Przywództwo w nowych partiach politycznych w Polsce i jego znaczenie dla przekroczenia progu reprezentacji oraz instytucjonalizacji partii
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.80.03Keywords:
political leadership, new parties, party institutionalisationAbstract
LEADERSHIP IN NEW POLITICAL PARTIES IN POLAND AND ITS IMPORTANCE FOR OVERCOMING THE THRESHOLD OF PARTY REPRESENTATION AND FOR PARTY INSTITUTIONALIZATION
After the period of relative stabilization of the Polish party system at the parliamentary level in the first decade of the 21st century, changes related to the entry of new parties on the political scene took place in the second one. While in 2007 only four established parties (PO, PiS, SLD and PSL) got seats in the parliament, and the party system at the parliamentary level was described as “concreted”. In subsequent elections of 2011, 2015, 2019, newly created parties managed to overcome the threshold of party representation. What they have in common is that they were founded shortly before the election by recognizable leaders and immediately achieved election success, which they were not able to repeat in subsequent elections, they lost their importance and were replaced by newer parties. The aim of the article is to define what role the leader plays in achieving electoral success of new parties and what is the importance of leadership for the party’s survival and further election success. These issues are considered in the context of changing the organizational model and the concepts of party institutionalization.
Downloads
References
Arter D., When New Party X Has the „X Factor”. On Resilient Entrepreneurial Parties, „Party Politics” 2016, vol. 22, nr 1, https://doi.org/10.1177/1354068813509523. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068813509523
Barnea S., Rahat G., „Out with the Old, In with «New»”: What Constitutes a New Party?, „Party Politics” 2011, vol. 17, nr 3, https://doi.org/10.1177/1354068810369148. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068810369148
Bolleyer N., New Parties in Old Systems. Persistence and Decline in Seventeen Democracies, Oxford 2013, https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199646067.001.0001. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199646067.001.0001
Bolleyer N., Bytzek E., New Party Performance after Breakthrough: Party Origin, Building and Leadership, „Party Politics” 2017, vol. 23, nr 6, https://doi.org/10.1177/1354068815626604. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068815626604
Bruszewski G., Kukiz: Nie wiadomo, czy w ogóle wystartuję w wyborach, „Dziennik Gazeta Prawna” 2022, 21 VI, [online] https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8465864,kukiz-wybory-pis.html.
Emanuele V., Chiaramonte A., A Growing Impact of New Parties: Myth or Reality? Party System Innovation in Western Europe after 1945, „Party Politics” 2018, vol. 24, nr 5, https://doi.org/10.1177/1354068816678887. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068816678887
Ferfecki W., Paweł Kukiz straci partię. Przez niezłożenie sprawozdania finansowego K’15 zostanie zdelegalizowane, rp.pl, 16 VI 2022, [online] https://www.rp.pl/polityka/art36523841-pawel-kukiz-straci-partie-przez-niezlozenie-sprawozdania-finansowego-k-15-zostanie-zdelegalizowane.
Harmel R., On the Study of New Parties, „International Political Science Review” 1985, vol. 6, nr 4, https://doi.org/10.1177/019251218500600403. DOI: https://doi.org/10.1177/019251218500600403
Harmel R., Robertson J.D., Formation and Success of New Parties. A Cross-National Analysis, „International Political Science Review” 1985, vol. 6, nr 4, https://doi.org/10.1177/019251218500600408. DOI: https://doi.org/10.1177/019251218500600408
Harmel R., Svåsand L., Party Leadership and Party Institutionalisation: Three Phases of Development, „West European Politics” 1993, vol. 16, nr 2, https://doi.org/10.1080/01402389308424961. DOI: https://doi.org/10.1080/01402389308424961
Hartliński M., Przywództwo polityczne. Wprowadzenie, Olsztyn 2012.
Hartman J., Nowa partia Teraz! Czyli jatka u liberałów, „Polityka” 2018, 27 XI, [online] https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1771884,1,nowa-partia-teraz-czyli-jatka-u-liberalow.read.
