History and Historiography in Relation to Lemko Studies in Poland over the Last Three Decades

Authors

  • Andrzej A. Zięba Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.12797/RRB.20.2024.20.06

Keywords:

Lemkos, Lemko Region, Lemkovyna, Carpatho-Rusyns, historiography, Lemko historical school, group identity, Vlach settlement, 20th century history

Abstract

HISTORY AND HISTORIOGRAPHY IN RELATION TO LEMKO STUDIES IN POLAND OVER THE LAST THREE DECADES

The article discusses the progress of research on the history of Lemkos and the Lemko Region (Lemkovyna) in Poland over the past three decades, that is, since the previous overview presented by the author during the conference “The Lemkos and Lemko Studies in Poland” (Kraków 1995), whose text was published in a volume of the same title (Zięba 1997a). The review encompasses contributions created or published in Poland, including works by foreign authors. In addition to the work of historians, the article also addresses the analytical contributions to understanding and remembering the past of this region made by researchers from other disciplines, such as cultural anthropologists, literary scholars, sociologists, and political scientists. The author reflects on the prospects for institutionalizing and stabilizing Lemko historiography (the Lemko historical school) as an independent trend in the debate on the history of Lemko Region, currently conducted primarily either from the perspective of Polish and Ukrainian national historiographies or within Carpatho-Rusyn studies.

Author Biography

  • Andrzej A. Zięba, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

    Dr hab. – historyk, pracownik Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprzewodniczący Komisji Wschodnioeuropejskiej Polskiej Akademii Umiejętności, dyrektor Ośrodka Badań nad Kulturą Ormiańską w Polsce. Zajmuje się zagadnieniami migracji i etniczności w aspekcie historycznym. Jest autorem, współautorem i redaktorem rozpraw na temat stosunków polsko-ukraińskich, dziejów Kościołów greckokatolickiego i prawosławnego, przeobrażeń kulturowych wśród Łemków, Ormian i Żydów w XIX i XX w., w tym książek: Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały (1994); Łemkowie i łemkoznawstwo w Polsce (1997); Mechanizmy zamorskich migracji łańcuchowych w XIX wieku. Polacy, Niemcy, Żydzi, Rusini (2004); Nahum Sokołów, życie i legenda (2006); Formuły patriotyzmu w Europie Wschodniej i Środkowej od nowożytności do współczesności (2009); Lobbing dla Ukrainy w Europie międzywojennej (2010); Ormiańska Warszawa (2012); Rzecz o roku 1863. Uniwersytet Jagielloński wobec powstania styczniowego (2013); Monarchia, wojna, człowiek. Codzienne i niecodzienne życie w Galicji w dobie pierwszej wojny światowej (2014); Ormianie polscy. Kultura i dziedzictwo (2016); Ormiańska Polska (2018).

References

Affek, Andrzej N., Wolski, Jacek, Zachwatowicz, Maria, Ostafin, Krzysztof, Radeloff, Volker. 2021. „Effects of Post-WWII Forced Displacements on Long-Term Landscape Dynamics in the Polish Carpathians”. Landscape and Urban Planning, nr 214 (3): 1–11. https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104164. DOI: https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2021.104164

Albin, Janusz. 1999. „Próby odbudowy łemkowskich tradycji kulturowych na Podkarpaciu”. Annales UMCS. Sectio F, Historia, t. 54/55: 271–281.

Anonimowego notariusza króla Béli „Gesta Hungarorum”. 2006. Tłum. Aleksandra Kulbicka, Krzysztof Pawłowski, Grażyna Wodzinowska-Taklińska. Wstęp i przypisy Ryszard Grzesik. Kraków: Societas Vistulana.

Babiński, Grzegorz. 1997. Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość. Kraków: Nomos.

Basak, Waldemar. 2013. „Działania komunistów wobec Kościoła rzymsko- i greckokatolickiego na terenie południowo-wschodniej Rzeszowszczyzny w latach 1944–1947”. Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej, nr 13: 223–231.

Barwiński, Marek. 1999. „Współczesna tożsamość etniczna i kulturowa Łemków na obszarze Łemkowszczyzny – uwarunkowania i konsekwencje”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, nr 2: 53–69.

Bator, Juliusz. 2008. Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914–1915. Kraków: Filip Lohner Wydawnictwo Libron.

Best, Paul J., Moklak, Jarosław, red. 2002. The Lemko Region, 1939–1947. War, Occupation and Deportation. Kraków–New Haven: Carpathian Institute.

Best, Paul J., Moklak, Jaroslaw, red. 2013. The Lemkos: Articles and Essays. Wyd. ІІ. Higganum, CT: Carpathian Institute.

Best, Paul J., Moklak, Jarosław, oprac. 2016. Dokumenty i materiały do dziejów Łemków ze zbiorów Instytutu Karpackiego w Higganum, Connecticut, USA. Katalog. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.

Best, Paul J., Stepien, Stanislaw, red. 2009. Does a Fourth Rus’ Exist?: Cultural Identity in the Carpathian Region. Przemysl–Higganum, CT: South-Eastern Research Institute in Przemysl.

Blin-Olbert, Danuta. 1998. „Zbiory łemkowskie w muzeach polskich”. Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, nr 34: 93–103.

Bruski, Jan Jacek. 1995. „Rusini Karpaccy – separatyzm czy przebudzenie narodowe? (Z genezy współczesnego rusinizmu)”. W: Regionalizm a separatyzm – historia i współczesność. Red. Maria W. Wanatowicz, 158–179. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Choliy, Serhiy. 2020. „War as a Model of Population Movement in the Modern World: The Galician Perspectives in the First World War”. W: The First World War as a Caesura? Demographic Concepts, Population Policy, and Genocide in the Late Ottoman, Russian, and Habsburg Spheres. Red. Christin Pschichholz, 159–178. Berlin: Duncker & Humblot GmbH. https://doi.org/10.2307/j.ctv1zvc7qq.12. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1zvc7qq.12

Cosma, Ela. 2023. „A Historiographical Survey of «Ius Valachicum» Among Romanians and Vlachs.” Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 30: 271–313. https://doi.org/10.14746/bp.2023.30.16. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2023.30.16

Czajkowski, Jerzy. 1999. Studia nad Łemkowszczyzną. Sanok: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

Czajkowski, Jerzy. 2006. „Historyczne, osadnicze i etniczne warunki kształtowania się kultur po północnej stronie Karpat”. Zeszyty Sądecko-Spiskie, t. 1: 18–49.

Czajkowski, Jerzy. 2008. „Czy Wołosi mogli mieć wpływ na rozwój budownictwa w Karpatach?”. W: Wołoskie dziedzictwo Karpat. Red. Leszek Richter, Jan Szymik. Czeski Cieszyn: Sekcja Ludoznawcza przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC.

Czamańska, Ilona. 1996. Mołdawia i Wołoszczyzna wobec Polski, Węgier i Turcji w XIV i XV wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Czamańska, Ilona. 2004. „Problem pochodzenia Wołochów”. W: Wędrówka i etnogeneza w starożytności i w średniowieczu. Red. Maciej Salamon, Jerzy Strzelczyk, 327–335. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze Historia Iagellonica.

Czamańska, Ilona. 2007. „Wołosi w Europie”. W: „Wołoskie dziedzictwo w Karpatach”. Konferencja naukowo-techniczna, Istebna 5–6.10.2007. Irena Skrzyżala, 29–39. Istebna–Grodziec Śląski: Górale Śląscy. Oddział Związku Podhalan & Instytut Zootechniki. Państwowy Instytut Badawczy.

Czamańska, Ilona. 2015. „The Vlachs – Several Research Problems”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 22 (1): 7–16. https://doi.org/10.14746/bp.2015.22.1. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2015.22.1

Czamańska, Ilona. 2021. „Obszar zamieszkiwania, status prawny i kierunki aktywności gospodarczej Wołochów/Vlachów w średniowieczu i epoce wczesnonowożytnej”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia 28, nr 1: 7–34. https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.1. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.1

Cząstka-Kłapyta, Justyna. 2021. „Związki tradycyjnej muzyki wokalnej Wołochów między Karpatami a Bałkanami w kontekście historycznych migracji wołoskich”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia 28, nr 1: 321–362. https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.14. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.14

Ćmiech, Andrzej. 2017. Ziemia gorlicka i jej dzieje. Kraków: Wydawnictwo i Drukarnia Nova Sandec.

Dąbrowski, Dariusz. 2007. Rzeczpospolita Polska wobec kwestii Rusi Zakarpackiej (Podkarpackiej) 1938–1939. Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne.

Domagała, Ewa. 2012. „Wokół osoby parocha – klucz muszyński biskupów krakowskich w 2. poł. XVIII w.”. W: I Lubelska Jesień Historyczna, materiały konferencyjne, 26–28.10.2012. Red. Magdalena Dolecka, Kamil Jakimowicz, Łukasz Kosiński, Tomasz Kowal, Jagoda Pajda, 251–261. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Drozd, Roman. 2001. Polityka władz wobec ludności ukraińskiej w Polsce w latach 1944–1989. Warszawa: „Tyrsa”.

Dubec, Roman. 2006a. „Proces odradzania się Kościoła prawosławnego na Łemkowszczyźnie w okresie międzywojennym (1926–1939)”. Almanach Diecezjalny. Rocznik Kultury Prawosławnej w Gorlicach, t. 2: 49–69.

