Kędy do nas?
W poszukiwaniu dróg do wzajemnego zrozumienia Polaków i Rosjan
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.34_2.19Keywords:
culture, nationalism, ethnicity, stereotypes of perception, political systemAbstract
Which way to us? In search of approaches to mutual understanding of Poles and Russians
The text stresses the necessity of scholarly research of Polish‑Russian relations. Mutual stereotypes of perception and prejudices ought to be thoroughly analyzed. Multidimensional approach towards history reveals dialectical relationship between the universal values of European culture and its local embodiments. The history of Polish‑Russian relations should be looked at without any narrowing ideological perspective. The Author emphasizes incompatibility of scholarly and ideological approaches to historical research. Cultural perspective is thought to be a reliable method, enabling discovery of differentiated mutual attitude of Poles and Russians, free of ideological simplifications. The cases of S. Polockii, A. Mickiewicz, K. Ryleev, A. Hercen, M. Glinka, S. Rimskii‑Korsakov, P. Chaikovskii and I. Brodskii are taken into account as epitomes of ability to mutual empathy and understanding.
Downloads
References
Berdâev N., Anarhizm – âvlenie russkogo duha, [w:] Russkij individualizm. Sbornik rabot russkih filosofov XIX‑XX vekov, red. O. Selin, Moskva 2007, Filosofskij bestseller.
Brodskij I., Bolʹšaâ kniga intervʹû, red. V. Poluhina, Moskva 2000.
Gercen A., Izbrannye filosofskie proizvedeniâ, t. 2, Moskva 1948.
Grudzinskaâ‑Gross I., Pod vliâniem? I. Brodskij i Polʹša, przeł. S. Zenkeviča, „Staroe literaturnoe obozrenie” 2001, nr 2 (278), [online] http://magazines.russ.ru/slo/2001/2/grgr.html.
Lipatov A., Dve proekcii nacionalʹnogo vospriâtiâ: Polʹša glazami Puškina – Rossiâ glazami Mickeviča, [w:] Rossiâ v glazah slavânskogo mira, red. A. V. Lipatov i in., Moskva 2007, Slavica et Rossica.
Lipatov A., Evropejskaâ civilizaciâ kak differencirovannaâ celostnostʹ (Zapad i slavâne), „Mirovaâ èkonomika i meždunarodnye otnošeniâ” 2007, nr 6.
Lipatov A., Kulʹtury Rusi, Rossii, Ukrainy i Belorussii v ih otnošeniâh s Polʹšej: ot Srednevekovʹâ do načala XVIII v. (opyt civilizacionnogo rassmotreniâ), [w:] Slavânskij mir v glazah Rossii. Dinamika vospriâtiâ i otraženie v hudožestvennom tvorčestve, dokumentalʹnoj i naučnoj literature, red. L. Budagova, Moskva 2011, Slavica et Rossica.
Lipatov A., Literaturnyj oblik polʹskogo Barokko i problemy izučeniâ drevnerusskoj literatury, [w:] Slavânskoe Barokko. Istoriko‑kulʹturnye problemy èpohi, red. A. Rogov, A. Lipatov, L. Sofronova, Moskva 1979.
Lipatov A., Nacionalʹnoe – mežnacionalʹnoe – universalʹnoe. (Mir natury i mir kulʹtury: na primere ètničeskogo pograničʹâ Polʹši), [w:] Studia polonorossica. K 80‑letiû Eleny Zaharovny Cybenko, red. V. Horev, Moskva 2003.
Lipatov A., Polʹskostʹ v russkosti: raznonapravlennyj parallelizm vospriâtiâ kulʹtury zapadnogo soseda (gosudarstvo i graždanskoe obŝestvo), [w:] Rossiâ – Polʹša: obrazy i stereotipy v literature i kulʹture, red. V. Horev, Moskva 2002.
Lipatov A., Polʹša – Rossiâ: civilizacionnyj aspekt nacionalʹnogo vospriâtiâ (V poiskah podhoda k aksiologičeskomu osmysleniû evropeizma), [w:] Russkaâ kulʹtura vpolʹskom soznanii, red. N. Filatova, V. Horev, Moskva 2009.
Lipatov A., Puškin i Mickevič: dva tipa nacionalʹnoj proekcii evropeizma, [w:] Adam Mickevič i polʹskij romantizm v russkoj kulʹture, red. V. Horev, Moskva 2007.
Lipatov A., Slavânstvo kak sostavnaâ častʹ evropejskoj civilizacii (k davnej idee slavânskogo edineniâ i izvečnoj probleme slavânskogo razʺedineniâ), [w:] Aktualʹnye ètnoâzykovye i ètnokulʹturnye problemy sovremennosti, red. G. Neŝimenko, t. 1, Moskva 2014, Studia Philologica.