Haughton T., Deegan-Krause K., Hurricane Season: Systems of Instability in Central and East European Party Politics, „East European Politics and Societies: and Cultures” 2015, vol. 29, nr 1, https://doi.org/10.1177/0888325414566072. DOI: https://doi.org/10.1177/0888325414566072
Haughton T., Deegan-Krause K., The New Party Challenge. Changing Cycles of Party Birth and Death in Central Europe and Beyond, Oxford 2020, https://doi.org/10.1093/oso/9780198812920.001.0001. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198812920.001.0001
Hloušek V., Kopeček L., Entrepreneurial Parties: A Basic Conceptual Framework, „Politologický Časopis – Czech Journal of Political Science” 2017, vol. 24, nr 2, https://doi.org/10.5817/pc2017-2-83. DOI: https://doi.org/10.5817/PC2017-2-83
Hloušek V., Kopeček L., Vodová P., The Rise of Entrepreneurial Parties in European Politics, Cham 2020, https://doi.org/10.1007/978-3-030-41916-5. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-41916-5
Hopkin J., Paolucci C., The Business Firm Party Model of Party Organisation. Cases from Spain and Italy, „European Journal of Political Research” 1999, vol. 35, nr 3, https://doi.org/10.1111/1475-6765.00451. DOI: https://doi.org/10.1111/1475-6765.00451
Hug S., Altering Party Systems. Strategic Behavior and the Emergence of New Political Parties in Western Democracies, Ann Arbor 2001, https://doi.org/10.3998/mpub.16263. DOI: https://doi.org/10.3998/mpub.16263
Huntington S., Political Development and Political Decay, „World Politics” 1965, vol. 17, nr 3, https://doi.org/10.2307/2009286. DOI: https://doi.org/10.2307/2009286
Janda K., Political Parties. A Cross-national Survey, New York 1980. DOI: https://doi.org/10.2307/1961087
Katz R.S., Mair P., Changing Models of Party Organization and Party Democracy: The Emergence of the Cartel Party, „Party Politics” 1995, vol. 1, nr 1, https://doi.org/10.1177/1354068895001001001. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068895001001001
Kosowska-Gąstoł B., Od sukcesu do porażki – Twój Ruch w świetle wybranych modeli partii, [w:] Anatomia porażki wyborczej, red. A. Pacześniak, Warszawa 2018.
Kosowska-Gąstoł B., Sobolewska-Myślik K., Does Novelty Necessarily Mean Change? New Political Parties within the Polish Party System, „Politics in Central Europe” 2019, vol. 15, nr 1, https://doi.org/10.2478/pce-2019-0004. DOI: https://doi.org/10.2478/pce-2019-0004
Kosowska-Gąstoł B., Sobolewska-Myślik K., New Political Entrepreneurs in Poland, „Politologický Časopis – Czech Journal of Political Science” 2017, vol. 24, nr 2, https://doi.org/10.5817/pc2017-2-137. DOI: https://doi.org/10.5817/PC2017-2-137
Krašovec A., Oops! Slovenia Did It Again: New Elections, Another Newcomer Prime Minister, Party Systems & Government Observatory, 23 VI 2022, [online] https://whogoverns.eu/electoral-victory-and-the-position-of-pm-yet-again-held-by-a-newcomer/.
Krouwel A., Party Models, [w:] Handbook of Party Politics, red. R. Katz, W. Crotty, London 2006, https://doi.org/10.4135/9781848608047.n22. DOI: https://doi.org/10.4135/9781848608047.n22
Lewandowski A., Antysystemowość ruchu Kukiz’15 w okresie kampanii wyborczej 2015 roku, [w:] Nowe partie i ruchy polityczne, red. K. Walecka, K. Wojtas, Warszawa 2017.
Litton K., Party Novelty: Conceptualization and Measurement of Party Change, „Party Politics” 2015, vol. 21, nr 5, https://doi.org/10.1177/1354068813499866. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068813499866
Lucardie P., Prophets, Purifiers and Prolocutors. Towards a Theory on the Emergence of New Parties, „Party Politics” 2000, vol. 6, nr 2, https://doi.org/10.1177/1354068800006002003. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068800006002003
Matuszek K., Działalność opozycyjna Klubu Poselskiego Kukiz’15 w VIII kadencji Sejmu RP, niepublikowana rozprawa doktorska, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, Kraków 2021.
Mazurek K., @PotrafiszPolsko czy @PolskaOdNowa? Magdalena Ogórek i Paweł Kukiz – prezydenci z twittera, [w:] Oblicza kampanii wyborczych 2015, red. M. Kułakowska, P. Borowiec, P. Ścigaj, Kraków 2016.
Olejarczyk P., Trzech posłów Konfederacji odchodzi z partii KORWiN. Bardzo mocne słowa pod adresem Korwin-Mikkego, 8 III 2022, [online] https://wiadomosci.onet.pl/trojmiasto/nowa-partia-w-konfederacji-poslowie-odcinaja-sie-od-korwin-mikkego/5cg91vv.
Pacześniak A., Wincławska M., Leadership in Polish Political Parties, „e-Politicon. Kwartalnik naukowy OAP UW” 2018, nr 28.
Panebianco A., Political Parties. Organization and Power, Cambridge 1988.
Pankowski K., Wyborcy Ruchu Palikota, komunikat z badań CBOS, BS/149/2011, Warszawa 2011.
