Flʹorinka – lemkіvskє mіsce pamâti

Abstrakt

FLORYNKA – ŁEMKOWSKIE MIEJSCE PAMIĘCI

Artykuł odwołuje się do konceptu miejsca pamięci (Les Lieu de mémoire), stworzonego i rozpropagowanego przez Pierre’a Norę. Przybliżone zostało pojęcie miejsca pamięci, a następnie zastosowane do symptomatycznego czytania i odczytywania działania pamięci rozbudowującej się wokół miejsca topograficznego. Wskazana została esencjalizacja i sakralizacja nazw i pojęć odnoszących się do działalności politycznej łemków – Florynki, Ruskiej Narodowej Republiki łemków, wiecu. Wskazane zostało, że podob-ne zabiegi pamięciowe dokonują się wokół nazwisk i personalnych znaków lokowanych we florynckim miejscu pamięci. Wprowadzone też zostało, za Janem Assmannem, rozróżnienie dwóch sposobów utrwalania pamięci – poprzez koherencję rytualną, właściwą przekazowi ustnemu i poprzez koherencję tekstualną dokonującą się poprzez pismo. Wreszcie postawione zostało pytanie o cele i potrzeby wspólnoty konstytuującej się na pamięci, w tym przypadku wspólnoty łemkowskiej, tzn. czyja jest i komu służy pamięć. Próba odpowiedzi na nie wskazała na cele tożsamościowe, jakie miałyby być bezpośrednią i pośrednią kontynuacją kierunków myśli i działań, które rozwijane były w latach 1918 -1921. W całości artykułu podkreślana jest aktywistyczna forma pamięci zbiorowej, negocjująca z utrwalonymi stereotypami, a jednocześnie mocno je utrwalająca.