Problemy badawcze pierwszych wydawców i autorów „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” (do roku 1939)

W stulecie ukazania się czasopisma

Autor

  • Bożena Urbanek Instytut Historii Nauki PAN

DOI:

https://doi.org/10.12797/AHiFM.87.2024.87.11

Słowa kluczowe:

historia i filozofia medycyny, czasopismo, dwudziestolecie międzywojenne

Abstrakt

Artykuł jest próbą ukazania narodzin unikatowego polskiego pisma „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” oraz kształtowania jego niebanalnej tematyki aż do czasów II wojny światowej. Przedstawia rolę twórców i wydawców, a zwłaszcza jego autorów, znawców zagadnienia, w tym naukowców związanych z ośrodkami kształcenia kadry lekarskiej w kraju. Autorka stara się zasygnalizować najczęściej poruszaną w piśmie tematykę, interesującą środowisko medyczne. Pokazuje trudne warunki rozwoju czasopisma, a pośrednio i odbiór tej problematyki.

Bibliografia

Wrona G., Naukowe czasopisma medyczne i farmaceutyczne w Polsce w latach 1918-1939. Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2001, IV, 1(7), 29–62.

Ostrowska T., Historia czasopiśmiennictwa medycznego i jego udział w rozwoju towarzystw naukowych i nauk medycznych w Polsce. Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, 1989, 28(4), 11–21.

Urbanek B., Zygmunt Kramsztyk. Medicinae Doctor, [w:] Polscy lekarze Żydzi w XIX i XX wieku, red. Podgórska-Klawe Z., Wydawnictwa IHN PAN, Warszawa (Polska) 2010, 15–18.

Wrzosek A., Zadania i zamierzenia polskiego „Archiwum historji i filozofji medycyny”. Archiwum Historji i FilozofjiMedycyny, 1924, I (1), 5–14.

Wrzosek A., Dziesięciolecie Archiwum historji i filozofji medycyny oraz historji nauk przyrodniczych (1924- 1933). Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Historji Nauk Przyrodniczych, 1934, XIV (1-2), 287–293.

Adam Wrzosek (1875-1965) od 1920 r. był kierownikiem Zakładu Historii i Filozofii Medycyny Uniwersytetu Poznańskiego. Pełnił tę funkcję do wybuch II wojny światowej,

następnie od 1945 r. (przez dwa lata), po czasowej przerwie (emerytura) od 1957 do 1960.

Wierzbicki R., Historja słownictwa lekarskiego polskiego. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, 1(1), 53–70.

Giedroyć C.F., Karta z dziejów mianownictwa lekarskiego – otok i parch. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1926, V (2), 216–220.

Wrzosek A., Określenie pojęcia choroby i wymogi do jej określenia. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I (1), 71–77.

Szuman S., Definicja pojęcia choroby i zdrowia. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I (3-4), 335–339.

Trzebiński S., Racjonalność i racjonalizm w medycynie. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1925, II (1), 91–103.

Szumowski W., O związku przyczynowym w medycynie (Według wykładów Logiki dla medyków w Uniwersytecie Jagiellońskim. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1925, II (2), 229–240.

Trzebiński S., Absurdalność w medycynie. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1926 (1927), VII (1), 72–89.

Nusbaum H., Rozwój pojęcia o zjawisku życia… Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1925, I, 73–90; II, 208–228; III, 212–231.

Trzebiński S., Zapatrywania Chałubińskiego na procesy życiowe i chorobę Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1929, IX (2), 202–217.

Trzebiński S., Obserwacja, eksperyment i statystyka w Logice Medycyny Władysława Biegańskiego. Archiwum…, 1927, VI (2), 173–194.

Ziembicki W., Zdrowie i niezdrowie Jana Sobieskiego. Studjum historyczno-lekarskie Z uwzględnieniem nieznanego Dariusza… Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1931, 11, 26–46; 1932, 12, 15–74 i odbitka: Poznań 1931.

Ziembicki W., Zdrowie i niezdrowie Jana Sobieskiego. (Studjum historyczno-lekarskie z uwzględnieniem nieznanegoDariusza… Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk

Przyrodniczych, 1930, X (2), 193–225. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.2.3630.193

Stasch R., Epidemia cholery azjatyckiej w Poznaniu w 1831. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1933, 13(1-2), 124–129.

Wrzosek A., Listy Karola Marcinkowskiego do Eustachji Ponińskiej i Stanisława Chłapowskiego. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I (1), 97–101.

Wrzosek A., Listy Ludwika Gąsiorowskiego do Fryderyka Skobla. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I (3-4), 372–377.

Wrzosek A., Drobne artykuły. Krótka wiadomośćo archiwach Szkoły Krzemienieckiej. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I

(1), 103–106.

Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I (3-4).

Nowak F., Katowicki Oddział Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny po 15 latach. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1980, 25(3), 662–664.

Redakcja mieściła się w Poznaniu, przy al. Marcinkowskiego 15.

Archiwum Historji i Filozofji Medycyny oraz Histrorji Nauk Przyrodniczych, 1925, II.

Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1924, I,416–422.

Okładka zob. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny, 1930, X (1).

Fundusz Kultury Narodowej Józefa Piłsudskiego – powołany w 1928 r., istniejący do 1939 r., wspomagający funduszami naukowców, publikacje i wydawnictwa. Środki pozyskiwano za pośrednictwem PAU, towarzystw, ale i z darowizn od osób prywatnych. Jaczewski B., RolaFunduszu Kultury Narodowej w popieraniu twórczości naukowej (1928-1939). Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1969, 14(1), 75–93.

Wrzosek A., Czternastolecie Archiwum Historji i Filozofji Medycyny. Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1936/1937, 16(1-4), 254–256.

Paprocki H., Bibliografia publikacji Prof. Witolda Klingera (1875-1962), 176, poz. 172 [online] academia. edu/50044449/Bibliografia_publikacji_Prof_Witold_Klinger_1875-1962 – 24.10.2024.

Praca ta ukazała się również w: Archiwum Historji i Filozofji Medycyny, 1938, XVII (2), 255–266.

Wrzosek A., Po dziesięciu latach… (Wznowienie wydawania „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”). Archiwum Historii i Filozofii Medycyny, 1939 (1947), 18(1-2), 312–316.

Uzupełnienia recenzentów artykułu.

Pobrania

Opublikowane

2024-12-31

Jak cytować

Urbanek, B. (2024). Problemy badawcze pierwszych wydawców i autorów „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” (do roku 1939): W stulecie ukazania się czasopisma. Archiwum Historii I Filozofii Medycyny, 87, 109–116. https://doi.org/10.12797/AHiFM.87.2024.87.11

Numer

Dział

Artykuły