Posłanka z Wałbrzycha odchodzi z Ruchu Palikota. „Mam dość”, 20 VI 2013, [online] http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,14132597,Poslanka_z_Walbrzycha_odchodzi_z_Ruchu_Palikota___Mam.html.
Ruch Palikota ma jednego posła mniej. Kępiński znów w SLD, TVN24, 22 II 2013, [online] http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/ruch-palikota-ma-jednego-posla-mniejkepinski-znoww-sld,307785.html.
Ryszard Petru wraca do Nowoczesnej, onet.pl, 27 I 2022, [online] https://wiadomosci.onet.pl/kraj/ryszard-petru-wraca-do-nowoczesnej/2kdkmbs.
Sikk A., Köker P., Party Novelty and Congruence: A New Approach to Measuring Party Change and Volatility, „Party Politics” 2019, vol. 25, nr 6, https://doi.org/10.1177/1354068817747512. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068817747512
Sobolewska-Myślik K., Niepartyjne inicjatywy polityczne jako nowy sposób politycznego zaangażowania obywateli? Czechy, Polska, Słowacja, „Studia Środkowoeuropejskie i Bałkanistyczne” 2016, vol. 24, https://doi.org/10.4467/2543733xssb.16.008.6250. DOI: https://doi.org/10.4467/2543733XSSB.16.008.6250
Sobolewska-Myślik K., Kosowska-Gąstoł B., „Partie politycznych przedsiębiorców” – nowy model partii?, „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” 2017, vol. 55, nr 3, https://doi.org/10.15804/athena.2017.55.06. DOI: https://doi.org/10.15804/athena.2017.55.06
Stanley B., Cześnik M., Poland’s Palikot Movement: Voice of the Disenchanted, Missing Ideological Link or More of the Same?, „Party Politics” 2016, vol. 22, nr 6, https://doi.org/10.1177/1354068814560911. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068814560911
Statut Nowoczesnej Ryszarda Petru, stan na 17 VIII 2015, akta partii EwP 362, s. 14-25, Sąd Okręgowy w Warszawie.
Statut partii politycznej K’15, stan na 27 V 2020, akta partii EwP 413, s. 3-6, Sąd Okręgowy w Warszawie.
Statut partii politycznej K’15, stan na 1 VII 2021, akta partii EwP 413, s. 78-83, Sąd Okręgowy w Warszawie.
Statut partii politycznej Konfederacja Wolność i Niepodległość, stan na 25 VII 2019, akta partii EwP 400, s. 129-142, Sąd Okręgowy w Warszawie.
Statut Ruchu Palikota, stan na 24 V 2011, akta partii EwP 313, s. 28-46, Sąd Okręgowy w Warszawie.
Statut „Stowarzyszenia na rzecz nowej Konstytucji Kukiz’15”, [online] http://kukiz15.org/images/STOWARZYSZENIE/Statut-Stowarzyszenia-na-rzecz-nowej-KonstytucjiKUKIZ15.pdf.
Statut TR przyjęty przez Kongres Krajowy 20 VI 2015 r., [online] http://twojruch.eu/dokumenty/.
Stowarzyszenie na rzecz Nowej Konstytucji Kukiz’15, [online] https://rejestr.io/krs/599414/stowarzyszenie-na-rzecz-nowej-konstytucji-kukiz-15.
Tavits M., Party System Change. Testing a Model of New Party Entry, „Party Politics” 2006, vol. 12, nr 1, https://doi.org/10.1177/1354068806059346. DOI: https://doi.org/10.1177/1354068806059346
Tavits M., Party Systems in the Making: The Emergence and Success of New Parties in New Democracies, „British Journal of Political Science” 2008, vol. 38, nr 1, https://doi.org/10.1017/ s0007123408000069. DOI: https://doi.org/10.1017/S0007123408000069
Tomasiewicz J., Confederacy – the Polish New Right Wing between Tradition and Modernity, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” 2020, vol. 30, https://doi.org/10.31261/spus.11379. DOI: https://doi.org/10.31261/spus.11379
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, Dz.U. 2021, poz. 2054, [online] https://www.sejm.gov.pl/prawo/partiepol/kon12.htm.
Wiatr J.J., Przywództwo polityczne. Studium politologiczne, Łódź 2008.
Władze partii, K’15, [online] https://k15.org.pl/wladze.
Wojtasik W., Sukces Ruchu Palikota w świetle czynników możliwego sukcesu politycznego (Political Opportunity Structure), „Preferencje Polityczne” 2012, nr 3, https://doi.org/10.6084/m9.figshare.94189.
Żukiewicz P., Przywództwo polityczne. Teoria i praktyka, Warszawa 2011.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
How to Cite
Funding data
-
Narodowe Centrum Nauki
Grant numbers 2019/33/B/HS5/01757
