Dialogi z podręcznika gramatyki, teologii, filozofii i systematyki spisane przez Awedyka (XVII wiek)

Authors

  • Edward Tryjarski Warszawa

Keywords:

Kipchak language, Polish‑Armenians, Armenian schools, school syllabus, Armenian manuscripts, allography, Matenadaran

Abstract

The dialogues from the textbook of grammar, theology, philosophy and systematics written down by Avedicus (17th c.).

The manuscript no. 3522 from the collection in Matenadaran, the Mesrop Mashtots Institute of Ancient Manuscripts in Yerevan, was written as a textbook in the first half of the 17th century. It was meant to teach young Armenians living in Lwów (Kingdom of Poland) the tenets of Christian faith, as well as selected issues concerning ethics, logic and grammar. This trilingual book — written in Armenian, Kipchak and Polish — is a valuable source of information about forms of religious education in Polish‑Armenian schools and relationships between languages. The Armenian‑Kipchak part, being a subject of linguistic analysis, contains a Polish‑Armenian‑Kipchak glossary, paradigms and dialogues. The latter form the basis for the current edition, being collated with the original text, transcribed basing on a system used by the author and translated into Polish.

Author Biography

Edward Tryjarski, Warszawa

Orientalista, turkolog, autor wielu prac o językach, historii, religii i zwyczajach Wschodu, zwłaszcza ludów tureckich, bada głównie język kipczacki polskich Ormian, edytor źródeł w tym języku oraz słownika. Pracował w Zakładzie Orientalistyki i w Instytucie Kultury Materialnej (obecna nazwa: Instytut Archeologii i Etnologii) Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, był kolejno sekretarzem i redaktorem naczelnym „Rocznika Orientalistycznego”, członek polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych, profesor zwyczajny, obecnie na emeryturze.

References

Barącz S., Rys dziejów ormiańskich, Tarnopol 1869.

Blažejovskyj D., Ukrainian and Armenian Pontifical Seminaries of Lviv (1665–1784), Rome 1975.

[Garkawec А. N.] Garkavec A. N., Kypčakskoe pisʹmennoe nasledie, tom І, Katalog i teksty pamâtnikov armânskim pisʹmom. Russkaâ versiâ, Almaty 2002, tom ΙΙ, Pamâtniki duhovnoj kulʹtury, Almaty 2007.

[Harkaweć O.] Garkavecʹ O., Virmeno‑kipčacʹki rukopisi v Ukraїni, V irmeniї, Rosії. Katalog, Kіїv 1993.

[Jeganian O., Zejtunian A., Antabian P.], Tsʿutsʿag tseṛakratsʿ Mashdotsʿi anvan Madenatarani [Katalog rękopisów Instytutu Masztoca Matenadaranu] Hador A, gazmetsʿin (wydali) Օ. Ekanyan, A. Zeytʿunyan, Pʿ. Antʿapyan. neradzutʿyuně՝ Ō. Ekanyani, khmpakrutʿyamp՝ L. Khachʿigyani, A. Mnatsʿaganyani [Jeganian O., Zejtunian A., Antabian P. i inni], Erevan [Erywań] 1965.

Petrowicz G., L’unione degli Armeni di Polonia con la Santa Sede (1626–1686), Roma 1950.

Stopka K., Nieznane karty z dziejów szkolnictwa Ormian polskich: szkoła kościelna (tybradun) do XVII wieku, w: Virtuti et ingenio. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Julianowi Dybcowi, red. A. Banach, Kraków 2013, s. 477–498.

Stopka K., Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej, Kraków 2000.

Stopka K., Śladami kopisty Awedyka (portret rodzinny Derszymonowiców, czyli mikro‑historia przemian kulturowych Ormian polskich w XVII wieku), „Lehahayer”, 2, 2013, s. 81–121.

Targosz K., Piórem zakonnicy. Kronikarki w Polsce XVII w. o swoich zakonach i swoich czasach, Kraków 2002.

Tryjarski E., An Armeno‑Kipchak Version of the Lord’s Prayer, w: Eucharisterion: Essays presented to Omeljan Pritsak on his Sixtieth Birthday by his Colleagues and Students, “Harvard Ukrainian Studies”, 3/4, 1979–1980, 2, s. 896–901.

Tryjarski E., „Der Englische Gruss” in einer armeno‑kiptschakischen Handschrift wiedergefunden, w: Religious and Lay Symbolism in the Altaic World and Other Papers. Proceedings of the 27th Meeting of the Permanent International Altaistic Conference. Walberberg Federal Republic of Germany, June 12th to 17th 1984, Ed. by K. Sagaster in collaboration with H. Eimer, Wiesbaden 1989, s. 399–420.

Tryjarski E., Names of Animals in Armeno‑Kipchak. A New List Brought to Light, w: Studies on the Turkic World. A Festschrift for Professor Stanisław Stachowski on the Occasion of His 80th Birthday. Ed. by E. Mańczak‑Wohlfeld, B. Podolak, Kraków 2010, s. 157–167.

Tryjarski E., Religious Terminology in Armeno‑Kipchak, “Journal of Turkology”, 1, 1993, 1, s. 59–111.

Tryjarski E., Une profession de foi des Arméniens de Pologne formulée en arméno‑kipchak, w: Mélanges offerts à Louis Bazin par ses disciples, collègues et amis, éd. par J.-L. Bacqué‑Grammont et R. Dor avec le concours de F. Hitzel et A. Tibet, Varia Turcica 19, Paris 1992, s. 57–61.

Tryjarski E., Zapisy Sądu Duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625–1630 w języku ormiańsko‑kipczackim, Kraków 2010.

Tryjarski E., Ze studiów nad rękopisami i dialektem kipczackim Ormian polskich; 1, O ogólnej sytuacji językowej w gminach Ormian polskich; 2, O nauce języków obcych w Kolegium teatyńskim we Lwowie; 3, Katalogi alumnów Kolegium teatyńskiego we Lwowie, „Rocznik Orientalistyczny” 23, 1960, 2, s. 7–55, 24, 1960, 1, s. 43–87.

Downloads

Published

2013-02-12

How to Cite

Tryjarski, E. (2013). Dialogi z podręcznika gramatyki, teologii, filozofii i systematyki spisane przez Awedyka (XVII wiek). Lehahayer, 2, 9–80. Retrieved from https://journals.akademicka.pl/lehahayer/article/view/2442

Issue

Section

Articles