Wybrane problemy opisu neologizmów środowiskowych w słowniku Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego

Barbara Pędzich

doi:10.12797/LV.19.2024.38.05

Autor

Barbara Pędzich Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.19.2024.38.05

Słowa kluczowe:

leksykografia, neologizm, słownik, socjolekt, socjolektyzm, socjoleksykografia

Abstrakt

SELECTED PROBLEMS OF DESCRIBING SOCIOLECTAL NEOLOGISMS IN THE DICTIONARY CREATED BY THE LANGUAGE OBSERVATORY AT THE WARSAW UNIVERSITY

The article is devoted to some questions connected with lexicographic description of new sociolectal words. The selection of effective methods for this description is discussed by Obserwatorium Językowe UW (Language Observatory at the Warsaw University; Polish abbreviation: OJ UW), creating a dictionary of Polish neologisms (obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl). The author of the article presents the solutions developed by the OJ UW and considers such aspects as various possibilities of interpreting sociolectisms or the problem of relative neologisms. The focus is not only on the vocabulary of traditionally understood sociolects, but also on the lexis used within communities of interest.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Algeo J., 1991, Fifty Years Among the New Words: A Dictionary of Neologisms 1941–1991, New York. DOI: https://doi.org/10.2307/455435
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Antenas Neológicas, [on-line:] upf.edu/web/antenas.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Bańko M., 1994, Nowe definicje w „Nowym słowniku języka polskiego”, „Poradnik Językowy” nr 9, s. 3–14.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Bańko M., 2001, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Beregovskaâ È., 2007, O sovremennom sostoânii russkoj sociodialektnoj leksikografii, [w:] I. Koroleva (red.), Vosʹmye Polivanovskie čteniâ. Problemy sociolingvistiki, leksika i frazeologiâ, č. 3, Smolensk, s. 215–222.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Blagoeva D., Kolkovska S. (red.), 2021, Rečnik na novite dumi v bʺlgarskiâ ezik (ot pʺrvite dve desetiletiâ na XXI vek), Sofiâ.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Buttler D., 1959, Słownictwo środowiskowo-emocjonalne we współczesnej polszczyźnie, „Poradnik Językowy” nr 1–2, s. 68–78.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Buttler D., 1979, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. II: Determinologizacja wyrazów z leksyki specjalnej, „Poradnik Językowy” nr 3, s. 127–135.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Buttler D., 1981, Tendencje rozwojowe w zasobie słownym powojennej polszczyzny, [w:] H. Kurkowska (red.), Współczesna polszczyzna. Wybór zagadnień, Warszawa, s. 187–219.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Chlebda W., 2014, Od tematycznego frazeologicznego słownika przekładowego do alfabetycznego słownika par przekładowych, [w:] W. Chlebda (red.), Polsko-rosyjski słownik par przekładowych. Tom zbiorczy Podręcznego idiomatykonu polsko-rosyjskiego, z. 1–5, Opole, s. 9–67.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Climent Roca S., Castellón Masalles I., 1998, Diccionario de neologismos de la lengua española, Barcelona.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Coleman J., 2004, Cant and slang dictionaries. A statistical approach, [w:] Ch. Kay, C. Hough, I. Wotherspoon (red.), New Perspectives on English Historical Linguistics: Selected papers from 12 ICEHL, Glasgow, 21–26 August 2002, t. 2: Lexis and transmission, Philadelphia, s. 41–47. DOI: https://doi.org/10.1075/cilt.252.04col
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Dubisz S., 1995, Rozwój współczesnej polszczyzny, „Przegląd Humanistyczny” nr 5, s. 69–88.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Gajda S., 2001, System odmian i jego dynamika rozwojowa, [w:] S. Gajda (red.), Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, Opole, s. 207–219.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Grabias S., 2003, Język w zachowaniach społecznych, Lublin.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Green J., 1993, New words: A Dictionary of Neologisms since 1960, London.