Dubec, Roman. 2006b. „Z dziejów parafii prawosławnych na Łemkowszczyźnie w okresie międzywojennym”. Almanach Diecezjalny. Rocznik Kultury Prawosławnej w Gorlicach, t. 2: 167–178.

Dubec, Roman. 2006c. „Listy pasterskie wielce błogosławionego metropolity Dionizego do prawosławnych Łemków”. Almanach Diecezjalny. Rocznik Kultury Prawosławnej w Gorlicach, t. 2: 262–265.

Dubec, Roman. 2011. Z dziejów parafii prawosławnych na Łemkowszczyźnie w okresie międzywojennym. Gorlice: Diecezja Prawosławna w Gorlicach.

Dubiel-Dmytryszyn, Sebastian, red. 2012. Rzecz o łemkowskiej enklawie na północ od Krosna. Krosno: RuthenicArt.

Dubiel-Dmytryszyn, Sebastian, red. 2013. Ruś Krośnieńska. Szkice i studia na temat „wyspy” łemkowskiej. Węglówka: RuthenicArt.

Dubiel-Dmytryszyn, Sebastian, red. 2020. O. Joan Polańskij, duszpasterz Łemków, kanclerz Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny. Krosno: RuthenicArt.

Duć-Fajfer, Helena. 1998. „Twórczość wspomnieniowo-pamiętnikarska w dziewiętnastowiecznej literaturze łemkowskiej”. W: Słowianie Wschodni. Duchowość–Kultura–Język. Księga referatów wygłoszonych na sesji jubileuszowej z okazji siedemdziesięciolecia urodzin profesora Ryszarda Łużnego i profesora Wiesława Witkowskiego, Kraków 18–19 kwietnia 1997. Red. Anna Bolek, Danuta Piwowarska, Anna Raźny, 229–236. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Duć-Fajfer, Helena. 2000. „Udział Łemków w życiu religijnym, umysłowym, kulturowo-społecznym Galicji w drugiej połowie dziewiętnastego i na początku dwudziestego wieku”. W: Poprzez stulecia. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Antoniemu Podrazie w 80. rocznicę Jego urodzin. Red. Danuta Czerska, 199–212. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.

Duć-Fajfer, Helena. 2001. Literatura łemkowska w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Duć-Fajfer, Helena. 2004. „Podstawowa charakterystyka terytorialna, etnograficzna, etniczna, kulturowa i religijna Łemkowszczyzny w ujęciu historycznym”. W: Mała Łemkowyna jako region społeczno-gospodarczej aktywizacji. Red. Michał Sandowicz, 11–29. Warszawa: Fundacja wspierania mniejszości łemkowskiej „Rutenika”.

Duć-Fajfer, Helena. 2010. „Łemkowie w Galicji. Procesy świadomościowe, wkład w życie umysłowe i kulturalne, relacje etniczne”. W: Galicyjskie spotkania 2008. Red. Urszula Jakubowska, 63–84. Zabrze: Wydawnictwo Inforteditions.

Duć-Fajfer, Helena. 2012. „Modest Humeckij w pamięci kulturowej Łemkowyny”. W: Rzecz o łemkowskiej enklawie na północ od Krosna. Red. Sebastian Dubiel-Dmytryszyn, 37–51. Kraków: RuthenicArt.

Duć-Fajfer, Helena. 2013. „Tożsamość narodowa i język Łemków w XIX i XX w.”. W: Łemkowie. Red. Beata Machul-Telus, 29–60. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Duć-Fajfer, Helena. 2015a. „Die schwierige Ethnogenese der lemkischen Gemeinschaft in Polen”. W: Aleksander Brückner revisited. Debatten um Polen und Polentum in Geschichte und Gegenwart. Red. Yvonne Kleinmann, Achim Rabus, 168–196. Göttingen: Wallstein Verlag.

Duć-Fajfer, Helena. 2015b. „Allocating Identity – Versus, Against, Above, in Spite of: The Lemko Becoming in Galicia”. W: Galician polyphony: places and voices. Red. Alina Molisak, Jagoda Wierzejska, 137–156. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Duda, Tadeusz. 1999. „Stosunki wyznaniowe wśród Łemków sądeckich i gorlickich w okresie międzywojennym”. Rocznik Sądecki, t. 27: 95–101.

Dudra, Stefan. 1998. „Akcja «Wisła» na Łemkowszczyźnie”. Rocznik Sądecki, t. 26: 86–100.

Dudra, Stefan. 1999. „Łemkowie na Środkowym Nadodrzu (1947–1956)”. Studia Zachodnie, nr 4: 197–216.

Dudra, Stefan. 2009. „Łemkowie w III Rzeczpospolitej”. W: Łemkowie, Bojkowie, Rusini. Historia i współczesność, kultura materialna i duchowa, t. 2. Red. Stefan Dudra, Bohdan Halczak, Iryna Betko, Michal Šmigel’, 39–52. Zielona Góra–Słupsk: Uniwersytet Zielonogórski & Akademia Pomorska w Słupsku.

Dudra, Stefan. 2011. „Życie oświatowe Łemków na Ziemi Lubuskiej”. Studia Zachodnie, nr 13: 277–291.

Dudra, Stefan. 2013. „Łemkowskie «stawanie się» narodem”. Przegląd Narodowościowy, nr 2: 97–111.

Dudra, Stefan. 2014. „Odbudowa prawosławnej sieci parafialnej na Łemkowszczyźnie po 1956 roku jako element wielokulturowości regionu”. Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, t. 3: 307–320. https://doi.org/10.18778/2300-0562.03.14. DOI: https://doi.org/10.18778/2300-0562.03.14

Dudra, Stefan. 2016. „Kościół prawosławny wobec przesiedleń ludności łemkowskiej do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w latach 1944–1946”. W: Łemkowie, Bojkowie, Rusini. Historia, współczesność, kultura materialna i duchowa, t. 6. Red. Bohdan Halczak, Roman Drozd, Stefan Dudra, 55–68. Rzeszów: Wydawnictwo Libra.

Dudra, Stefan. 2018. Lemko Identity and the Orthodox Church. Tłum. Paul Best. Higganum: Carpathian Institute.

Dudra, Stefan. 2023. „The Polish Autocephalous Orthodox Church in the Face of the Ethnic Identity of the Lemkos”. W: Religion and Identity. Political Conditions. Red. Ryszard Michalak, 241–254. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. https://doi.org/10.13109/9783666302206.241. DOI: https://doi.org/10.13109/9783666302206.241

Dziadosz, Paweł. 2014. Przesiedlenia ludności ruskiej z powiatu krośnieńskiego w latach 1944–1947. Węglówka–Komańcza: K.A.K. RuthenicArt.

Falniowska-Gradowska, Alicja, Leśniak, Franciszek. 2009. Struktura własności ziemskiej i użytkowania gruntów w Galicji w cyrkułach rzeszowskim, sanockim i tarnowskim w świetle katastru józefińskiego (1785–1787). Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne.

Goll, Nicole-Melanie. 2010. „«…dass wir es mit zwei Kriegen zu tun haben, der eine ist der Krieg nach Aussen, der andere nach Innen»: Die Ruthenen und das k.k. Zivilinternierlager Thalerhof bei Graz 1914–1917”. Historisches Jahrbuch der Stadt Graz, nr 40: 277–303.

Goll, Nicole-Melanie. 2012. „Russophile Zivilinternierte aus Galizien im Lager Thalerhof bei Graz im Ersten Weltkrieg”. W: Update! Perspektiven der Zeitgeschichte. Red. Linda Erker, 67–82. Wien: Studienverlag.

Gorzkowski, Albert. 2000. Paweł z Krosna. Humanistyczne peregrynacje krakowskiego profesora. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Grzesik, Ryszard. 2016. „Blasi and Pastores Romanorum in the «Gesta Hungarorum» by an Anonymous Notary”. Res Historica, nr 41: 25–34. https://doi.org/10.17951/rh.2016.0.25. DOI: https://doi.org/10.17951/rh.2016.0.25

Halczak, Bohdan. 2014. Dzieje Łemków od średniowiecza do czasów współczesnych. Warszawa: „Tyrsa”.

Himka, John-Paul. 2001. „The Propagation of Orthodoxy in Galicia on the Eve of World War I”. Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність [Ukraïna: kulʹturna spadŝina, nacìonalʹna svìdomìstʹ, deržavnìstʹ], nr 9: 480–497.

Hoffmann, Georg, Goll, Nicole-Melanie, Lesiak, Philipp. 2010. Thalerhof 1914–1936. Die Geschichte eines vergessenen Lagers und seiner Opfer. Herne: Gabriele Schäfer Verlag.

Hołowata, Łarysa. 2006. „Zbiory Lwowskiej Biblioteki Naukowej im. Stefanyka NAN Ukrainy. Historia, stan dzisiejszy i znaczenie dla badaczy dziedzictwa kulturowego Łemkowszczyzny i Sanocczyzny”. W: Materiały do dziejów Podkarpacia we Lwowie i „ucrainica” na Podkarpaciu: Lwowska Biblioteka Naukowa im. Stefanyka we Lwowie, biblioteki sanockie. Przewodnik po zbiorach. Red. Leszek Puchała, 3–10. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku.

Horbal, Bogdan. 1997. Działalność polityczna Łemków na Łemkowszczyźnie, 1918–1921. Wrocław: Wydawnictwo „Arboretum”.

Horbal, Bogdan. 2003. „Łemkowie w dziewiętnastowiecznych opisach”. Almanach Muszyny: 17–26.

