Rewolucja o odroczonej konkluzji. Rewolucje społeczne w perspektywie reform zdrowia publicznego ze szczególnym uwzględnieniem polskiej rewolucji „Solidarności” 1980-1981

Autor

  • Michał Początek

DOI:

https://doi.org/10.12797/AHiFM.86.2023.86.06

Słowa kluczowe:

rewolucje społeczne, ochrona zdrowia, reformy

Abstrakt

W niniejszym artykule, na podstawie przeglądu prasy partyjnej i związkowej oraz komunikatów podawanych w oficjalnych biuletynach, podjęto próbę oceny istotności zamiarów reformatorskich względem systemu ochrony zdrowia w Polsce w trakcie przemian politycznych na przełomie lat 1980 i 1981. Analiza stanowisk stron podczas eskalacji konfliktu, który dał początek procesom określanym w późniejszej publicystyce mianem pokojowej rewolucji, wskazuje, że nie zarysowano wtedy pomysłu na rzeczywistą przebudowę organizacji i działań służby zdrowia. Protestującym chodziło raczej o doraźne zaspokojenie podstawowych potrzeb wizerunkowych i materialnych tej grupy zawodowej. Trudno orzec, czy dowartościowanie jednej ze stron mogło prowadzić ku prawdziwym reformom, związanym wszakże z koniecznością demokratyzacji systemu politycznego i wprowadzeniem w gospodarce (dotąd socjalistycznej) zasad rynkowych. Konkluzje w postaci rzeczywistej transformacji nastąpiły dopiero po zakończeniu obrad Okrągłego Stołu w 1989 r.

Bibliografia

Cele i zakres reformy gospodarczej, red. U. Libura-Grzelońska, Warszawa 1981.

Grzonkowski S., Sekcja Służby Zdrowia NSZZ „Solidarność” (Sekretariat Ochrony Zdrowia NSZZ „Solidarność”), https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/14350, Sekcja-Sluzby-Zdrowia-NSZZ-Solidarnosc-Sekretariat-Ochrony-Zdrowia-NSZZ-Solidarn.html.

Horney K., Neurotyczna osobowość naszych czasów, Warszawa 1982.

Informacja prezesa Rady Ministrów o programie aktualnych działań rządu, „Głos Szczeciński” 1980, nr 194(10758), s. 3.

Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Warszawa 1982.

Kowalińska-Maślanka L., Przed bramą życia, „Jedność.

Tygodnik NSZZ Solidarność Pomorza Zachodniego” 1981, nr 41(59).

Pawlowski M., Od średniowiecznej medycyny po zdrowie publiczne, Cambridge Stanford Books.

Pipes R., Krótka historia rewolucji rosyjskiej, Warszawa 2014.

Poselska debata, „Głos Szczeciński” 1980, nr 194(10758), s. 4.

Potrzebne nowe spojrzenie… Skrót wystąpień delegatów, oraz Potrzeby narodu – programem partii, „Głos Szczeciński” 1980, nr 107(10956), s. 1-5.

Protokoły porozumień Gdańsk Szczecin Jastrzębie. Statut NSZZ „Solidarność”, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa–Książka–Ruch”, Warszawa 1980.

Protokół porozumienia zawartego między Komisją Rządową a Delegacją Pracowników Służby Zdrowia zrzeszonych w NSZZ „Solidarność” dnia 16 listopada 1980 r. w Gdańsku, [w:] Protokoły porozumień rząd – służba zdrowia, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1981, s. 3-4.

Protokół porozumienia zawartego przez Komisję Rządową i Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w dniu 31 sierpnia 1980 roku Stoczni Gdańskiej, [w:] Protokoły porozumień Gdańsk Szczecin Jastrzębie. Statut NSZZ „Solidarność”, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa–Książka–Ruch”, Warszawa 1980, s. 6-12.

Protokół porozumienia zawartego przez Komisję Rządową i Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w dniu 3 września 1980 roku w KWK „Manifest Lipcowy”, [w:] Protokoły porozumień Gdańsk Szczecin Jastrzębie. Statut NSZZ „Solidarność”, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa–Książka–Ruch”, Warszawa 1980, s. 12-21.

Protokół ustaleń w sprawie wniosków i postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z Komisją Rządową w Szczecinie, [w:] Protokoły porozumień Gdańsk Szczecin Jastrzębie. Statut NSZZ „Solidarność”, Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa–Książka–Ruch”, Warszawa 1980, s. 22-27.

Przemówienie końcowe Stanisława Kani, Uchwała VI Plenum KC PZPR, „Głos Szczeciński” 1980, nr 219(10783), s. 1-7.

Sanecki M., Zarys systemu opieki zdrowotnej, [w:] Dzieje medycyny w Polsce, t. 3: Lata 1944-1989, red. W. Noszczyk, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2016, s. 119-130.

Sierpień 1980 roku w Szczecinie. Wydarzenia i dokumenty, SZSP, Szczecin 1980, s. 177-178.

Stankiewicz M., Po szesnaste – zdrowie, „Gazeta Lekarska” 2005, nr 9(177), s. 29-39.

Sygit M., Organizacja ochrony zdrowia. Poradnik dydaktyczny i materiały do zajęć dla studentów, PAM, Szczecin 1983.

Uniszewski Z., Obywatele nie chorujcie!, „Jedność. Tygodnik NSZZ Solidarność Pomorza Zachodniego” 1981, nr 41(59), s. 6.

Wójcikowa S., Kurowski Michał, https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/17146,Kurowski-Michal.html?search=405969.

Zimowski J., Dokąd dążymy, „Jedność. Tygodnik NSZZ Solidarność Pomorza Zachodniego” 1981, nr 41(59), s. 1-2. Zjazd trwa, „Jedność” 1981, nr 39(57), s. 1-3.

Pobrania

Opublikowane

2024-04-08

Jak cytować

Początek, M. (2024). Rewolucja o odroczonej konkluzji. Rewolucje społeczne w perspektywie reform zdrowia publicznego ze szczególnym uwzględnieniem polskiej rewolucji „Solidarności” 1980-1981. Archiwum Historii I Filozofii Medycyny, 86, 71–85. https://doi.org/10.12797/AHiFM.86.2023.86.06

Numer

Dział

Rozprawy