„Wojny pamięci” w literaturze rosyjskiej. Twórczość Siergieja Lebiediewa

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.84.12

Keywords:

memory wars, Sergei Lebedev, Russian literature, posttrauma

Abstract

“MEMORY WARS” IN RUSSIAN LITERATURE: SERGEI LEBEDEV’S WORKS

Sergei Lebedev’s tetralogy – Oblivion (2010), The Year of the Comet (2014), People of August (2015), and The Goose Fritz (2018) – is considered a multigenerational novel. This genre of literature can be seen as a medium for collective memory, offering an avenue for reinterpreting the experiences of past generations as an alternative to official historical narratives (referred to as “first memory”). The primary focus of this article centers on Lebedev’s oeuvre in the context of the ongoing “memory wars” within Russian culture. Lebedev’s works are characterized by an intensified historical consciousness that revolves around the key events of the 20th century. However, the objective is not an inquiry into historical truth sensu stricto, but rather an exploration of post-trauma, which is Russians’ unwanted and rejected heritage. Consequently, the past becomes a catalyst for contemplating the current condition of Russian society. Lebedev’s work encourages deeper reflection on the causes of the “memory wars” and the consequences of divisions between individual and collective memory.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

  • Martyna Kowalska, Jagiellonian University, Krakow, Poland

    Adiunktka w Instytucie Rosji i Europy Wschodniej UJ, literaturoznawczyni i kulturoznawczyni. Autorka monografii Aleksander Sołżenicyn. Homo sovieticus i człowiek sprawiedliwy (Toruń 2011), współredaktorka książki Fenomen Rosji. Pamięć przeszłości i perspektywy rozwoju. Pamięć o przeszłości w idei i kulturze Rosji (Kraków 2014). Publikuje artykuły na temat rosyjskiej literatury i kultury XX i XXI wieku, m.in. The Theme of Freedom in Maria Arbatova’s Drama, „Mundo Eslavo” 2020, no. 19, s. 133-140; Wybrane aspekty ewolucji prozy kobiet – dwa pokolenia, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” 2020, nr 30, s. 113-127; „Kryzys męskości” w rosyjskiej prozie kobiet końca XX wieku, [w:] Oblicza męskości w literaturze i sztuce, red. E. Kozak, W. Krupowies, A. Pogoda-Kołodziejak, Siedlce 2021, s. 161-174; Echa subkultury hipisowskiej w opowieści Iriny Bogatyriewej „AutoSTOP”, „Slavia Orientalis” 2022, nr 1, s. 117-132.

References

Adamiec J., (Nie)pamięć historyczna. Relacja ze spotkania autorskiego w Poznaniu z cyklu: Zamek czyta. Spojrzenie na Wschód: „Granica zapomnienia” – spotkanie z Siergiejem Lebiediewem i Grzegorzem Szymczakiem – tłumaczem książki, [online] https://kultura.poznan.pl/mim/kultura/news.html?co=print&id=129810&instance=1200&lang=&parent=&category=9.

Artwińska A., Transfer międzypokoleniowy, epigenetyka i „więzy krwi”. O „Małej Zagładzie” Anny Janko i „Granicy zapomnienia” Siergieja Lebiediewa, „Teksty Drugie” 2016, nr 1, s. 13-29, https://doi.org/10.18318/td.2016.1.2. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.1.2

Assmann A., Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej, przeł. P. Przybyła, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009, s. 101-142.

Darczewska J., „Wojny pamięci”: historia, polityka i służby specjalne Federacji Rosyjskiej, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2019, nr 11 (20), s. 13-41.

Domańska M., Rogoża J., Naprzód, w przeszłość! Rosyjska polityka historyczna w służbie „wiecznego” autorytaryzmu, Warszawa 2021, [online] https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/Raport-OSW_Naprzod-w-przeszlosc_net_2.pdf.

Druz’â: Nikolaj V. Kononov – Sergej Lebedev, Dva pisatelâ idut v glub’ istorii svoih semej – čtoby vosstanovit’ iz oblomkov našu obŝuû. Vtoroj razgovor o porekte colta.ru „DRUZ’’” [Друзья: Николай В. Кононов – Сергей Лебедев, Два писателя идут в глубь истории своих семей – чтобы восстановить из обломков нашу общую. Второй разговор о поректе colta.ru „ДРУЗЬЯ”], [online] https://www.colta.ru/articles/society/13431.

