Od znikania do odpominania

Postpamięciowe narracje o Miedziance

Authors

  • Barbara Wieżgowiec Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.70.14

Keywords:

post-memory, Miedzianka, Filip Springer, art, place of memory

Abstract

From Disappearance to Re-Remembrance. Post-Memory Narration about Miedzianka

Miedzianka – a lower Silesian village, earlier: mining town and a leisure-tourist resort, ger. Kupferberg. It is said that it is a ghost-town, which has (almost) diaappeared. Some traces, however, remained – a church, photography or human memories – both from before World War II, of German citizens and after the world war of polish inhabitants. All of them are connected by the traumatic experience that combines post-war resettlement and the destruction of the town. The memory of Miedzianka was not destroyed, though, being passed to next generations. One of the voices of this post-memory can be found in the report by Filip Springer, Miedzianka: Story of Disappearing in 2011. This book quickly became recognised ensuing an increasing interest in the town, its history and fate, making new post-memory narrations to appear, which I describe as „post-memory practice”. One of them is Miasto, którego nie było (The City, which didn’t exist). What and how do these books tell us about Miedzianka? In what sense do these alternative but interpenetrating narrations influence the perception of this place, as well as the memory of it? These questions are the basis of the reflections leading to a display of relations between man and his oblivion/memory and the place. The literature, however, or widely art, having the power to preserve memory and therefore to save, allows the showcasing of the transformation of the town: its history, disappearance, and finally transubstantiation into a place of memory, which is created mainly by the second and third generations – heritage depositories.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Barbara Wieżgowiec, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Absolwentka polonistyki i kulturoznawstwa UJ, doktor literaturoznawstwa. Asystent w Instytucie Studiów Międzykulturowych UJ i nauczyciel w I LO im. B. Nowodworskiego w Krakowie. Jej zainteresowania naukowe dotyczą zagadnienia regionalizmu w literaturze, kategorii przestrzeni w literaturze, relacji między pamięcią i literaturą oraz narracji tożsamościowych. Ostatnio opublikowała monografię Pisarz i miasto. Gdańsk w prozie Stefana Chwina (2019).

References

Czaja K., Rzecznik miejsc pokonanych: przestrzenie Filipa Springera, [w:] Strychy/piwnice. Inne przestrzenie, red. A. Świeściak, S. Trela, Katowice 2015.
Google Scholar

Czermińska M., Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
Google Scholar

Darska B., Pamięć codzienności, codzienność pamiętania. Szkice o reportażu polskim XXI wieku, Gdańsk 2014.
Google Scholar

Epoka upamiętniania. Rozmowa z Pierrem Nora, [w:] J. Żakowski, Rewanż pamięci, Warszawa 2002.
Google Scholar

Gieba K., Memento dla prowincji. O Miedziance. Historii zanikania Filipa Springera, [w:] Pogranicza, Kresy, Wschód a Idee Europy. Seria II: Wiktor Choriew in memoriam, red. A. Janicka, G. Kowalski, Ł. Zabielski, Białystok 2013.
Google Scholar

Gierak A., Miasto, którego nie było, „Nowiny Jeleniogórskie” 2018, 28 IX, [online] https://www.nj24.pl/article/miasto-ktorego-nie-bylo.
Google Scholar

Heidegger M., Sztuka i przestrzeń, przeł. C. Woźniak, „Principia III” 1991.
Google Scholar

Hirsch M., Family Frames. Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge 1997.
Google Scholar

Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań 2010.
Google Scholar

Kaniowska K., „Memoria” i „postpamięć” a antropologiczne badanie wspólnoty, [w:] Codzienne i niecodzienne. O wspólnotowości w realiach dzisiejszej Łodzi, red. G.E. Karpińska, Łódź 2004.
Google Scholar

Kapralski S., Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej, [w:] Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. S. Kapralski, Warszawa 2010.
Google Scholar

Karkonoska Nagroda Literacka 2019 wręczona!, [online] http://www.kpswjg.pl/pl/news/karkonoska-nagroda-literacka-2019-wreczona.
Google Scholar

Kazimierowska K., Rozmowa z Filipem Springerem o książce Miedzianka, „Rzeczpospolita” 2011, 10 XI, [online] https://www.rp.pl/artykul/750083-Rozmowa-z-Filipem-Springerem-oksiazce-Miedzianka.html.
Google Scholar

Kolarzowa R., Zwidy, majaki, powidoki czyli meandry postpamięci. Między Dominkiem LaCaprą a Giorgio Agambenem, „Kwartalnik Filozoficzny” 2015, vol. 43, z. 3.
Google Scholar

