Taniec w kręgu: nowe i dawne communitas
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.31_1.12Keywords:
circle dance, communitas, ethnic menace, ethnicity, communalism, ritualAbstract
Circle Dance: Old and New Communitas
Circle dances are observed in various cultures and times. The paper indicates certain social, political and situational contexts of the phenomenon of communal circle dances in remote territories: Catalonia, Balcans, Sakha (Yakutia), Buriatya and USA. The author offers an interpretation of chosen cases in terms of Victor Turner’s concept of communitas. During the communal dances – sardana, corlu mari, yokhor, osuokhai and ghost dance – the idea of community, equality and unity is dominating over social structure divisions and resulting in forming the psychological and social communitas. This is why all analysed circle dances arise in the context of serious menace and destruction of ethnic integrity. Being together in a very literal sense through physical closeness during the same motoric behaviours, common singing produces feeling of power and unification, reinforcing social identity and affirmation to a group. Circle dances are analysed in association with attempts to preserve group cultural and often even biological integrity.
Downloads
References
Blacking J., Towards the Anthropology of the Body, [w:] The Anthropology of the Body, red. tenże, London–New York 1977, ASA Monographs, 15.
Dašieva L.D., Burâtskij krugovoj tanec ehor: istoriko‑ètnografičeskij, ladovyj, ritmičeskij aspekty, Ulan Udè 2009.
Dugarov D.S., Istoričeskie korni belogo šamanstva. Na materiale obrâdovogo folʹklora burât, Moskva 1991.
Edensor T., Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Kraków 2004, Cultura.
Eliade M., Mit wiecznego powrotu, przeł. K. Kocjan, Warszawa 1998.
Gajo M.F., Count and Dance: Sardana, [w:] Proceedings of Bridges 2013: Mathematics, Music, Art, Architecture, Culture, red. G.W. Hart, R. Sarhangi, Tessellations Publishing 2013, [online] http://archive.bridgesmathart.org/2013/bridges2013‑435.pdf.
Gennep van A., Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii. O bramie i progu […] i o wielu innych rzeczach, przeł. B. Biały, Warszawa 2006, Seria Antropologiczna.
Giurchescu A., Torp L., Theory and Methods in Dance Research: A European Approach to the Holistic Study of Dance, „Yearbook for Traditional Music” 1991, Vol. 23.
Herzfeld M., Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym, przeł. M. Buchowski, Kraków 2007, Cultura.
Horovodnye pesni âkutov. Teoriâ i praktika, red. L.S. Efimova, Âkutsk 2006.
Kowalska J., Taniec drzewa życia. Uniwersalia kulturowe w tańcu, Warszawa 1991, Seria Monografii Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN.
Lindenau Y.I., The Description of the Peoples of Siberia (First Half of the ХVIII c.), Magadan 1983.
Linton R., Nativistic Movements, „American Anthropologist” 1943, Vol. 45, nr 2.
Lukina A.G., Žornickaâ M.Â., Tradicionnaâ tancevalʹnaâ kulʹtura âkutov, Novosibirsk 1998.
Middendorff A.F., Reise in den äussersten Norden und Osten Sibiriens während der Jahre 1843 und 1844, t. 1‑4, St. Petersburg 1848‑1867.
Mooney J., The Ghost Dance Religion and the Sioux Outbreak of 1890, „XIVth Annual Report of the Bureau of Ethnology” 1892‑1893, cz. 2.
Nowicka E., Corlu mari, czyli o tradycji arumuńskiej i jej użytkowaniu w budowaniu więzi etnicznej, [w:] Kreacje i nostalgie. Antropologiczne spojrzenie na tradycje w nowoczesnych kontekstach, red. D. Rancew‑Sikora, G. Woroniecka, C. Obracht‑Prondzyński, Gdańsk 2009.
Nowicka E., Nasz język rozumieją aniołowie. Arumuni we współczesnym świecie, Kraków 2011.
Nowicka E., „Noc Jochora” – tradycja konstruowana i rekonstruowana, „Przegląd Filozoficzno‑Literacki” 2012, nr 4.
Новости Бурятии, [online] http://www.infpol.ru.
Petrov N.E., Horovodnye pesni osuohaj kak žanr âkutskogo folʹklora, „Sovetskaâ tûrkologiâ” 1990, nr 3.
Petrov N.E., Osuohaj drevnij horovod solncepoklonnikov, [w:] Horovodnye pesni âkutov. Teoriâ i praktika, red. L.S. Efimova, Âkutsk 2006.
Szyjewski A., Człowiek w drodze do życia sakralnego. Sacrum, rytuał i symbol w koncepcji Victora Turnera, [w:] V. Turner, Las symboli. Aspekty rytuałów u ludu Ndembu, przeł. A. Szyjewski, Kraków 2006, Antropologia Religii.
Szyjewski A., Słowo wstępne, [w:] B.G. Myerhoff, Pejotlowe łowy. Sakralna podróż Indian Huiczoli, przeł. A. Szyjewski, Kraków 1997, Religie i Kościoły.
Turner V., Badania nad symbolami, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2003.
Turner V., Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, przeł. W. Usakiewicz, Kraków 2005, Cultura.
Turner V., Las symboli. Aspekty rytuałów u ludu Ndembu, przeł. A. Szyjewski, Kraków 2006, Antropologia Religii.
Turner V., Liminalność i communitas, [w:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej – kontynuacje, red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2004.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
