„Ja nie znam Ojczyzny jak Polska, w jej zmartwychwstanie wierzę jak w Boga”:  Dominikanin Piotr Zachariasz Korotkiewicz (1803-1873) jako jeden z duchowych przywódców ruchu patriotyczno-narodowego we Lwowie w 1848 r.

Marek Miławicki OP

doi:10.12797/KPK.13.2021.13.04

Автор(и)

Marek Miławicki OP Dominikański Instytut Historyczny w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.12797/KPK.13.2021.13.04

Ключові слова:

домініканці, Пьотр Захаріяш Короткевич, Львів, Галичина, 1848 р., Центральна Національна Рада, національно-патріотичний рух

Анотація

«НЕ ЗНАЮ ІНШОЇ БАТЬКІВЩИНИ ОКРІМ ПОЛЬЩІ, ВІРЮ В ЇЇ ВОСКРЕСІННЯ, ЯК У БОГА». ДОМІНІКАНЕЦЬ ПЬОТР ЗАХАРІАШ КОРОТКЕВИЧ (1803-1873) ЯК ОДИН ІЗ ДУХОВНИХ ЛІДЕРІВ ПАТРІОТИЧНОГО ТА НАЦІОНАЛЬНОГО РУХУ У ЛЬВОВІ 1848 РОКУ

Пьотр Захаріаш Короткевич (1803-1873) був одним із домініканців, які відігравали важливу роль у релігійному, громадському та політичному житті Галичини ХІХ ст. Цей чернець був особливо відомий своєю патріотичною позицією та політичною прихиль- ністю до поляків, які жили під австрійським поділом. Як через участь у політичних інституціях, так і через свої проповіді – він став духовним провідником усіх, для кого польське питання під час Весни Народів була важливим. Його безперечно можна від- нести до інтелектуальної еліти, оскільки своїми словами та вчинками він впливав на морально-політичний настрій галицького суспільства.

Завантажити

Дані для завантаження поки недоступні.

Біографія автора

Marek Miławicki OP, Dominikański Instytut Historyczny w Krakowie

Dominikanin, teolog i historyk, doktorant Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, wicedyrektor Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się przede wszystkim na historii zakonu dominikańskiego, zarówno na ziemiach polskich, jak i w Europie Wschodniej (Ukraina, Rosja). Jego badania dotyczą gospodarki, kultury książki, działalności oświatowej i biografistyki dominikańskiej (m.in. Sadoka Barącza). Ponadto podejmuje badania nad dziejami Kościoła ormiańskokatolickiego w Polsce i relacjami dominikańsko-ormiańskimi.

Посилання

Źródła drukowane:

Catalogus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Archidioeceseos Leopolitanae, R. L. pro Anno Domini MDCCCLVII, Leopoli 1857.

Catalogus Universi Venerabilis Cleri Saecularis et Regularis Archidioeceseos Leopolitanae, ritus latini pro Anno Domini MDCCCLXVII, Leopoli 1867.

Directorium Divini Offici […] Ordinis Praedicatorum pro anno Domini MDCCCXLVIII ad usum conventuum Provinciae S. Hyacinthi in Regnis Galiciae et Lodomeriae […], Lwów 1847.

Juventus Cesareo Regii Gymnasii Stanislaopoliensis e moribus et progressu in literis censa exeunte anno Domini MDCCCXIX, [Leopoli 1819].

Korotkiewicz P., Kazanie na uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, miane w kościele parafialnym OO. Dominikanów w Czortkowie […], Lwów 1850.

Korotkiewicz P., Mowa religijna miana w kościele OO. Dominikanów we Lwowie 24. Marca 1848 po południu […], Lwów 1848.

X.Y.Z., Zakon Dominikanów w Galicji, Berlin 1879.

Wydawnictwa źródłowe:

Knot A., Miscellanea źródłowe do dziejów 1848 r. w Galicji, „Śląski Kwartalnik Historyczny «Sobótka»” 1948, t. 3, nr 1, s. 191-211.

Protokoły posiedzeń Rady Narodowej Centralnej we Lwowie (14 IV – 29 X 1848 r.), red. S. Kieniewicz, F. Ramotowska, Warszawa 1996.

Pamiętniki, wspomnienia, korespondencja:

Batowski A., Diariusz wypadków 1848 roku, oprac. M. Tyrowicz, Wrocław–Warszawa–Kraków– Gdańsk 1974.

[Białynia-Chołodecki J.] Ćwik W., Z minionej doby. Kilka wspomnień na tle zapisków prywatnych, Lwów 1903.

