Kaszubska postpamięć
Kilka przykładów współczesnych
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.65.12Keywords:
Kashubia, Kashubian literature, cultural studies, post-memoryAbstract
Kashubian Post-memory. Some Contemporary Examples
The article contains analyses of several contemporary literary texts concerning the category of post-memory written in the background of the Kashubian culture. It mainly interprets prose works (Drewz, Bunda, Drzeżdżon) as well as the novel on which the film Kamerdyner was based. The analyses led to determining the phenomena defined by Sigmund Freud related to psychoanalysis and referring to the works by A. and J. Assmann, M. Hirsch and D. LaCapra. Thus Kashubian literature, written in Polish and Kashubian, shows post-memory mechanisms in the form of crowding out, transferring, repeating and overcoming the trauma of World War II.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Podmiotowa
Google Scholar
Bunda M., Nieczułość, Kraków 2017.
Google Scholar
Drawz E., W cieniu Piaśnicy, Gdynia 2015.
Google Scholar
Drzeżdżon R., Naju krëwia, [w:] Chceta wiãcy krwie? Dzysdniowô kaszëbskô proza 2014, Gdynia 2015.
Google Scholar
Kamerdyner (film), reż. F. Bajon, 2018.
Google Scholar
Klat M., Paliński P., Piepka M., Pruski M., Kamerdyner. Miłość, wojna, zbrodnia, Warszawa 2018.
Google Scholar
Piaśnica oczyma poetów, oprac. S. Janke, Gdańsk–Wejherowo 2001.
Google Scholar
Piaśnica. Poezja i fragmenty prozy, wyb. i red. W. Kiedrowski, Gdańsk 1971.
Google Scholar
Przedmiotowa
Google Scholar
Assmann A., Między historią a pamięcią. Antologia, red. M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2013.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323514497
Google Scholar
Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, przeł. A. Kryczyńska-Pham, Warszawa 2008.
Google Scholar
Bielik-Robson A., Słowo i trauma: czas, narracja, tożsamość, „Teksty Drugie” 2004, nr 5.
Google Scholar
Bojarska B., Piaśnica. Miejsce martyrologii i pamięci. Z badań nad zbrodniami hitlerowskimi w Polsce, Wejherowo 2009.
Google Scholar
Bojarska K., Teoria traumy jako siła lektury (rozm z C. Caruth), „Teksty Drugie” 2010, nr 6.
Google Scholar
Borzyszkowska-Szewczyk M., Gra nieoczywistościami. Czesząc myśli po obejrzeniu filmu „Kamerdyner”, „Pomerania” 2018, nr 10.
Google Scholar
Bugajna E., Refleksje o II wojnie u wybranych poetów kaszubskich, [w:] Wielkie Pomorze. Wojna i pokój, red. D. Kalinowski, Gdańsk–Słupsk 2019.
Google Scholar
Czaja K., Mów do mnie nieczule, [online] http://artpapier.com, 30 VII 2019.
Google Scholar
Czechowicz J., Trudna solidarność, [online] http://krytycznymokiem.blogspot.com, 30 VII 2019.
Google Scholar
Dąbrowski M., Projekt krytyki etycznej. Studia i szkice literackie, Kraków 2005.
Google Scholar
Drozdek M., „Kamerdyner”. Historia Kaszub pisana z rozmachem. Przykrył to, co najważniejsze, [online] https://film.wp.pl, 31 VII 2019.
Google Scholar
Filip M., Od Kaszubów do Niemców. Tożsamość Słowińców z perspektywy antropologii historii, Poznań 2012.
Google Scholar
Freud Z., Żałoba i melancholia, [w:] Z. Freud, Psychologia nieświadomości, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009.
Google Scholar
Gąsiorowski A., Steyer K., Tajna organizacja wojskowa Gryf Pomorski, Gdańsk 2010.
Google Scholar
Gennep A. van, Obrzędy przejścia: systematyczne studium ceremonii, przeł. B. Biała, Warszawa 2006.