Horbal, Bogdan. 2005. „The Rusyn Movement among the Galician Lemkos”. Rusyn-American Almanac of the Carpatho-Rusyn Society: 81–91.

Horbal, Bogdan. 2007. „Obecność Łemków w kulturze polskiej”. W: Łemkowie. Red. Beata Machul-Telus, 151–176. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Horbal, Bogdan. 2010a. „Z Łemkowszczyzny do Auschwitz–Birkenau”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 6: 77–110.

Horbal, Bogdan. 2010b. Lemko Studies: A Handbook. Nowy Jork: East European Monographs.

Horbal, Bogdan. 2012. „Łemkowskie utwory rękopiśmienne XVI–XVIII wieków i ich los”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 8: 25–38.

Horbal, Bogdan. 2024. From Thatched-Roof Houses to Immigrant Entrepreneurship: First Generation Lemko-American Businessmen. Higganum, CT: Carpathian Institute.

Jawor, Grzegorz. 1993. „Zasięg i charakter osadnictwa wołoskiego na Rusi Czerwonej w XIV–XVI wieku”. W: Галицько-волинська держава: передумови, виникнення, історія, культура, традиції. Галич 19–21 серпня 1993 р. Тези доповідей та повідомлень. Red. Володимир Петегирич, 123–125. Львів: Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАН України, [Galicʹko-volinsʹka deržava: peredumovi, viniknennâ, ìstorìâ, kulʹtura, tradicìï. Galič 19–21 serpnâ 1993 r. Tezi dopovìdej ta povìdomlenʹ. Red. Volodimir Petegirič, 123–125. Lʹvìv: Ìnstitut ukraïnoznavstva ìm. Ì. Krip`âkeviča NAN Ukraïni].

Jawor, Grzegorz. 1996. „Etniczny aspekt osadnictwa wołoskiego na przedpolu Karpat w Małopolsce i Rusi Czerwonej (XIV–XV)”. W: Początki sąsiedztwa. Pogranicze etniczne polsko-rusko-słowackie w średniowieczu. Materiały z konferencji, Rzeszów 9–11 V 1995. Red. Michał Parczewski, Sylwester Czopek, 301-306, Rzeszów: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie.

Jawor, Grzegorz. 1997. „Strungi i zbory. Instytucje organizacji społecznej wsi na prawie wołoskim w średniowiecznej Polsce”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, t. 45, nr 2: 179–186.

Jawor, Grzegorz. 1997/1998. „Współistnienie grup etnicznych na Rusi Czerwonej w XV–XVI wieku na przykładzie stosunku do społeczności wołoskich”. Annales UMCS, sectio F, Historia, t. 52–53: 53–65.

Jawor, Grzegorz. 1998. „Wołoskie wspólnoty terytorialne w średniowiecznej Polsce. (Wojewodowie i okręgi wołoskie na Rusi Czerwonej na przełomie XIV–XV wieku)”. W: Центральна і східна Європа в XV–XVIII століттях: Питання соціално-економічної та політичної історії. До 100-річчя від дня народження Професора Дмитра Похилевича, 87–94. Red. Леонід Зашкільняк, Микола Крикун. Львів: Львівський національний університет ім. Івана Франка, [Centralʹna ì shìdna Êvropa v XV–XVIII stolìttâh: Pitannâ socìalno-ekonomìčnoï ta polìtičnoï ìstorìï. Do 100-rìččâ vìd dnâ narodžennâ Profesora Dmitra Pohileviča, 87–94. Red. Leonìd Zaškìlʹnâk, Mikola Krikun. Lʹvìv: Lʹvìvsʹkij nacìonalʹnij unìversitet ìm. Ìvana Franka].

Jawor, Grzegorz. 2000. Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Jawor, Grzegorz. 2010. „Migracje wołoskie w Europie Środkowej w późnym średniowieczu i u progu epoki nowożytnej”. W: Wędrówka i etnogeneza w starożytności i w średniowieczu. Red. Maciej Salamon, Jerzy Strzelczyk, 403–422. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagiellonica”.

Jawor, Grzegorz. 2012. „Pasterstwo na obszarach górskich Rusi Czerwonej i Małopolski od XIV do połowy XVI wieku”. W: Kpiзь століття. Cтудії на пошану Миколи Крикуна з нагоди 80-річчя. Red. Олексій Вінниченко, 35–42. Львів: Наукове товариство ім.Шевченка, [Kpizʹ stolìttâ. Ctudìï na pošanu Mikoli Krikuna z nagodi 80-rìččâ. Red. Oleksìj Vìnničenko, 35–42. L].

Jawor, Grzegorz. 2013a. „Gospodarka i osadnictwo w strefie bieszczadzkich połonin w XV i XVI wieku”,. W: Region i regionalizm w archeologii i historii. Red. Jadwiga Hoff, Sławomira Kadrowa,143–154. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Jawor, Grzegorz. 2013b. „Pierwsze pokolenia mieszkańców wsi bieszczadzkich w XIV–XVI w. (pochodzenie etniczne i terytorialne)”. W: Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych, t. 1. Red. Waldemar Bukowski, Tomasz Jurek, 567–582. Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”.

Jawor, Grzegorz. 2013c. „Sur la provenance territoriale des immigrés valaques dans le royaume de Pologne (XIVème s. – début du XVIème)”. Banatica, nr 23: 545–554.

Jawor, Grzegorz. 2014a. „Le pastoralisme valaque dans les Carpates Polonaises au XVème et XVIème siècle (l’exemple de Bieszczady)”. Banatica, nr 24: 151–165.

Jawor, Grzegorz. 2014b. „Ius Valachicum în Polonia medievala. Partea I: tribunalele valahe numite strunga sau zbory”. Istros, nr 20: 493–521.

Jawor, Grzegorz. 2016a. „Osadnictwo historyczne od XIV do początków XVII w.”. W: Bojkowszczyzna Zachodnia – wczoraj, dziś i jutro, t. 1. Red. Jacek Wolski, 361–394.

Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego.

Jawor, Grzegorz. 2016b. „Seasonal Pastoral Exploitation of Forests in the Area of Subcarpathia in the 15th and 16th Century”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 23: 175–181. https://doi.org/10.14746/bp.2016.23.12. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2016.23.12

Jawor, Grzegorz. 2018a. „Vigesima agnorum et decima porcorum. Redevances pastorales dans les villages valaques en Pologne aux XVe et XVIe siècles”. Banatica, nr 28: 465–479.

Jawor, Grzegorz. 2018b. „Particularités de «ius Valachicum» dans la Pologne du XVe et XVIe siècles. Question de l’autorité exercée sur les paroisses orthodoxes par les knyazes”. W: Studia mediaevalia Europaea et Orientalia. Miscellanea in honorem professoris Emeriti Victor Spinei Oblata. Red. George Bilavschi, Dan Aparaschivei, 529–543. Bucureşti: Editura Academiei Române.

Jawor, Grzegorz. 2019a. „Ius Valachicum jako narzędzie kolonizacji obszarów peryferyjnych (na przykładzie pogranicza polsko-ruskiego w XIV–XVI wieku)”. W: Pogranicza w polskich badaniach mediewistycznych. Materiały V Kongresu Mediewistów Polskich, t. 3. Red. Andrzej Janeczek, Michał Parczewski, Michał Dzik, 177–192. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Jawor, Grzegorz. 2019b. „La Colonisation Valaque sur les Versants Nord des Carpates Pendant le Petit Âge Glaciaire (aux XVe et XVIe Siècles)”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 25: 251–268. https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.14. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2018.25.14

Jawor, Grzegorz. 2020. „Le Rôle des Corvées dans le Système des Redevances Acquittées par les Habitants des Villages de Ius Valachicum en Petite-Pologne et en Ruthénie de la Couronne aux XVe et XVIe Siècles”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 26: 249–267. https://doi.org/10.14746/bp.2019.26.14. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2019.26.14

Jawor, Grzegorz. 2021. „Migracje ludności wiejskiej na pograniczu polsko-mołdawskim w XVI wieku”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 28 (1): 177–190. https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.8. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.8

Jawor, Grzegorz. 2022a. „Udział mieszkańców wsi prawa wołoskiego w systemie egzekwowania prawa na obszarze Karpat polskich w XV i XVI wieku”. W: Jednostka, rodzina i struktury społeczne w perspektywie historycznej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Cezaremu Kukli z okazji 45-lecia pracy naukowej. Red. Radosław Poniat, Piotr Łozowski, 567–574. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy.

Jawor, Grzegorz. 2022b. „Changes in the Natural Environment around the Wallachian Villages on the Northern Slopes of the Carpathians in the 15th and 16th Centuries”. Annales UMCS, sectio F, Historia, t. 77: 47–65. https://doi.org/10.17951/f.2022.77.47-65. DOI: https://doi.org/10.17951/f.2022.77.47-65

Jawor, Grzegorz, Kołacz-Chmiel, Małgorzata. 2014. „Przemiany etniczne na obszarach wiejskich pogranicza polsko-ruskiego w późnym średniowieczu (na przykładzie międzyrzecza Wisły i Bugu)”. W: Scientia nihil est quam veritatis imago. Studia ofiarowane Profesorowi Ryszardowi Szczygłowi w siedemdziesięciolecie urodzin. Red. Anna Sochacka, Paweł Jusiak, 113–130. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Jawor, Grzegorz, Szczygieł, Ryszard. 2004. „Pogranicze Słowiańszczyzny zachodniej i wschodniej w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych”. W: Geograficzne problemy pogranicza Europy zachodniej i wschodniej. Red. Henryk Maruszczak, Zdzisław Michalczyk, 61–72. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Kłapyta, Piotr. 2013. „Wołosi – nomadzi Bałkanów”. W: Pasterstwo w Karpatach. Tradycja a współczesność. Szkice. Red. Małgorzata Kiereś, 29–39. Warszawa: Centrum UNEP/GRID.