Lipatov A., Stereotipy nacionalʹnogo vospriâtiâ: specifika nacionalʹnoj istorii, osobennosti nacionalʹnoj kulʹtury i adekvatnaâ optika naučnogo rassmotreniâ, Moskva 2002, Studia Polonica.
Lipatov A., Trudnoe sosedstvo, [w:] Polâki i russkie. Vzaimoponimanie i vzaimoneponimanie, red. A. Lipatov, I. Šajtanov, Moskva 2000.
Lipatov A., Universalʹnoe i nacionalʹnoe (kazus Gogolâ), [w:] N. V. Gogolʹ i slavânskie literatury, red. L. Budagova i in., Moskva 2012.
Lipatov A., Universalʹnoe i nacionalʹnoe: dvuedinstvo processa formirovaniâ ètničeskih âzykov i kulʹtur v civilizacionnom prostranstve Evropy, [w:] Globalizaciâ – ètnizaciâ: ètnokulʹturnye i ètnoâzykovye processy, red. G. Neŝimenko, Vol. 1, Moskva 2006.
Nikolaev S., Polʹskaâ poèziâ v russkih perevodah. Vtoraâ polovina XVII – pervaâ tretʹ XVIII veka, Leningrad 1989.
Nikolaev S., Polʹsko‑russkie literaturnye svâzi XVI‑XVIII vekov i ih značeniâ dlâ istorii russkoj literatury, „Slavânovedenie” 2002, nr 2.
Pozdneev A., Rukopisnye pesenniki XVII‑XVIII vv. Iz istorii pesennoj sillabičeskoj poèzii, Moskva 1958.
Pozdneev A., Svetskie polʹskie pesni v russkih rukopisnyh pesennikah XVII v., [w:] Polʹsko‑russkie literaturnye svâzi, red. N. Balašov i in., Moskva 1970.
Polockij S., Izbrannye proizvedeniâ, Moskva–Leningrad 1953.
Revolûcionnaâ Rossiâ 1907 goda i polʹskij vopros: novye istočniki, novye vzglâdy, Moskva 2009.
Rossiâ – russkij čelovek v vospriâtii slvânsih narodov, red. A. V. Lipatov, Û. A. Sozina, Moskva 2015.
Russko‑polʹskie âzykovye, literaturnye i kulʹturnye kontakty, red. S. Gžibovskij, V. Horev, M. Volos, Moskva 2011.
Tompson E., Genrik Senkevič, Aleksej Tolstoj i „Stolknovenie civilizacij”. Sèmûèla Hantingtona, „Istorik i hudožnik” 2008, nr 1‑2.
Bierdiajew M., Rosyjska idea, przeł. J. C. – S. W., Warszawa 1999, Biblioteka Frondy.
Brodsky J., How to Read a Book, „The New York Times Sunday Book Review” 1988, 12 VI, [online] http://www.nytimes.com/1988/06/12/books/how‑to‑read‑a‑book.html?pagewanted=all.
I Was Simply a‑Soviet: A Talk with Joseph Brodsky by Anna Husarska, „The New Leader”1987, Vol. 70, nr 19.
Kalembka S., „O naszą i waszą wolność”. Studia z dziejów polskiej myśli politycznej doby romantyzmu, Olsztyn 1997, Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, nr 169.
Kraushar A., Obrazy i wizerunki historyczne, Warszawa 1906.
Lipatow A., Barok i literatury wschodniosłowiańskie, „Studia Polono‑Slavica Orientalia. Acta Litteraria” 1990, t. 12.
Lipatow A., Historia a polityka historyczna, Kraków 2013, „Prace Komisji Środkowoeuropejskiej PAU” 2013, t. 21.
Lipatow A., Mikołaj W. Gogol: ukraińskość, rosyjskość, polskość w pryzmacie universum cywilizacyjnego, [w:] Idea i komunikacja w języku i kulturze rosyjskiej, red. A. Dudek, Kraków 2010, Prace Katedry Rosjoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, 10.
Lipatow A., Rosyjskie projekcje europeizmu a czynnik polski (od średniowiecza do epoki nacjonalizmów), Kraków 2012, „Prace Komisji Środkowoeuropejskiej PAU” 2012, t. 5.
Lipatow A., Sarmackie korzenie okcydentalizacji kultury rosyjskiej, [w:] tenże, Rosja i Polska. Konfrontacja i grawitacja. Historia, kultura, literatura, polityka, Toruń 2003.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