Lewicka M., Psychologia miejsca, Warszawa 2012.
Google Scholar

Makuch M., Stolarczyk T., Miedzianka. 700 lat dziejów górniczego miasta, Legnica 2013.
Google Scholar

Miasto, którego nie było, „Szum” 2013, 15 XI, [online] https://magazynszum.pl/miasto-ktorego-nie-bylo-projekt-i-wystawa-o-miedziance/.
Google Scholar

Miasto, którego nie było/ Die Stadt, die nicht gewesen ist, red. J. Hobgarska, A. Nowak, M. Wasilewski, przeł. K. Mądry, Z. Nierodziński, W. Wojciechowski, Jelenia Góra 2013.
Google Scholar

Mielech J., Seans mediumiczny Miedzianki, „Czas Kultury” 2013, 24 X, [online] http://czaskultury.pl/czytanki/miasto-ktorego-nie-bylo-miedzianka/.
Google Scholar

Nora P., Między pamięcią a historią: Les Lieux de Mémoire, „Tytuł roboczy: Archiwum” 2009, nr 2.
Google Scholar

Orłowski H., Warmia z oddali. Odpominania, Olsztyn 2000.
Google Scholar

Projekty. Ścieżka edukacyjna historyczno-geologiczno-przyrodnicza Miedzianka - Mniszków, [online] https://faktor.org.pl/index.php/projekty/22-sciezka-edukacyjna-historyczno-geologiczno-przyrodnicza-miedzianka-mniszkow.html.
Google Scholar

Ricoeur P., Pamięć, historia, zapomnienie, przeł. J. Margański, Kraków 2012.
Google Scholar

Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.
Google Scholar

Rybicka E., Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych), [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. R. Nycz, Kraków 2006.
Google Scholar

Sierbińska A., Konstrukcje pamięci: „postpamięć” Marianne Hirsch, postpamięć Christiana Boltanskiego, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” 2010, nr 1.
Google Scholar

Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 5 Rudawy Janowickie, red. M. Staffa, Wrocław 1998.
Google Scholar

Sontag S., O fotografii, przeł. S. Magala, Kraków 2009.
Google Scholar

Springer F., Miedzianka. Historia znikania, Wołowiec 2011.
Google Scholar

Springer F., Miedzianka Fest. Coraz większy sukces. Coraz mniej ciszy, „Gazeta Wyborcza” 2019, 9 IX, [online] https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,25166244,miedziankafestcoraz-wiekszy-sukces-coraz-mniej-ciszy.html.
Google Scholar

Szczepan A., Krajobrazy postpamięci, „Teksty Drugie” 2014, nr 1.
Google Scholar

Szczepan A., Polski dyskurs posttraumatyczny. Literatura polska ostatnich lat wobec Holocaustu i tożsamości żydowskiej, [w:] Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze, red. R. Nycz. Kraków 2011, s. 239-256.
Google Scholar

Taborska K., Literatura miejsc niemiecko-polskich po roku 1989. Polonocentryczne strategie geografii wyobrażonej, [w:] Geografia wyobrażona regionu. Literackie figury przestrzeni, red. D. Kalinowski, M. Mikołajczak, A. Kuik-Kalinowska, Kraków 2014.
Google Scholar

Szczyżowski J., Miedzianka. Przewodnik po mieście, którego nie ma, Jelenia Góra–Miedzianka 2017.
Google Scholar

Szura L., Filip Springer, „Miedzianka. Historia znikania”, [online] https://culture.pl/pl/dzielo/filip-springer-miedzianka-historia-znikania.
Google Scholar

Wiegant E., Prozatorskie cykle przestrzenne: „Ludzie stamtąd” Marii Dąbrowskiej, „Nowele włoskie”
Google Scholar

Jarosława Iwaszkiewicza, „Opowieści galicyjskie” Andrzeja Stasiuka, [w:] E. Wiegant, Niepokoje literatury. Studia o prozie polskiej XX wieku, Poznań 2010.
Google Scholar

Żyrek-Horodyska E., Kartografowie codzienności. O przestrzeni (w) reportażu, Kraków 2019.
Google Scholar

Żyrek-Horodyska E., Reportażowy dyskurs o postpamięci. Casus więzów krwi Jeana Hatzfelda, „Kultura-Media-Teologia” 2018, nr 32, https://doi.org/10.21697/kmt.32.3. DOI: https://doi.org/10.21697/kmt.32.3
Google Scholar

Downloads

Published

2021-02-01

How to Cite

Wieżgowiec, Barbara. 2021. “Od Znikania Do Odpominania: Postpamięciowe Narracje O Miedziance”. Politeja 18 (1(70):179-96. https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.70.14.