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Hącia A., Kłosińska K., Łachnik J., Pędzich B., 2021a, Problemy metodologiczne związane z opisem nowych jednostek języka na przykładzie słownika neologizmów OJ UW, [w:] E. Młynarczyk, E. Horyń (red.), Dialog z Tradycją, t. IX: Językowe świadectwo przemian społecznych i kulturowych, Kraków, s. 91–108.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Hącia A., Kłosińska K., Łachnik J., Pędzich B., 2021b, Słownik polskich neologizmów w Obserwatorium Językowym Uniwersytetu Warszawskiego, [w:] E. Młynarczyk, E. Horyń (red.), Dialog z Tradycją, t. IX: Językowe świadectwo przemian społecznych i kulturowych, Kraków, s. 109–133.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Hącia A., Łachnik J., Pędzich B., 2024, Typy jednostek neologicznych w Obserwatorium Językowym UW, [w:] R. Rusin Dybalska, M. Benešová, S. Czachór-Kocataş (red.), Polsko-czeskie poznawanie jako wymiana wartości, Praga [w druku].
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Henri F., Pudelko B., 2003, Understanding and analysing activity and learning in virtual communities, „Journal of Computer Assisted Learning” 19(4), s. 474–487, https://doi.org/10.1046/j.0266-4909.2003.00051.x. DOI: https://doi.org/10.1046/j.0266-4909.2003.00051.x
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Jadacka H. (red.), 2001, Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka ogólnopolskiego, t. II: Gniazda odrzeczownikowe, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Jarosz B., 2013, O zasięgu słownictwa socjolektalnego w XXI wieku, „Białostockie Archiwum Językowe” nr 13, s. 97–116.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kaczmarek L., Skubalanka T., Grabias S., 1994, Słownik gwary studenckiej, Lublin.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kłosińska K., 2016, Skąd się biorą frazeologizmy? Źródła frazeologizmów i mechanizmy frazeotwórcze, [w:] G. Dziamska-Lenart, J. Liberek (red.), Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Geneza dawnych i nowych frazeologizmów polskich, Poznań, s. 19–51.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kłosińska K., 2017, O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny – dwadzieścia lat później, [w:] K. Kłosińska, R. Zimny (red.), Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, Warszawa, s. 36–47.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kłosińska K., 2024, Mikro- i makrostruktura słownika neologizmów Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego, „LingVaria” XIX, nr 2 (38), s. 47–61.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Kolʹcova E., 2017, Neologizmy anglijskogo âzyka XXI v., „Vestnik RUDN. Teoriâ Âzyka. Semiotika. Semantika” 8, nr 3, s. 604–613, https://doi.org/10.22363/2313-2299-2017-8-3-604-613. DOI: https://doi.org/10.22363/2313-2299-2017-8-3-604-613
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Korovuškin V., 2009, Osnovnye atrybuty socioleksikografii kak avtonomnoj otrasli âzykoznaniâ, [w:] Novoe v teorii i praktike leksikografii: sinhronnyj i diahronnyj podhody. Materialy VIII Meždunar. školy-seminara (Ivanovo, 10–12 sentâbrâ 2009 g.), Ivanovo, s. 48–52.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Lukašanec E., 2012, Slengovye slovari kak rezulʹtat metalingvističeskoj deâtelʹnosti polʹzovatelej Interneta, „Naučnyj dialog” nr 8, s. 28–47.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Maffesoli M., 2008, Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych, przeł. M. Bucholc, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Markowski A. (red.), 2006, Encyklopedia szkolna WSiP. Nauka o języku, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Martincová O. (red.), 1998, Nová slova v češtině. Slovník neologizmů, t. I, Praha.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Martincová O. (red.), 2004, Nová slova v češtině. Slovník neologizmů, t. II, Praha.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Metelʹskaâ E., 2010, K voprosu ob istorii razvitiâ socioleksikografii v otečestvennoj i zarubežnoj lingvistike, [w:] Materialy VI mezinarodni vedecko-prakticka conference „Veda a technologie: krok do budoucnosti”, nr 10: Filologicke vedy, Praha, s. 23–35.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Monco PL: Monco PL, [on-line:] https://monco.frazeo.pl.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Narodowy Korpus Języka Polskiego, praca zbiorowa, red. A. Przepiórkowski, M. Bańko, R.L. Górski, B. Lewandowska-Tomaszczyk, Warszawa 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