Erll A., Literatura jako medium pamięci zbiorowej, przeł. M. Saryusz-Wolska, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa…, s. 211-247.

Figes O., Books of the Dead, „The New York Review of Books” 2019, [online] https://www.nybooks.com/articles/2019/07/18/sergei-lebedev-books-dead/?lp_txn_id=1352451.

Lebedev S., Altar’ Pobedy. Sergej Lebedev o vojne meždu kul’tom i pamât’û, [Лебедев C., Алтарь Победы. Сергей Лебедев о войне между культом и памятью], [online] https://www.colta.ru/articles/specials/18384-altar-pobedy.

Lebedev S., Dmitriev, [Лебедев С., Дмитриев], [online] https://www.colta.ru/articles/society/16126-dmitriev.

Lebedev S., Repressivnoe soznanie: pokolenčeskie uroki, „Pervoe sentâbrâ. Gazeta dlâ učitelej” 2010, vol. 20, [Лебедев С., Репрессивное сознание: поколенческие уроки, „Первое сентября. Газета для учителей” 2010, vol. 20], [online] https://ps.1sept.ru/article.php?ID=201002026.

Lebëduškina O., Pokaânie i proŝenie. Literatura kak rabota pamâti i zabveniâ. Zametki po raznympovodam, „Družba Narodov” 2011, vol. 5, [Лебёдушкина О., Покаяние и прощение. Литература как работа памяти и забвения. Заметки по разным поводам, „Дружба Народов” 2011, vol. 5], [online] https://magazines.gorky.media/druzhba/2011/5/pokayanie-i-proshhenie.html.

Łabuszewska A., Rosja: Sąd zdecydował o zamknięciu stowarzyszenia Memoriał, [online] https://www.tygodnikpowszechny.pl/rosja-sad-zdecydowal-o-zamknieciu-stowarzyszeniamemorial-170232.

Miedwiediew S., Powrót rosyjskiego Lewiatana, przeł. H. Pustuła-Lewicka, Wołowiec 2020.

Molčalivoe soglasie. Beseda s pisatelem Sergeem Lebedevym, 19 IV 2022, [Молчаливое согласие. Беседа с писателем Сергеем Лебедевым, 19 IV 2022], spotkanie zorganizowane przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, [online] https://www.youtube.com/watch?v=gV-u4cdNkqA&t=1012s.

Sądy przesądy – w powiększeniu: Siergiej Lebiediew, [online] https://vod.tvp.pl/video/sady-przesady-w-powiekszeniu,siergiej-lebiediew,50452508.

Siergiej Lebiediew: Podróżowałem do świata umarłych. Wywiad z pisarzem przeprowadził M. Kube, [online] https://www.rp.pl/plus-minus/art1244851-siergiej-lebiedew-podrozo walem-do-swiata-umarlych.

Ŝekina P., „U bezymânnoj mogily…”. Sergej Lebedev. „Lûdi avgusta”, „Znamâ” 2017, vol. 5, [Щекина П., „У безымянной могилы…”. Сергей Лебедев. „Люди августа”, „Знамя” 2017, vol. 5], [online] https://magazines.gorky.media/znamia/2017/5/u-bezymyannoj-mogily.html.

Zywert A., Czarna dziura. Siergiej Lebiediew „Granica zapomnienia”, „Przegląd Rusycystyczny” 2020, nr 3 (171), s. 105-116, https://doi.org/10.31261/pr.7893. DOI: https://doi.org/10.31261/pr.7893

Zywert A., Ludzie w zawieszeniu (Siergiej Lebiediew, „Dzieci Kronosa”), „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” 2020, nr 30, s. 11-28, https://doi.org/10.31261/RSL.2020.30.01. DOI: https://doi.org/10.31261/RSL.2020.30.01

Downloads

Published

28-09-2023

How to Cite

“„Wojny pamięci” W Literaturze Rosyjskiej. Twórczość Siergieja Lebiediewa”. 2023. Politeja 20 (3(84): 151-62. https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.84.12.

Similar Articles

1-10 of 349

You may also start an advanced similarity search for this article.