Bogdański H., O tajnych politycznych związkach w Galicji od roku 1832 do roku 1841, [w:] Pamiętnik spiskowców i więźniów galicyjskich w latach 1832-1846, oprac. K. Lewicki, Wrocław 1954, s. 3-69.

Bogdański H., Pamiętnik 1832-1848, wyd. A. Knot, Kraków 1971.

Dziennik Franciszka Smolki 1848-1849 w listach do żony, oprac. S. Smolka, Warszawa–Lublin– Łódź 1913.

Józefczyk A., Wspomnienia z ubiegłych lat (Przyczynek do Historii Spisków w Galicji), Kraków 1881.

Mochnacki K., Pamiętnik spiskowca i nauczyciela 1811-1848, [w:] Pamiętnik spiskowców i więźniów galicyjskich w latach 1832-1846, oprac. K. Lewicki, Wrocław 1954, s. 138-157.

Sas Zubrzycki J., Różaniec wspomnień rodzinnych, Lwów 1930.

Schmitt H., Listy do żony (1845-1880), oprac. S. Kieniewicz, Wrocław 1961.

Prasa:

„Czas” 1869.

„Dziennik Lwowski” 1869.

„Gazeta Narodowa” 1873.

„Józefa Czecha Kalendarz Krakowski” 1870.

„Włościanin” 1869.

Opracowania:

Aleksander T., Życie i działalność kościelna arcybiskupa Franciszka Ksawerego Wierzchlejskiego (1803-1884), „Rocznik Sądecki” 2011, 39, s. 128-147.

Babiuch-Luxmoore J., Portrety i autoportrety inteligencji polskiej, Warszawa 1989.

Badeni J., Ksiądz Karol Antoniewicz Tow. Jez., Kraków 1896.

Barącz S., Dzieje klasztoru WW. OO. Dominikanów w Podkamieniu, Tarnopol 1870.

Barącz S., Pamiątki miasta Żółkwi, Lwów 1877.

Barącz S., Rys dziejów zakonu kaznodziejskiego w Polsce, t. 1, Lwów 1861.

Beben M.M., Encyklopedie českých a moravských pomocných (světících) biskupů (se supplementem sídelních biskupů), Praha 2014.

Białynia-Chołodecki J., Białynia-Chołodeccy uczestnicy spisków, więźniowie stanu, wychodźcy, Lwów 1911.

Białynia-Chołodecki J., Franciszek Smolka, Lwów 1913.

Białynia-Chołodecki J., Przyczynek do dziejów wyprawy na Narajów r. 1846. (Protokół, spisany w lwowskim sądzie kryminalnym w czasie od 23 marca do 12 lipca 1846 z Tomaszem Białynią Chołodeckim – uczestnikiem sprzysiężenia, dowódcą jednej z rot, poprowadzonych do ataku pod Narajów przez Teofila Wiśniowskiego), Lwów 1910.

Bieńkowski A., Franciszek Smolka (1810-1899), [w:] Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX, Warszawa 1901, s. 438.

Brzozecki S., Ulanowski Leon OP, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 19, Lublin 2013, kol. 1316.

Buszko J., Polacy w parlamencie wiedeńskim 1848-1918, Warszawa 1996.

Chałasiński J., Przeszłość i przyszłość inteligencji polskiej, posł. A. Kłoskowska, Warszawa 1997.

Chomentowska E., Schematyzmy zakonów męskich z ziem dawnej Rzeczypospolitej z lat 1718-1918. Studium źródłoznawcze, Lublin 2016, Prace Ośrodka Badań nad Geografią Historyczną Kościoła w Polsce KUL, 14.

Chrzanowski T., Polskie elity intelektualne wobec przemian politycznych i społecznych lat 1795-1830, Olsztyn 2009, Rozprawy i Materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, 247.

Cieślak A., Troska o jedność narodu polskiego w świetle „Mowy religijnej” Piotra Korotkiewicza

OP (†1873), [w:] Dominikanie o Polsce i Polakach od XIII do XX wieku, red. T. Gałuszka, K. Matyja, Poznań 2020 s. 377-387, Studia i Źródła Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie, 21.

Czepulis-Rastenis R., Ludzie nauki i talentu. Studia o świadomości społecznej inteligencji polskiej w zaborze rosyjskim, Warszawa 1988.

Dutkiewicz G., O pojęciu i istocie zjawiska elit, „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych” 2012, nr 3, s. 175-184.

Dziubiński L.G., Poczet prezydentów, wiceprezydentów i obywateli honorowych miasta Lwowa, [w:] Miasto Lwów w okresie samorządu 1870-1895, Lwów 1986, s. 701.

Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564‑1996, oprac. L. Grzebień, Kraków 1996.