In Search of Rusyn Separatism
DOI:
https://doi.org/10.12797/RRB.15.2019.15.02Keywords:
Carpathian Rusyns, Trans-Carpathian Ruthenia, separatism, identity politicsAbstract
Separatism is both a social phenomenon and a political category employed in analysis of diverse types of phenomena by social sciences. Colloquially it is often used to label and deprecate emancipating aspirations of groups that strive for recognition. Whether such aspirations of a given ethnic/national group are, or are not, considered separatism depends on the accepted definition of the term as well as the vantage point assumed in description. This paper attempts to view the process of emancipation of Trans-Carpathian Rusyns from two perspectives: various ways in which this complex phenomenon is approached throughout social sciences as well as an intragroup perspective of the actual participants of the process: Rusyn activists in Trans-Carpathian Ruthenia.
References
Balega, Ûrіj Іvanovič. 2003. Polіtične rusinstvo і budіvnictvo ukraїnsʹkoї deržavi. Užgorod: Gražda.
Balega, Ûrіj Іvanovič. 2010. Polіtične rusinstvo, abo Fenciko-brodіїvsʹkі prividi na Zakarpattі. Užgorod: Gražda.
Belej, Lûbomir. 2017. „Rusinsʹkij” separatizm: nacієtvorennâ in vitro. Kiїv: Tempora.
Mišanič, Oleksa. 1993. Polіtične rusinstvo і ŝo za nim. Užgorod: Gražda.
Mišanič, Oleksa. 2002. „Zakarpatsʹkij polіtičnij separatizm: mіfi і dіjsnіstʹ”. V: Desâtʹ rokіv demokratії (1989-2000). Zdobutki і vtrati. Red. Oleksa Mišanič. Užgorod: TOV «Kolіr prіnt».
Ckripnik, Ganna, Red. 2013. Ukraїncі-Pusini: etnolіngvіstičnі ta etnokulʹturnі procesi v іstoričnomu rozvitku. Kiїv: NAN Ukraїni, MAU, ІMFEіm. M. T. Rilʹsʹkogo.
Abedin, Najmul. 1989. “The Politics of Separatism: Some Reflections and Questions, The Round Table”. The Commonwealth Journal of International Affairs 78, no. 310: 223-236. https://doi.org/10.1080/00358538908453928.
Bieri, Matthias. 2014. “Separatism in the EU”. Retrieved from Center for Security Studies. Dostęp: 10.09.2018. http://www.css.ethz.ch/publications/pdfs/CSSAnalyse160-EN.pdf.
Bookman, Milica Zarkovic. 1993. The Economics of Secession, New York: Palgrave Macmillan.
Calhoun, Craig. 1994. “Social Theory and the Politics of Identity”. In: Social Theory and the Politics of Identity. Ed. Craig Calhoun, 9-36. Oxford: Wiley-Blackwell.
Cunningham, Kathleen, Gallagher. 2014. Inside the Politics of Self-Determination. Oxford: Oxford Scholarship. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199364909.001.0001.
Czobucha, Krzysztof. 2012. Separatyzm etniczny w dobie praw człowieka − nowe wyzwanie dla państwa narodowego i społeczności międzynarodowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Eriksen Thomas, Hylland. 1991. “The Cultural Contexts of Ethnic Difference”. Man 26, no. 1: 127-144.
Eiksen, Thomas, Hylland. 2002. Ethnicity and Nationalism: Anthropological Perspectives. London: Pluto Press.
Eriksen, Thomas, Hylland. 2014. Globalisation. (Second Edition). London: Bloomsbury Academic.
Forsberg, Erika. 2013. “Do Ethnic Dominoes Fall? Evaluating Domino Effects of Granting Territorial Concessions to Separatist Groups”. International Studies Quarterly 57, no. 2: 329-340. https://doi.org/10.1111/isqu.12006.
Gellner, Ernest. 1987. Culture, identity, and politics. Cambridge: Cambridge University Press.
Gellner, Ernest. 1991. Narody i nacjonalizm. przeł. Teresa Hołówka. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Gellner, Ernest. 1997. Nationalism. London: Phoenix.
Guibernau, Montserrat. 2004. “Nations Without States: Political Communities in the Global Age”. Michigan Journal International Law 25, no. 4: 1251-1282. Dostęp: 23.09.2018. http://repository.law.umich.edu/mjil/vol25/iss4/23.
Hechter Michael. 1975. Internal colonialism: the Celtic fringe in British national development, 1536-1966. Berkeley: University of California Press.
Heyes, Cressida. 2018. “Identity Politics”. In: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2018 Edition). Edward N. Zalta Red. Dostęp: 23.10.2018. https://plato.stanford.edu/archives/spr2018/entries/identity-politics/.
Michna, Ewa. 2004a. Kwestie etniczno-narodowościowe na pograniczu Słowiańszczyzny wschodniej i zachodniej. Ruch rusiński na Słowacji, Ukrainie i w Polsce, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, Prace Komisji Wschodnioeuropejskiej, T. VIII.
Michna, Ewa. 2004b. „Pomiędzy marzeniami o państwie narodowym a realizmem politycznym. Casus Rusinów Karpackich”. W: Naród, kultura i państwo w procesie globalizacji. Jarosław Rokicki, Monika Banaś. Red. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Michna, Ewa. 2004c. „Od „euroentuzjazmu” do „europragmatyzmu”. Karpatorusińscy liderzy etniczni wobec jednoczącej się Europy”. W: Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. Krzysztof Krzysztofek, Andrzej Sadowski. Red. T.2. Białystok: Wydawnictwo UwB.
Michna, Ewa. 2006. „Pomiędzy wschodem a zachodem: Europa i europejskość w karpatorusińskim dyskursie narodowościowym”. W: Bogdan Horbal, Patricia Ann Krafcik, Elaine Rusinko. Red. Carpatho-Rusyns and Their Neighbors: Essays in Honor of Paul Robert Magocsi. Fairfax, Va: Eastern Christian Publications.
Preece, Jennifer, Jackson. 2007. Prawa mniejszości, przeł. Małgorzata Stolarska, Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Smith Anthony D. 1979. “Towards a Theory of Ethnic Separatism”. Ethnic and Racial Studies 1, no 1. https://doi.org/10.1080/01419870.1979.9993249.
Topczewska, Monika. 2001. „Separatyzmy narodowe w Europie Zachodniej”. Studia Europejskie, nr 1: 101-118.
Wanatowicz, Maria Wanda. 1995. „Wstęp”. W: Regionalizm a separatyzm – historia i współczesność: Śląsk na tle innych obszarów. Red. Maria, Wanda Wanatowicz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Żelazny, Walter. 2006. Etniczność. Ład – Konflikt – Sprawiedliwość. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
