Język i relacje międzykulturowe w kontekście etnopolitycznym: Zarys teoretyczny i wybrana egzemplifikacja

Wawrzyniec Konarski

doi:10.12797/RM.01.2017.01.08

Authors

Wawrzyniec Konarski Jagiellonian University, Kraków, Poland https://orcid.org/0000-0001-9634-9933

DOI:

https://doi.org/10.12797/RM.01.2017.01.08

Keywords:

ethnic policy, language politics, intercultural relations

Abstract

Language and Intercultural Relations in the Context of Ethnopolitics: Outline of Theory and Selected Exemplification
The aim of the article is to show the important role of language in the sphere of intercultural relations. Author focuses mainly on political aspect on intercultural relations and discusses different uses of language in ethnic policy. The observations on theoretical level are supported with numerous examples from various cultural and political backgrounds.

References

Allardt E., Bilingualism in Finland. The Position of Swedish as a Minority Language, [w:] Language Policy and National Unity, red. W.R. Beer, J.E. Jacob, Totowa 1985.

Allardt E., What Constitutes a Language Minority?, „Journal of Multilingual and Multicultural Development” t. 5, 3–4, 1984, https://doi.org/10.1080/01434632.1984.9994151.

Altermatt U., Sarajewo przestrzega. Etnonacjonalizm w Europie, przeł. G. Sowinski, Kraków 1998.

Babiński G., Lokalna społeczność polonijna w Stanach Zjednoczonych Ameryki w procesie przemian, Wrocław 1977.

Brown A., Palmerston. A Biography, Yale 2010.

Burks R.V., The Dynamics of Communism in Eastern Europe, New Jersey 1961.

Casey J., Constitutional Law in Ireland, Dublin 2000.

Cashmore E., Ethnicity, [w:] Dictionary of Race and Ethnic Relations, red. E. Cashmore i in., London 1984.

Clausewitz. The State and War, red. A. Herberg-Rothe, J.W. Honig, D. Moran, Sttutgart 2011.

Crick B., W obronie polityki, przeł. A. Waśkiewicz, Warszawa 2004.

Cywiński P., Etniczny nikt, „Dialog-Pheniben. Kwartalnik Stowarzyszenia Romów w Polsce” 16, 2014.

Dobrzycki W., Separatyzmy i problemy narodowościowe w Hiszpanii, [w:] Problemy narodowościowe w Europie i ich wpływ na stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, red. H. Szczerbiński, Warszawa 2009.

Elliott F., Summerskill M.B., A Dictionary of Politics, Harmondsworth 1977.

Ferriter D., Judging Dev. A Reassessment of the Life and Legacy of Eamon de Valera, Dublin 2007.

Gellner E., Narody i nacjonalizm, przeł. T. Hołówka, Warszawa 1992.

Gill & Macmillan Annotated Constitution of Ireland, 1937–1994 (with Commentary), red. J.A. Foley, S. Lalor, Dublin 1995.

Glazer N., Moynihan D.P., Introduction, [w:] Ethnicity. Theory and Experience, red. N. Glazer, D.P. Moynihan, Cambridge 1973.

Gwegen J., La langue bretonne face á ses oppresseurs, Quimper 1975.

Herder J.G., Myśli o filozofii dziejów, t. 2, przeł. J. Gałecki, Warszawa 1962.

Heuser B., Czytając Clausewitza, Warszawa 2008.

Hroch M., Małe narody Europy. Perspektywa historyczna, przeł. G. Pańko, Wrocław 2003.

Ishiyama J.T., Breuning M., Ethnopolitics in the New Europe, Boulder–London 1998.

Janson C., The Autonomy of Ǻland. A Reflexion of International and Constitutional Law, „Nordisk Tidsskrift for International Ret – Acta scandinavica juris gentium” 51 (fasc. 1–2), 1982.

Jansson J.M., Language Legislation, [w:] The Finnish Legal System, red. J. Uotila, Helsinki 1985.

Kaczorowska M., Problemy narodowościowe w Wielkiej Brytanii – Szkocja, Walia, [w:] Problemy narodowościowe w Europie i ich wpływ na stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, red. H. Szczerbiński, Warszawa 2009.

Kaplan R.D., Bałkańskie upiory. Podróż przez historię, przeł. J. Ruszkowski, Wołowiec 2015.

Karklins R., Ethnopolitics and Transition to Democracy. The Collapse of the USSR and Latvia, Washington, D.C.–Baltimore–London 1994.

Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.

Konarski W., Czech F., Kościółek J., Wstęp, „Politeja” 31, 2014, http://dx.doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.31-1.01.

Konarski W., Legal and Educational Status of the Swedish-Speaking Minority in Finland, [w:] European Studies. Selected Research Problems, red. P. Wawrzyk, Warszawa 2009.

Konarski W., Polityka językowa i nacjonalizm – przyczynek krytyczny, „Sprawy Narodowościowe: seria nowa” 41, 2012.

Konarski W., Ruchy etnoregionalistyczne w Europie. Przekształcone czy dysfunkcjonalne wyobrażenie europejskiej przyszłości?, „Konteksty. Antropologia Kultury – Etnografia – Sztuka” 3(286), 2009.

Konarski W., System konstytucyjny Irlandii, Warszawa 2005.

Konstytucja Finlandii z 11 czerwca 1999 roku, Warszawa 2003.

