Pamięć konstruowana : Żołnierze Wyklęci w narracjach polskich tygodników opinii

Magdalena  Danek

doi:10.12797/Politeja.17.2020.65.16

Authors

Magdalena Danek Uniwersytet Jagielloński

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.65.16

Keywords:

post-memory, cursed soldiers, framing, political communications, collective memory

Abstract

Built Memory. ‘Cursed Soldiers’ in the Narratives of Polish Opinion-Forming Weeklies

The activity of the anti-communist underground was for many years a marginalised element both in historical education and public discourse. However, we have noticed a significant turn in this matter recently. This process is manifested by specific ‘acts of remembrance,’ such as honorary funerals of the exhumed cursed soldiers’ bodies. What is crucial is that in the background we can observe an extremely important action of constructing memory about the activists of the Polish underground, in which several separate narratives can be distinguished. Mass media play a key role in this process. They create interpretative schemes using among others the ‘post-memory’ testimonies and influence on constructing social memory and post-memory itself. The aim of this article is to recreate interpretative schemes concerning the life and activity of the cursed soldiers in the following Polish weeklies: Gość Niedzielny, Polityka, Newsweek Polska and wSieci. My selection was determined by their current sales results. The method used in the study is framing analysis.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Magdalena Danek, Uniwersytet Jagielloński

Absolwentka Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jagiellońskiego na kierunku politologia o specjalności dziennikarstwo polityczne oraz studiów podyplomowych na Uniwersytetu Jagiellońskiego w zakresie public relations. Obecnie doktorantka. Zainteresowania badawcze: komunikowanie polityczne, dyskurs medialny, samorząd terytorialny.

References

Czartoryski-Sziler P., Patriotycznie rozbiegani, „wSieci” 2017, nr 8.
Google Scholar

Dobek-Ostrowska B., Mediatyzacja polityki w tygodnikach opinii w Polsce – między polityzacją a komercjalizacją, „Zeszyty Prasoznawcze” 2018, t. 61, nr 2, https://doi.org/10.4467/2299 6362PZ.18.016.9111.
Google Scholar

Edy J.A., Journalistic uses of collective memory, „Journal of Communication” 1999, vol. 49, nr 2, https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1999.tb02794.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1999.tb02794.x
Google Scholar

Entman R.M., Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm, „Journal of Communication” 1993, vol. 43, nr 4, https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1993.tb01304.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1993.tb01304.x
Google Scholar

Erll A., Traumatic pasts, literary afterlives, and transcultural memory: new directions of literary and media memory studies, „Journal of Aestthetics & Cuture” 2011, nr 3, https://doi.org/10.3402/jac.v3i0.7186. DOI: https://doi.org/10.3402/jac.v3i0.7186
Google Scholar

Gajek M., Sondaż: czy weźmiesz udział w obchodach Dnia Żołnierzy Wyklętych?, „Newsweek” 2017, nr 10.
Google Scholar

Gamson W.A., Modigliani A., Media Discourse and Public Opinion on Nuclear Power: A Construcionist Approach, „American Journal of Sociology” 1989, vol. 95, nr 1, https://doi.org/10.1086/229213. DOI: https://doi.org/10.1086/229213
Google Scholar

Goffman E., Analiza ramowa: esej z organizacji doświadczenia, przeł. S. Burdziej, Kraków 2010.
Google Scholar

Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 2008.
Google Scholar

Hirsch M., Connective Arts of Postmemory, „Analecta Politica” 2019, vol. 9, nr 16, https://doi.org/10.18566/apolit.v9n16.a09. DOI: https://doi.org/10.18566/apolit.v9n16.a09
Google Scholar

Hirsch M., Pokolenie postpamięci, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2011, nr 105.
Google Scholar

Iyengar S., Simon H., News Coverage of the Gulf Crisis and Public Opinion. A Study of Agenda-Setting, Priming, and Framing, „Communication Research” 1993, vol. 20, nr 3, https://doi.org/10.1177/009365093020003002. DOI: https://doi.org/10.1177/009365093020003002
Google Scholar

Jesteśmy im to winni, „Gość Niedzielny” 2017, nr 8.
Google Scholar

Kaźmierska K., Rola pamięci zbiorowej we współczesnym społeczeństwie – czy łatwo ją określić?, [w:] Przeszłość w dyskursie publicznym, red. A. Szpociński, Warszawa 2013.
Google Scholar

Kligler-Vilenchik N., Tsfati Y., Meyers O., Setting the collective memory agenda: Examining mainstream media influence on individuals’ perceptions of the past, „Memory Studies” 2014, vol. 7, nr 4, https://doi.org/10.1177/1750698014523443. DOI: https://doi.org/10.1177/1750698014523443
Google Scholar

Michalczyk S., Jednostka i społeczeństwo w świecie mediów. Klasyczne i współczesne idee w teoriach średniego zasięgu, Katowice 2015.
Google Scholar

