Decentralizacja – podstawowe zagadnienia teoretyczne
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.01Keywords:
decentralization, centralization, administration, self-governmenAbstract
DECENTRALIZATION: BASIC THEORETICAL ISSUES
The article examines decentralization as a feature of organizational structures. In order to show the complexity of decentralization, the analysis comprises four perspectives. In the subject perspective, the structural characteristic of decentralization is indicated and its specificity in public organizations is pointed out. The object perspective distinguishes components of the concept of decentralization and forms (types) of decentralization of the state and implementation of public tasks. In the teleological perspective, the objectives of decentralization, its advantages and disadvantages as well as limitations are indicated. The last perspective – processual – allows to demonstrate two additional features of decentralization, i.e., its gradualness and dynamics.
Downloads
References
Administracja publiczna, red. J. Boć, Wrocław 2004.
Boehm C., Hierarchy in the Forest. The Evolution of Egalitarian Behavior, Cambridge 2001.
Broekstra G., Decentralization, [w:] The Palgrave Encyclopedia of Strategic Management, red. M. Augier, D.J. Teece, London 2018, https://doi.org/10.1057/978-1-137-00772-8_726. DOI: https://doi.org/10.1057/978-1-137-00772-8_726
Bukowski Z., Jędrzejewski T., Rączka P., Ustrój samorządu terytorialnego, Toruń 2005.
Daun H., Globalized Educational Governance, Decentralization and Grassroots Responses, [w:] Decentralisation, School-Based Management, and Quality, red. J. Zajda, D.T. Gamage, Dordrecht 2009, https://doi.org/10.1007/978-90-481-2703-0_2. DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-481-2703-0_2
Decentralisation, [hasło w:] Springer Link, [online] https://link.springer.com/search?query=decentralisation.
Decentralizacja, [hasło w:], „Gazeta Wyborcza”. Archiwum, [online] https://classic.wyborcza.pl/archiwumGW/0,160510.html?searchForm=decentralizacja&datePeriod=0&initDate=2000-01-01&endDate=2021-11-20&publicationsString=&author=&page=0&sort=ACCURACY.
Decentralizacja, [hasło w:] Google, [online] https://www.google.com/search?client=firefoxb-d&q=decentralizacja.
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Warszawa 2016.
Europejska Karta Samorządu Terytorialnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r., Dz.U. 1994, nr 124, poz. 607.
Faguet J.-P., Decentralization and Governance, London 2011, https://doi.org/10.2139/ssrn.1892149. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.1892149
Fesler J.W., Approaches to the understanding of decentralization, „The Journal of Politics” 1965, vol. 27, nr 3, https://doi.org/10.2307/2127739. DOI: https://doi.org/10.2307/2127739
Flejterski S., Zioło M., Centralizacja i decentralizacja zadań publicznych w świetle wybranych rozwiązań europejskich. Próba oceny, „Studia Regionalne i Lokalne” 2008, nr 3 (33).
Fołtyn H., Klasyczne i nowoczesne struktury organizacji, Warszawa 2007.
Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, przeł. M. Rusiński, Warszawa 2004.
Gut D., Model postępowania sądowoadministracyjnego w Austrii, „Młody Jurysta” 2017, nr 2, https://doi.org/10.21697/mj.2017.2.01. DOI: https://doi.org/10.21697/mj.2017.2.01
Heywood A., Politologia, przeł. B. Maliszewska [i in.], Warszawa 2008.
Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1998.
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Pionowy podział władzy, Warszawa 2020.
Kalisiak-Mędelska M., Partycypacja społeczna na poziomie lokalnym jako wymiar decentralizacji administracji publicznej w Polsce, Łódź 2015, https://doi.org/10.18778/7969-412-9. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-412-9
Karbowiak K., Wyrzykowska B., Podstawy teorii organizacji i zarządzania, Warszawa 2009.
Kisała M., Granice decentralizacji, [w:] Decentralizacja i centralizacja administracji publicznej.
