Gimnazjum w Samborze za czasów dyrektury Franciszka Tomaszewskiego (1896-1904)

Tomasz Pudłocki

doi:10.12797/KPK.10.2018.10.03

Автор(и)

Tomasz Pudłocki Uniwersytet Jagielloński http://orcid.org/0000-0001-7527-0919

DOI:

https://doi.org/10.12797/KPK.10.2018.10.03

Ключові слова:

ґімназія, Самбір, Францішек Томашевський, освіта, громадська робота

Анотація

Самбірська ґімназія під керівництвом Францішека Томашевського (1896-1904)

Стаття присвячена функціонуванню ґімназійної громади в Самборі в період дирек- ції Францішека Томашевського (1896-1904). Томашевський був одним із тих директо- рів, яким була не байдужа сиспільно-політична ситуація. Саме він переніс із Кракова до Самбора модель педагога-активіста, зацікавленного наукою та політикою. Його брали за приклад також і вчителі з його школи, які були аніматорами різних ініціатив у галузі культури, науки та економіки. Через те, що будинок гімназії частково був на утриманні муніципалітету міста Самбір, до того ж вчителі брали участь у роботах ба- гатьох місцевих товариств, школа в той час була місцем численних заходів, а її життя було безперервно у об'єктиві місцевої преси.

Завантажити

Дані для завантаження поки недоступні.

Біографія автора

Tomasz Pudłocki, Uniwersytet Jagielloński

Doktor habilitowany nauk humanistycznych ze specjalności historia kultury, nauki i wychowania. Absolwent historii na Uniwersytecie Jagiellońskim i Collegium Invisibile w Warszawie. Adiunkt w Zakładzie Historii Kultury i Edukacji Historycznej w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stypendysta Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku (2012/2013 i 2017/2018) oraz Fundacji Fulbrighta (2015/2016). Prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu w latach 2011-2013. Specjalizuje się w historii społeczno-kulturowej Galicji, historii kobiet w XIX i XX w., polsko-brytyjskich i polsko-amerykańskich relacjach intelektualnych.

Посилання

Borcz H., Działalność duszpasterstwa biskupa Józefa Sebastiana Pelczara w diecezji przemyskiej w latach 1901-1924, [w:] Święty Józef Sebastian Pelczar (1842-1924). Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i biskup przemyski, „Studia do Dziejów Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego”, Kraków 2005, t. 17, s. 375-391.

Grabowicz H., Uroczystość poświęcenia i oddania nowego budynku do użytku c.k. gimnazjum, [w:] Sprawozdanie Dyrekcji c.k. Gimnazjum im. Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze za rok szkolny 1893, Sambor 1893, s. 76-82.

Grin-Piszczek E., Troskolański Tadeusz Franciszek, [w:] Przemyski słownik biograficzny, t. 2, Przemyśl 2011, s. 169-173.

Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski, t. 1-2, Kraków 2018.

Holyk R., Ukraińska filologia na uniwersytecie lwowskim w XIX wieku i w pierwszej połowie XX stulecia. Ludzie, idee, recepcje, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2018, nr 2 (145), W kręgu historii nauki i oświaty. Uniwersyteckie środowiska filologów krakowskich i lwowskich 1850-1939, red. M. Stinia, T. Pudłocki, s. 355-374.

Horbowski A., Sprawozdania szkolne gimnazjów galicyjskich, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 3, Nauka i oświata, red. A. Meissner, J. Wyrozumski, Rzeszów 1995, s. 211-219.

Kłańska M., Sternbach Herman, [w:] Polski słownik biograficzny, Warszawa–Kraków 2004-2005, t. 43, s. 471-473.

Kramarz H., Nauczyciele gimnazjalni w Galicji 1867-1914. Studium historyczno-socjologiczne, Kraków 1987.

Kuczera A., Samborszczyzna. Ilustrowana monografia miasta Sambora i ekonomii samborskiej, t. 2, Sambor 1937.

Łuczyńska B., Udział Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych w integrowaniu nauczycieli szkół średnich Galicji 1884-1909, [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 3 Nauka i oświata, red. A. Meissner, J. Wyrozumski, Rzeszów 1995.

Majewska J., Demon ruchu, duch czasu, widma miejsc. Fantastyczny Grabiński i jego świat, Wrocław 2018.

Pudłocki T., Apostołowie wiary czy posłuszni urzędnicy? Księża obrządków rzymskokatolickiego i greckokatolickiego w przemyskim I Gimnazjum w latach 1867-1914, [w:] Super omnia veritas. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Tadeuszowi Śliwie w 90. rocznicę urodzin i 50-lecie pracy naukowej, red. J. Wołczański, S. Nabywaniec, A. Szal, Lwów-Kraków 2015, s. 551-580.

