Regulacje „antyfaszystowskie” jako narzędzie transformacji ustrojowej w Polsce: kazus tzw. małego kodeksu karnego z 1946 r.
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.75.21Keywords:
criminal law, fascism, propaganda, transitionAbstract
“Antifascist” Regulations as a Tool of Systemic Transformation in Poland: The Case of the So-called Small Penal Code of 1946
In Poland in the mid-1940s a number of „anti-fascist” regulations came into force. However, they served mostly as a propaganda tool aimed at fighting political opponents and building a new order. In this context, attention should be drawn to „anti-fascist” provisions contained in a Decree on particularly dangerous crimes during the rebuilding of the State of June 13, 1946 (aka „small penal code”).
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Literatura
Google Scholar
Andrejew I., Lernell L., Sawicki J., Prawo karne Polski Ludowej. I. Wiadomości ogólne, Warszawa 1954.
Google Scholar
Andrejew I., Lernell L., Sawicki J., Prawo karne Polski Ludowej. Zarys wykładu części ogólnej, Warszawa 1950.
Google Scholar
Bafia J., Hochberg L., Siewierski M., Ustawy karne PRL. Komentarz, Warszawa 1965.
Google Scholar
Baird J.W., Goebbels, Horst Wessel, and the Myth of Resurrection and Return, „Journal of Contemporary History” 1982, vol. 17, no. 4, s. 630-650, https://doi.org/10.1177/002200948201700404.
Google Scholar
Borejsza J.W., Antyslawizm Adolfa Hitlera, Warszawa 1988.
Google Scholar
Dróżdż D., Zbrodnia ludobójstwa w międzynarodowym prawie karnym, 2016 [ebook]. Fascism, [w:] Encyclopaedia Britannica, vol. 9, Chicago [i in.] 1967, s. 103-106.
Google Scholar
Fiedorczyk P., Z dziejów stalinizacji polskiej nauki prawa. Komisja Konsultacyjno-Naukowa przy Ministrze Sprawiedliwości (1949-1951), [w:] Konstytucjonalizm. Doktryny. Partie polityczne.
Google Scholar
Księga dedykowana Profesorowi Andrzejowi Ziębie, red. R. Kłosowicz, B. Kosowska-Gąstoł, G.M. Kowalski, T. Wieciech, Ł. Jakubiak, Kraków 2016.
Google Scholar
Grzybowski K., Ustrój polityczny Polski, [w:] Zarys historyczno-polityczny I-go rządu demokratycznego w Polsce 1944-1946, oprac. K. Grzybowski [i in.], Warszawa 1947.
Google Scholar
Heydecker J.J., Leeb J., Proces norymberski. Trzecia Rzesza przed sądem, przeł. M. Zeller, Warszawa 2015.
Google Scholar
Hoc S., Przestępstwa propagandy antypaństwowej w polskim prawie karnym, Wrocław 1981.
Google Scholar
Kierończyk P., O mniej znanych kontrowersjach prawnych związanych z przyjęciem Konstytucji kwietniowej z 1935 r., „Przegląd Sejmowy” 2015, nr 2(127), s. 51-64.
Google Scholar
Lemkin R., Rządy państw Osi w okupowanej Europie. Prawa okupacyjne, analiza rządzenia, propozycje zadośćuczynienia, przeł. A. Bieńczyk-Missala, Warszawa 2013.
Google Scholar
Lityński A., O prawie i sądach początków Polski Ludowej, Białystok 1999.
Google Scholar
Lityński M., Przestępstwa przeciwko Państwu Ludowemu, red. J. Sawicki, Łódź–Warszawa 1960.
Google Scholar
Matuszewski I., Prawda o konstytucji kwietniowej, New York 1945.
Google Scholar
Pietrzak M., Konstytucja z 17 marca 1921 r. z perspektywy 80 lat, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2(43), s. 9-20.
Google Scholar
Połomski F., Racism: Its Theory and Practice in the Third Reich, „Studia nad faszyzmem i zbrodniami hitlerowskimi”, nr 423, Wrocław 1980.
Google Scholar
Sarnecki P., Konstytucja marcowa a rozwój konstytucjonalizmu polskiego, „Przegląd Sejmowy” 2001, nr 2(43), s. 21-40.
Google Scholar
Siemens D., The Making of a Nazi Hero: The Murder and Myth of Horst Wessel, London 2013, https://doi.org/10.5040/9780755623600.
Google Scholar
Zdrójkowski D., Geneza dekretu o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego, „Studia Prawnicze i Administracyjne” 2019, nr 2(28), s. 49-56.
Google Scholar
Ziemba Z.A., Prawo przeciwko społeczeństwu. Polskie prawo karne w latach 1944-1956, Warszawa 1997.
Google Scholar
Akty prawne
Google Scholar
Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 23 września 1944 r. – Kodeks Karny Wojska Polskiego, Dz.U. 1944, nr 6, poz. 27.
Google Scholar
Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego, Dz.U. 1946, nr 69, poz. 377 z późn. zm.
Google Scholar
Dekret z 22 stycznia 1946 r. o odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego, Dz.U. 1946, nr 5, poz. 46.
Google Scholar
Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., Dz.U. 1952, nr 33, poz. 232.
Google Scholar
Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 9 grudnia 1948 r., Dz.U. z 1952, nr 2, poz. 9 z późn. zm. Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Lublin 1944.
Google Scholar
Porozumienie międzynarodowe w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych Osi Europejskiej, podpisane w Londynie dnia 8 sierpnia 1945 r., Dz.U. 1947, nr 63, poz. 367.
Google Scholar
Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 95 (I) z dnia 11 grudnia 1946 r. – Potwierdzenie zasad prawa międzynarodowego uznanych w Statucie trybunału norymberskiego.
Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny, Dz.U. 1932, nr 60, poz. 571.
Google Scholar
Ustawa Konstytucyjna z 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej
Google Scholar
Polskiej, Dz.U. 1947, nr 18, poz. 71 z późn. zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 21 lipca 1944 r. o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Dz.U. 1944, nr 1, poz. 1.
Google Scholar
Orzeczenia sądowe
Google Scholar
Postanowienie Sądu Najwyższy w postanowieniu z 10 maja 1956 r., IV KO 2/56.
Google Scholar
Postanowienie składu siedmiu sędziów z dnia 18 listopada – 6 grudnia 1950 r., K 911/50, „Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Karnej”, z. I, Warszawa 1951, s. 12-13.
Google Scholar
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 1946 r., K 431/46, „Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego. Orzeczenia Izby Karnej”, z. I, Warszawa 1947, s. 27.
Google Scholar
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1946 r., K 1193/46, „Zbiór Orzeczeń Sądu Najwyższego Orzeczenia Izby Karnej”, z. II, Warszawa 1947, s. 86.
Google Scholar
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1961 r., I K 1030/60, „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych”, R. V, z. 9, Warszawa 1961, s. 509-510.
Google Scholar
Downloads
Published
Versions
- 2022-03-11 (2)
- 2021-12-16 (1)
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