Współczesny wymiar w teorii i praktyce, red. B. Jaworska-Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, R. Budzisz, Warszawa–Łódź 2019, https://doi.org/10.18778/8142-301-4.03. DOI: https://doi.org/10.18778/8142-301-4.03
Knopek J., Europejskie systemy polityczne, Wrocław 2016.
Knosala E., Zarys nauki administracji, Warszawa 2010.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483.
Koźmiński A.K., Latusek-Jurczak D., Rozwój teorii organizacji. Od systemu do sieci, Warszawa 2017.
Kożuch B., Nauka o organizacji, Warszawa 2009.
Kożuch B., Cywoniuk J., Wstęp do organizacji i zarządzania, Białystok 2005.
Krawiec G., Recentralizacja w nauce prawa administracyjnego, [w:] Samorząd terytorialny wobec procesów centralistycznych. Decentralizacja a recentralizacja, red. J. Podgórska-Rykała,
B. Pawlica, P. Ostachowski, Kraków 2020.
Kręcikij J., Lewandowski J., Organizacja dowodzenia na poziomie strategicznym i operacyjnym. Monografia, Kraków 2015.
Kulesza M., Sześciło D., Polityka administracyjna i zarządzanie publiczne, Warszawa 2013.
Lachiewicz S., Kadra kierownicza przedsiębiorstw a decentralizacja, „Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej”, nr 634, 1992.
Michniak J., Dowodzenie w teorii i praktyce wojsk, Warszawa 2003.
Niziołek M., Problemy ustroju aglomeracji miejskich ze szczególnym uwzględnieniem Warszawy, Warszawa 2008.
Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 22 sierpnia 2006 r. o sprostowaniu błędu, Dz.U. 2006, nr 154, poz. 1107.
Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, Warszawa 2009.
Podstawy zarządzania. Teoria i ćwiczenia, red. A. Zakrzewska-Bielawska, Warszawa 2012.
Regulski J., Local Government Reform in Poland. An Insider’s Story, Budapest 2003.
Regulski J., Samorządna Polska, Warszawa 2005.
Samorząd XXI wieku. Problemy, trendy, rozwiązania, red. M. Kachniarz, R. Raczyński, Wrocław 2018.
Savy R., Pauliat H., Senimon M., The Process of Decentralisation in Europe, [w:] The Palgrave Handbook of Decentralisation in Europe, red. J. Ruano, M. Profiroiu, Cham 2017, https://doi.org/10.1007/978-3-319-32437-1_1. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-32437-1_1
Schneider A., Decentralization. Conceptualization and Measurement, „Studies in Comparative
International Development” 2003, nr 38, https://doi.org/10.1007/BF02686198. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02686198
Słobodzian B., Współczesny system samorządu terytorialnego w Polsce, Toruń 2006.
Stasikowski R., Pluralizm administracji publicznej, Warszawa 2019.
Stolicki D., Ustrój terytorialny, [w:] Systemy polityczne. Podręcznik akademicki. 1. Zagadnienia teoretyczne, red. M. Bankowicz, B. Kosowska-Gąstoł, Kraków 2019.
Treisman D., The Architecture of Government: Rethinking Political Decentralization, Cambridge 2007, https://doi.org/10.1017/CBO9780511619151. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511619151
Ustawa z dnia 23 marca 1933 roku o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego, Dz.U. 1933, nr 35, poz. 294.
Ustawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. 2002, nr 41, poz. 361.
Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. 1921, nr 44, poz. 267.
Ustawa z dnia 18 maja 1990 r. o ustroju samorządu miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. 1990, nr 34, poz. 200.
Ustawa z dnia 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. 1994, nr 48, poz. 195.
Wiszniowski R., Przełomy państwa współczesnego. Przypadek Szkocji i Katalonii, Warszawa 2013.
Wytrążek W., Sprawność działania administracji publicznej w Polsce w warunkach decentralizacji, Lublin 2006.
Zawicki M., Nowe zarządzanie publiczne, Warszawa 2011.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
