Czy (i jak) warto jeszcze badać staropolskie latynizmy i grecyzmy?
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.17.2022.33.18Słowa kluczowe:
etymologia, zapożyczenia, kontakt językowy, staropolszczyzna, łacina, grekaAbstrakt
IS IT STILL WORTH RESEARCHING GREEK AND LATIN LOANWORDS IN OLD POLISH? (AND HOW SHOULD WE DO IT?)
The paper focuses on Greek and Latin loanwords in Old Polish language. It attempts to show what has already been done and what still needs to be done in this important issue. Three main aspects are discussed: (1) definitions of the terms loanword, Latinism, Hellenism, and the problem of direct and indirect borrowing; (2) the current state of investigation of Greek and Latin loanwords in Old Polish; (3) the Old Polish Christian terminology – the problem of chronology and borrowing channels of Greek and Latin Christian words to Old Polish. The final part of the paper contains a brief research history i.e. it describes the most important works in chronological order.
Pobrania
Bibliografia
Basaj M., Siatkowski J., 2006, Bohemizmy w języku polskim. Słownik, Warszawa.
Behrendt-Bartkowska S., 2014, Morfologiczna adaptacja zapożyczeń greckich i łacińskich przez język polski i rosyjski, „Kwartalnik Językoznawczy” nr 2, s. 1–13, https://doi.org/10.14746/kj.2014.2.1. DOI: https://doi.org/10.14746/kj.2014.2.1
Brückner A., 1915, Wpływy języków obcych na język polski, [w:] J. Łoś (oprac.), Język polski i jego historia z uwzględnieniem innych języków na ziemiach polskich, „Encyklopedia Polska”, t. 2, cz. 1, Kraków, s. 100–153.
Brückner A., 1957, Dzieje kultury polskiej, t. I: Od czasów przedhistorycznych do r. 1506, wyd. 3, Warszawa.
Czarnecki T., 2014, Die deutschen Lehnwörter im Polnischen. Untersuchungen zur Chronologie und Geographie der Entlehnungen, Warszawa, [on-line:] https://docplayer.org/40032625-Naukowe-tomasz-czarnecki-die-deutschen-lehnwoerter-im-polnischen-untersuchungen-zur-chronologie-und-geographie-der-entlehnungen.html.
EJP: Urbańczyk S. (red.), Encyklopedia języka polskiego, wyd. 2 popr. i uzup., Wrocław 1991.
Hentschel G., 2017, Germanizmy w języku białoruskim mające polskie ekwiwalenty: ich liczebność w ujęciu diachronicznym i charakterystyka jakościowa, cz. 1, „Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica” 12, s. 120–129, https://doi.org/10.24917/20831765.12.12. DOI: https://doi.org/10.24917/20831765.12.12
Karpluk M., 2001, Słownik staropolskiej terminologii chrześcijańskiej, Kraków.
Klich E., 1927, Polska terminologia chrześcijańska, Poznań.
Leschber C., 2011, Lehnwege einiger Orientalismen und Wörter eurasischer Herkunft im Rumänischen und den sonstigen Balkansprachen, „Studia Etymologica Cracoviensia” 16, s. 33–61.
Moszyńska D., 1975, Morfologia zapożyczeń łacińskich i greckich w staropolszczyźnie, „Prace Językoznawcze PAN”, t. 75, Wrocław.
Nehring W., 2017, Wpływ języka i literatury staroczeskiej na język i literaturę staropolską, przeł. J. Siatkowski, przygot. do dr. M. Balowski, „Bohemica Posnaniensia”, fasc. 20, Poznań.
Nitsch K., 1946, Janwieta (l. mn.) = adwent, „Język Polski” XXVI, s. 161–166.
Nowowiejski B., 2010, W sprawie wpływów języka niemieckiego na polszczyznę, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 17, s. 113–129, https://doi.org/10.14746/pspsj. 2010.17.8. DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2010.17.8
Reczek J., 1968, Bohemizmy leksykalne w języku polskim do końca XV wieku. Wybrane zagadnienia, „Prace Komisji Słowianoznawstwa PAN. Oddział w Krakowie”, nr 17, Kraków.
Rejzek J., 2019, Staré křesťanské výpůjčky v češtině a slovinštině, [w:] P. Stankovska, A. Derganc, A. Šivic-Dular (red.), Rajko Nahtigal in 100 let slavistike na Univerzi v Ljubljani, Lubljana, s. 301–310.
SEBań: A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, t. I–II, Warszawa 2000.
SEBor: W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.
SEBr: A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1927.
SEMań: W. Mańczak, Polski słownik etymologiczny, Kraków 2017.
SESł: F. Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, t. I–V, Kraków 1952–1982.
Sikorski D.A., 2012, Początki Kościoła w Polsce. Wybrane problemy, „Prace Komisji Historycznej PTPN”, t. 70, Poznań.
Sikorski D.A., 2013, Kościół w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego, „Historia – UAM w Poznaniu”, nr 216, Poznań.
SStp: S. Urbańczyk (red.), Słownik staropolski, t. I–XI, Wrocław – Warszawa – Kraków 1953–2002; E. Deptuchowa (red.), Słownik staropolski. Suplement, cz. I: (verba absentia), Kraków 2014.
Stachowski M., 2020, Slavic Languages in Contact. 4: Turkic in Slovak – A Short Note, „Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 137, nr 3, s. 199–203, https://doi. org/10.4467/20834624SL.20.015.12720. DOI: https://doi.org/10.4467/20834624SL.20.015.12720
Walczak B., 1995, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
