"Opisy zabytków w kościołach i na cmentarzach w dekanatach: zwinogródzkim, radomyślskim i białocerkiewskim" ze zbiorów Aleksandra Czołowskiego w Bibliotece Narodowej

Agnieszka  Biedrzycka

doi:10.12797/KPK.11.2019.11.09

Автор(и)

Agnieszka Biedrzycka Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk; Polski Słownik Biograficzny

DOI:

https://doi.org/10.12797/KPK.11.2019.11.09

Ключові слова:

Житомирська єпархія,, Україна, Біла Церква, Брусилів, Дідовщина, Ківшовата, Лисянка, Тальне, Тараща, Товсте, Водяники, Звенигородка, кладовища, надгробки, написи

Анотація

“Описи пам’яток у церквах та на кладовищах у Звенигородці, Радомишлі та Білоцерківских деканатів” з колекції Олександра Чоловського у На- ціональній бібліотеці Польщі

Джерельне видання, про яке йдеться – це інвентарна книга пам’яток із церков, каплиць та кладовищ благочиння/деканатів у Звенигородці та Радомишлі колишньої Житомирської єпархії Римо-католицької Церкви (нині єпархія має назву Києво-Жи- томирська), підготовлених двома анонімними авторами у 1890 та 1894 рр. Згадуваний рукопис, що досі в літературі не використовується, потрапив невідомим шляхом до приватної колекцій львівського історика та архівіста Олександра Чоловського (1865- 1944), незадовго до його смерті, евакуйований власником зі Львова до Тиньца, а в 1947 році було продано його дочкою Станіславою Карчевською до колекцій Націо- нальної бібліотеки у Варшаві (ф. 5705 II). Він включає в себе досить лаконічні описи священних будівель і кладовищ (більшість в даний час не існує або перебуває у напів- зруйнованому стані) в Звенигородці, Тальному, Водяниках, Товстому, Лисянці, Ківшо- ватій, Таращі, Брисилові, Білій Церкві та Дідовщині і близько 300 копій написів з над- гробків і меморіальних дощок із згадуваних місцевостей, що належали, між іншим до родини Хоєцьких, Ольга Наришкіної (у дівоцтві Потоцької), майор-артилерій Пйотру Ольшєвському, письменнику Роберту Станіславському, професору медицини Броніс- лави Хойновському та лікареві, краєзнавцеві та скульпторові Адольфу Рикману.

Завантажити

Дані для завантаження поки недоступні.

Біографія автора

Agnieszka Biedrzycka, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk; Polski Słownik Biograficzny

Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, wydawca źródeł, redaktor Polskiego słownika biograficznego w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Zajmuje się historią Rzeczypospolitej Obojga Narodów od XVI do XVII w. oraz dziejami pogranicza południowo-wschodniego. Wydała m.in. Korespondencję Stanisława Koniecpolskiego hetmana wielkiego koronnego 1632-1646 (Kraków 2005), dwa tomy Pomników epigrafiki i heraldyki dawnej Rzeczypospolitej na Ukrainie (Kraków 2005, 2018) oraz Kalendarium Lwowa 1918-1939 (Kraków 2012), wyróżnione nagrodą „Przeglądu Wschodniego”.

Посилання

d’Abancourt H., Bacciarelli Marceli, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 1, Kraków 1935, s. 198-200.

Aftanazy R., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t. 11, Wrocław 1997.

Albrecht-Szymanowska W., Grudziński Stanisław, [w:] Dawni pisarze polscy. Od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny, t. 1, Warszawa 2000, s. 380-381.

Banaszak M., Grabowski Joachim, [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 1, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1981, s. 579-580.

Betlej A., Sibi, Deo, Posteritati. Jabłonowscy a sztuka XVIII wieku, Kraków 2010.

Boniecki A., Herbarz polski, t. 3, Warszawa 1900.

Chachaj J., Stan i odbudowa sieci kościelnej w łacińskiej diecezji kijowskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” T. 87, 2007, s. 5-65.

Chmielkowski L., Kościół w Talnem – wylęgarnia kurczaków – pracownia nagrobków, „Gazeta Lwowska” 1993, nr 10, s. 3.

Chojecki Z., Chojecki Jan Nepomucen, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 394-395.

Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie, t. 1, Warszawa–Kraków 1926.

Chyczewska A., Bacciarelli Marcello, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 1, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1971, s. 56-63.

Dębowska M., Diecezje łucka i żytomierska w pierwszych latach istnienia. Wybrane zagadnienia, Lublin 2014.

Dutkowska M., Ciara S., Aleksander Czołowski (1865-1944), [w:] Złota księga historiografii lwowskiej XIX i XX wieku, t. 2, red. J. Maternicki, P. Sierżęga, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2014, s. 191-202.

Dzwonkowski R., Kościół katolicki obrządku łacińskiego w ZSRR po 1918 roku. Zarys problematyki, [w:] Odrodzenie Kościoła katolickiego w byłym ZSRR. Studia historyczno-demograficzne, red. E. Walewander, Lublin 1993, s. 81-99.

Fridrich A., Historye cudownych obrazów Najświętszej Maryi Panny w Polsce, t. 4, Kraków 1911.

Frybes S., Grudziński Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 9, Wrocław 1960-1961, s. 46-47.

Gmiterek H., Sołtyk Józef Franciszek, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 40, Warszawa–Kraków 2000-2001, s. 383-385.

Górniak M. R., Kijowska diecezja katolicka, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 8, Lublin 2000, szp. 1424-1426.

