Lemkіvska Respublika vo Flʹorincі 1918 ‑1921
DOI:
https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.05Słowa kluczowe:
Łemkowie, Ruska Narodowa Republika Łemków, działalność polityczna łemków, Naczelna Rada Łemkowyny, samostanowienieAbstrakt
REPUBLIKA ŁEMKOWSKA WE FLORYNCE 1918-1921
Zasadnicza część artykułu jest syntezą zagadnień omówionych w książce Działalność polityczna Łemków na Łemkowszczyźnie 1918 -1921 . Przedstawione zostały kolejne etapy działań elit łemkowskich inspirowanych prze-słaniem zawartym w orędziu Woodrowa Wilsona o prawie narodów do samostanowienia: postulaty wieców, struktura administracyjna i rządowa, kontakty i program polityczny liderów tworzących Ruską Narodową Re-publikę łemków. Podkreślono też wzajemny stosunek Polaków i łemków w owym okresie, restrykcje stosowane wobec ludności łemkowskiej i finał Republiki łemkowskiej, jakim było aresztowanie jej przywódców i po kilku miesiącach uniewinnienie w procesie sądowym. Synteza ta poprzedzona została aktualnie opracowanym wprowadzeniem, w jakim ukazano głównie stan badań nad tą problematyką, prowadzonych po 1997 r.
Bibliografia
Golovacʹkij, І. 2004. «Sudovij proces nad členami urâdu Ruskoї Lemkіvskoї Respublіki – džerelo vivčennâ ukraїnsʹkih deržavotvornih protestіv na Lemkіvŝinі (1918‑1920 rr.)». Vіstnik Lʹvіvsʹkogo nacіonalʹnogo unіversitetu іm. І. Franka. Serіâ ûridična, č. 39: 145‑154.
Gorbalʹ, Bogdan. 1998. «Mіtolʹoґіâ Olʹšanʹska». Besіda, č. 5‑6: 13‑14.
Gorbalʹ, Bogdan. 2001. «O. Vasilʹ Kurillo». Lemkіvskіj rіčnik, 107‑113.
Gorbalʹ, Bogdan. 2003. «Vіktor Gladik». Lemkіvskіj rіčnik, 132‑142.
Gorbalʹ, Bogdan. 2004a. «Kєd maly narody maût veliky sny». Rusin, č. 3‑6: 14‑15.
Gorbalʹ, Bogdan. 2008. «Âroslav Kačmarčyk: Lіder Ruskoj Narodnoj Respubliky Lemkіv». Lemkіvskіj rіčnik, 66‑97.
Gorbalʹ, Bogdan. 2009. «Vmer Profesor Aleksander Kačmarčyk». Besіda, č. 4: 22‑23.
Gorbalʹ, Bogdan. 2011. «Łemkowie na terenie Pierwszej Republiki Czechosłowackiej». Rіčnik Ruskoj Bursy, 69‑84.
Gorbalʹ, Bogdan. 2012. «Otec Mihal Ûrčakєvič: Paroh Lemkіv», Lemkіvskіj rіčnik, 98‑133.
Lûbčik, Іgor. 2005/2006. «Lemkіvŝina pіd čas nacіonalʹno‑vizvolʹnih zmaganʹ ukraїnsʹkogo narodu 1918‑1919 rr.». Ukraїnoznavčі studїї, č. 6/7: 368‑373.
Ševčenko, Kirill Vladimirovič. 2010. «Lemky ošiblisʹ v svoih nadeždah. Nacionalʹnoe dviženie rusinov‑lemkov v 1918‑1920 gg.». Studia Slavica et Balcanica Petropolitana, nr 1: 63‑76.
Brej, Wioleta. 2013. «Geneza i funkcjonowanie republik łemkowskich po I wojnie światowej». Historic@, č. 14: 55‑66.
Cooper, Merian. 1919. «Relief of the Lemki of the Carpathians». American Relief Administration Bulletin, nr 13 (13.06): 22‑24.
Horbal, Bogdan. 1997. Działalność polityczna Łemków na Łemkowszczyźnie 1918‑1921. Wrocław: Wydawnictwo Arboretum.
Horbal, Bogdan. 2004b. «Sprawa łemkowska na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku». Wrocławskie Studia Wschodnie, č. 8: 139‑164.
Horbal, Bogdan. 2004v. «Ukraińcy a sprawa łemkowska (1914‑1919)». V: Wokół historii i polityki. Studia z dziejów XIX i XX wieku dedykowane Profesorowi Wojciechowi Wrzesińskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Red. Stanisław Ciesielski, Teresa Kulak, Krzysztof Ruchniewicz, Jakub Tyszkiewicz, 263‑269. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Magocsi, Paul Robert. 1978. The Shaping of a National Identity Subcarpathian Rus’ 1848‑1948. London: Harvard University Press.
Moklak, Jarosław. 1997. Łemkowszczyzna w drugiej Rzeczpospolitej, zagadnienia polityczne i wyznaniowe. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
Moklak, Jarosław. Łemkowie w wojnie polsko‑ukraińskiej. Dostup: 1.10.2018. http://www.olszowka.most.org.pl/lem01.htm.
Nowakowski, Krzysztof. 1922. «Sytuacja polityczna na Łemkowszczyźnie w latach 1918‑1939». V: Łemkowie w historii i kulturze Karpat, č. 1. Red. Jerzy Czajkowski, 313‑350. Rzeszów: Editions Spotkania.
Reinfuss, Roman. 1936. «Etnograficzne granice Łemkowsczyzny». Ziemia, nr X/XI: 252‑253.
Śliwa, Michał. 1998. «Pierwsze ośrodki władzy polskiej w Galicji w 1918 r.». Dzieje Najnowsze, nr 4: 63‑73.
Ustawa z dnia 3 grudnia 1920 r. o tymczasowej organizacji władz administracyjnych II instancji (województw) na obszarze b. Królestwa Galicji i Lodomerji z W. Ks. Krakowskiem oraz na wchodzących w skład Rzeczypospolitej Polskiej obszarach Spisza i Orawy, Dz.U. 1920 nr 117 poz. 768.
