Plany utworzenia nowej unii kościelnej słowiańsko-ormiańskokatolickiej w Polsce w latach trzydziestych XX wieku

Autor

  • Tomasz Krzyżowski Ośrodek Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce, Polska Akademia Umiejętności

DOI:

https://doi.org/10.12797/LH.09.2022.09.07

Słowa kluczowe:

archidiecezja ormiańskokatolicka we Lwowie, starokatolicyzm, prawosławie, neounia, Józef Teodorowicz, Ignacy Jan Wysoczański

Abstrakt

W drugiej połowie lat 30. XX wieku dokonała się próba przejścia do Kościoła katolickiego grupy starokatolickich i prawosławnych duchownych oraz wiernych z Zamojszczyzny i Wołynia. Pomysłodawcą planu był Ignacy Jan Wysoczański (1901-1975). Nowa struktura kościelna miała się znaleźć pod jurysdykcją ormiańskiego arcybiskupa Lwowa, Józefa Teodorowicza (1864-1938), który z entuzjazmem podszedł do pomysłu. Starania o zatwierdzenie unii w 1935 roku spotkały się z negatywną opinią watykańskiej Kongregacji dla Kościołów Wschodnich, przede wszystkim z powodów formalnych, gdyż według prawa kanonicznego i konkordatu zawartego z Polską duchowni i wierni, wyrażający chęć przejścia do Kościoła katolickiego, winni podlegać biskupowi miejsca. Wkrótce okazało się, że Ignacy Wysoczański jest postacią kontrowersyjną i niestałą, co ostatecznie przekreśliło plan.

Biogram autora

  • Tomasz Krzyżowski - Ośrodek Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce, Polska Akademia Umiejętności

    Historyk, armenolog, pracownik naukowy Ośrodka Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce, sekretarz redakcji czasopisma „Lehahayer”, uczestnik projektów naukowych Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki pt. „Encyklopedia Ormian polskich” oraz „Ormianie kresowi na Śląsku po 1945 roku”; autor opracowań na temat historii i kultury Ormian polskich.

Bibliografia

Źródła drukowane

Krzyżowski T., Korespondencja arcybiskupa ormiańskokatolickiego Józefa Teodorowicza z prymasem Polski kardynałem Augustem Hlondem z lat 1924-1938, „Lehahayer”, 6, 2019, s. 165-296 DOI: https://doi.org/10.12797/LH.06.2019.06.06

Opracowania

Bielawny K., Ignacy Wysoczański – biskup Kościoła starokatolickiego i Kościołów Wschodnich, w: Biskup – prezbiter – diakon. Perspektywa polskokatolicka i rzymskokatolicka, red. J. Jezierski, Olsztyn 2008, s. 187-199

Bielawny K., Proces sądowy ks. bpa Ignacego Wysoczańskiego w 1958 r., „Studia Ełckie”, 9, 2007, s. 79-91

Krzyżowski T., Archidiecezja lwowska obrządku ormiańskokatolickiego w latach 1902-1938, Kraków 2020, https://doi.org/10.12797/9788381380959 DOI: https://doi.org/10.12797/9788381380959

Krzyżowski T., Kulisy nominacji następcy ormiańskokatolickiego arcybiskupa Lwowa

Józefa Teodorowicza, „Lehahayer”, 5, 2018, s. 249-250, https://doi.org/10.12797/LH.05.2018.05.10 DOI: https://doi.org/10.12797/LH.05.2018.05.10

Pastuszewski S., Działalność ks. Ignacego Wysoczańskiego (1901-1975) w tyglu wyznaniowym na Wołyniu, Podlasiu, Lubelszczyźnie i Zamojszczyźnie w okresie międzywojennym (studium przypadku), „Rocznik Bialskopodlaski”, 26, 2018, s. 95-145

Pastuszewski S., Ignacy Wysoczański – biskup wędrowny na Mazurach, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 2, 2019, s. 284-316, https://doi.org/10.51974/kmw-134847 DOI: https://doi.org/10.51974/kmw-134847

Pastuszewski S., Kapłan wagabunda na Zamojszczyźnie, „Archiwariusz Zamojski”, 12, 2013, s. 69-73

Pastuszewski S., Starania Ignacego Wysoczańskiego o sakrę biskupa staroprawosławnego w połowie XX wieku, „Emigrantologia Słowian”, 3, 2017, s. 85-100

Pelica G. J., Kościół prawosławny w województwie lubelskim (1918-1939), Lublin 2007

Rzemieniuk F., Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (neounia), Lublin

Sosna G., Troc-Sosna A., Hierarchia, kler i pracownicy Kościoła prawosławnego w XIXXXI wieku w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej, Warszawa–Bielsk Podlaski 2017

Opublikowane

2022-12-19

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Plany utworzenia nowej unii kościelnej słowiańsko-ormiańskokatolickiej w Polsce w latach trzydziestych XX wieku. (2022). Lehahayer, 9, 153-163. https://doi.org/10.12797/LH.09.2022.09.07

Podobne artykuły

1-10 z 105

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.