"Jeśli my zapomnimy, kto będzie pamiętał?"
Dzieło sztuki jako manifestacja postpamięci
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.08Keywords:
memory of the Shoah, post‑memory, contemporary art, social context of artAbstract
“If We Forget, Who Will Remember?” Work of Art As a Manifestation of Post-Memory
The text is an attempt to determine the relationship between post‑memory (or – in other words – “vicarious memory”) and art. Particular attention is given to visual arts. The works of artists of the younger generation, such as Libera, Bałka, Żmijewski, and to some extent Betlejewski, who explored the memory of the Shoah, were discussed. Their works can be considered a form of manifestation of post‑memory. Assuming that the analysis of artistic phenomena is not possible without reference to the social context in which art is created and its social responsibility, the works of these artists were confronted with the material traces of memory (including Jedwabne, Kolno, Jeleniewo) that shape the social background of artistic creativity, its reception and debate about it.
Downloads
References
Andrzej Wróblewski 1927‑1957, red. J. Gmurek, Warszawa 2007.
Bałka M., Jarecka D., Nie ma już artystów ze Wschodu, Wyborcza.pl, 12 X 2009, [online] http://wyborcza.pl/1,76842,7130465,Nie_ma_juz_artystow_ze_Wschodu.html.
Bojarska K., Obecność Zagłady w twórczości polskich artystów, Culture.pl, 29 V 2007, [online] http://culture.pl/pl/artykul/obecnosc‑zaglady‑w‑tworczosci‑polskich‑artystow.
Cała A., Żyd – wróg odwieczny? Antysemityzm w Polsce i jego źródła, Warszawa 2012.
Chwin S., Strefy chronione. Literatura i tabu w epoce pojałtańskiej, „Res Publica Nowa” 1995, nr 10.
Godfrey M., Barnett Newman’s Stations and the Memory of the Holocaust, „October” 2004, nr 108, [online] http://dx.doi.org/10.1162/016228704774115708. DOI: https://doi.org/10.1162/016228704774115708
Herzberg A.J., Amor Fati. Schicksalstreue. Sieben Aufzätze über Bergen‑Belsen, Knesebeck 1997.
Heynen H., Architecture and Modernity. A Critique, Cambridge–London 1999.
Hilberg R., Pamięć i polityka. Droga historyka Zagłady, przeł. J. Giebułtowski, Warszawa 2012.
Hirsch M., The Generation of Postmemory, „Poetics Today” 2008, Vol. 29, nr 1, [online] http://dx.doi.org/10.1215/03335372‑2007‑019. DOI: https://doi.org/10.1215/03335372-2007-019
Jakubowicz R., Archeologia. Cień traumy Zagłady w sztuce Mirosława Bałki, Onet.pl, 26 VII 2011, [online] http://wiadomosci.onet.pl/prasa/archeologia‑cien‑traumy‑zaglady‑w‑sztuce‑miroslawa‑balki/95scf.
Janion M., Żyjąc tracimy życie. Niepokojące tematy egzystencji, Warszawa 2001, Seria z Wagą.
Kabrońska J., Architektura jako forma pamięci. Rola architektury w tworzeniu współczesnego horyzontu wartości, Gdańsk 2008, Monografie – Politechnika Gdańska, 91.
Kwaśniewska K., Tischner Ł., Walka trwa, z Tadeuszem Sobolewskim, Martą Tarabułą, Mieczysławem Tomaszewskim, Teresą Walas i Adamem Zagajewskim rozmawiają Krystyna Kwaśniewska i Łukasz Tischner, „Znak” 2002, nr 12.
Kołodziej M., Klisze pamięci. Labirynty, [online] http://www.harmeze.franciszkanie.pl/klisze/index.php?zm=2.
LaCapra D., Trauma, Absence, Loss, „Critical Inquiry” 1999, Vol. 25, nr 4, [online] http://links.jstor.org/sici?sici=0093‑1896%28199922%2925%3A4%3C696%3ATAL%3E2.0.CO%3B2‑N.
LaCapra D., Writing History, Writing Trauma, Baltimore–London 2001.
Lang B., Nazistowskie ludobójstwo. Akt i idea, przeł. A. Ziębińska‑Witek, Lublin 2006.
Leociak J., Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Warszawa 2009.
Miłosz Cz., Niemoralność sztuki, [online] http://www.milosz.pl/przeczytaj/esej/38/niemoralnosc‑sztuki‑zycie‑na‑wyspach.
Pamięć. Rejestry i terytoria, red. P. Orłowska, Kraków 2013.
Sieroń‑Galusek D., Galusek Ł., Pogranicze. O odradzaniu się kultury, Wrocław 2012.
Szkłowski W., Sztuka jako chwyt, [w:] Teoria badań literackich za granicą, t. 2, cz. 3, red. S. Skwarczyńska, Kraków 1986.
Sztuka polska wobec Holokaustu, red. M. Budkowska, Warszawa 2013.
Tokarska‑Bakir J., Nędza polityki historycznej, [w:] M.A. Cichocki i in., Pamięć jako przedmiot władzy, red. P. Kosiewski, Warszawa 2008.
Zientara M., Holocaust Survivors. Jonasz Stern, Erna Rosenstein, Artur Nacht‑Samborski, przeł. M. Szymonik, Kraków 2012.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.