Gdzie opada żelazna kurtyna? Granice i mit Europy Środkowej we współczesnej eseistyce i historiografii europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.41.08Keywords:
Europa Środkowa, żelazna kurtyna, dyskurs środkowoeuropejski, agonistykaAbstract
Where the Iron Curtain fell? Borders and the myth of Central Europe in contemporary essays and European historiography
The present paper discusses the key writer’s views of the Central Europe, referring to the problem of the symbolic divisions of Europe in opinion journalism and essays. It presents three main ways (cultural, political and social) of constructing the borders of Central Europe, and thus of Europe’s eastern border. The author focuses primarily on those publications in which the authors propose a redefinition of borders in Central Europe. She refers, amongst others, to the texts of Milan Kundera, Chantal Delsol, Alain Finkielkraut, Simona Škrabec, Vittorio Strada, Andrzej Stasiuk, and Yuri Andrukhovych. She also describe and deconstructs the myth of “unique geographical location which shaping the identity of Central Europe”, emerging from the texts of the writers mentioned above.
Downloads
References
Andruchowycz J., Tajemnica. Zamiast powieści, przeł. M. Petryk, Wołowiec 2008.
Andruchowycz J., Stasiuk A., Moja Europa. Dwa eseje o Europie zwanej Środkową. Wołowiec 2007.
Aust M., Polska obsesja historyczna? Jak histoire croisée i komparatystyka pozwalają zrewidować pewien stereotyp, przeł. J. Górny, [w:] Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 4: Refleksje metodologiczne, red. R. Traba, H.H. Hang, Warszawa 2013.
Biały F., Konflikt jako wartość? Demokracja agonistyczna a populizm europejski w ujęciu Chantal Mouffe, „Refleksje. Pismo naukowe studentów i doktorantów WNPiD UAM” 2010, nr 1.
Bielik-Robson A., Europa-Środkowa: reaktywacja. Wobec „Niewdzięczności” Alaina Finkielkrauta, [w:] taż, Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje, Kraków 2008.
Brix E., Z powrotem w Europie Środkowej. Eseje i szkice, przeł. A. Śliwa, Kraków 2012, Biblioteka Europy Środka.
Collura M., Egzotyczna wyspa, która pozostaje tajemnicą, „Zeszyty Literackie” 2015, nr 130.
Delsol Ch., Éloge de la singularité. Essai sur la modernité tardive, Paris 2007, La Petite Vermillon.
Dialog kultur pamięci w regionie ULB, red. A. Nikžentaitis, M. Kopczyński, Warszawa 2014.
Ewertowski T., Demitologizacja czy remitologizacja Europy Środkowej? Stasiuk i Andruchowycz na prowincji, „Podteksty” 2009, nr 4, [online] https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/1426/1/Ewertowski%20T.pdf.
Finkielkraut A., Niewdzięczność. Rozmowa o naszych czasach, rozm. A. Robitaille, przeł. S. Królak, Warszawa 2005.
Fiut A., Być (albo nie być) Środkowoeuropejczykiem, Kraków 1999, Obrazy Współczesności.
Gontarczyk R., Dostrzegłby podobne braki – Rozmowa z Chantal Millon-Delsol, „Gazeta Wyborcza” 2010, 7 V, [online] http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,35811,1463163.html?disableRedirects=true.
Historian Timothy Snyder: “History Is Always Plural”, rozmowa z T. Snyderem, Radio Free Europe, 7 VI 2015, [online] http://www.rferl.org/content/russia-ukraine-interview-bloodlands-timothy-snyder-history/27082683.html.
Illg J., W kręgu powieści Milana Kundery, Kraków 1992, Studia Batoriana, 2. Select.
Kundera. Materiały z sympozjum zorganizowanego w Katowicach w dniach 25-26 kwietnia 1986 r., red. J. Illg, Londyn 1986, Wokół Literatury, 9.
Kundera M., Sztuka powieści. Esej, przeł. M. Bieńczyk, Warszawa 2004.
„Limes. Rivista italiana di geopolitica” 2014, nr 4: L’Ukraina tra noi e Putin. Malia R., Russia under Western Eyes. From the Bronze Horseman to the Lenin Mausoleum, Cambridge (Mass.) 2007.
Miłosz Cz., O naszej Europie, „Kultura” 1986, nr 4.
Mouffe Ch., Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie, przeł. B. Szelewa, Warszawa 2015, Idee, 57.
Mouffe Ch., Paradoks demokracji, przeł. W. Jach, M. Kamińska, A. Orzechowski, Wrocław 2005, Biblioteka Współczesnej Myśli Społecznej.
Nowacki D., Stasiuk węszy na Wschodzie, „Gazeta Wyborcza” 2014, 16 IX, [online] http://wyborcza.pl/1,75410,16649423,Stasiuk_weszy_na_Wschodzie__NOWA_KSIAZKA_.html.
Portnow A., Polityki pamięci na postsowieckiej Ukrainie (1991-2011), [w:] Dialog kultur pamięci w regionie ULB, red. A. Nikžentaitis, M. Kopczyński, Warszawa 2014.
Rorty R., Heidegger, Kundera, Dickens, przeł. M. Kwiek, [w:] Między pragmatyzmem a postmodernizmem. Wokół filozofii Richarda Rorty’ego, red. A. Szahaj, Toruń 1995.
Rozmowy istotne: Chantal Delsol, rozm. J. Nowicki z Ch. Delsol, 28 I 2011, [online] http://www.tvp.pl/kultura/magazyny-kulturalne/rozmowy-istotne/wideo/chantal-delsol/946264?sort_by=POSITION&sort_desc=&start_rec=8&listing_mod=&with_video=.
Sowa J., Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków 2011, Horyzonty Nowoczesności, 90.
Stasiuk A., Jadąc do Babadag, Wołowiec 2004.
Stasiuk A., Wschód, Wołowiec 2014.
Stępniewski T., Wojna Ukrainy o niepodległość, pamięć i tożsamość, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2015, Vol. 13, nr 2.
Stolarz A., W poszukiwaniu tożsamości europejskiej. Chantal Delsol dyskurs o Europie, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2011, Vol. 9, nr 1.
Strada V., Europe. La Russia come frontiera, Venezia 2014, I Nodi.
Susani C., Domy bez drzwi, [w:] Znikająca Europa, red. K. Raabe, M. Sznajderman, Wołowiec 2006, Sulina.
Škrabec S., Geografia wyobrażona. Koncepcja Europy Środkowej w XX wieku, przeł. R. Sasor, Kraków 2014, Biblioteka Europy Środka.
Todorowa M., Bałkany wyobrażone, przeł. P. Szymor, M. Budzińska, Wołowiec 2008.
Wolff L., Inventing Eastern Europe. The Map of Civilization on the Mind of the Enlightenment, Stanford 1994.
Zieliński B., Europa Środkowa, czyli Arkadia, Atlantyda i Jeruzalem, [w:] Narodowy i ponadnarodowy model kultury. Europa Środkowa i Półwysep Bałkański, red. tenże, Poznań 2002, Filologia Słowiańska UAM, 7.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
