Historia Polskiego Wydziału Lekarskiego przy Uniwersytecie w Edynburgu, 1941-1949. Nowa perspektywa badawcza
DOI:
https://doi.org/10.12797/AHiFM.83.2020.83.09Keywords:
Polish School of Medicine, University of Edinburgh, medical studies, medical refugees, forced migration, Second World WarAbstract
HISTORY OF THE POLISH SCHOOL OF MEDICINE AT THE UNIVERSITY OF EDINBURGH, 1941-1949: A NEW RESEARCH PERSPECTIVE
This article presents the results of many years of research on the history of the Polish School of Medicine (PSM) at the University of Edinburgh. With reference to the existing literature in which this wartime faculty is portrayed both as an institution that was unprecedented in the history of the world and as a continuation of pre-war Polish universities, this paper looks at the topic from the perspective of the history of forced migration from continental Europe in the first half of the 20th century. Previously unknown facts on the origins and liquidation of the PSM are discussed in the broader context of the changing attitudes towards medical refugees in Great Britain. The transnational character of the PSM and the essential role played in its creation by the transcultural competence of academics, such as Francis Crew and Antoni Jurasz, has also been emphasised. Finally, it is suggested that a creative combination of Polish and Scottish programmes and methods of teaching during medical studies at the PSM facilitated the postwar integration of Polish medical refugees not only in Great Britain but also in other countries of settlement, such as USA, Canada, Australia and New Zealand.
References
Brodzki J., Polish School of Medicine at the University of Edinburgh, Edynburg-Londyn 1942.
Brzeski T., Polski Wydział Prawa przy Uniwersytecie w Oxfordzie (1944-1947), „Nauka Polska na Obczyźnie” 1955, z. 1, s. 56-69.
Brzeziński T., Prof. Dr Med. Wiktor Tomaszewski – historiograf Polskiego Wydziału Lekarskiego w Edynburgu – członek honorowy Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny i Farmacji, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1995, t. 58, s. 225-227.
Brzeziński W., Tadeusz Sokołowski i jego szkoła chirurgiczna, Szczecin 1995.
Collins K., European Refugee Physicians in Scotland, 1933-1945, „Social History of Medicine” 2009, 22(3), s. 513-530. DOI: https://doi.org/10.1093/shm/hkp059
Cywiński J. et al., Monograph: Polish Faculty of Law at the University of Oxford, 1944-1947, Londyn 1997.
Eastwood M., Jenkinson A., A History of the Western General Hospital: Craigleith Poorhouse, Military Hospital, Modern Teaching Hospital, John Donald, Edynburg 1995, s. 73-81.
Fraser J., Polish Medical Students, „The Scotsman” 1946, nr 4.
Gąsiorowski J., Losy absolwentów Polskiego Wydziału Lekarskiego w Edynburgu, Toruń 2004.
Gąsiorowski J., The Story of the Graduates of the Polish School of Medicine at the University of Edinburgh 1941-1949, tłum. Z. Sobol, E. Sobol, Szczecin 2012.
Gebertt S., Życie studentów na Polskim Wydziale Lekarskim w Edynburgu, 1941-1949, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1994, t. 57, s. 335-344.
Hogben L., Francis Albert Eley Crew. 1886-1973, „Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society” 1974, 20, s. 135-153. DOI: https://doi.org/10.1098/rsbm.1974.0005
Hozakowska A., War and Medicine, „Poland: Illustrated Magazine” 1974, nr 9(241), s. 33-39.
Jeśman Cz., 50 rocznica utworzenia Wojskowej Akademii Medycznej, „Skalpel” 2008, 17, s. 15-18.
Jurasz A., The Genesis of the Polish School of Medicine in Edinburgh „University Edinburgh Journal” 1941, nr 11(2), s. 91-99.
Kaniewski P., Polska Szkoła Architektury w Wielkiej Brytanii 1942-1954, Warszawa 2003.
Konopka S., Polski Wydział Lekarski w Edynburgu (w 35-lecie jego założenia), „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1976, t. 39, s. 125-139.
Krohn C., Intellectuals in Exile: Refugee Scholars and the New School for Social Research, Amherst 1993, s. 59-91.
Łysiak M., Śladami toruńskich absolwentów polskiego wydziału lekarskiego w Edynburgu [w:] Dawna medycyna i weterynaria, M. Felsmann, J. Szarek, M. Felsmann, Chełmno 2007, s. 127-137.
Magowska A., A Doctor Facing Turbulent Times: Antoni Tomasz Jurasz, Citizen of the World „World Journal of Surgery” 2011, t. 35, s. 2167-2171. DOI: https://doi.org/10.1007/s00268-011-1160-1
Mchitarjan I., Prague as the Centre of Russian Educational Emigration: Czechoslovakia’s Educational Policy for Russian Emigrants (1918-1938), „Paedagogica Historica” vol. 45, 2009, no. 3, pp. 369-402. DOI: https://doi.org/10.1080/00309230802643503
Męczekalski B., Musielak M., Sumelka E. i wsp., Polski Wydział Lekarski w Edynburgu (1941-1949) – miejsce edukacji poznańskich lekarzy. Historia – tradycja – współczesność, Poznań 2020.
Meissner R., Polski Wydział Lekarski w świetle „nowych” dokumentów archiwalnych, [w:] R. Meissner, Księga pamiątkowa w 80-lecie Uniwersyteckiego Wydziału Lekarskiego w Poznaniu. Studia i materiały, Poznań 2001, s. 340-347.
Meissner R., Wspomnienia z lat dawnych. Publikacja jubileuszowa z okazji 100-lecia urodzin Wiktora Tomaszewskiego, Poznań 2007.
Midro A., Prof. Francis Albert Eley Crew – wielki przyjaciel Polaków z minionej epoki, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1995, t. 58, s. 127-132.
