Mitologia radziecka (beletrystyka i reportaż rosyjski XX i XXI wieku)

Authors

  • Katarzyna Duda Uniwersytet Jagielloński, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.15.2018.55.11

Keywords:

Soviet mythology, a myth of the Great Patriotic War, literature – proof of the historical truth

Abstract

Soviet Mythology (Russian Belles-Lettres and Non-fiction Literature in 20th and 21st Century)
Soviet history, since just after the October Revolution until the present day, has been full of myths created by the communist ideology and politics. In the past, these numerous myths (together with utopias) helped people to believe in the existence of a paradise on the Earth. The most popular of these myths are the myth of the victim, the myth of a hero fighting for ‘the peace in the whole world’, the myth connected with the figure of a Leader, Teacher showing how people have to speak, behave and act, the myth of the Great Patriotic War… The last one is especially well known all over the world because Soviet politicians always consider themselves winners who had regained freedom. These days the Great Patriotic War myth is used or even overused in the Russian Federation because people are looking for an event which could connect all former Soviet nations. Books written by Russian authors are the proof of this tendency.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Katarzyna Duda, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

humanistka, kulturoznawca, literaturoznawca. Pracownik Instytutu Rosji i Europy Wschodniej UJ. Autorka książek: Antyutopia w literaturze rosyjskiej XX wieku (1995), Wiara i naród. Twórczość Władimira Maksimowa (2001), Andriej Amalrik – rosyjski dysydent (2010), Szkice o prozie rosyjskiej XXI wieku. Ulicka, Szyszkin, Pielewin, Minajew, Sienczyn, Kuricyn, Starobiniec… (2017). Członek Komisji Kultury Słowian PAU, Komisji Emigrantologii Słowian, Międzynarodowego Komitetu Słowianoznawstwa oraz Komitetu Redakcyjnego czasopisma „Emigrantologia Słowian”.

References

Afanasjew J., Groźna Rosja, przeł. M. Kotowska, Warszawa 2005.

Aleksijewicz S., Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka, przeł. J. Czech, Wołowiec 2014.

Aleksijewicz S., Wojna nie ma w sobie nic z kobiety, przeł. J. Czech, Wołowiec 2015.

Bojm S., Obszczije miesta, Moskwa 2002.

Drużnikow J., Pawlika Morozowa wyniesienie na ołtarze, [w:] J. Drużnikow, Rosyjskie mity. Od Puszkina do Pawlika Morozowa, przeł. F. Ociepka, M. Putrament, Warszawa 1998.

Duda K., „…chciał zakasać rękawy i zacząć budować nowy, duży dom…”. Roman Sienczyn – „Rodzina Jołtyszewów”, [w:] K. Duda, Szkice o prozie rosyjskiej XXI wieku. Ulicka, Szyszkin, Pielewin, Minajew, Sienczyn, Kuricyn, Starobiniec…, Kraków 2017.

Duda K., „Nowi Rosjanie” i statystyczny obywatel. Współczesna Rosja w literaturze popularnej (Oksana Robski i Wiktoria Tokariewa), [w:] Kultura rosyjska w ojczyźnie i diasporze. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lucjanowi Suchankowi, t. 2, red. K. Duda, Kraków 2008.

Duda K., Narody Kraju Rad. Współistnienie i zatomizowanie kultur (twórczość Ludmiły Ulickiej), „Politeja” 2014, nr 5 (31/1).

Duda K., Socrealistyczna propaganda i postkomunistyczna pustka aksjologiczna (Władimir Wojnowicz: „Spiżowa miłość Agłai”), „Slavia Orientalis” 2008, nr 1.

Duda K., Wiara i naród. Twórczość Władimira Maksimowa, Kraków 2001.

Duda K., Współczesna literatura rosyjska wobec historii (nowy realizm Ludmiły Ulickiej), „Prace Komisji Kultury Słowian PAU” 2008, t. 7: Kultura i polityka.

Dudek A., Groteska jako próba realizmu. O książce Władimira Wojnowicza „Życie i niezwykłe przygody żołnierza Iwana Czonkina”, [w:] Emigracja i tamizdat. Szkice o współczesnej prozie rosyjskiej, red. L. Suchanek, Kraków 1993.

Dziekanowska M., Pamięć a tożsamość zbiorowa, [w:] Pamięć jako kategoria rzeczywistości społecznej, red. J. Styka, M. Dziekanowska, Lublin 2012.

Furet F., Przeszłość pewnego złudzenia. Esej o idei komunistycznej w XX wieku, przeł. J. Górnicka‑Kalinowska, M. Ochab, Warszawa 1996.

Gajda J., Upadek imperium. Nauka dla współczesnej Rosji, przeł. H. Chłystowski, Warszawa 2015.

Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 2006.

Hartmann Ch., Wielka Wojna Ojczyźniana 1941‑1945, przeł. B. Ostrowska, Poznań 2014.

Heller M., Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek radziecki, Warszawa 1989.

Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 2, przeł. A. Mietkowski, Wrocław 1989.

Jegorow B., Oblicza Rosji. Szkice z historii kultury Rosji XIX wieku, przeł. D. i B. Żyłkowie, Gdańsk 2002.

Klik M., Teorie mitu. Współczesne literaturoznawstwo francuskie (1969‑2010), Warszawa 2016.