Kłapyta, Piotr. 2014. „Wołoskie osadnictwo w Karpatach w aspekcie historyczno-geograficznym”. W: Kultura pasterska łuku Karpat i jej oddziaływanie na kulturę Babiogórców: materiały z konferencji naukowej zorganizowanej przez Babiogórskie Centrum Kultury w Zawoi z okazji 30. „Babiogórskiej Jesieni”, 19 września 2014 r. Red. Urszula Janicka-Krzywda, 9–26. Zawoja: Babiogórskie Centrum Kultury.

Kłapyta, Piotr. 2021. „Klimatyczne uwarunkowania rozwoju osadnictwa na prawie wołoskim w Karpatach Zachodnich na przełomie XV i XVI wieku na przykładzie Podtatrza”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 28 (1): 133–148. https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.6. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2021.28.6

Kłapyta, Piotr. 2024. „Ewolucja osadnictwa na prawie wołoskim w Karpatach polskich”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 31: 363–383. https://doi.org/10.14746/bp.2024.31.17. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2024.31.17

Kocój, Ewa. 2015. „Heritage without Heirs? Tangible and Religious Cultural Heritage of the Vlach Minority in Europe in the Context of an Interdisciplinary Research Project (Contribution to the Subject)”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 22 (1): 137–149. https://doi.org/10.14746/bp.2015.22.10. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2015.22.10

Kopydłowski, Janusz. 2002. „Ludność ukraińsko-łemkowska z akcji «Wisła» na terenie powiatu bytowskiego w 1947 roku”. Nasze Pomorze, nr 4: 99–110.

Krochmal, Anna. 2001. Konflikt czy współpraca? Relacje między duchowieństwem łacińskim i greckokatolickim w diecezji przemyskiej w latach 1918–1939. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.

Kwiek, Julian. 2002. Żydzi, Łemkowie, Słowacy w województwie krakowskim w latach 1945–1949/50. Wydanie poprawione. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Lehmann, Rosa. 1999. „Ethno-Nationalism and the Socialism Heritage: The Case of the Lemkos in Poland”. Focaal, nr 33: 59–73.

Lehmann, Rosa. 2009. „Struggling for Peace: Understanding Polish-Ukrainian Coexistence in Southeast Poland (1943–2007)”, praca doktorska, Universiteit van Amsterdam.

Lisowska, Evgenia. 2007. „Materiały do dziejów ziemi sanockiej i Łemkowszczyzny w zbiorach CDIA we Lwowie”. W: Odkrywcy i budziciele Łemkowszczyzny. Materiały konferencyjne. Red. Anna Strzelecka i Leszek Puchała, 67–73. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka.

Luković, Miloš. 2012. „Transhumantní migrace pastevců v centrálních a západních oblastech Balkánu”. W: Tradíčni agrárni kultura v kontextu společenského vývoje střední Evropy a Balkánu. Red. Zygmunt Kłodnicki, Miloš Luković, Peter Slavkovský, Rastislava Stoličná, Miroslav Válka, 147–196. Brno: Masarykova Univerzita.

Magocsi, Paul Robert. 1988. Carpatho-Rusyn Studies. An Annotated Bibliography, t. 1: 1975–1984. Nowy Jork–Londyn: Garland Publishing, Inc.

Magocsi, Paul Robert. 1998. Carpatho-Rusyn Studies. An Annotated Bibliography, t. 2: 1985–1994. Nowy Jork: Columbia University Press.

Magocsi, Paul Robert. 2006. Carpatho-Rusyn Studies. An Annotated Bibliography, t. 3: 1995–1999. Nowy Jork: Columbia University Press.

Magocsi, Paul Robert. 2011. Carpatho-Rusyn Studies. An Annotated Bibliography, t. 4: 2000–2004. Nowy Jork: Columbia University Press.

Magocsi, Paul Robert. 2012. Carpatho-Rusyn Studies. An Annotated Bibliography, t. 5: 2005–2009. Nowy Jork: Columbia University Press.

Magocsi, Paul Robert. 2018. „The End of the Old and the Birth of a New Order, 1918–1919”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 14: 125–140. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.04. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.04

Magocsi, Paul Robert. 2022. Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorusinów. Tłum. Marek Król. Rzeszów: Wydawnictwo Libra.

Magocsi, Paul Robert, Pop, Ivan. 2002. Encyclopedia of Rusyn History and Culture. Toronto: University of Toronto Press.

Małecka-Nowak, Natalia, red. 2022. „«Nastroje obcych narodowości». Dokumenty policyjne dotyczące życia społecznego i religijnego na Łemkowynie – powiaty gorlicki oraz jasielski (1922–1939)”. Річник Руской Бурсы, nr 18: 25–51.

Mazur, Przemysław. 2015. „Wokół rusińskich/łemkowskich spraw. Polemiki początku lat osiemdziesiątych XX wieku w prasie polskiej”. Річник Руской Бурсы, nr 11: 119–127.

Mazur, Przemysław. 2018. „Czym była tzw. Republika Floryncka?”. Річник Руской Бурсы, nr 14: 85–100. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.08

Mazur, Przemysław. 2019. Współczesna idea narodowa Łemków. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Michalak, Janusz. 2003. „Wólka. Wieś ongiś łemkowska”. Iwonicz Zdrój. Rocznik, t. 5: 103–124.

Michna, Ewa. 2004. Kwestie etniczno-narodowościowe na pograniczu Słowiańszczyzny Wschodniej i Zachodniej. Ruch rusiński na Słowacji, Ukrainie i w Polsce. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Michna, Ewa. 2010. „«The Rusyn’s History Is More Beautiful than the Ukrainians’»: Using History in the Process of Legitimization of National Aspiration by Carpatho-Rusyn Ethnic Leaders in Transcarpathian Ukraine”. Studia Slavica et Balcanica Petropolitana, nr 1: 89–108.

Michna, Ewa. 2017. „Akcja «Wisła» w narracjach przedstawicieli łemkowskiej wspólnoty pamięci”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 13: 131–147. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.06. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.06

Minea, Ilie. 1926. Informaţile Româneşti ale cronicii lui Ian Dĺugosz, Iaşi Viata Romaneasca.

Minea, Ilie. 1999. Informaţiile Româneşti în Cronica lui Ian Długosz. Bucureşti: Institutul European.

Mirdita, Zef. 2004. Vlasi u historiografiji. Zagreb: Hrvatski institut za povijest.

Mirdita, Zef. 2009. Vlasi starobalkanski narod (od povijesne pojave do danas). Zagreb: Hrvatski institut za povijest.

Mironowicz, Eugeniusz. 2000. „MSW wobec konfliktu łemkowsko-ukraińskiego (1956–1966)”. Białoruskie Zeszyty Historyczne, nr 14: 182–187.

Misiak, Małgorzata. 2018. Między Popradem a Osławą. Tożsamość kulturowo-językowa Łemków w ujęciu etnolingwistycznym. Wrocław: Wydawnictwo „Profil”.

Misiło, Eugeniusz. 1996. Repatriacja czy deportacja? Przesiedlenie Ukraińców z Polski do USRR, 1944–1946. Dokumenty 1944–1946, t. 1. Warszawa: Archiwum Ukraińskie.

Misiło, Eugeniusz. 1999. Repatriacja czy deportacja? Przesiedlenie Ukraińców z Polski do USRR, 1944–1946. Dokumenty 1946, t. 2. Warszawa: Archiwum Ukraińskie.

Moklak, Jarosław. 1997. Łemkowszczyzna w Drugiej Rzeczypospolitej. Zagadnienia polityczne i wyznaniowe. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.

Nalepa, Jerzy. 1997/1998. „Łemkowie, Wołosi i Biali Chorwaci. Uwagi dotyczące kwestii genezy osadnictwa ruskiego na polskim Podkarpaciu”. Acta Archaeologica Carpathica, nr 34: 135–177.

Nowak, Damian. 2005. „Nieistniejące cerkwie Łemkowszczyzny w świetle «materiałów penetracyjnych» ze zbiorów Działu Sztuki Cerkiewnej przy Muzeum–Zamek w Łańcucie”. Magury: 6–29.

Nowak, Damian. 2013. Odrzechowa. Zarys dziejów. Odrzechowa–Krosno: Krośnieńska Oficyna Wydawnicza.

Nowak, Damian. 2018. „Zarys dziejów parafii we Florynce (do 1951 roku)”. Річник Руской Бурсы, nr 14: 105–123. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.03. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.03

Nowak, Jacek. 2000. Zaginiony świat? Nazywają ich Łemkami. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.

Novák, Jaroslav, Podolák, Ján, Zuskinová, Iveta, Margetin, Milan. 2013. Po stopách valаchov v Karpatoch. Brno: Tribun EU.