NFJP: Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego, [on-line:] nfjp.pl (dostęp: 30 IX 2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

NKJP: Narodowy Korpus Języka Polskiego, [on-line:] https://nkjp.pl.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

OJ UW: A. Hącia, K. Kłosińska, J. Łachnik, B. Pędzich (red.), Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, [on-line:] obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pędzich B., 2012, Słownik paralotniarski, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323536703
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pędzich B., 2019, Socjolekty wczoraj i dziś. Wpływ przemian społeczno-kulturowych przełomu XX i XXI wieku na rozwój środowiskowych odmian języka, [w:] A. Frączek, A. Just (red.), Język (w) transformacji – transformacja w języku, Warszawa, s. 70–88. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323539186.pp.70-88
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pędzich B., 2020, Znaczenie, zakres i zastosowanie terminu socjoleksykografia, [w:] M. Bańko, W. Decyk-Zięba, E. Rudnicka (red.), Leksykografia w różnych kontekstach, t. 2, Warszawa, s. 205–214. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323541677.pp.205-214
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pęzik P., 2015, Spokes – a search and exploration service for conversational corpus data, [w:] J. Odijk (ed.), Selected Papers from the CLARIN 2014 Conference, October 24–25, 2014, Soesterberg, The Netherlands, Linkoping, s. 99–109.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pęzik P., 2020, Budowa i zastosowania korpusu monitorującego MoncoPL, „Forum Lingwistyczne” nr 7, s. 133–150, https://doi.org/10.31261/FL.2020.07.11. DOI: https://doi.org/10.31261/FL.2020.07.11
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Pigla W., 2012, Webplemię – próba eksplikacji pojęcia, „Kultura i Historia” nr 21, [on-line:] kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/pl/archives/3837.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Rheingold H., 1993, The Virtual Community: Homesteading on the Electronic Frontier, Cambridge, MA.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Rûmin P., 2010, Formirovanie russkojsociolektnoj leksikografii kak samostoâtelʹnoj otrasli âzykoznaniâ i ee sovremennoe sostoânie, „Vestnik Irkutskogo gosudarstvennogo lingvističeskogo universiteta” nr 1, s. 195–202.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Senderska J., 2011, Wzbogacanie leksyki środowiskowej na przykładzie wybranych odmian socjolektalnych polszczyzny, „Respectus Philologicus” nr 20, s. 181–191.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skawiński J., 1992, Polszczyzna potoczna w funkcji interdialektu, [w:] J. Anusiewicz, F. Nieckula (red.), Język a Kultura, t. 5: Potoczność w języku i w kulturze, Wrocław, s. 81–86.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skowronek B., 2013, Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skudrzyk A., Warchala J., 2013, Język potoczny – dyskurs potoczny, [w:] E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków, s. 35–59.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Skudrzykowa A., Urban K., 2000, Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki językowej, Kraków – Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smoleń-Wawrzusiszyn M., 2016, Socjolekty wirtualne – metody lingwistyki a komunikacja językowa w społecznościach sieciowych, [w:] P. Siuda (red.), Metody badań online, Gdańsk, s. 182–234.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T., 1992, Zagadnienie synchronii i diachronii w badaniach leksykologicznych, [w:] A. Markowski (red.), Opisać słowa, Warszawa, s. 167–176.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T., 2001, Leksyka ogólna – neologizmy, [w:] S. Gajda (red.), Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, Opole, s. 119–151.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 1998, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1985–1992, cz. I: A–O, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 1999, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1985–1992, cz. II: P–Ż, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 2004a, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1993–2000, cz. I: A–H, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 2004b, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1993–2000, cz. II: I–O, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 2005, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1993–2000, cz. III: P–Ś, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 2006, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1993–2000, cz. IV: T–Ż [oraz] Suplement do części I–III, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T. (red.), 2013, Słowa, słowa… Czy je znasz?, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Smółkowa T., Tekiel D., 1977, Nowe słownictwo polskie. Przymiotniki i przysłówki, Wrocław.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Spokes: Spokes, [on-line:] spokes.clarin-pl.eu.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Starzec A., 2013, Styl popularnonaukowy – styl dyskursu popularnonaukowego, [w:] E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków, s. 71–110.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Szpunar M., 2004, Społeczności wirtualne jako nowy typ społeczności – eksplikacja socjologiczna, „Studia Socjologiczne” nr 2, s. 95–135.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Śliwa K., Sikora E., Ogonowski J., 2011, Kosmetyki do pielęgnacji skóry atopowej, „Wiadomości Chemiczne” 65, nr 7–8, s. 651–673.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tekiel D. (red.), 1988, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1972–1981, cz. I: A–O, Wrocław.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tekiel D. (red.), 1989, Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1972–1981, cz. II: P–Z, Wrocław.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Tulloch S., 1991, The Oxford Dictionary of New Words: A popular guide to words in the news, Oxford – New York.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

USJP: S. Dubisz (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I‒IV, Warszawa 2003.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wawrzyńczyk J., Wierzchoń P., 2017, Podstawowe informacje o Narodowym Fotokorpusie Języka Polskiego, Poznań.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wierzchoń P., 2010a, Depozytorium leksykalne języka polskiego. Nowe fotomateriały z lat 1901–2010, t. I, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wierzchoń P., 2010b, Torując drogę teorii lingwochronologizacji, „Investigationes Linguisticae” 25, s. 105–185. DOI: https://doi.org/10.14746/il.2010.20.9
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wierzchoń P., 2011, Depozytorium leksykalne języka polskiego. Nowe fotomateriały z lat 1901–2010, t. II, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wierzchoń P., 2012, Depozytorium leksykalne języka polskiego. Nowe fotomateriały z lat 1901–2010, t. III, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wierzchoń P., 2014, Depozytorium leksykalne języka polskiego. Fotosuplement do Słownika warszawskiego, t. XI–XL, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wileczek A., 2018, Kod młodości. Młodomowa w kontekstach społeczno-kulturowych, Warszawa.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żmigrodzki P., 2008, Słowo, słownik, rzeczywistość. Z problemów leksykografii i metaleksykografii, Kraków.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Żmigrodzki P., 2009, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, Katowice.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##

Wybrane problemy opisu neologizmów środowiskowych w słowniku Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego

Autor

DOI:

Słowa kluczowe:

Abstrakt

Pobrania

Bibliografia

Pobrania

Opublikowane

Jak cytować

Numer

Dział

Licencja

Zgłoś artykuł

scimago

Język / Language

Aktualny numer

homepage