„Komsomolskaja prawda” 2000, 21 apriela, [online] http://magazines.rus.ru/volga/recens.html.

Leontjewa O., Badania nad pamięcią historyczną we współczesnej nauce rosyjskiej, przeł. A. Jaskólski, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo‑Wschodniej” 2015, z. 2.

Malia M., Sowiecka tragedia. Historia komunistycznego imperium rosyjskiego 1917‑1991, przeł. M. Hułas, E. Wyzner, Warszawa 1998.

Miller A., Polityka pamięci w Rosji. Rola czynników niepaństwowych, przeł. A. Jaskólski, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo‑Wschodniej” 2015, z. 2.

Monumentalnaja kontrpropaganda, [online] https://newizv.ru/news/society/14‑09‑2004/11319‑monumentalnaja‑kontrpropaganda.

Niemcew M., Gorie vs. Gordostʹ w postpamiati, [online] http://gefter.ru/archive/18020, 4 VII 2017.

Olędzka J., Rola pamięci o Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej w strategii utrwalania jedności narodu rosyjskiego, „Studia Podlaskie” 2016, t. 24.

Overy R., Krew na śniegu. Rosja w II wojnie światowej, przeł. M. i T. Luftnerowie, Gdańsk 1999.

Pasternak B., Doktor Żywago, przeł. D. Chróścielewska, Warszawa 1990.

Pawłowski T., Mit „Wielkiej Wojny Ojczyźnianej”, [online] http://historia.wp.pl/title.Mit‑Wielkiej‑Wojny‑Ojczyznianej.wid.1, 27 III 2017.

Pazio‑Wlazłowska D., Pamięć Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w narracjach młodzieży, „Politeja” 2015, nr 3 (35), [online] https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.20.

Pietrzycka‑Bohosiewicz K., Ocalić Rosję za cenę Rosji… „Generał i jego armia”, [w:] K. Pietrzycka‑Bohosiewicz, W poszukiwaniu autentyzmu. Twórczość prozatorska Gieorgija Władimowa, Kraków 1999.

Pipes R., Rosja bolszewików, przeł. W. Jeżewski, Warszawa 2005.

Radziński E., Stalin, przeł. I. Lewandowska, M. Jagiełło, Warszawa 1996.

Remnick D., Zmartwychwstanie. Walka o nową Rosję, przeł. M. Słysz, Warszawa 1997.

Sadowski J., Dokąd zmierzasz, trojko?, „Znak” 2005, nr 10.

Sadowski J., Rewolucja i kontrrewolucja obyczajów. Rodzina, prokreacja i przestrzeń życia w rosyjskim dyskursie utopijnym lat 20. i 30. XX wieku, Łódź 2005.

Senczin R., Rodzina Jołtyszewów, przeł. M. Hornung, Warszawa 2015.

Siergiejewa A., Russkije. Stierieotipy powiedienija, tradicyi mientalnostʹ, Moskwa 2005.

Smaga J., Rosja w 20 stuleciu, Kraków 2002.

Sokołow B., Prawdy i mity Wielkiej Wojny Ojczyźnianej 1941‑1945, przeł. J. Stroganova, A. Sawinkow, Kraków 2015.

Sokołow B., Wielka wojna mitów, czyli jak ZSRR ukrywało prawdę o II wojnie światowej, „Newsweek” 2014, 21 VI.

Sołżenicyn A., Rosja w zapaści, przeł. J. Zychowicz, Warszawa 1999.

Suchanek L., Anioły, biesy i prawda. Pisarstwo Jurija Drużnikowa, Kraków 2007.

Suchanek L., Mur. O zapiskach Wiktora Niekrasowa, [w:] Emigracja i tamizdat. Szkice o współczesnej prozie rosyjskiej, red. L. Suchanek, Kraków 1993.

Swiatoje miesto pusto, [online] http://www.rg.ru/pamietnik.html.

Szacka B., Czas przeszły, pamięć i mit, Warszawa 2006.

Szacki J., Spotkania z utopią, Warszawa 2000.

Tokariewa W., Miłość na całe życie, przeł. I. Lewandowska, Warszawa 2006.

Ulicka L., Przypadek doktora Kukockiego, przeł. B. Reszko, Warszawa 2006.

Wielka wojna mitów, czyli jak ZSRR ukrywało prawdę o II wojnie światowej, wywiad I.T. Miecika z B. Sokołowem, „Newsweek Historia” 2013, nr 12.

Wojnowicz W., «Kumirotworienije – eto boleznʹ», [online] http://www.aif.ru/onlineaif//108003_01.

Wojnowicz W., Spiżowa miłość Agłai, przeł. H. Broniatowska, Warszawa 2006.

Wojnowicz W., Życie i niezwykłe przygody żołnierza Iwana Czonkina, przeł. W. Dłuski, Chotomów 1990.

Ziółek P., Idea imperium, Warszawa 1997.

Downloads

Published

2018-06-22

How to Cite

Duda, Katarzyna. 2018. “Mitologia Radziecka (beletrystyka I Reportaż Rosyjski XX I XXI Wieku)”. Politeja 15 (4(55):225-50. https://doi.org/10.12797/Politeja.15.2018.55.11.

Issue

Section

Russian Studies