Nowak, Klaudia. 2021. „Wieś zapamiętana. Rekonstrukcja łemkowskiej przestrzeni kulturowej sprzed wysiedlenia na przykładzie wsi Bartne”. Річник Руской Бурсы, nr 17: 151–182. https://doi.org/10.12797/RRB.17.2021.17.06. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.17.2021.17.06

Obara-Pawłowska, Anna. 2017. „Ius Valachicum. Obraz Wołochów w piśmiennictwie Jana Długosza”. Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia, nr 24: 197–220. https://doi.org/10.14746/bp.2017.24.12. DOI: https://doi.org/10.14746/bp.2017.24.12

Okulska, Joanna. 2008. Tożsamość etniczno-kulturowa Łemków w środkowej części Beskidu Niskiego w świetle badań socjologicznych. Gorlice: Zjednoczenie Łemków.

Osadczy, Włodzimierz. 2007. Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Pecuch, Mirosław, red. 2007. Akcja „Wisła”. Przyczyny – przebieg – skutki. Gorzów Wielkopolski: Zjednoczenie Łemków.

Pecuch, Mirosław. 2009. Tożsamość kulturowa Łemków w zachodniej Polsce i na Ukrainie. Studium porównawcze. Gorzów Wielkopolski: Zjednoczenie Łemków.

Pelczar, Roman. 1998. Szkolnictwo parafialne w ziemi przemyskiej i sanockiej (XIV–XVIII w.). Warszawa: Oficyna Aspra-Jr.

Pelczar, Roman. 2003. „Cerkiewne szkolnictwo parafialne w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII w. Podstawy ideowe, organizacyjne i materialne”. Rozprawy z Dziejów Oświaty, t. 42: 65–83.

Pelczar, Roman. 2009. Szkoły parafialne na pograniczu polsko-ruskim (ukraińskim) w Galicji w latach 1772–1869. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Pelczar, Roman. 2014. „Kształcenie kadry nauczycielskiej dla ruskich (ukraińskich) szkół ludowych z obszaru greckokatolickiej diecezji przemyskiej w okresie przed autonomią Galicji”. Rocznik Polsko-Ukraiński, t. 16, 263–279. DOI: https://doi.org/10.16926/rpu.2014.16.18

Pelczar, Roman. 2017. Greckokatolickie szkoły trywialne w Galicji w latach 1774–1873 na przykładzie diecezji przemyskiej. Krosno: Wydawnictwo „Ruthenus”.

Pelczar, Roman. 2022. „Diacy-nauczyciele w szkołach parafialnych unickiej (greckokatolickiej) diecezji przemyskiej w XVIII i XIX w. Portret zbiorowy”. Biografistyka Pedagogiczna, t. 7: 235–262. https://doi.org/10.36578/BP.2022.07.11. DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2022.07.11

Pisuliński, Jan. 2013. „Łemkowie – geneza, przebieg i skutki akcji «Wisła» oraz wcześniejszych przesiedleń”. W: Łemkowie. Red. Beata Machul-Telus, 97–114. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Pisuliński, Jan. 2017. Przesiedlenie ludności ukraińskiej z Polski do USRR w latach 1944–1947. Rzeszów: Libra.

Potocki, Robert. 2000. „Wokół sporów religijnych na Łemkowszczyźnie w latach 1926–1939”. Biuletyn Ukrainoznawczy, nr 6: 99–111.

Przyboś, Kazimierz. 2001. „Wojsko klucza muszyńskiego biskupów krakowskich”. Almanach Muszyny: 18–26.

Przyboś, Kazimierz. 2007. „Ordynacja biskupia Franciszka Krasińskiego dla klucza muszyńskiego z 1575 roku”. Almanach Muszyny: 33–35.

Przybylski, Paweł. 2006. Rola duchowieństwa greckokatolickiego w kształtowaniu się opcji narodowych wśród Łemków w latach 1918–1947. Toruń: Wydawnictwo Mado.

Rams, Adrian. 2017. „Łemkowie w Centralnym Obozie Pracy w Jaworznie”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 13: 169–191. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.08. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.08

Rieger, Janusz. 2004. „Przedmowa”. W: Wielkie zwierciadło przykładów w ruskim tłumaczeniu Ioana Prysłopskiego z 1732 roku: 7–9. Oprac. Elżbieta Rudolf-Ziółkowska, Kraków: Wydawnictwo Lexis.

Rudolf-Ziółkowska, Elżbieta, oprac. 2004. Wielkie zwierciadło przykładów w ruskim tłumaczeniu Ioana Prysłopskiego z 1732 roku. Wstęp Janusz Rieger. Kraków: Wydawnictwo Lexis.

Rusinko, Elaine, red. 2009. Committing Community: Carpatho-Rusyn Studies as an Emerging Scholarly Discipline. New York: East European Monographs.

Ryńca, Mariusz. 2001. Administracja Apostolska Łemkowszczyzny w latach 1945–1947. Kraków: Historia „Iagellonica”.

Rzemieniuk, Florentyna. 1991. Unickie szkoły początkowe w Królestwie Polskim i w Galicji 1772–1914. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Skrzyżala, Irena, oprac. 2007. „Wołoskie dziedzictwo w Karpatach”. Konferencja naukowo-techniczna, Istebna 5–6.10.2007. Istebna–Grodziec Śląski: Górale Śląscy. Oddział Związku Podhalan & Instytut Zootechniki. Państwowy Instytut Badawczy.

Słabig, Arkadiusz. 2010. „«…O tę łaskę powrotu mamy zaszczyt Obywatela Prezydenta prosić». Wysiłki przesiedleńców z akcji «Wisła» na rzecz powrotu w świetle korespondencji z lat 1947–1948”. Słupskie Studia Historyczne, nr 16: 165–181.

Słabig, Arkadiusz. 2012. „Przesiedleńcy z akcji «Wisła» w powiecie pilskim/trzcianeckim w latach 1947–1970”. W: Łemkowie, Bojkowie, Rusini. Historia i współczesność, kultura materialna i duchowa t. 4. Red. Stefan Dudra, Bohdan Halczak, Roman Drozd, Iryna Betko, 307–331. Słupsk–Zielona Góra: Drukarnia Wydawnictwo „Druk-Ar”.

Smoleń, Mieczysław. 2005. „Polityka władz polskich wobec Łemków sądeckich (1945–1947)”. Rocznik Sądecki, nr 33: 84–108.

Smoleński, Paweł. 2017. Syrop z piołunu. Wygnani w akcji „Wisła”. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.

Sokal, Alan, Bricmont, Jean. 2004. Modne bzdury. O nadużywaniu pojęć z zakresu nauk ścisłych przez postmodernistycznych intelektualistów. Tłum. Piotr Amsterdamski. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

Sroka, Stanisław A. 2010. Średniowieczny Bardiów i jego kontakty z Małopolską. Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”.

Stachowiak, Andrzej. 2017. Wojna religijna w górach. Konflikty wyznaniowe na Łemkowszczyźnie po 1947 roku. Krosno: Oficyna Wydawnicza RuthenicArt.

Strzelecka, Anna, Puchała, Leszek, red. 2007. Odkrywcy i budziciele Łemkowszczyzny. Materiały konferencyjne. 151–176. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka.

Syrnyk, Jarosław. 2008. Ukraińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne (1956–1990). Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Syrnyk, Jarosław. 2023. „Między nauką i polityką. Interpretacja przeszłości w książce Paula Roberta Magocsiego «Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorusinów»”. Dzieje Najnowsze, nr 55 (3): 211–229. https://doi.org/10.12775/DN.2023.3.08. DOI: https://doi.org/10.12775/DN.2023.3.08

Syrnyk, Jarosław. 2024. Łemkowskie rozdroże. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ślęzak, Monika. 1997. „Związek świadomości etniczno-narodowej Łemków z funkcjonowaniem etnonimów”. Sprawy Narodowościowe, t. 6 (2): 231–242.

Ślusarek, Krzysztof. 2002. Uwłaszczenie chłopów w Galicji zachodniej. Kraków: „Historia Iagellonica”.

Ślusarek, Krzysztof, red. 2015. Gospodarka Galicji 1772–1867. Inwentarz materiałów historycznych z archiwów i bibliotek Polski, Austrii i Ukrainy, t. 1–3. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.

Šmigel’, Michal, Halczak, Bohdan, Drozd, Roman. 2015. Obce pogranicze 1945–1946. Sytuacja w południowo-wschodniej Polsce w dokumentach czechosłowackich. Warszawa: Wydawnictwo „Tyrsa”.

Środulska-Wielgus, Jadwiga, Wielgus, Krzysztof. 2018. Inwentaryzacja zasobów naturalnych i kulturowych do szlaku kultury wołoskiej na terenie województwa małopolskiego. Kraków: Instytut Rozwoju Miast i Regionów.

Trzeszczyńska, Patrycja. 2013. Łemkowszczyzna zapamiętana. Opowieści o przeszłości i przestrzeni. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Tutalak, Ewa. 2013. „Specyfika powinności i robót kmiecych w dobrach muszyńskich biskupów krakowskich w XVII w.”. W: Meandry historii. Starożytność–Średniowiecze–Nowożytność. Referaty wygłoszone na XX Ogólnopolskim Zjeździe Historyków Studentów w Katowicach (XX OZHS Katowice, 11–14.04.2012). Red. Anna Kubica, Łukasz Jończyk, 510–528. Kraków: Wydawnictwo Avalon.

Tutalak, Ewa. 2014. „Katolicy i «cerkiewni» w państwie muszyńskim w XVII wieku”. Prace Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej, t. 1, nr 1: 21–36.

Wasilewska, Beata. 1996. „Mityczna ojczyzna Łemków. Spostrzeżenia na marginesie badań terenowych”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Ethnologica, nr 9: 27–35.