Grabczak P., Seminaria duchowne łucko-żytomierskiej diecezji w latach 1798-1842, Biały Dunajec–Ostróg 2006.

Hauser Z., Sarkofag „pięknej Bitynki”, „Spotkania z Zabytkami” R. 27, 2003, nr 3, s. 12-13.

Hauser Z., Tokarski J., Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Ukrainie, t. 3, Warszawa 2001.

Ihnatowicz I., Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX wieku, „Studia Źródłoznawcze” T. 7, 1962, s. 99-124.

[Iwanowski E.], Helenijusz E., Listki wichrem do Krakowa z Ukrainy przyniesione, t. 1-3, Kraków 1901-1902.

[Iwanowski E.] Helenijusz E., Rozmowy o Polskiej Koronie, t. 1, Kraków 1873.

[Iwanowski E.] Helenijusz E., Wspomnienia lat minionych, t. 1, Kraków 1876.

Kieniewicz S., Potocki Adam, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 27, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982, s. 750-755.

Konarski S., Potocka Aleksandra, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 27, Wrocław 1982, s. 731-732.

Konopczyński W., Czacki Feliks (Szczęsny), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 4, Kraków 1938, s. 140-142.

Kowalczyk J., Świątynie późnobarokowe na Kresach. Kościoły i klasztory w diecezjach na Rusi Koronnej, Warszawa 2006.

Kozyrska A., Modzelewska B., Mohylewska archidiecezja, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 13, Lublin 2009, szp. 31-42.

Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (968–1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” T. 19, 1970, s. 271–351; T. 20, 1970, s. 253-374.

Kumor B., Ustrój i organizacja Kościoła polskiego w okresie niewoli narodowej (1772-1918), Kraków 1980.

Laszak E., Działalność naukowa Aleksandra Czołowskiego (1865-1944), Łódź 2004.

Litak S., Atlas Kościoła łacińskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku, Lublin 2006.

[Liwski J.B.] Bolesław znad Dniepru, Lisianka, „Tygodnik Ilustrowany” 1883, nr 44, s. 283, 286.

[Liwski J. B.] Bolesław znad Dniepru, Steblów, „Tygodnik Ilustrowany” 1878, nr 118, s. 203-204.

Loret M., Kościół katolicki w zaborze rosyjskim za panowania Pawła I, „Przegląd Powszechny” R. 45, 1928, t. 179, s. 111-128.

Majkowska R., Działalność kolekcjonerska Władysława Łozińskiego, „Rocznik Biblioteki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie” R. 28, 1983, s. 65-82.

Red., Iwanowski Eustachy, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 10, Wrocław 1962-1964, s. 178-179.

Rosowski W., Losy zakonników z klasztorów rzymskokatolickich na Ukrainie Prawobrzeżnej skasowanych w XIX w., [w:] Kasaty klasztorów na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i na Śląsku na tle procesów sekularyzacyjnych w Europie, red. M. Derwich, t. 1: Geneza. Kasaty na ziemiach zaboru austriackiego i rosyjskiego, Wrocław 2014, s. 287-302.

Rosowski W., Pałucki Michał Józef, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 14, Lublin 2010, szp. 1189-1190.

Ryszkiewicz A., Dowgird (Daugirdas) Tadeusz, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 2, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1975, s. 91-92.

Seweryn T., Biedroński Leon, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 2, Kraków 1936, s. 25.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1-14, red. B. Chlebowski, F. Sulimierski, W. Walewski, Warszawa 1880-1895.

Szarejko P., Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 3, Warszawa 1995.

Szczawińska E., Biedroński Leon, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 1, Wrocław–Gdańsk 1971, s. 152-153.

Szymański J., Trelińska B., Instrukcja wydawnicza dla źródeł epigraficznych, Lublin 2003.

Świątynia w Korostyszowie, „Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota Polska” 1998, nr 1, s. 33-34.

[Talko-Hryncewicz J.], Iłgowski J., Ostatnia starościna zwinogródzka. Zarys dziejów kresowego miasteczka, Kraków 1888.

Urbański A., Memento kresowe, Warszawa 1929.

Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 2, Warszawa 1905; t. 5, Warszawa 1908.

Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1990.

Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska i sanocka), oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987.

Vogel B., Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego. Przemysł muzyczny w latach 1815-1914, Kraków 1981.

Witkowska K., Powązki – mówiące kamienie. Inskrypcje nagrobne na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, Kraków 2009.

Witkowski M., Dookoła zagadki steblowskiej, „Pamiętnik Literacki” R. 47, 1956, z. spec., s. 349-395.

Zembrzuski L., Chojnowski Bronisław, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 3, Kraków 1937, s. 401-402.

Zima I., Aleksander Czołowski 1865-1944. Luminarz lwowskiej kultury, Gdynia 2011.

Zielińska T., Zbiór Aleksandra Czołowskiego w Archiwum Głównym Akt Dawnych, „Archeion” T. 89, 1991, s. 37-60.

Zięba A. A., Stanisławski Robert Antoni, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 42, Warszawa–Kraków 2003-2004, s. 106-110.

Bіlousov Û., Kiїvsʹko-Žitomirsʹka rimsʹko-katolicʹka єparhіâ, Žitomir 2000 [Білоусов Ю., Київсько-Житомирська римсько-католицька єпархія, Житомир 2000].

Іstorіâ mіst і sіl Ukraїnsʹkoї RSR, red. P. T. Tronʹko, Čerkasʹka oblastʹ, Kiїv 1972 [Історія міст і сіл Української РСР, ред. П. Т. Тронько, Черкаська область, Київ 1972].