"Naszą filologiczną ojczyzną jest ziemia…" Jak "amerykańska" komparatystyka wyobraża sobie obywatelstwo w nowym świecie?
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.16.2019.60.17Keywords:
comparative studies, citizenship, utopia, open society, civil societyAbstract
"Our Philological Home Is the Earth…" How Do “American” Comparative Studies Imagine Citizenship?
In 1952, Erich Auerbach, an exile and author of a seminal comparative project, announced that our philological home is the earth: it can no longer be the nation. His words seem both valid and timely in the contemporary global rise of neo-nationalism, anti-democratic movements, as well as the backlash against women’s and minorities’ emancipation. Since its beginnings, the comparative literature has been envisioned not only as an academic discipline that studies literature beyond national borders, but also a remedy against xenophobia and intolerance. This paper presents how the contemporary comparative theories depict citizenship, one of central identities in modern multicultural societies. Adopting a postcolonial approach, I examine three projects developed within “American” Comparative Studies: Mary Louise Pratt’s “comparative cultural practice”, Gayatri Spivak’s “planetarism”, and Jessica Berman’s “trans critical optic”.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Auerbach E., Filologia literatury światowej, przeł. A. Szewczukowa, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, t. 2: Strukturalno-semiotyczne badania literackie, literaturoznawstwo porównawcze, w kręgu psychologii głębi i mitologii, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976.
Google Scholar
Banerjea N., wykład plenarny Liveability as a Decolonial Option through Collaborative Research and Activisms, 10 European Feminist Research Conference „Difference, Diversity, Diffraction: Confronting Hegemonies and Dispossessions”, organizowana przez European Association for Gender Research, Education and Documentation (ATGENDER) i Georg-August-University Göttingen, 14 IX 2018, [online] https://www.uni-goettingen.de/en/access+copies+keynotes/593966.html.
Google Scholar
Berman J., A Transnational Critical Optic, Now, „College Literature” 2017, vol. 44, nr 4, https://doi.org/10.1353/lit.2017.0026.
DOI: https://doi.org/10.1353/lit.2017.0026
Google Scholar
Berman J., Is the Trans in Transnational the Trans in Transgender?, „Modernism/Modernity” 2017, vol. 24, nr 2, http://dx.doi.org/10.1353/mod.2017.0019.
DOI: https://doi.org/10.1353/mod.2017.0019
Google Scholar
Berman J., Practicing Transnational Feminist Recovery Today, „Feminist Modernist Studies” 2018, vol. 1, nr 1-2, https://doi.org/10.1080/24692921.2017.1382968.
DOI: https://doi.org/10.1080/24692921.2017.1382968
Google Scholar
Berman J., Trans-, State of the Discipline – ACLA, 2014, [online] https://stateofthediscipline.acla.org/entry/trans.
Google Scholar
Berman J., Transnational Modernisms, [w:] The Cambridge Companion to Transnational American Literature, red. Y. Goyal, Cambridge 2017.
DOI: https://doi.org/10.1017/9781316048146.008
Google Scholar
Crenshaw K.W., Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence Against Women of Color, [w:] The Public Nature of Private Violence. Women and the Discovery of Abuse, red. M. Albertson Fineman, R. Mykitiuk, New York 1994.
Google Scholar
Global Trends: Forced Displacement in 2016, Office of the United Nations High Commissioner for Refugees, [online] http://www.unhcr.org/5943e8a34.pdf.
Google Scholar
Hejmej A., Komparatystyka. Studia literackie – Studia kulturowe, Kraków 2013.
Google Scholar
Jameson F., Archeologie przyszłości. Pragnienie zwane utopią i inne fantazje naukowe, przeł. M. Płaza, M. Frankiewicz, A. Miszk, Kraków 2011.
Google Scholar
Kołodziejczyk D., Wojna światów? Postkolonialny kontrapunkt w nowej komparatystyce, „Teksty Drugie” 2014, nr 4.
Google Scholar
Mao D., Walkowitz R.L., Nowe studia modernistyczne, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2014, nr 24, http://dx.doi.org/10.14746/pspsl.2014.24.6.
Google Scholar
Popper K., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 1: Urok Platona, przeł. H. Krahelska, oprac. A. Chmielewski, Warszawa 1993.
Google Scholar
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, UNIC Warsaw – Ośrodek Informacji ONZ, [online] http://www.unic.un.org.pl/prawa_czlowieka/dok_powszechna_deklaracja.php.
Google Scholar
Pratt M.L., Comparative Literature as a Cultural Practice, „Profession” 1986.
Google Scholar
Pratt M.L., Komparatystyka literacka i globalne obywatelstwo, przeł. T. Kunz, [w:] Niewspółmierność.
Google Scholar
Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010.
Google Scholar
Pudzianowska D., O istocie instytucji prawnej obywatelstwa, „Studia BAS” 2016, nr 4.
Google Scholar
Skwara M., Wstęp, [w:] Narodowe, regionalne, kontynentalne, światowe – literatury i dyskursy o literaturach, red. taż, Kraków 2017.
Google Scholar
Sławek T., Literatura porównawcza: między lekturą, polityką i społeczeństwem, „POSTSCRIPTUM” 2004-2005, nr 1-2.
Google Scholar
Spivak G.Ch., Death of a Discipline, New York 2003.
Google Scholar
Spivak G.Ch., The Making of Americans, the Teaching of English, and the Future of Culture Studies, „New Literary History” 1990, vol. 21, nr 4, http://dx.doi.org/10.2307/469185.
DOI: https://doi.org/10.2307/469185
Google Scholar
Spivak G.Ch., Strategie postkolonialne, red. S. Harasym, przeł. A. Górny, M. Kropiwnicki, J. Majmurek, Warszawa 2011.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
