Investigating Predicate Types and Mood Selection in Polish Complement Clauses: An Empirical Study
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.19.2024.37.16Słowa kluczowe:
tryb, subjunktiw, tryb oznajmujący, spójnik żeby, zdanie dopełnienioweAbstrakt
TYPY PREDYKATÓW I WYBÓR TRYBU W POLSKICH ZDANIACH DOPEŁNIENIOWYCH – BADANIE EMPIRYCZNE
Często zakłada się, że występowanie trybu łączącego jest ograniczone tylko do języków, które mają osobny paradygmat odmian dla tego trybu. Takie założenia sprawiają, że tryb łączący nie może pojawić się w językach takich jak język polski ze względu na brak osobnych końcówek morfologicznych. Jednakże polska konstrukcja, która składa się ze spójnika zdaniowego żeby oraz imiesłowu przeszłego, wykazuje właściwości semantyczne oraz morfoskładniowe podobne do tych zaobserwowanych dla hiszpańskiego trybu łączącego. Konstrukcja ta pojawia się prawie wyłącznie w zdaniach podrzędnych, nie pozwala na koreferencyjność podmiotów, a także jest defektywna pod względem czasowym. Ponadto możemy ją znaleźć po tych samych typach predykatów, po których występuje tryb łączący w języku hiszpańskim. Z tego względu celem tego artykułu jest pokazanie, że można założyć istnienie konstrukcji koniunktywnej w języku polskim. To założenie potwierdzają dane uzyskane w wyniku badania korpusowego oraz testu gramatyczności.
Pobrania
Bibliografia
Bańko M., 2009, Żeby czy aby?, Poradnia Językowa PWN, [on-line:] https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/zeby-czy-aby;10330.html.
Bybee J., Perkins R., Pagliuca W., 1994, The Evolution of Grammar: Tense, Aspect, and Modality in the Languages of the World, Chicago. DOI: 10.5860/choice.32-4321. DOI: https://doi.org/10.5860/CHOICE.32-4321
Ellis R., 1991, Grammatically Judgments and Second Language Acquisition, “Studies in Second Language Acquisition” 13, no. 2, pp. 161–186. DOI: 10.1017/S0272263100009931. DOI: https://doi.org/10.1017/S0272263100009931
Farkas D.F., 1992, On the Semantics of Subjunctive Complements, “Romance Languages and Modern Linguistic Theory” (Current Issues in Linguistic Theory, 91), pp. 69–105. DOI:10.1075/cilt.91.07far. DOI: https://doi.org/10.1075/cilt.91.07far
Giannakidou A., 2016, Evaluative Subjunctive and Nonveridicality, [in:] J. Blaszczak, A. Giannakidou,
D. Klimek-Jankowska, K. Migdalski (eds.), Mood, Aspect, Modality Revisited: New Answers to Old Questions, Chicago, pp. 177–217. DOI: 10.7208/chicago/9780226363660.003.0005. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226363660.003.0005
Grzegorczykowa R., 2004, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.
NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego, [on-line:] http://nkjp.pl/.
Przepiórkowski A., Bańko M., Górski R.L., Lewandowska-Tomaszczyk B. (eds.), 2012, Narodowy Korpus Języka Polskiego, collective work, Warszawa.
Orszulak M., 2016, What does “żeby” introduce?: Old and new research questions about the Polish “żeby” complementizer, “Questions and Answers in Linguistics” 3(1), pp. 27–47. DOI: https://doi.org/10.1515/qal-2016-0001
Palmer F.R., 2001, Mood and Modality, 2nd edition (Cambridge Textbooks in Linguistics), Cambridge. DOI: 10.1017/CBO9781139167178. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139167178
Puzynina J., 1971, Jeden tryb czy dwa tryby?, “Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 29, pp. 131–139.
Schütze C.T., 2016, The empirical base of linguistics: Grammaticality judgments and linguistic methodology (Classics in Linguistics, 2), Berlin. DOI: 10.17169/langsci.b89.100. DOI: https://doi.org/10.26530/OAPEN_603356
Terrell T., Hooper J., 1974, A Semantically Based Analysis of Mood in Spanish, “Hispania” 57 (3), pp. 484–494. DOI: 10.2307/339187. DOI: https://doi.org/10.2307/339187
Tomaszewicz B., 2009, Subjunctive mood in Polish, [in:] G. Zybatow, U. Junghanns, D. Lenartová, P. Biskup (eds.), Studies in Formal Slavic Phonology, Morphology, Syntax, Semantics and Information Structure: Proceedings of FDSL 7, Leipzig 2007, Frankfurt am Main, pp. 221–233.
Tremblay A., 2005, Theoretical and Methodological Perspectives on the Use of Grammaticality Judgment Tasks in Linguistic Theory, “Second Language Studies” 24(1), pp. 129–167.
Wierzbicka A., 1988, The Semantics of Grammar, Amsterdam. DOI: 10.1075/slcs.18. DOI: https://doi.org/10.1075/slcs.18
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.