Watral, Marta. 2015. „Rewitalizacja Łemków”. Znak, nr 202: 38–44.

Watral, Marta. 2018. „Brawura ignorancji”. Znak, nr 760: 100–103.

Wereszycki, Henryk. 1957. „Pesymizm błędnych tez”. Kwartalnik Historyczny, nr 64 (4–5): 13–30.

Włodarczyk, Tamara. 2016. „«Nie ze wszystkich wsi Żydzi wyjechali»: Łemkowie wobec Zagłady Żydów na Łemkowszczyźnie”. W: Łemkowie, Bojkowie, Rusini, t. 6. Red. Halczak, Bohdan, Dudra, Stefan, Drozd, Roman, 319–335. Słupsk–Warszawa: Tyrsa.

Wolski, Krzysztof. 1999. „Colonizările păstorilor moldoveni la nord de Carpați”. W: Études Roumains et Aroumains, t. 4. Red. Paul H. Stahl, 85–95. Paris–Bucarest: Institutul European.

Wójtowicz-Huber, Bernadetta. 2008. „Ojcowie narodu”. Duchowieństwo greckokatolickie w ruchu narodowym Rusinów galicyjskich (1867–1918). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323531999. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323531999

Zięba, Andrzej A, red. 1997a. Łemkowie i łemkoznawstwo w Polsce. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Zięba, Andrzej A. 1997b. „Łemkowie i Łemkowszczyzna w historiografii polskiej”. W: Łemkowie i łemkoznawstwo w Polsce. Red. Andrzej A. Zięba, 31–43. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Zięba, Andrzej A. 2006. „Józef Sembratowicz – żywot polityczny bogobojnego Łemka”. Річник Руской Бурсы, nr 2: 69–86.

Zięba, Andrzej A. 2007. „Tożsamość etniczna jako obiekt manipulacji politycznej. Przypadek Rusinów łemkowskich (XVIII–XX w.), część 1”. Річник Руской Бурсы, nr 3: 59–94.

Zięba, Andrzej A. 2008a. „Biskupstwo krakowsko-łemkowskie i jego arcypasterz Palladiusz (Wydybida-Rudenko) – karta z dziejów ukrainizacji Łemkowszczyzny w dobie drugiej wojny światowej”. Річник Руской Бурсы, nr 4: 93–142.

Zięba, Andrzej A. 2008b. „Tożsamość etniczna jako obiekt manipulacji politycznej. Przypadek Rusinów łemkowskich (XVIII–XX w.), część 2”. Річник Руской Бурсы, [Rìčnik Ruskoj Bursy] nr 4: 59–71.

Zięba, Andrzej A. 2013. „Wokół sporów o etnogenezę Łemków”. W: Łemkowie. Red. Beata Machul-Telus, 11–28. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Zięba, Andrzej A. 2014. „Clara pacta faciunt claros amicos. Niedokończona opowieść księdza Andrzeja Orszaka, Rusina z Węglówki”. Річник Руской Бурсы, nr 10: 101–116.

Zięba, Andrzej A. 2016. „Narodowość ruska (rusińska) na Uniwersytecie Jagiellońskim. Analiza prozopograficzna studentów obrządku greckokatolickiego z obszaru Rusi łemkowskiej, 1851–1918”. Річник Руской Бурсы, nr 12: 83–110.

Zięba, Andrzej A. 2017a. „Akcja «Wisła». Przyczyny, sprawcy, ofiary, rezonans, konsekwencje”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 13: 97–130. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.05. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.05

Zięba, Andrzej A. 2017b. „O Paulu Robercie Magocsim i jego «Historii Ukrainy»”. W: Paul R. Magocsi, Historia Ukrainy. Ziemia i ludzie. Tłum. Marek Król, Alicja Waligóra-Zblewska, 975–988. Kraków: Wydawnictwo Księgarnia Akademicka. https://doi.org/10.12797/9788376384559. DOI: https://doi.org/10.12797/9788376384559

Zięba, Andrzej A. 2018a. „Między Rosją a Czechosłowacją. Ruś łemkowska w polityce międzynarodowej w dobie starań o swą podmiotowość, 1918–1921”. Річник Руской Бурсы, [Rìčnik Ruskoj Bursy] nr 14: 185–223. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.07. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.07

Zięba, Andrzej A. 2018b. „Źródła do dziejów Łemkowszczyzny w latach 1918–1921. Stan poznania, kierunki poszukiwań oraz aneks dokumentacyjny”. Річник Руской Бурсы, [Rìčnik Ruskoj Bursy] nr 14: 39–101. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.02. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.02

Zięba, Andrzej A. 2018c. „Mniejszości Galicji w przededniu wojny”. W: Metamorfozy społeczne, t. 19: Perspektywy przegranych i zwycięzców Wielkiej Wojny. Zbiorowe tożsamości i indywidualne doświadczenia w Europie Środkowo-Wschodniej (1914–1921). Red. Andrzej Nowak, 13–78. Warszawa: Instytut Historii PAN.

Zięba, Andrzej A. 2020. „Administracja Apostolska Łemkowszczyzny w świetle dokumentów polskiego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z lipca 1939 r.”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 16: 23–42. https://doi.org/10.12797/RRB.16.2020.16.01. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.16.2020.16.01

Zięba, Andrzej A. 2021. „Dziedzictwo kulturowe Łemków jako temat badawczy w humanistyce i temat dyskursu w Polsce”. Річник Руской Бурсы, [Rìčnik Ruskoj Bursy] nr 17: 93–119.

Żurko, Jerzy. 2000. Rozsiedlenie ludności w ramach akcji „Wisła” w dawnym województwie wrocławskim. Opracowanie materiałów źródłowych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Баринов, Игорь. 2015. „Образ Талергофа в антиукраинской и антизападной мифологии современной России”. Форум новейшей восточноевропейской истории и культуры, nr 2: 75–103, [Barinov, Igorʹ. 2015. „Obraz Talergofa v antiukrainskoj i antizapadnoj mifologii sovremennoj Rossii”].

Гловацький, Іван. 2004. „Судовий процес над членами уряду Руської Лемківської Республіки – джерело вивчення українських державотворчих процесів на Лемківщині (1918–1921 рр.)”. Вісник Львівського університету. Серія юридична, t. 39: 145–154, [Glovacʹkij, Ìvan. 2004. „Sudovij proces nad členami urâdu Rusʹkoï Lemkìvsʹkoï Respublìki – džerelo v].

Горбаль, Богдан. 2008. „Ярослав Качмарчык лідер Руской Народной Республикы Лемків”. Лемківскій Річник: 66–83, [Gorbalʹ, Bogdan. 2008. „Âroslav Kačmarčyk lìder Ruskoj Narodnoj Respubliky Lemkìv”. Lemkìvskìj Rìčni].

Горбаль, Богдан. 2014. „Лемкы в службі цисарьови (на примірі Бортнян)”. Річник Руской Бурсы, nr 10: 65–84, [Gorbalʹ, Bogdan. 2014. „Lemky v službì cisarʹovi (na primìrì Bortnân)”. Rìčnik Ruskoj Bursy, nr 10: 65-84].

Горбаль, Богдан. 2017a. Бортне – село з каміня, t. 1–2. Higganum: Carpathian Institute, [Gorbalʹ, Bogdan. 2017a. Bortne – selo z kamìnâ, t. 1–2. Higganum: Carpathian Institute].

Горбаль, Богдан. 2017b. „Лемковина в Центральным Лаґрі Працы в Явожні”. Річник Руской Бурсы [Gorbalʹ, Bogdan. 2017b. „Lemkovina v Centralʹnym Lag̀rì Pracy v Âvožnì”. Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 13: 39–93. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.04. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.04

Горбаль, Богдан. 2018. „Лемківска Республика во Фльоринці”. Річник Руской Бурсы [Gorbalʹ, Bogdan. 2018. „Lemkìvska Respublika vo Flʹorincì”. Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 14: 141–159. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.05. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.05

Горбаль, Богдан. 2020. „Санч як Центр Західньой Лемковины”. Річник Руской Бурсы [Gorbalʹ, Bogdan. 2020. „Sanč âk Centr Zahìdnʹoj Lemkoviny”. Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 16: 45–134. https://doi.org/10.12797/RRB.16.2020.16.02. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.16.2020.16.02

Горбаль, Богдан. 2021. „Лемківскы ґенералы і высшы офіцеры”. Річник Руской Бурсы [Gorbalʹ, Bogdan. 2021. „Lemkìvsky g̀eneraly ì vysšy ofìcery”. Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 17: 183–204. https://doi.org/10.12797/RRB.17.2021.17.07. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.17.2021.17.07

Дуць-Файфер, Олена. 2011. „Лемківска класика – Петро Полянскiй – Карпатськіи новеллi”. W: Петро Поляньскій, Карпатскы новелі, t. 1. Red. Олена Дуць-Файфер, 8–15. Ґорлиці–Краків: Стоваришыня „Руска Бурса” в Ґорлицях, [Ducʹ-Fajfer, Olena. 2011. „Lemkìvska klasika – Petro Polânskij – Karpatsʹkìi novelli”. W: Petro Polânʹskìj, Karpatsky novelì, t. 1. Red. Olena Ducʹ-Fajfer, 8–15. G̀orlicì–Krakìv: Stovarišynâ „Ruska Bursa” v G̀orlicâh].