Pudłocki T., Franciszek Tomaszewski i njegovo putovanje po hrvatskim krajevima, „Historijski zbornik” [Zagrzeb] 2016, vol. 68, No. 2, s. 385-410.

Pudłocki T., Gimnazjum im. Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze w okresie dyrektury Józefa Szafrana (1904-1914), [w:] Galicja – mozaika nie tylko narodowa, t. 4, red. U. Jakubowska, Warszawa 2017, s. 95-124.

Pudłocki T., „Grono nauczycielskie już nie jest tak zharmonizowane jak było dawniej” – środowisko profesorów dębickiego gimnazjum przed I wojną światową, [w:] Prowincja galicyjska wokół I wojny światowej. Konteksty, porównania, przykłady, red. T. Pudłocki, A.S. Więch, Przemyśl 2014, s. 9-21

Pudłocki T., Katecheci gimnazjalni obu obrządków katolickich w Galicji Wschodniej w II połowie XIX wieku: razem czy osobno?, [w:] Istorіâ relіgії v Ukraїnі. Naukovij ŝorіčnik, Kniga I, uporâdniki: O. Kiričuk, M. Omelʹčuk, I. Kiričuk, Lʹvіv 2015, s. 173-189.

Pudłocki T., Kontakty bpa Józefa Sebastiana Pelczara z I Gimnazjum w Przemyślu, „Rocznik Gimnazjalny. I Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego w Przemyślu” 2003 [2004], nr 7 (86), s. 317-333.

Pudłocki T., Na rozstaju wzorców i pragnień – życie codzienne uczniów I gimnazjum w Przemyślu na początku XX wieku, [w:] Virtuti et ingenio. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Julianowi Dybcowi, red. Andrzej K. Banach, Kraków 2013, s. 431-447.

Pudłocki T., Rola religii w życiu codziennym społeczeństw gimnazjalnych na przykładzie szkół średnich Przemyśla w latach 1867-1939, [w:] Karpati. Lûdina, etnos, civіlіzacіâ, Vip. 3, Іvano-Frankіvsʹk 2011, s. 59-68.

Pudłocki T., Mihajlo Krіlʹ: Sambіrsʹka gіmnazіâ, šlâh u 225 rokіv, tom 1, Drogobič, wyd. Kolo 2017, ss. 806, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”, R. 63, 2018, nr 3, s. 137-143.

Pudłocki T., A.S. Więch, Dorożyński Arseni, [w:] Przemyski słownik biograficzny, t. 2, Przemyśl 2011, s. 8-11.

Puszka A., Nauczyciele historii i geografii państwowych szkół średnich w Galicji w okresie autonomii Galicji (1868-1914), Lublin 1999.

Starnawski J., Petzold Emil, [w:] Słownik badaczy literatury polskiej, t. 2, Łódź 1998, s. 352-354.

Szkoła charakterów. Księga Jubileuszowa I Gimnazjum i Liceum w Rzeszowie, oprac. J. Świeboda, Rzeszów 1985.

Warmski M., Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych 1884-1894. Rys historyczny, Lwów 1894.

Weinfeld I., Ludność miejska Galicji i jej skład wyznaniowy (1881-1910), „Wiadomości Statyczne o Stosunkach Krajowych” 1912, t. 24, z. 2.

Enciklopedіâ ukraїnoznavstva, t. 3, Lʹvіv 1993, s. 1081-1082 [Енциклопедія українознавства, т. 3, Львів 1993, s. 1081-1082].

Galajčak T.Û., Kolessa Fіlaret Mihajlovič, [w:] Enciklopedіâ іstorії Ukraїni, red. V.A. Smolіj, t. 4, Kiїv 2007, s. 451 [Галайчак Т.Ю., Колесса Філарет Михайлович, [w:] Енциклопедія історії України, ред. В.А. Смолій, т. 4, Київ 2007, s. 451].

Krіlʹ M., Sambіrsʹka gіmnazіâ. Vіd zasnuvannâ do „vesni narodіv” (do 225-rіččâ vіd zasnuvannâ), „Drogobicʹkij kraєznavčij zbіrnik” 2017, vip. 3 (vip. spec.), s. 31-44 [Кріль М., Самбірська гімназія. Від заснування до „весни народів” (до 225-річчя від за-снування), „Дрогобицький краєзнавчий збірник” 2017, вип. 3 (вип. спец.), s. 31-44]

Krіlʹ M., Sambіrsʹka gіmnazіâ, šlâh u 225 rokіv, t. 1, Drogobič 2017 [Кріль М., Самбірська гімназія, шлях у 225 років, т. 1, Дрогобич 2017].

Paholkіv C., Ukraїnsʹka іntelіґencіâ u Gabsburzʹkіj Galičinі: osvіčena verstva j emansipacіâ nacії, Lʹvіv 2014 [Пахолків C., Українська інтеліґенція у Габсбурзькій Галичині: освічена верства й еман-сипація нації, Львів 2014].