Uczniowie z doświadczeniem uchodźczym a szkolne sytuacje dydaktyczno-wychowawcze

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/RM.01.2023.13.09

Keywords:

school, education, refugee minors

Abstract

STUDENTS WITH REFUGEE EXPERIENCE AND SCHOOL TEACHING AND LEARNING SITUATIONS

The situation of the war in Ukraine has significantly changed the image of Polish education. Shortly after the outbreak of this armed conflict, a large group of people experiencing the effects of refugees appeared in our country, and among them – children and adolescents subject to compulsory education. The appearance of these pupils and students was associated with the need for a significant reorganization of the teaching-learning process. Currently, it is becoming significant to think about how the presence of war refugees can change the course of school teaching-learning situations. These situations have a multidirectional potential for development, risky, ambiguous character; they are a construct composed of nine interacting elements (students, teacher, goals, results, content, didactic means and methods, forms and conditions of work) (Łukawska 1986). The object of this article is to show the description of these categories, known from the pedagogical literature, enriched by the multicultural context, marked by the situation of war, and the needs of students with refugee experience. What becomes crucial here is the reflection on the importance of committed and responsible construction of didactic and educational situations with concern for the subjective participation of all learners in them.

References

Banach, C. 2004. Nauczyciel. W: Encyklopedia pedagogiczna. Tom III, M-O, Warszawa.

Briggs, L. J., Wager, W. W. 1992. Zasady projektowania dydaktycznego, Warszawa.

Brudnik, E., Moszyńska, A., Owczarska, B. 2011. Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Kielce.

Bucko, D., Mikulska, A. 2019. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb uczniów z doświadczeniem migracji. Propozycja programu nauczania dla oddziału przygotowawczego, jows.pl, http://jows.pl/artykuly/dostosowanie-wymagan-edukacyjnych-do-potrzeb-uczniow-z-doswiadczeniem-migracji-propozycja-p – 19 XII 2022.

Cebella, A., Łucka, I. 2007. Zespół stresu pourazowego – rozumienie i leczenie, Via Medica, 3(4).

Chętkowski, B. 2010. Nauczycielskie perypetie. O wojnie wszystkich ze wszystkimi. Gdańsk.

Dudzikowa, M., Jaskulska, S. 2016. Twierdza. Szkoła w metaforze militarnej. Co w zamian?, Warszawa.

Furmanek, W. 2003. Cele kształcenia. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. I, A–F, Warszawa.

Gajdzica, Z. 2003. Środki dydaktyczne w kształceniu specjalnym. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. VI, Su–U, Warszawa.

Grzymała-Moszczyńska, H. 1998. Sytuacja uchodźców w literaturze psychologicznej. W: H.

Grzymała-Moszczyńska, E. Nowicka (red.), Goście i gospodarze. Problemy adaptacji kulturowej w obozach dla uchodźców oraz otaczających je społecznościach lokalnych, Kraków.

Gurycka, A. 1979. Struktura i dynamika procesu wychowawczego. Analiza psychologiczna, Warszawa.

Hydzik, B. 1989. Sytuacje dydaktyczne a aktywizacja studentów, Warszawa.

Ilu uczniów z Ukrainy uczy się w polskich szkołach, edukacja.dziennik.pl, https://edukacja.dziennik.pl – 19 XII 2022.

Amnesty International. 2023. Jesteśmy tutaj razem. Uczniowie i uczennice z Ukrainy w polskich szkołach. Wyniki 4-miesięcznego monitoringu Amnesty International, https://www.amnesty.org.pl/wp-content/uploads/2023/02/Jestesmy-tutaj-razem.-Uczniowie-i-uczennice-zUkrainy-w-polskich-szkolach-2.pdf – 19 I 2023.

Kędzierska, J. 2003. Formy organizacyjne kształcenia. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. I, A–F, Warszawa.

Klasa pierwsza, fundacjareja.eu, http://fundacjareja.eu/klasa-pierwsza – 19 XII 2022.

Kupisiewicz, C. 1988. Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa.

Matveev, A. V., Milter, R. G. 2004. The Value of Intercultural Competence for Performance of Multicultural Teams, Team Performance Management, 10(5/6), https://doi.org/10.1108/13527590410556827. DOI: https://doi.org/10.1108/13527590410556827

Okoń, W. 1987. Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa.

Okoń, W. 2007. Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa.

Pasieka, A. 2013. Wielokulturowość po polsku o polityce wielokulturowości jako mechanizmie umacniania polskości, Kultura i Społeczeństwo, 3, 129–155, https://doi.org/10.2478/kultura-2013-0026. DOI: https://doi.org/10.2478/kultura-2013-0026

Podstawa programowa klas I-III, podstawaprogramowa.pl, https://podstawaprogramowa.pl/Szkola-podstawowa-I-III – 19 XII 2022.

Praca z uczniem cudzoziemskim. Przewodnik dobrych praktyk dla dyrektorów, nauczycieli, pedagogów i psychologów, www.comenius.org.pl, Warszawa 2011, http://www.comenius.org.pl/sites/comenius/files/upload/u6/praktyki-wersja-druk-pop.pdf – 19 XII 2022.

Preambuła Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19910950425 – 19 XII 2022.

Rafał-Łuniewska, J. 2022. Zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów z Ukrainy w polskiej szkole. Jak na nie odpowiadać?, Warszawa, https://www.ore.edu.pl/2022/05/zroznicowane-potrzeby-edukacyjne-uczniow-z-ukrainy-jak-na-nie-odpowiadac/ – 19 I 2023

Razem w klasie. Dzieci z Ukrainy w polskich szkołach. Raport z badania, https://tiny.pl/wppmw – 19 XII 2022.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 23 sierpnia 2017 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych

państw (Dz.U. 2017 r. poz. 1655), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170001655 – 19 XII 2022.

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 marca 2022 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy (Dz.U. 2022 r. poz. 645), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220000645 – 19 XII 2022.

Sajdak, A. 2004. Metoda nauczania. W: T. Pilch (red.) Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. III, Warszawa.

Sajdak, A. 2008. Edukacja kreatywna, Kraków.

Sielatycki, M. 2007. Program edukacyjny „Warszawa różnorodna”. Komponent „Edukacja obcokrajowców w Warszawie”, Meritum, 2/3(6), http://meritum.mscdn.pl/meritum/index.php?a=5400&id=119 – 14 III 2019.

Smoter, K. 2020. Przygotowanie studentek i studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej do pracy z dziećmi z doświadczeniem uchodźstwa i migracji, Kraków.

W polskiej szkole, fundacjareja.eu, http://fundacjareja.eu/w-polskiej-szkole/ – 19 XII 2022.

Published

2023-08-17

How to Cite

Smoter, K. (2023). Uczniowie z doświadczeniem uchodźczym a szkolne sytuacje dydaktyczno-wychowawcze. Intercultural Relations, 7(1(13), 133–150. https://doi.org/10.12797/RM.01.2023.13.09