„Jesteście w naszej pamięci”
Polskie murale jako nośniki pamięci i popularna forma patriotyzmu
DOI:
https://doi.org/10.12797/RM.01.2020.07.03Keywords:
murals, monumental painting, popular patriotism, memory media, cultural memoryAbstract
“You are in Our Memory”. Polish Murals as Memory Medium and a Popular Form of Patriotism
The article elaborates on issues of patriotic murals – a phenomenon with its own history, noticeable not only in Poland. From many such paintings, the author chooses those that are dedicated to members of the post-war, anticommunist underground, known today as the Cursed Soldiers. This kind of creativity can be associated with so called popular patriotism. Patriotic murals are examples of a form of collective memory and at the same time materialization of a medium, that contributes to reproduction of a specific version of the past.
References
Assmann J., Pamięć zbiorowa i tożsamość kulturowa, przeł. S. Dyroff, R. Żytyniec, „Borussia” 2003, nr 1 (29), s. 11–16.
Billig M., Banalny nacjonalizm, przeł. M. Sekerdej, Kraków 2008.
Brzozowska M., Patriotyzm i nacjonalizm w polskim dyskursie ideologicznym, „Etnolingwistyka” 2009, t. 21, s. 103–120.
Burszta W.J., Metafory pokrewieństwa, „Roczniki Kulturoznawcze” 2016, t. 7, nr 2, s. 5–28, https://doi.org/10.18290/rkult.2016.7.2-1.
Burszta W.J., Globalna ekumena popnacjonalizmu, „Sprawy Narodowościowe” 2013, t. 42, s. 51–65, https://doi.org/10.11649/sn.2013.003.
CBOS, Patriotyzm Polaków, „Komunikat z Badań” 2018, nr 105, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_105_18.PDF (dostęp 25 IV 2020).
Czerwiński M., Archiwum znaków – semiotyka pamięci kulturowej, „Tekst i Dyskurs” 2014, t. 7, s. 31–48.
Dębica: Dziś uroczyste odsłonięcie patriotycznych murali, https://dziejesienapodkarpaciu.pl/debica-dzis-uroczyste-odsloniecie-patriotycznych-murali/ (dostęp 30 IV 2020).
Dłużewska E., Wyklęci na garażach, husaria pod śmietnikiem, papież w tujach. Murale patriotyczne opanowały Polskę, „Gazeta Wyborcza” 2 XII 2019, https://wyborcza.pl/7,75410,25445868,wykleci-na-garazach-husaria-pod-smietnikiem-papiez-w-tujach.html (dostęp 30 IV 2020).
Duchowski M. i in., Mury. Diagnoza dynamiki środowiska twórców malarstwa monumentalnego – raport badawczy, http://obserwatorium.miasta.pl/wp-content/uploads/2017/02/MURY_diagnoza_dynamiki_%C5%9Brodowiska_tw%C3%B3rc%C3%B3w_malarstwa_monumentalnego.pdf (dostęp 5 IV 2020).
Edensor T., Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Kraków 2004.
Engelking A., Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Warszawa 2010.
Fiske J., Zrozumieć kulturę popularną, przeł. K. Sawicka, Kraków 2010.
Gołąb T., Mural patriotyczny – sztuka czy manifest?, „Gość.pl. Warszawa” 15 X 2019, https://warszawa.gosc.pl/doc/5923201.Mural-patriotyczny-sztuka-czy-manifest (dostęp 30 V 2020).
Grzesiczak Ł., Kardaś D., Wielka Polska muralowa. Jaki przekaz niosą patriotyczne malowidła, „Gazeta Wyborcza. Kraków” 20 III 2020, https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,25803254,wielka-polska-muralowa.html (dostęp 4 III 2020).
Handelman D., Symbolic Types, the Body, and Circus, „Semiotica” 1991, nr 85 (3–4), s. 205–225, https://doi.org/10.1515/semi.1991.85.3-4.205.
Jaskułowski K., Co to jest nacjonalizm?, „Sprawy Narodowościowe” 2001, z. 18, s. 81–91.
Jowett G.S., O’Donnell V., Propaganda & Persuasion, Los Angeles – London 2012.
Kolekcja malarstwa monumentalnego na Zaspie, Infografiki Instytutu Kultury Miejskiej, http://www.dobrewiadomosci.eu/attachments/article/1290/Monumental%20infografika%20final.pdf (dostęp 4 IV 2020).
Kordic A., Mural – The History and the Meaning, https://www.widewalls.ch/what-is-a-mural-the-history-and-meaning/ (dostęp 15 IV 2020).
Kowalski P., Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa 2007.
Lipczak A., Słownik polsko-polski – rozmowa z Wojciechem Wilczykiem, „Przekrój”, 28.03.2020, https://przekroj.pl/spoleczenstwo/slownik-polsko-polski-rozmowa-z-wojciechemwilczykiem-aleksandra-lipczak (dostęp 3 V 2020).
Mural, https://www.britannica.com/art/mural-painting (dostęp 27 IV 2020).
Nowy mural „Inka”, https://calisia.pl/nowy-mural-inka,21270 (dostęp 26 V 2020).
Ochnio K., Podtrzymać pamięć o bohaterach, „Echo Katolickie” 26 II 2014, https://www.echokatolickie.pl/index.php?str=100&id=7248&idd=21 (dostęp 4 VI 2020).
Patriotyczny mural powstał w Myszyńcu. Łączy historię kraju i regionu, „Niezależna.pl” 19 VIII 2020, https://niezalezna.pl/284193-patriotyczny-mural-powstal-w-myszyncu-laczyhistorie-kraju-i-regionu (dostęp 4 VI 2020).
Pierwszy mural ku czci Żołnierzy Wyklętych, „Nasz Dziennik” 12 VIII 2015, https://naszdziennik.pl/polska-kraj/141995,pierwszy-mural-ku-czci-zolnierzy-wykletych.html (dostęp 5 VI 2020).
Poprzęcka M., Wyklęci na murach, „Dwutygodnik.com”, https://www.dwutygodnik.com/artykul/8755-wykleci-na-murach.html (dostęp 30 IV 2020).
Ruczaj. Murale patriotyczne powstaną w miejsce bohomazów na stacjach trafo, „Gazeta Wyborcza. Kraków” 17 V 2020, https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,23649428,ruczaj-murale-patriotyczne-powstana-w-miejsce-bohomazow-na.html (dostęp 17 V 2020).
Ruszkowski P., Patriotyzm i nacjonalizm w świadomości Polaków [streszczenie raportu], https://www.civitas.edu.pl/wp-content/uploads/2017/09/patriotyzm_2.pdf (dostęp 30 V 2020).
Susanto D., Widyarko W., Ilmiani A., Mural Art as a Media on Making Urban Kampung’s Public Space, „IOP Conference Series: Earth and Environmental Science” 2019, t. 99, https://doi.org/10.1088/1755-1315/99/1/012019.
Walicki A., Czy możliwy jest nacjonalizm liberalny?, „Znak” 1997, nr 3 (502), s. 32–50.
Włusek A., Największy historyczny mural na świecie, https://backend.historykon.pl/najwiekszy-historyczny-mural-na-swiecie/ (dostęp 4 VI 2020).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
