„Chędożenie miasta”, czyli nowoczesne sprzątanie Krakowa
DOI:
https://doi.org/10.12797/RK.2025.91.02Słowa kluczowe:
Kraków, utrzymanie czystości miasta, Wolne Miasto KrakówAbstrakt
Artykuł ukazuje działania władz miasta Krakowa zmierzające do wprowadzenia skutecznych zasad utrzymania w czystości ulic i placów. Zarówno władze austriackie na przełomie XVIII/XIX wieku, jak i zarząd Wolnego Miasta Krakowa borykały się z rosnącymi kosztami tych działań w zimie i w lecie oraz niechęcią do współpracy właścicieli nieruchomości.
Bibliografia
Andrasz-Mrożek Monika, Magistrat miasta Krakowa 1866–1914. Ustrój, kadra i mechanizmy zarządzania miastem, Biblioteka Krakowska, nr 164, Kraków 2018.
Baczkowski Michał, Powstanie i działalność Prefektury Departamentu Krakowskiego 1809 (1810)–1815, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, t. 150, Prace Historyczne, z. 3, 2023, s. 455–469. DOI: 10.4467/20844069PH.23.026.18531.
Baczkowski Michał, W cieniu napoleońskich orłów. Rada Municypalna Krakowa 1810–1815, Kraków 2010.
Bartel Wojciech, Ustrój i prawo Wolnego Miasta Krakowa (1815–1846), Biblioteka Krakowska, nr 116, Kraków 1976.
Bąkowski Klemens, Kronika krakowska 1796–1848. Część I od R. 1796 do 1815, Biblioteka Krakowska, nr 27, Kraków 1905.
Bąkowski Klemens, Kronika krakowska 1796–1848. Część II od R. 1816 do 1831, Biblioteka Krakowska, nr 30, Kraków 1906.
Bieniarzówna Janina, Małecki Jan M., Dzieje Krakowa, t. 3, Kraków w latach 1796–1918, red. Janina Bieniarzówna, Jan M. Małecki, Józef Mitkowski, Kraków 1979.
Chmaj Marcin, Działalność samorządu gminnego w Krakowie w zakresie porządkowania miasta w latach 1866–1880, „Dziennik Rozporządzeń stoł. król. miasta Krakowa”, 1929, nr 12, s. 501–508.
Chmiel Adam, Ustrój m. Krakowa w XIX w. Działalność prezydentów miasta 1866–1924, w: Kraków w XIX w., t. 1, Biblioteka Krakowska, nr 72, Kraków 1932, s. 78–159.
Cichoń Paweł, Biuro Policji Pośredniej Wolnego Miasta Krakowa (1816–1827), „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, T. 21 (3): 2024, s. 55–57. DOI: 10.36121/pcichon.21.2024.3.055.
Cichoń Paweł, Centralne władze administracyjne Rzeczypospolitej Krakowskiej (1815–1846), w: Dzieje biurokracji, t. 6, red. Tatjana Bykowa, Artur Górak, Grzegorz Smyk, Lublin 2016, s. 307–319.
Cichoń Paweł, Dyrekcja Policji Wolnego Miasta Krakowa 1827–1846. Studium historyczno–prawne, Kraków 2014.
Cichoń Paweł, Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w ustawodawstwie Wolnego Miasta Krakowa 1815–1846, „International Journal of Legal Studies”, 2018, nr 1 (3), s. 337–357. DOI: 10.32084/ijels.2018.1.3.23.
Demel Juliusz, Pożar Krakowa 1850 r., „Rocznik Krakowski”, T. 32: 1952, s. 59–97.
Demel Juliusz, Stosunki gospodarcze i społeczne Krakowa w latach 1846–1853, Biblioteka Krakowska, nr 107, Kraków 1951.
„Gdzie miasto zaczarowane…”. Księga cytatów o Krakowie, wyb. i oprac. Karolina Grodziska, Kraków 2003.
Lulewicz Dominik, Regres, stagnacja czy postęp? W poszukiwaniu nowoczesnego oblicza Krakowa czasów Wolnego Miasta, w: Wolne Miasto Kraków. W poszukiwaniu nowoczesności, red. Łukasz Klimek, Kraków 2015, s. 155–218.
Mataniak Mateusz, Funkcjonowanie więzienia w Wolnym Mieście Krakowie w I połowie XIX w., „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, 2017, nr 96, s. 213–249.
Mataniak Mateusz, Rada Administracyjna Miasta Krakowa i Jego Okręgu (1846–1853), Biblioteka Krakowska, nr 165, Kraków 2019.
Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Krakowie. 150 lat polskiego samorządowego modelu oczyszczania miasta, red. Piotr Hapanowicz, Tomasz Bator, Piotr Odorczuk, Kraków 2017.
Namysłowski Władysław, Milicja Wolnego Miasta Krakowa 1815–1846, Biblioteka Krakowska, nr 48, Kraków 1914.
Poczet sołtysów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miasta Krakowa (1228–2010), red. Bogdan Kasprzyk, Kraków 2010.
Rederowa Danuta, Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (1796–1806). Zagadnienia urbanistyczne, „Rocznik Krakowski”, R. 34: 1957–1959, s. 61–177.
Rederowa Danuta, Studia nad wewnętrznymi dziejami Krakowa porozbiorowego (1796–1806). Zagadnienia ustrojowe i ekonomiczno-społeczne, „Rocznik Krakowski”, R. 36: 1962, s. 1–85.
Wachholz Szczęsny, Rzeczpospolita Krakowska. Okres od 1815 do 1830 r., Warszawa 1957.
Wspomnienia Ambrożego Grabowskiego, t. 1, wyd. Stanisław Estreicher, Biblioteka Krakowska, nr 40, Kraków 1909.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegóły zob. w zakładce Prawa autorskie i udostępnianie.
