Przywództwo premierowskie w Polsce. Casus Hanny Suchockiej, Ewy Kopacz i Beaty Szydło
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.80.13Keywords:
prime ministerial leadership, Prime Minister, female prime minister, Ewa Kopacz, Hanna Suchocka, Beata SzydłoAbstract
PRIME MINISTERIAL LEADERSHIP IN POLAND: THE CASE OF HANNA SUCHOCKA, EWA KOPACZ AND BEATA SZYDŁO
Hanna Suchocka, Ewa Kopacz and Beata Szydło assumed the position of Prime Minister in the result of political calculations, and not after winning parliamentary elections in the style of e.g. Margaret Thatcher. Women were delegated to take the position of prime ministers in response to the need for change, at the same time knowing that they would bring a stereotypical image of a woman with its community attributes, i.e. amicability, submission, willingness to cooperate. The objectives behind the nominations of women for the position of Prime Minister included, among others, softening the image of politics. E. Kopacz held the strongest political position, as she also held the position of leader of the Civic Platform. Although B. Szydło was also the vice-leader of Law and Justice, but she had no influence whatsoever on key political decisions. H. Suchocka held the weakest position, as she was only an “ordinary” member of the Democratic Union. All of them had served as MPs before becoming prime minister. However, before joining the narrow, exclusive group of the heads of government, only E. Kopacz gained extensive experience: she was the first woman minister of health, the first woman do become speaker of the Sejm and a head of a large political party. The fluctuation of social support for women reached a large range and ranged between 73% (H. Suchocka) and 52% (E. Kopacz and B. Szydło). These indicators were high and even very high, given that women were allowed to rule at a time when it was difficult to come to and maintain in power.
Downloads
References
Power Women: Most Powerful Women in Politics, „Forbes”2017, 1 XI, [online] https://www.forbes.com/pictures/59f35ca4a7ea436b47b470aa/no-10-beata-szydlo/?sh=3c8e85db43a6.
Andeweg R.B., Van Den Berg S.B., Linking Birth Order to Political Leadership: The Impact of Parents or Sibling Interaction, „Political Psychology” 2003, vol. 24, nr 3, https://doi.org/10.1111/0162-895X.00343. DOI: https://doi.org/10.1111/0162-895X.00343
Człowiek Roku, [online] https://www.forum-ekonomiczne.pl/nagrody-forum-ekonomicznego/.
Człowiek roku tygodnika „Wprost”, [online] https://czlowiekroku.wprost.pl.
Dahrendorf R., Rozważania nad rewolucją w Europie, przeł. M. Gottesman, Warszawa 1991.
Druk Sejmu RP I kadencji, nr 190.
Druk Sejmu I kadencji, nr 940.
Dudek A., Od Mazowieckiego do Suchockiej. Pierwsze rządy wolnej Polski, Kraków 2019.
Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej. 1989-2001, Kraków 2002.
Eagly A.H., Johannesen-Schmidt M., The Leadership Styles of Women and Men, „Journal of Social Issues” 2001, nr 57, https://doi.org/10.1111/0022-4537.00241. DOI: https://doi.org/10.1111/0022-4537.00241
Garlicki L., Rada Ministrów i administracja rządowa, [w:] L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 4, Warszawa 2000.
Gore I., Wiek a aktywność życiowa, przeł. H. Wasylkiewicz, Warszawa 1980.
Graff A., Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym, Warszawa 2008.
Hartliński M., Przywództwo polityczne. Wprowadzenie, Olsztyn 2012.
Holska A., Kobiece przywództwo w zarządzaniu organizacją – szansa czy zagrożenie?, „Zarządzanie. Teoria i Praktyka” 2017, nr 19 (1).
Iwaszkiewicz N., Premiera pani Premier. Czy demokracja jest rodzaju męskiego? Na szczęście nie!, „Kobieta i Życie” 1992, 29 VIII.
Jarosław Kaczyński – Nowa Polska czy jeszcze stara?, [w:] T. Torańska, My, Warszawa 1994.
Jednaka W., Gabinety koalicyjne w III RP, Wrocław 2004.
