Architektura cerkiewna na Łemkowynie w dwudziestoleciu międzywojennym
DOI:
https://doi.org/10.12797/RRB.16.2020.16.03Słowa kluczowe:
Поляны, Климківка, Красна, Жеґєстів, Жыдівскє, Ґладышів, Ростайне, Крива, Вільхівец, Камюнка, Липовец, Дальова, Вафка, Лупків, Зубеньско, Розділя, грекокатолицкы церкви, церковна архітектура, історизм, національна архітектураAbstrakt
Церковна архітектура на Лемковині в меджевоєнным періоді
Сакральный архітектонічный краєвид Лемковины значучо ся змінил в періоді меджевоєнного двадцетлітя. На місце традицийных форм пришли новы, якы навязували до історизму і модернізму. На потребы допису выділено три групы церкви. Першом є група церкви, якы зачали будувати іщы перед І світовом войном або в час єй тырваня, але скінчыли уж в меджевоєнным періоді. Другом сут церкви вознесены в місце знищеных обєктів в час воєнных діянь в 1914-1915 рр. Третю групу становлят церкви вознесены як натуральный будовляный рух. В статі коротко омовлено тіж квестиі консерваторской охороны памятників церковной архітектуры на Лемковині.
Bibliografia
Archiwalia
Archiwum Państwowe w Przemyślu (APP)
Archiwum Biskupstwa Greckokatolickiego w Przemyślu (ABGK)
• APP, ABGK, sygn. 5483, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 5484, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 5336, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 5337, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 5147, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 6448, Inwentarz cerkwi w Żydowskiem 1928.
• APP, ABGK, sygn. 4964, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, sygn. 4972, Sprawy budowy, remontów i wyposażenia.
• APP, ABGK, Aneksje, Plan cerkwi w Hoszwi.
APP, Parafia Greckokatolicka w Ułazowie (PGU) – zesp. 2115
• APP, PGU, sygn. 15, Listy architektów w sprawie budowy cerkwi kierowane do proboszcza parafii w 1935 r.
Archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Oddział Rzeszów (ANID OTRz)
• ANID OTRz, Decyzje dla województwa krakowskiego 1928-1939.
Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. W. Stefanyka – Oddział Rękopisów (LNNBU WS OR)
Urząd Konserwatorski Województwa Lwowskiego (UKWL)
• LNNBU WS OR, f. 26, UKWL, op. 46, Opisy pamiątek historyczno-architektonicznych i cerkiewnych w województwach lwowskim, stanisławowskim i tarnopolskim.
• LNNBU WS OR, f. 26, UKWL, op. 76, Sprawozdania 1936-1939.
Opracowania
Brykowski, Ryszard. 1995. Drewniana architektura cerkiewna na koronnych ziemiach Rzeczypospolitej.
Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami.
Czas, nr 149. 1927, 4 VII.
Dobosz, Piotr, Gaczoł, Andrzej. 1994. „80-ta rocznica utworzenia Krajowego Urzędu Konserwatorskiego w Krakowie”. Ochrona Zabytków 47, nr 3-4: 331-332.
Krasny, Piotr. 2002. „«Jezuickie intrygi» a problem stylu w ukraińskiej architekturze cerkiewnej drugiej połowy XIX wieku”. Roczniki Humanistyczne 50, z. 4: 575-587.
Krasny, Piotr. 2003. Architektura cerkiewna na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej 1596-1914. Kraków: TAiWPN Universitas.
Reinfuss, Roman. 1933. „Cerkwie drewniane na Łemkowszczyźnie”. Kurier Literacko-Naukowy, nr 34: V. Dodatek do Ilustrowanego Kuriera Codziennego 10, 1933, nr 231.
Lev, Hristina, Slobodân, Vasilʹ, Fіlevič, Natalka. 2015. 100 cerkov Nagіrnih. Cerkvi Vasilâ Nagіrnogo, cz. 1. Lʹvіv: [b.w.].
Slobodân, Vasilʹ. 1998. Cerkvi Ukraїni. Peremisʹka єparhіâ, Lʹvіv: Aprіorі.
Slobodân, Vasilʹ. 1995. „Cerkva v Goševі”. Vіsnik іnstitutu „Ukrzahіdproektrestavracіâ”, nr 3: 49-50.
Fіlevič, Natalka. 2000. „Arhіtektor Âroslav Fartuh-Fіlevič (1897-1979)”. Buduєmo іnakše, nr 1: 24-25.
Fіleviç, Natalka. 2000. „Arxіtektor Яroslav Fartux-Fіleviç (1897-1979)”. Buduєmo іnakşe, nr 1: 24-25.