Дуць-Файфер, Олена. 2013. „Владiмiр Хилак – лемківский класик”. W: Владимір Хыляк, Повісти і оповіданя, t. 1. Red. Олена Дуць-Файфер, 11–17. Ґорлиці–Краків: Стоваришыня „Руска Бурса” в Ґорлицях, [Ducʹ-Fajfer, Olena. 2013. „Vladimir Hilak – lemkìvskij klasik”. W: Vladimìr Hylâk, Povìsti ì opovìda t. 1. Red. Olena Ducʹ-Fajfer, 11–17. G̀orlicì–Krakìv: Stovarišynâ „Ruska Bursa” v G̀orlicâh].

Дуць-Файфер, Олена. 2014. „Влияня подій І світовой войны на формуваня ся лемківской достоменности: при спілучасти літературных текстів”. Річник Руской Бурсы, nr 10: 49–64, [Ducʹ-Fajfer, Olena. 2014. „Vliânâ podìj Ì svìtovoj vojny na formuvanâ sâ lemkìvskoj dostomennosti: pri spìlučasti lìteraturnyh tekstìv”. Rìčnik Ruskoj Bursy, nr 10: 49–64].

Дуць-Файфер, Олена. 2015. „Мыиколай Малыняк (1851–1915), прекурсор постмодернізму в лемковскым світі”. Річник Руской Бурсы, nr 11: 13–18, [Ducʹ-Fajfer, Olena. 2015. „Myikolaj Malynâk (1851–1915), prekursor postmodernìzmu v lemkovskym svìtì. Rìčnik Ruskoj Bursy, nr 11: 13–18].

Дуць-Файфер, Олена. 2017. „Культуровы наслідства акциі «Вісла» для Лемків”. Річник Руской Бурсы, nr 13: 17–34. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.03, [Ducʹ-Fajfer, Olena. 2017. „Kulʹturovy naslìdstva akciì «Vìsla» dlâ Lemkìv”. Rìčnik Ruskoj Bursy nr 13: 17–34. https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.03]. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.03

Ідзьо, Biктор. 2015. Галицьке Королівство: найвище державне сходження Карпато-Дністровської цивілізації (1215-2015 рр.). Івано-Франківськ: Видавництво „Сімик”, [Ìdzʹo, Biktor. 2015. Galicʹke Korolìvstvo: najviŝe deržavne shodžennâ Karpato-Dnìstrovsʹkoï civìlìza (1215-2015 rr.). Ìvano-Frankìvsʹk: Vidavnictvo „Sìmik”].

Кирій, Bіктор, Сікора, Любомир. 2010. Давня Русь – неоміфи та реалії, Дрогобич: „Коло”, [Kirìj, Bìktor, Sìkora, Lûbomir. 2010. Davnâ Rusʹ – neomìfi ta realìï, Drogobič: „Kolo”].

Клопова, Мария Э. 1999a. „Внешняя политика России и проблемы Галиции накануне Первой мировой войны (к постановке вопроса)”. Вестник Московского университета, nr 3: 36–47, [Klopova, Mariâ È. 1999a. „Vnešnââ politika Rossii i problemy Galicii nakanune Pervoj mirovoj vojny (k postanovke voprosa)”. Vestnik Moskovskogo universiteta, nr 3: 36–47].

Клопова, Мария Э. 1999b. „Российские дипломаты о восточнославянских землях Австро-Венгрии в конце XIX-начале XX вв”. W: Четвертий міжнародний конгрес украïністів. Iсторія, t. 1. Red. Ярослав Iсаєвич, 301–306. Одеса–Киïв–Львів: Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАН України, [Klopova, Mariâ È. 1999b. „Rossijskie diplomaty o vostočnoslavânskih zemlâh Avstro-Vengrii v konce XIX-načale XX vv”. W: Četvertij mìžnarodnij kongres ukraïnìstìv. Istorìâ t. 1. Red. Âroslav Isaêvič, 301–306. Odesa–Kiïv–Lʹvìv: Ìnstitut ukraïnoznavstva ìm. Ì. Krip`âkeviča NAN Ukraïni].

Клопова, Мария Э. 2010. „Защита на Днестре и Сане. «Русское движение» и его судьба накануне Первой мировой войны”. Родина, nr 3: 88–92, [Klopova, Mariâ È. 2010. „Zaŝita na Dnestre i Sane. «Russkoe dviženie» i ego sudʹba nakanune Pervoj vojny”. Rodina, nr 3: 88–92].

Клопова, Мария Э. 2011. „«Русское дело» в Австро-Венгрии: участники, сторонники, оппоненты”. W: Этнокультурная идентичность народов Украины, Белоруссии и Польши: Механизмы формирования и способы проявления. Red. Светлана C. Лукашова, 216–233. Москва: Институт славяноведения РАН, [Klopova, Mariâ È. 2011. „«Russkoe delo» v Avstro-Vengrii: učastniki, storonniki, opponenty”. W: Ètnokulʹturnaâ identičnostʹ narodov Ukrainy, Belorussii i Polʹši: Mehanizmy formirovaniâ i sposoby proâvleniâ. Red. Svetlana C. Lukašova, 216–233. Moskva: Institut slavânovedeniâ RAN].

Клопова, Мария Э. 2012a. „Национальные движения восточнославянского населения Австро-Венгрии глазами русских наблюдателей (конец XIX – начало XX веков)”. W: Русские об Украине и украинцах. Red. Елена Ю. Борисёнок, 284–337. Санкт-Петербург: Издательство Российского государственного педагогического университета, [Klopova, Mariâ È. 2012a. „Nacionalʹnye dviženiâ vostočnoslavânskogo naseleniâ Avstro-Vengrii glazami russkih nablûdatelej (konec XIX – načalo XX vekov)”. W: W: Russkie ob Ukraine i ukraincah. Red. Elena Û. Borisënok, 284–337. Sankt-Peterburg: Izdatelʹstvo Rossijskogo gosudarstvennogo pedagogičeskogo universiteta].

Клопова, Мария Э. 2012b. „Терезин и Талергоф: трагедия «тирольцев востока»”. W: Народы Габсбургской монархии в 1914–1920 гг.: от национальных движений к созданию национальных государств, t. 1. Red. Мариуш Волос, Григорий Д. Шкундин, 209–218. Москва: Квадрига, [Klopova, Mariâ È. 2012b. „Terezin i Talergof: tragediâ «tirolʹcev vostoka»”. W: Narody Gabsburgskoj monarhii v 1914–1920 gg.: ot nacionalʹnyh dviženij k sozdaniû nacionalʹnyh gosudarstv, t. 1. Red. Mariuš Volos, Grigorij D. Šk, 209–218].

Клопова, Мария Э. 2015. „Национальные движения восточнославянского населения Галиции XIX–XX вв. в современной русской и украинской историографии”. Славянский альманах, nr 1–2: 365–377, [Klopova, Mariâ È. 2015. „Nacionalʹnye dviženiâ vostočnoslavânskogo naseleniâ Galicii XIX–XX vv. v sovremennoj russkoj i ukrainskoj istoriografii”. Slavânskij alʹmanah, nr 1–2: 365–377]

Клопова, Мария Э. 2016. Русины, русские, украинцы: Национальные движения восточнославянского населения Галиции в XIX – начале XX века. Москва: Индрик, [Klopova, Mariâ È. 2016. Rusiny, russkie, ukraincy: Nacionalʹnye dviženiâ vostočnoslavânskogo naseleniâ Galicii v XIX – načale XX veka. Moskva: Indrik].

Козміньскі, Петро [Kozmìnʹskì, Petro]. 2016. „Bohdan Halczak. Dzieje Łemków od średniowiecza do czasów współczesnych”. Річник Руской Бурсы [Rìčnik Ruskoj Bursy], nr 12: 201–205.

Ксенич, Павел. 2022. „Увірил єм. Пару слів о книжці «Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorusinów» Пaвла Рoберта Маґочого (Rzeszów, Libra, 540 c.)”. Річник Руской Бурсы, nr 18: 195–201. https://doi.org/10.12797/RRB.18.2022.18.07, [Ksenič, Pavel. 2022. „Uvìril êm. Paru slìv o knižcì і «Pod osłoną gór. Dzieje Rusi Karpackiej i Karpatorusinów» Pavla Roberta Mag̀očogo (Rzeszów, Libra, 540 c.)”. Rìčnik Ruskoj Bursy, nr 18: 195–201. https://doi.org/10.12797/RRB.18.2022.18.07]. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.18.2022.18.07

Любчик, Ігор. 2005. „Лемківщина під час національно-визвольних змагань українського народу 1918-1919 рр.”. Українознавчі студїї, nr 6/7: 368–373, [Lûbčik, Ìgor. 2005. „„Lemkìvŝina pìd čas nacìonalʹno-vizvolʹnih zmaganʹ ukraïnsʹkogo narodu 1918-1919 рр.”. Ukraïnoznavčì studïï,u nr 6/7: 368–373].

Маґочій, Павло Роберт, Поп, Іван. 2010. Енциклопедія історії та культури карпатських русинів. Пер. Надія Кушко. Ужгород: Видавництво В. Падяка, [Mag̀očìj, Pavlo Robert, Pop, Ìvan. 2010. Enciklopedìâ ìstorìï ta kulʹturi karpatsʹkih rusinìv. Per. Nadìâ Kuško. Užgorod: Vidavnictvo V. Padâka].