Jeśli PiS zwycięży wybory, premierem będzie Beata Szydło – zapowiedział Jarosław Kaczyński, na konwencji rozpoczynającej kampanię parlamentarną PiS w dniu 20 czerwca 2015 r., 20 VI 2015, [online] http://old.pis.org.pl/article.php?id=23782.
Kamiński S., Nowy rząd Ewy Kopacz w komplecie. Kim są ministrowie, „wyborcza.pl”, 20 IX 2014, [online] http://wyborcza.pl/1,76842,16675743,Nowy_rzad_Ewy_Kopacz_w_komplecie__Kim_sa_ministrowie.html#ixzz4CgOsfARK.
Kieżun W., Patologia transformacji, Warszawa 2012.
Kobieta roku „Twojego Stylu”, [online] https://bauer.pl/event/kobieta-roku-twoj-styl.
Komunikaty z Badań Centrum Badania Opinii Społecznej: styczeń 1990-grudzień 2017.
Kowalska M., Żmigrodzki M., Rząd Hanny Suchockiej, [w:] Gabinety koalicyjne w Polsce w latach 1989-1996, red. M. Chmaj, M. Żmigrodzki, Lublin 1998.
Król M., Pytko K., Szemplińska E., Przepis na władzę. Rozmowa z Hanną Suchocką, Prezesem Rady Ministrów, „Wprost” 1992, 5 VIII.
Krzymowski M., Kalukin R., Gorzki rozwód premierów. Dwoje na huśtawce, „Newsweek” 2014, 29 IX – 5 X.
Kuczyński W., Solidarność u władzy. Dziennik 1989-1993, Gdańsk 2010.
Kulig A., Struktura i kompetencje rządu, [w:] Zarys ustroju państwowego Polski, red. P. Sarnecki, Kraków 1993.
Leszczyńska K., Meandry kształtowania nowej elity rządowej w latach 1989-1992, [w:] Ustrój polityczny państwa. Polska. Europa. Świat, red. S. Sulowski, J. Szymanek, Warszawa 2013.
Łuczak A., 33 dni premiera Pawlaka, Warszawa 1992.
Łukasik-Turecka A., Beata Szydło vs Ewa Kopacz, Elżbieta Kruk vs Joanna Mucha – kampania kobiet, [w:] tejże, Oblicza wyborów. Studia wyborcze i analiza kampanii parlamentarnej w 2015 roku na Lubelszczyźnie, Lublin 2016.
Malinowska E., Problemy władzy kobiet a typ organizacji społecznej – mafia włoska i polski Sejm, „Kultura i Społeczeństwo” 2014, nr 1.
Metelska A., Niedzielska A., Hanna Suchocka. Pani Premier, „Twój STYL” 1992, nr 10.
Misztal B., Jakich elit potrzebuje Polska?, [w:] Jakie elity są potrzebne Polsce, red. J. Szomburg, Gdańsk 2005.
Ms. Hanna Suchocka, [online] https://www.venice.coe.int/WebForms/pages/?p=cv_79.
Musiał A., Przywództwo premierowskie w III RP – kobiety na stanowisku Prezesa Rady Ministrów, [w:] Kobiety w przestrzeni społeczno-politycznej. Wybrane zagadnienia, red. M. Kumelska, W.T. Modzelewski, T. Schmidt, Olsztyn 2017.
„Nazywam się Szydło. Beata Szydło. Nie dam sobą sterować”, RMF24, 20 VI 2015 (14:40),
Niżyńska A., Czy porażka polityczna ma płeć?, [w:] Anatomia porażki wyborczej, red. A. Pacześniak, Warszawa 2018.
Nyzio A., Rządzić znaczy służyć? Historia Unii Demokratycznej (1991-1994), Kraków 2014.
Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 października 2015 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 października 2015 r., Dz.U. 2015, poz. 1731.
Paradowska J., Panie proszą panów, „Polityka” 2009, 15 VIII.
Paradowska J., Zasępieni hamleci. Rząd „siódemki” czy „trójkąt bermudzki” małej koalicji?, „Polityka” 1992, 29 VII.
Pietraś Z.J., Decydowanie polityczne, Warszawa–Kraków 1998.