Google Scholar
Golon M., Tajna Organizacja Wojskowa Gryf Pomorski wobec Armii Czerwonej a powojenne losy gryfowców, Gdańsk 2000.
Google Scholar
Gosk H., Opowieści „skolonizowanego/kolonizatora”. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
Google Scholar
Grzebałkowska M., 1945. Wojna i pokój, Warszawa 2015.
Google Scholar
Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 2008.
Google Scholar
Herman J.L., Przemoc. Uraz psychiczny i powrót do równowagi, przeł. A. i M. Kacmajor, Gdańsk 1999.
Google Scholar
Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, red. E. Domańska, Poznań 2010.
Google Scholar
Kalicka J., Witek P., Polityka historyczna, [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, współpr. J. Kalicka, Warszawa 2014.
Google Scholar
Kalinowski D., Kaszëbskô stegna Stanisława Jankego, [w:] Sześć dekad po kaszubsku, red. J. Borchmann, M. Tamkun, Bolszewo–Wejherowo 2016.
Google Scholar
Kalinowski D., Kaszuby a badania postkolonialne, [w:] Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw, red. M. Mikołajczak, E. Rybicka, Kraków 2012.
Google Scholar
Kalinowski D., Kobiety i strategie przeżycia, „Pomerania” 2018, nr 7-8.
Google Scholar
Kalinowski D., Mity fundacyjne w literaturze kaszubskiej, [w:] Geografia wyobrażona regionu. Literackie figury przestrzeni, red. D. Kalinowski, M. Mikołajczak, A. Kuik-Kalinowska, Kraków 2014.
Google Scholar
Kalinowski D., Pieśń i sława. O liryce zrzeszyńców, [w:] J. Trepczyk, A. Labuda, J. Rompski, S. Bieszk, F. Grucza, F. Marszałkowski, Poezja zrzeszyńców, oprac. i przypisy H. Makurat, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Kalinowski D., Raptularz kaszubski, Gdańsk 2014.
Google Scholar
Kalinowski D., Sylwa kaszubskie, Słupsk–Gdańsk 2017.
Google Scholar
Kalinowski D., Kuik-Kalinowska A., Literatura kaszubska. Rekonesans, Gdańsk 2017.
Google Scholar
Kaliński D., Czerwona zaraza. Jak naprawdę wyglądało wyzwolenie Polski, Kraków 2017.
Google Scholar
Kaszubi. Wierzenia i twórczość. Ze „Słownika” Sychty, oprac. J. Treder, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Kłosińska K., Kobieta autorka, [w:] Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie. Antologia szkiców, red. A. Nasiłowska, Warszawa 2001.
Google Scholar
Korzeniewski B., Transformacja pamięci. Przewartościowania w pamięci przeszłości a wybrane aspekty funkcjonowania dyskursu publicznego o przeszłości w Polsce po 1989 roku, Poznań 2010.
Google Scholar
Krockow Ch. graf von, Czas kobiet. Wspomnienia z Pomorza 1944-1947 według relacji Libussy von Fritz-Krockow, przeł. I. Burszta-Kubiak, Warszawa 1990.
Google Scholar
Kuik-Kalinowska A., Literatura kaszubska w perspektywie antropologii kulturowej „Slavia Occidentalis. Litteraria” 2013 (2014), t. 70/2.
Google Scholar
Kuik-Kalinowska A., Od literatury ludowej do kaszubistyki. Literatura kaszubska w dyskursie historycznoliterackim, [w:] Centra – peryferie w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. W. Browarny, E. Rybicka, D. Lisak-Gębala, Kraków 2015.
Google Scholar
Kuik-Kalinowska A., Tatczëzna. Literackie przestrzenie Kaszub, Gdańsk–Słupsk 2011.
Google Scholar
LaCapra D., Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, przeł. K. Bojarska, Kraków 2009.
Google Scholar
LaCapra D., Psychoanaliza, pamięć i zwrot etyczny, przeł. M. Zapędowska, [w:] Pamięć, etyka i historia, red. E. Domańska, Poznań 2006.