Мокляк, Ярослав. 2013. „Православ’я серед русинів-українців у Західній Галичині. Максим Сандович (1911–1914)”. W: Українці-русини: етнолінгвістичні таетнокультурні процеси в історичному розвитку. Red. Ганна Скрипник, 335–350. Київ: Національна академія наук України & Міжнародна асоціація україністів & Інститут мистецтвознавства, фольклористики та етнології ім. М. Т. Рильського & Музей української культури у Свиднику, [Moklâk, Âroslav. 2013. „Pravoslav`â sered rusinìv-ukraïncìv u Zahìdnìj Galičinì. Maksim Sandovič (1911–1914)”. W: Ukraïncì-rusini: etnolìngvìstičnì taetnokulʹturnì procesi v ìstoričnomu rozvitku. Red. Ganna Skripnik, 335–350. Kiïv: Nacìonalʹna akademìâ nauk Ukraïni & Mìžnarodna asocìacìâ ukraïnìstìv & Ìnstitut mistectvoznavstva folʹkloristiki ta etnologìï ìm. M. T. Rilʹsʹkogo & Muzej ukraïnsʹkoï kulʹturi u Svidniku].

Малець, Олександр О. 1997. „Волохи і волоська колонізація на словацько-польсько-українському прикордонні”. W: Матеріали науково-практичної конференції «Державне регулювання міжетнічних відносин в Закарпатті», 190–198. Ужгород: Ужгородський національний університет, [Malecʹ, Oleksandr O. 1997. „Volohi ì volosʹka kolonìzacìâ na slovacʹko-polʹsʹko-ukraïnsʹkomu prikordonnì”. W: Materìali naukovo-praktičnoï konferencìï «Deržavne regulûvannâ mìžetnìčnih vìdnosin v Zakarpattì», 190–198. Užgorod: Užgorodsʹkij nacìonalʹnij unìversitet].

Нагірний, Микола. 2016. „Внесок білих хорватів у процес етногенезу українців”. Емінак, nr 1: 20–26, [Nagìrnij, Mikola. 2016. „Vnesok bìlih horvatìv u proces etnogenezu ukraïncìv”. Emìnak].

Новак, Даміан. 2016. „Выбір джерел до істориі Руской Бурсы в Новым Сaнчи”. Річник Руской Бурсы, nr 12: 29–79, [Novak, Damìan. 2016. „Vybìr džerel do ìstoriì Ruskoj Bursy v Novym Sanči”. Rìčnik Ruskoj Bursy, nr 12: 29–79].

Пашаева, Нина М. 2001. „Первая мировая война и Талергоф”. W: Пашаева, Нина М. Очерки истории русского движения в Галичине XIX−XX вв. 140–157. Москва: Государственная публичная историческая библиотека России, [Pašaeva, Nina M. 2001. „„Pervaâ mirovaâ vojna i Talergof”. W: Pašaeva, Nina M. Očerki istorii russkogo dviženiâ v Galičine XIX−XX vv. 140–157. Moskva: Gosudarstvennaâ publičnaâ istoričeskaâ biblioteka Rossii].

Прах, Богдан А. 2012. „Репресії супроти греко-католицького духовенства Перемиської єпархії та Апостольської адміністрації Лемківщини (1939–1947 рр.)”. Наукові записки Національного університету «Острозька академія», t. 7: 204–214, [Prah, Bogdan A. 2012. „Represìï suproti greko-katolicʹkogo duhovenstva Peremisʹkoï êparhìï ta Apostolʹsʹkoï admìnìstracìï Lemkìvŝini (1939–1947 рр.)”. Naukovì zapiski Nacìonalʹnogo unìversitetu «Ostrozʹka akademìâ»t. 7: 204–214].

Прах, Богдан. 2013a. „Наукові студії і джерела з культурно-релігійного життя лемків (до історії Апостольської Адміністрації Лемківщини)”. Релігія та Соціум, nr 1 (9): 45–55, [Prah, Bogdan. 2013a. „Naukovì studìï ì džerela z kulʹturno-relìgìjnogo žittâ lemkìv (do ìstorìï Apostolʹsʹkoï Admìnìstracìï Lemkìvŝini)”. Relìgìâ ta Socìum, nr 1 (9): 45–55].

Прах, Богдан. 2013b. „Участь греко-католицьких священиків Лемківщини у політичних подіях 1918–1919 рр.”. Гілея: науковий вісник, nr 73: 25–27, [Prah, Bogdan. 2013b. „Učastʹ greko-katolicʹkih svâŝenikìv Lemkìvŝini u polìtičnih podìâh 1918–1919 рр.”. Gìleâ: naukovij vìsnik nr 73: 25–27].

Ратушна, Оксана М. 2015. „Життя та побут православних священиків у Талергофі (1914–1917 рр.)”. W: Історико-культурна спадщина в демократичному суспільстві: сприяння діалогу, примиренню та відповідальності. Тези II Міжнародної науково-практичної конференції, 17–18 квітня 2015 р., 112–117. Львів: Львівський національний університет, [Ratušna, Oksana M. 2015. „Žittâ ta pobut pravoslavnih svâŝenikìv u Talergofì (1914–1917 рр.)”. W: Ìstoriko-kulʹturna spadŝina v demokratičnomu suspìlʹstvì: spriânnâ dìalogu, primirennû ta vìdpovìdalʹnostì. Tezi II Mìžnarodnoï naukovo-praktičnoï konferencìï 17–18 kvìtnâ 2015 р., 112–117. Lʹvìv: Lʹvìvsʹkij nacìonalʹnij unìversitet].

Садовий, Володимир. 2012. Що ми знаємо про Талергоф? Дрогобич: „Коло”, [Sadovij, Volodimir. 2012. Ŝo mi znaêmo pro Talergof? Drogobič: „Kolo”].

Скрипник, Ганна, red. 2013a. Українці-русини: етнолінгвістичні та етнокультурні процеси в історичному розвитку. Київ: Національна академія наук України & Міжнародна асоціація україністів & Інститут мистецтвознавства, фольклористики та етнології ім. М. Т. Рильського & Музей української культури у Свиднику, [Skripnik, Ganna, red. 2013a. Ukraïncì-rusini: etnolìngvìstičnì ta etnokulʹturnì procesi v ìstoričnomu rozvitku. Kiïv: Nacìonalʹna akademìâ nauk Ukraïni & Mìžnarodna Mìžnarodna asocìacìâ ukraïnìstìv & Ìnstitut mistectvoznavstva v etnologìï ìm. M. T. Rilʹsʹkogo & Muzej ukraïnsʹkoï kulʹturi u Svidniku].

Скрипник, Ганна. 2013b. „«Русини» – етнонім, що має українців єднати”. W: Українці-русини: етнолінгвістичні та етнокультурні процеси в історичному розвитку. Red. Ганна А. Скрипник, 1-8. Київ: Національна академія наук України & Міжнародна асоціація україністів & Інститут мистецтвознавства, фольклористики та етнології ім. М. Т. Рильського & Музей української культури у Свиднику, [Skripnik, Ganna. 2013b. „«Rusini» – etnonìm, ŝo maê ukraïncìv êdnati”. W: Ukraïncì-rusini: etnolìngvìstičnì ta etnokulʹturnì procesi v ìstoričnomu rozvitku. Red. Ganna A. Skripnik, 1-8. Kiïv: Nacìonalʹna akademìâ nauk Ukraïni & Mìžnarodna asocìacìâ ukraïnìstìv & Ìnstitut mistectvoznavstva, folʹkloristiki ta etnologìï ìm. M. T. Rilʹsʹkogo & Muzej ukraïnsʹkoï kulʹturi u Svidniku].

Tесля, Aндрей A. 2017. „Рец.: Клопова М. Э. Русины, русские, украинцы. Национальные движения восточнославянского населения Галиции в XIX — начале XX века. М.: Ирик, 2016. 280 с.”. Историческая экспертиза, nr 1(10): 168–174, [Teslâ, Andrej A. 2017. „Rec.: Klopova M. È. Rusiny, russkie, ukraincy. Nacionalʹnye dviženiâ vostočnoslavânskogo naseleniâ Galicii v XIX načale XX veka. M.: Irik, 2016. 280 s.].

Шворц, Петер. 2018. „Русины і їх путь до Чехословакії (1918‑1919)”. Річник Руской Бурсы, nr 14: 161–184. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.06, [Švorc, Peter. 2018. „Rusiny ì ïh putʹ do Čehoslovakìï (1918‑1919)”. Rìčnik Ruskoj Bursy nr 14: 161–184. https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.06]. DOI: https://doi.org/10.12797/RRB.14.2018.14.06

Юрлов, Александр Р. 2022. „Мифологизация Талергофа: от коммеморации к политическому мифу”. Вестник Тамбовского университета, nr 27 (1): 266–275. https://doi.org/10.20310/1810-0201-2022-27-1-266-275, [Ûrlov, Aleksandr R. 2022. „Mifologizaciâ Talergofa: ot kommemoracii k političeskomu mifu”. Vestnik Tambovskogo universiteta, nr 27 (1): 266–275]. DOI: https://doi.org/10.20310/1810-0201-2022-27-1-266-275

Downloads

Published

10-12-2024

Issue

Section

Дискурс • Discourse

How to Cite

Zięba, Andrzej A. 2024. “History and Historiography in Relation to Lemko Studies in Poland over the Last Three Decades”. Rocznik Ruskiej Bursy 20 (December): 91-126. https://doi.org/10.12797/RRB.20.2024.20.06.

Similar Articles

1-10 of 77

You may also start an advanced similarity search for this article.