Podgórska J., Kryzysowe narzeczone. Rozmowa z prof. Hanną Bednarek, psycholożką poznawczą o tym, skąd i po co biorą się w polityce kobiety, „Polityka” 2015, 8 VII – 14 VII.
Posłowie: X, I, IV, V kadencji, [w:] Archiwum Danych o Posłach, [online] https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/page.xsp/archiwum.
Protokół ustaleń nr 28 z posiedzenia Rady Ministrów w dniu 14 lipca 1992 r. [AAJKPRM], nr sp.zd-o 2903/ poz. 31.
Rokita J., Anatomia przypadku. Rozmowa z Robertem Krasowskim, Warszawa 2013.
Rostowski kpi z Szydło. Na Twitterze, TokFm, 24 VIII 2011, [online] https://www.tokfm.pl/Tokfm/7,103090,10168568,rostowski-kpi-z-szydlo-na-twitterze.html.
Roszkowski W., Kierunek Targowica. Polska 2005-2015, Kraków 2019.
Rydlewski G., O skutecznym działaniu w polityce, Warszawa 2004.
Rydlewski G., Rządy i rządzenie w Polsce 1918-2018, Warszawa 2018, https://doi.org/10.33896/978-83-8017-217-3. DOI: https://doi.org/10.33896/978-83-8017-217-3
Rząd Olszewskiego odwołany, „Gazeta Wyborcza” 1992, 5 VI.
Sadecki J., Trzynastu. Premierzy wolnej Polski, Kraków 2009.
Skrzydło W., Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 r., Kraków 2004.
Sprawozdanie stenograficzne z 19 posiedzenia Sejmu RP w dniu 1 lipca 1992.
Sprawozdanie stenograficzne z 20 posiedzenia Sejmu RP w dniu 11 lipca 1992.
Sprawozdanie stenograficzne z 45 posiedzenia Sejmu RP w dniu 28 maja 1993.
Sprawozdanie stenograficzne z 76 posiedzenia Sejmu RP w dniu 1 października 2014.
Sprawozdanie stenograficzne z 53 posiedzenia Sejmu RP w dniu 7 grudnia 2017.
Stolz K., Moving up, Moving down: Political Careers across Territorial Levels, „European Journal of Political Research” 2003, nr 42, https://doi.org/10.1111/1475-6765.00081. DOI: https://doi.org/10.1111/1475-6765.00081
Steinberg B.S., The Making of Female Presidents and Prime Minister. The Impact of Birth Order, Sex of Siblings, and Father-Daughter Dynamic, „Political Psychology” 2001, t. 22, nr 1, https://doi.org/10.1111/0162-895X.00227. DOI: https://doi.org/10.1111/0162-895X.00227
Suchocka H., Ambasador u trzech papieży, Kraków 2018.
Szeliga Z., Parlament – władza ustawodawcza, [w:] tegoż, Organy władzy publicznej w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Lublin 2006.
Szemplińska E., Skazana na władzę. Wyborem nowego kandydata na premiera najbardziej zaskoczona była Hanna Suchocka, „Wprost” 1992, 29 VII.
Trzcińska J., Witt K., Ścieżki karier polskich polityków – w kierunku nowego modelu?, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2020, nr 28, https://doi.org/10.19195/1643-0328.28.7. DOI: https://doi.org/10.19195/1643-0328.28.7
Wałęsa L., Moja III RP. Straciłem cierpliwość!, Warszawa 2007.
Wiktorska-Święcka A., Traktat o rzeczach codziennych. Sex & gender, Wrocław 2009.
Wojciechowska A., Siennicki P., Beata Szydło: Mamy z kim przegrać. Sami ze sobą, „Kurier Lubelski” 2017, 27-29 X.
The World’s Most Powerful Women 2015, „Forbes” 2015, 2 XI, [online] https://www.forbes.
com/sites/carolinehoward/2015/05/26/the-worlds-most-powerful-women-2015/?sh=12f4dafe44ec.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 3 listopada 2006 r., sygn. K 31/06, OTK ZU 2006, nr 10A, poz. 147.
Żmigrodzki M., Polityka, [w:] Encyklopedia politologii, t. 1: Pojęcia, teorie i metody, red. W. Sokół, M. Żmigrodzki, Warszawa 2016.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
