. W. Skrzydło, Lublin 2010.
Panebianco A., Il sistema politico italiano: mutamenti e continuità, [w:] A. Panebianco, Una certa idea di scienza politica. Saggi in onore di Gianfranco Pasquino, Bologna 2016, Percorsi.
Pasquino G., Il sistema politico italiano fra neo-trasformismo e democrazia consociativa, „Il Mulino” 1973, nr 4.
Pera M., La „seconda Repubblica” in Italia: dove sta andando?, „American Consortium on European Union Studies”, Washington, 26 V 2002, [online] https://www.senato.it/documenti/repository/presidente/discorsi/SecondaRepubblica.pdf.
Podemski P., Od Pierwszej do Drugiej Republiki – mechanizmy transformacji włoskiego systemu partyjnego, [w:] Partie polityczne w początkach XXI wieku. Problemy rozwoju, organizacji i funkcjonowania, red. M. Wincławska, Toruń 2013.
Podemski P., Silvio Berlusconi and the Second Italian Republic: A Model Post-Democracy?, [w:] The Post-Marked World: Theory and Pratice in the 21st Century, red. K. Kujawińska Courtney, I. Penier, S. Chakrabarti, Cambridge 2013, Cultural Studies.
Political Parties and Political Development, red. J. La Palombara, M. Weiner, Princeton 1966.
Procacci G., Historia Włochów, przeł. B. Kowalczyk-Trupiano, Warszawa 1983.
Republika Włoska: wyrok Sądu Konstytucyjnego Republiki Włoskiej z 25 stycznia 2017 r. w sprawie italicum (sygn. 48b/2015), przeł. i oprac. M. Rulka, „Przegląd Sejmowy” 2018, nr 1(144).
Rivosecchi G., Reformy instytucjonalne i system dwuizbowy we Włoszech – analiza stanu reform, przeł. M. Rozpędowska, „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 6(83).
Ronchey A., Chi vincerà in Italia? La democrazia bloccata i comunisti e il „fattore K”, Milano 1982, Primapagina.
Sabbatucci G., Il transfomismo come sistema, Roma–Bari 2003, Sagittari.
Salvadori M.L., Storia d’Italia e crisi di regime. Saggio sulla politica italiana 1861-2000, Bologna 2001, Contemporanea.
Salvati M., La suggestione proporzionale, „Corriere della Sera” 2012, 14 III, [online] https://www.corriere.it/cultura/libri/12_marzo_14/salvati-mulino-suggestione-proporzionale_6e88fdb6-6de0-11e1-98c2-a788cd669a01.shtml.
Sarnecki P., Republika Włoska, [w:] P. Sarnecki, Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Warszawa 2013, Seria Akademicka.
Sartori G., Parties and Party Systems. A framework for analysis, Cambridge 1976.
Sartori G., Seconda repubblica? Si, ma bene, Milano 1992, Saggistica Italiana.
Sartori G., Teoria dei partiti e caso italiano, Milano 1982.
Sierpowski S., Lewica współczesnej Italii, Warszawa 1973.
Sondel-Cedarmas J., Eurosceptycyzm skrajnej prawicy na przykładzie włoskich ugrupowań neofaszystowskich we Włoszech, [w:] „Rodzinna Europa”. Europejska myśl polityczno-prawna u progu XXI wieku, red. P. Fiktus, H. Malewski, M. Marszał, Wrocław 2015, Prace Naukowe Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Sondel-Cedarmas J., Giovanni Giolitti, [w:] Współczesne doktryny polityczne i prawne. Twórcy, idee, interpretacje. Podręcznik akademicki, red. W. Kozub-Ciembroniewicz i in., Kraków 2012.
Verso l’incerto bipolarismo. Il sistema parlamentare italiano nella transizione 1987-1999, red. A. D’Andrea, Milano 1999.
Viola P., Il Novecento, Torino 2000, Storia moderna e contemporanea, 4.
Urbaniak M., Sąd Konstytucyjny w Republice Włoskiej, Toruń 2019.
Wawrzyniak J., Kryzys systemu partyjnego we Włoszech, „Krytyka” 1994, nr 43.
Wawrzyniak J., Włochy – stara czy nowa republika?, „Krytyka” 1994, nr 44-45.
Wawrzyniak J., Transformacja systemowa we Włoszech, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, red. A. Jankiewicz, J. Trzciński, Warszawa 1996.
Witkowski Z., Ustrój konstytucyjny współczesnych Włoch w aktualnej fazie jego przemian 1989- 2004, Toruń 2004.
Witkowski Z., Europeizacja Konstytucji Republiki Włoskiej, [w:] Aktualne problemy konstytucji. Księga jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej profesora Bogusława Banaszka, red. H. Babiuch, P. Kapusta, J. Michalska, Legnica 2017.
Woods D., Il fenomeno delle Leghe, [w:] Politica in Italia. I fatti dell’anno e le interpretazioni, red. F. Anderlini, L. Leonardi, Bologna 1991, Edizione 91.
Zakrzewska J., Włochy. Zarys ustroju, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1974.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