Kornprobst M., Episteme, Nation-Builders and National Identity. The Re-construction of Irishness, „Nations and Nationalism” 11, 2005, part 3, http://dx.doi.org/10.1111/j.1354-5078.2005.00211.x.

Krejči J., Velimsky V., Ethnic and Political Nations in Europe, London 1981.

Labro M., La question corse, Paris 1977.

Majewicz E., Majewicz A., Języki celtyckie na Wyspach Brytyjskich, Wrocław 1983.

Mazower M., The Balkans. From the End of Byzantium to the Present Day, London 2000.

Meinecke F., Weltbürgertum und Nationalstaat. Studien zur Genesis der deutschen Nationalstaates, München–Berlin 1928.

Mikułowski-Pomorski J., Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym, Kraków 2007.

Myśliwiec M., Katalonia na drodze do niepodległości?, Bytom 2006.

Namowicz T., Johann Gottfried Herder. Z zagadnień przełomu oświecenia w Niemczech w drugiej połowie XVIII wieku, Olsztyn 1995.

Nelde P.H., Language Contact Means Language Conflict, „Journal of Multilingual and Multicultural Development” 1987, t. 8, nr 1 i 2, http://dx.doi.org/10.1080/01434632.1987.9994273.

Nowicka E., Etniczność a sytuacja mniejszościowa, „Przegląd Polonijny” XV, 1989, nr 1(51).

Pavlovitch S.K., Historia Bałkanów (1804–1945), przeł. J. Polak, Warszawa 2009.

Pelaia A. The Hebrew Language Learn the History and Origins of the Hebrew Language, http://judaism.about.com/od/jewishhistory/a/Hebrew-Language-Origins--History.htm.

Popławski D., Problem Południowego Tyrolu w stosunkach włosko-austriackich, [w:] Problemy narodowościowe w Europie ich wpływ na stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku, red. H. Szczerbiński, Warszawa 2009.

Porębski A., Wielokulturowość Szwajcarii na rozdrożu, Kraków 2010.

Ragin Ch., Review: Ethnopolitics: A Conteptual Framework by Joseph Rothschild, „American Journal of Sociology” t. 88, 6, 1983, http://www.jstor.org/stable/2778991?seq=1#page_scan_tab_contents.

Reminick R.A., Theory of Ethnicity. An Anthropologist’s Perspective, Lanham–London 1983.

Rothschild J., Ethnopolitics. A Conceptual Framework, New York 1981.

Sagarin E., Moneymaker J., Language and Nationalist, Separatist, and Secessionist Movements, [w:] Ethnic Autonomy – Comparative Dynamics. The Americas, Europe and the Developing World, red. R.L. Hall, New York 1979.

Silber L., Little A., The Death of Yugoslavia, London et al. 1996.

Smith A.D., Dating the Nation, [w:] Ethnonationalism in the Contemporary World Walker Connor and the Study of Nationalism, red. D. Conversi, London–New York 2004.

Spencer P., Wollman H., Nationalism. A Critical Introduction, London 2002.

Spolsky B., Shohamy E., The Languages of Israel. Policy, Ideology and Practice, Clevedon 1999.

Szacki J., Historia myśli socjologicznej, t. 1, Warszawa 1983.

Szul R., Język, naród, państwo. Język jako zjawisko polityczne, Warszawa 2009.

Szynkiewicz S., Silva ethnicum, [w:] Konflikty etniczne: źródła – typy – sposoby rozstrzygania: materiały z konferencji zorganizowanej przez Zakład Etnologii Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, 5-7 grudnia 1994, red. I. Kabzińska-Stawarz, S. Szynkiewicz, Warszawa 1996.

Topolski J., An Outline History of Poland, Warszawa 1986.

Us and Them: The Psychology of Ethnonationalism, Report Nr. 123, Formulated by the Committee on International Relations – Group for the Advancement of Psychiatry, New York 1987.

Waldenberg M., Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzieje konfliktów i idei, Warszawa 2000.

Waldenberg M., Rozbicie Jugosławii. Od separacji Słowenii do wojny kosowskiej, Warszawa 2003.

Walicki A., Koncepcje tożsamości narodowej i terytorium narodowego w myśli polskiej czasów porozbiorowych, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 38, 1993.

Zamoyski A. The Polish Way. A Thousand-year History of the Poles and their Culture, London 1997.

Źródła internetowe:

Europejski Klub Trójki, http://www.polskieradio.pl/13/2772/Artykul/1241698,Europejski-Klub-Trojki.

http://media.efhr.eu/archives/56.

http://news.harvard.edu/gazette/2003/11.13/18-mm.html.

http://www.ff.ucg.ac.me/njegos/Z1/Lilianna%20M.pdf.

http://www6.gencat.net/llengcat/noves/hm04tardor/docs/kallonen.pdf.

https://slmc.uottawa.ca/?q=bi_ireland_act.

Oficjalne wyniki referendum w Szkocji: kraj pozostaje w Wielkiej Brytanii, http://wiadomosci.onet.pl/swiat/oficjalne-wyniki-referendum-w-szkocji-kraj-pozostajew-wielkiej-brytanii/klr8q.

Switzerland Constitution, http://www.servat.unibe.ch/icl/sz00000_.html.

The Irish Language Today, http://www.askaboutireland.ie/learning-zone/secondary-students/irish/an-cultur-gaelach/translation-irish-languag/the-irish-language-today/.