Szkolnictwo artystyczne w Wolnym Mieście Krakowie
DOI:
https://doi.org/10.36123/RK.2020.86.05Słowa kluczowe:
Kraków, Akademia Sztuk Pięknych, Szkoła Malarstwa, Rysunków i Rzeźbiarstwa, Wolne Miasto Kraków, Uniwersytet Jagielloński, Instytut TechnicznyAbstrakt
Artykuł omawia, w oparciu o niewykorzystane dotąd w pełni materiały źródłowe – m.in. protokoły posiedzeń Senatu Wolnego Miasta – początki szkolnictwa artystycznego w Krakowie. Scharakteryzowano kadrę profesorską, wyodrębniono dwa okresy w dziejach: powiązanie Akademii (Szkoły) Sztuk Pięknych z Uniwersytetem Jagiellońskim (do 1834 r.) i włączenie jej do Instytutu Technicznego. Omówiono kształtowanie metod dydaktycznych: dominującej, tradycyjnej, polegającej na kopiowaniu uznanych wzorów, i nowej, lansowanej zwłaszcza przez Wojciecha Kornelego Stattlera, opartej na studium natury i akcentującej walory intelektualne w procesie nauczania.
Bibliografia
Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich, t. 30, Wien 1875.
Błoński Piotr, Peszka Józef, hasło w: Polski słownik biograficzny, t. 25/4, z. 107, Wrocław 1980.
Böckh Franz Heinrich, Wiens lebende Schriftsteller, Künstler und Dilettanten im Kunstach, Wien 1822.
Chamcówna Mirosława, Walka malarzy krakowskich o wyzwolenie spod praw cechowych, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1954, t. 14, nr 2.
Ciciora Barbara, Wyrwa Andrzej M., Zaprowadzenie chrześcijaństwa w Polsce. Krótkie studium obrazu Jana Matejki „Zaprowadzenie chrześcijaństwa R. P. 965”, Dziekanowice–Lednica 2013.
Derwojed Janusz, Hadziewicz Rafał, hasło w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 3, Wrocław 1979, s. 6–10.
Kąkolewska Joanna, Z zagadnień twórczości Józefa Peszki 1767–1831, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1954, t. 16, nr 1.
Krasnowolski Bogusław, Urbanistyka i sztuka Wolnego Miasta Krakowa, w: Rzeczpospolita Krakowska 1815–1846. Materiały z sesji naukowej 23 maja 2015 roku, red. Jerzy Wyrozumski, Kraków 2016, s. 86–87.
Masłowski Maciej, Studia malarskie Wojciecha Kornelego Stattlera w Krakowie i Rzymie, Wrocław 1964.
Merlege von Mühlfeld Johann Georg, Memorabilien des Österreichischen Kaiserstaates, oder Taschenbuch zur Rückerinnerung an die merkwürdigsten vaterländischen Ereignisse seit dem Regierungs-Antritte Sr. Majestät des Kaisers Franz des Ersten, das ist vom1. März 1792 bis zum Schlusse ds 18. Jahrhundertes, Wien 1825.
Michalczyk Zbigniew, Ku nowoczesności. Wokół pewnego krakowskiego „konkursu” w 1825 roku: Józef Sonntag, Jan Nepomucen Głowacki, Teodor Baltazar Stachowicz, Jan Nepomucen Danielski, Leon Łabęcki, „Biuletyn Historii Sztuki”, 2012, t. 74, nr 2.
Nicieja Stanisław Sławomir, Ogród snu i pamięci. Dzieje cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie i ludzi tam spoczywających w latach 1786–2010, Opole 2011.
Opalińska Stanisława, Józef Brodowski 1781–1853: malarz i rysownik starego Krakowa, Kraków 2005.
Pencakowski Paweł, Dekoracja malarska w salonie pałacu hrabiów Mieroszewskich przy ul. Sławkowskiej 22 w Krakowie, „Rocznik Krakowski”, T. 68: 2002.
Pilikowski Michał, Józef Peszka i Józef Brodowski – założyciele Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, „Wiadomości ASP”, nr 59, październik 2012.
Piotrowski Wojciech, Strzelecki Antoni, hasło w: Polski słownik biograficzny, t. 44, Warszawa–Kraków 2006–2007.
Polanowska Jolanta, Peszka Józef, hasło w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 7, Wrocław 2003.
Polanowska Jolanta, Stattler Wojciech Korneli (1800–1875), hasło w: Polski słownik biograficzny, t. 42, Warszawa–Kraków 2003–2004.
Prószyńska Zuzanna, Galli Jan Nepomucen, hasło w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 2, Wrocław 1975.
Prószyńska Zuzanna, Kuhn Ferdynand Fryderyk, hasło w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 4, Wrocław 1986.
Radwan Danuta, Teodor Baltazar Stachowicz, hasło w: Polski słownik biograficzny, t. 41, Warszawa–Kraków 2002.
Ręgorowicz Ludwik, Dzieje krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, Lwów 1928.
Ręgorowicz Ludwik, Historia Instytutu Technicznego w Krakowie, Kraków 1913.
Ręgorowicz Ludwik, Szkolnictwo W.M. Krakowa w dobie kuratorii Józefa hr. Załuskiego, Lwów 1928.
Wilkowa Ligia, Prószyńska Zuzanna, Ceptowski Karol, hasło w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. 1, Wrocław 1971.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegóły zob. w zakładce Prawa autorskie i udostępnianie.