Google Scholar
Leociak J., Doświadczenia graniczne. Studia o dwudziestowiecznych formach reprezentacji, Warszawa 2009.
Google Scholar
Linkner T., „Los jest jak strumień źródlanej wody”. O polskojęzycznych powieściach Stanisława Jankego, [w:] Sześć dekad po kaszubsku, red. J. Borchmann, M. Tamkun, Bolszewo–Wejherowo 2016.
Google Scholar
Liszka K., Etyka i pamięć o Zagładzie, Warszawa 2016.
Google Scholar
Literatura w Szczecinie (1945-2015). Książki siedemdziesięciolecia, red. S. Iwasiów, J. Madejski, P. Wolski, Szczecin 2016.
Google Scholar
Lorentz F., Zarys etnografii kaszubskiej, Gdynia 2014.
Google Scholar
Mach A., Pisanie, powtarzanie, powracanie. Wokół pojęcia „realizmu traumatycznego”, [w:] Narracje po końcu (wielkich) narracji. Kolekcje, obiekty, symulakra, red. H. Gosk, A. Zieniewicz, Warszawa 2007.
Google Scholar
Mach A., Świadkowie świadectw. Postpamięć Zagłady w polskiej literaturze najnowszej, Warszawa–Toruń 2016.
Google Scholar
Nycz R., Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006.
Google Scholar
O Gdańsku literackim 1945-2015. Archeologie miejsca, palimpsesty historii, red. J. Mosakowski, B. Dąbrowski, R. Młynarczyk, A. Nowaczewski, Gdańsk 2017.
Google Scholar
Obracht-Prondzyński C., Epicka opowieść o kaszubskim pograniczu? O filmie „Kamerdyner” w reżyserii Filipa Bajona, „Kultura Liberalna” 2018, nr 39, [online] https://kulturaliberalna.pl, 31 VII 2019.
Google Scholar
Obracht-Prondzyński C., Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk 2002.
Google Scholar
Obracht-Prondzyński C., Współczesna kultura kaszubska, Gdańsk 2018.
Google Scholar
Obracht-Prondzyński C., Zrzeszeni w idei. Pięćdziesiąt lat działalności Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (1956-2006), Gdańsk 2006.
Google Scholar
Osowicka R., Piaśnica. Miejsce martyrologii i pamięci, Wejherowo 2001.
Google Scholar
Pomorska debata o kulturze: kultura na pograniczu – pogranicza kultury, red. K. Kulikowska, C. Obracht-Prondzyński, Gdańsk 2014
Google Scholar
Pomorska debata o kulturze: kultura na pograniczu – pogranicza kultury. Edycja II, red. K. Kulikowska, C. Obracht-Prondzyński, Gdańsk 2015.
Google Scholar
Samp J., Obraz wojny i okupacji w poezji kaszubskiej, [w:] Literatura gdańska i ziemi gdańskiej w latach 1945-1975, red. A. Bukowski, Gdańsk 1979.
Google Scholar
Segal H., Marzenie senne, wyobraźnia, sztuka, przeł. P. Dybel, Kraków 2003.
Google Scholar
Słomczyński T., „Kamerdyner” – co w nim jest, a czego nie ma?, [online] http://magazynkaszuby.pl, 31 VII 2019.
Google Scholar
Szymikowski D., Kaszuby w filmie, [online] https://kaszebsko.com, 31 VII 2019.
Google Scholar
Walczak Z., „Dziadek w Wehrmachcie”. Rzecz o losach Polaków i Kaszubów na Pomorzu w czasie II wojny światowej w świetle dokumentów, wspomnień i w literaturze pięknej, [w:] Wielkie Pomorze. Wojna i pokój, red. D. Kalinowski, Gdańsk–Słupsk 2019.
Google Scholar
Wardzyńska M., Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Warszawa 2009.
Google Scholar
Wojna na Kaszubach. Pamięć polskich i niemieckich świadków, oprac. R. Borchers, K. Madoń-Mitzner, Gdańsk 2014.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