Misterska M., Rozwój dermatologii uniwersyteckiej w Poznaniu do końca XX wieku, Rozprawa doktorska, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007.
Nowak K., Udział krakowskich lekarzy w fenomenie Polskiego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Edynburgu, Kraków 2006.
Olesiński W., Polski Wydział Lekarski przy Uniwersytecie w Edynburgu, „Służba Zdrowia” 1957, nr 9(35).
Ostromęcka H., Z badań nad dziejami Polskiego Wydziału Lekarskiego przy Uniwersytecie w Edynburgu, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1982, nr 27(2), s. 304-305.
Palacz M., Christian-Jewish Relations in the Polish School of Medicine at the University of Edinburgh, 1941-1949, „Gal-Ed: On the History and Culture of Polish Jewry” 2017, nr 25, s. 55-81.
Palacz M., The Polish School of Medicine at the University of Edinburgh (1941-1949): A case study in the transnational history of Polish wartime migration to Great Britain, Edynburg 2016 (rozprawa doktorska).
Patterson S., Immigrants and Minority Groups in British Society, [w:] S. Abbott, The Prevention of Racial Discrimination in Britain, Londyn 1971, s. 51-53.
Rostowski J., History of the Polish School of Medicine, The University of Edinburgh, Edynburg 1955.
Rostowski J., Polish School of Medicine. University of Edinburgh, 1941-49, „British Medical Journal” 1966, 1349-1351. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.1.5499.1349
Rostowski R., Polski Wydział Lekarski przy Uniwersytecie w Edynburgu (1941-1949), „Nauka Polska na Obczyźnie” 1955, z. 1, s. 28-30.
Rutkiewicz A., Duda I., Musioł E., Anaesthesiology in the Polish Armed Forces in the West during World War II, „Anaesthesiology Intensive Theraphy” vol. 43, 2011, s. 214-220.
Siciński H., Rozwój pediatrii uniwersyteckiej w Poznaniu w XX wieku, Poznań 2011 (rozprawa doktorska).
Sokołowski T., Fragment pamiętnika, „Archiwum Historii Medycyny” 1965, t. 28, s. 131-137.
Straszyński A., Katedra Dermatologii na Polskim Wydziale Lekarskim przy Uniwersytecie w Edynburgu w czasie okupacji hitlerowskiej w Polsce „Przegląd Dermatologiczny” 1959, t. 46, s. 63-69.
Sword K., Davies N., Ciechanowski J., The Formation of the Polish Community in Great Britain, 1939-1950, Londyn 1989, s. 278-279.
Szmeja Z., Przemówienie rocznicowe 19 listopada 2010, „Biuletyn Informacyjny Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu” 2010, 5(157).
Szymiczek F., Nowakowski Brunon (1890-1966), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 23 (Niemirycz Władysław – Olszak Wacław), red. E. Rostworowski, Wrocław 1978.
Teleszyński Z., Polski Wydział Lekarski przy Uniwersytecie w Edynburgu, „Archiwum Historii Medycyny” 1967, t. 30, s. 45-63.
Tomaszewski W., Krótki Słownik Lekarski Angielsko-Polski. Short English-Polish Medical Dictionary, Edynburg 1945.
Tomaszewski W., Medical Education in Continental Europe and in Great Britain: A Comparison, „University Edinburgh Journal” 1942, 12(1), s. 24-33.
Tomaszewski W., Na szkockiej ziemi. Wspomnienia wojenne ze służby zdrowia i z Polskiego Wydziału Lekarskiego w Edynburgu, Londyn 1976.
Tomaszewski W., Pięćdziesiąt lat Polskiego Wydziału Lekarskiego w Edynburgu 1941-1991, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1994, t. 57, s. 297-312.
Tomaszewski W., Profesorowie szkoccy na Polskim Wydziale Lekarskim w Edynburgu, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1994, t. 57, 313-324.
Tomaszewski W., Szpital im. Ignacego Jana Paderewskiego w Edynburgu „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 1995, t. 58, s. 115-126.
Tomaszewski W., The University of Edinburgh and Poland: An Historical Overview, Edynburg 1969.
Urich H., Wspomnienie o Jakubie Rostowskim, profesorze Polskiego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Edynburgu, „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” 2002, t. 65, s. 55-57.
Weindling P., Medical Refugees and the Modernisation of British Medicine, 1930-1960, „Social History of Medicine” 2009, 22(3), s. 489-511. DOI: https://doi.org/10.1093/shm/hkp054
Weindling P., Medical Refugees in Britain and the Wider World, 1930-1960: Introduction „Social History of Medicine” 2009, 22(3), s. 451-459. DOI: https://doi.org/10.1093/shm/hkp098
White E., The Struggle Against Denationalisation: The Russian Emigration in Europe and Education in the 1920s „Revolutionary Russia” 2013, 26/2, s. 128-146. DOI: https://doi.org/10.1080/09546545.2013.856076
Wójcik W., Time in Context – The Polish School of Medicine and Paderewski Hospital in Edinburgh 1941 to 1949, “Proceedings of the Royal College of Physicians of Edinburgh” 2001, vol. 31, s. 69-76.
Wojtkowiak S., Lancet i karabin: dzieje szkolnictwa medycznego w Wojsku Polskim, Warszawa 1973.
Zajaczkowski T., Döhler R., Der polnische Chirurg Antoni Jurasz, Frankfurt, Posen, Edinburgh, New York, „Chirurg” 2019, nr 90, s. 762-768. DOI: https://doi.org/10.1007/s00104-019-1002-5
Zolberg A., Callamard A., The École Libre at the New School, 1941-1946, „Social Research, 1998, 65(4), s. 921-951.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