Paczkowski A., Pół wieku dziejów Polski 1939-1989, Warszawa 2000.
Google Scholar

Pan Z., Kosicki G. M., Framing Analysis: An Approach to News Discourse, „Political Communication” 1993, nr 10. DOI: https://doi.org/10.1080/10584609.1993.9962963
Google Scholar

Poczta Polska w hołdzie Żołnierzom Wyklętym, „wSieci” 2017, nr 8.
Google Scholar

Podemski K., Świat w polskich tygodnikach opinii, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2011, nr 3.
Google Scholar

Polskie podziemie antykomunistyczne w pamięci zbiorowej, Komunikat CBOS 2017, nr 2.
Google Scholar

Potocki A.R., Ofiara nie była daremna, „wSieci” 2017, nr 9.
Google Scholar

Pytlakowski P., Upamiętnianie bez opamiętania, „Polityka” 2017, nr 9.
Google Scholar

Reszka P., Bury. Kawałek historii, „Newsweek” 2017, nr 11.
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U. 2017 r., poz. 356.
Google Scholar

Rozporządzenie MEN z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia, Dz.U. 2018 r., poz. 467.
Google Scholar

Saryusz-Wolska M., Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, Kraków 2009.
Google Scholar

Semetko H.A., Valkenburg P.M., Framing European Politics: A Content Analysis of Press and Television News, „Journal of Communication” 2006, vol. 50, nr 2, https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2000.tb02843.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2000.tb02843.x
Google Scholar

Szacka B., Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006.
Google Scholar

Szpociński A., Wprowadzenie. Przeszłość w dyskusjach publicznych, [w:] Przeszłość w dyskursie publicznym, red. A. Szpociński, Warszawa 2013.
Google Scholar

Ustawa z dnia 3 lutego 2011 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, Dz.U. 2011 r., nr 32, poz. 160.
Google Scholar

Wikło M., Dobry klimat dla Wyklętych, „wSieci” 2017, nr 8.
Google Scholar

Wikło M., Ziarno już kiełkuje, „wSieci” 2017, nr 10. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0010.0128
Google Scholar

Zandberg E., Meyers O., Neiger M., Past Continuous: Newsworthiness and the Shaping of Collective Memory, „Cultural Studies in Media Communication” 2012, vol. 29, nr 1, https://doi.org/10.1080/15295036.2011.647042. DOI: https://doi.org/10.1080/15295036.2011.647042
Google Scholar

Żaryn J., My z nich chcemy być!, „wSieci” 2017, nr 8.
Google Scholar

Źródła internetowe
Google Scholar

Gość Niedzielny – historia i dzień dzisiejszy, [online] https://www.gosc.pl/O_nas, 28 X 2019.
Google Scholar

Informacja o ustaleniach końcowych śledztwa S 28/02/Zi w sprawie pozbawienia życia 79 osób – mieszkańców powiatu Bielsk Podlaski w tym 30 osób tzw. furmanów w lesie koło Puchał Starych, dokonanych w okresie od dnia 29 stycznia 1946 r. do dnia 2 lutego 1946 r.,
Google Scholar

Instytut Pamięci Narodowej, [online] https://ipn.gov.pl/pl/dla-mediow/komunikaty/9989,Informacja- o-ustaleniach-koncowych-sledztwa-S-2802Zi-w-sprawie-pozbawienia-zycia.html, 15 VII 2018.
Google Scholar

Portal Prasa Plus, [online] https://prasaplus.pl/titlesReports, 25 X 2019.
Google Scholar

Pożegnaliśmy bohaterów! Uroczystości pogrzebowe Danuty Siedzikówny „Inki” i Feliksa Selmanowicza „Zagończyka” – Gdańsk, 27-28 sierpnia 2016, Instytut Pamięci Narodowej, [online]
Google Scholar

https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/36198,Pozegnalismy-bohaterow-Uroczystosci-pogrzebowe-Danuty-Siedzikowny-Inki-i-Feliksa.html, 15 VII 2018.
Google Scholar

Wąsowski: termin „żołnierze wyklęci” oznaczał ich zapomnienie po 1989 r., 2 III 2012, [online] http://nauka.pap.pl/palio/html.run?_Instance=cms_nauka.pap.pl&_PageID=7&dep=280214&_CheckSum=-225949383, 15 VII 2018.
Google Scholar

Wirtualne Media, 18 VIII 2017, [online] https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/sprzedactygodnikow-opinii-i-polrocze-2017-kto-liderem, 15 VIII 2018.
Google Scholar

Analizowane tygodniki
Google Scholar

„Gość Niedzielny” 2017, nr 8, 9, 10.
Google Scholar

„Newsweek Polska” 2017, nr 10, 11, 12. DOI: https://doi.org/10.15584/tik.2017.1
Google Scholar

„Polityka” 2017, nr 8, 9, 10.
Google Scholar

„wSieci” 2017, nr 8, 9, 10.
Google Scholar