Chirurgia w czasach wojny – losy majora lekarza Henryka Mazanka, kierownika grupy chirurgicznej Szpitala Ewakuacyjnego nr 21 w Lublinie, podczas kampanii wrześniowej 1939 roku

Abstrakt

W artykule przedstawiono losy wojenne mjr. lek. Henryka Mazanka, starszego ordynatora oddziału chirurgicznego Szpitala Okręgowego nr 5 w Krakowie, jednego z pionierów krwiolecznictwa w Polsce. We wrześniu 1939 r. kierował zespołem chirurgicznym szpitala nr 21 w Lublinie. Na kanwie jego doświadczeń ukazano trudności w pracy szpitala i pomocy ofiarom wojny oraz wnioski dotyczące niedostatków organizacji opieki medycznej w kampanii wrześniowej. Major lekarz Henryk Mazanek był chirurgiem wojskowym. W pierwszych dniach wojny otrzymał przydział mobilizacyjny do Szpitala Ewakuacyjnego nr 21 w Lublinie. Szpital został uruchomiony w nocy z 7 na 8 września, od razu przyjmowano w nim pacjentów, którzy byli opatrywani i operowani. Przez cały okres pracy zmagano się z niedoborami materiałowymi i osobowymi. Placówkę ewakuowano do Lwowa rankiem 13 września, od tego momentu nie rozwinęła się ponownie aż do końca wojny. 18 września w Śniatyniu personel szpitala na rozkaz komendanta przejechał przez granicę rumuńską. Relacje mjr. Mazanka ukazują niedostatki w działalności służby zdrowia w początkowym okresie wojny. Braki kadrowe i logistyczne były potęgowane przez złą organizację pracy, a także nieprzemyślaną ewakuację szpitala. Te doświadczenia powinny być nauką dla osób odpowiadających za system ochrony zdrowia, którego dobra organizacja może bardzo pomóc działać lekarzom w sytuacjach kryzysowych.