Kościół katolicki w Polsce pod rządami komunistów
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.45.14Słowa kluczowe:
Polska, Kościół katolicki, katolicyzm, komunizm, relacje państwo– KościółAbstrakt
Catholic Church in Poland under the rule of communists
After the Second World War in Poland was established communist regime. Polish Catholic Church has found in a difficult situation, because official ideology of state became atheistic Marxism‑Leninism. Formal principles of separation between state and Church, freedom of conscience and religion became a facade hiding the atheistic program of regime and its will of rooting out of religion and Church from society. It was already in September 1945 government revoked of the Concordat of 1925. Ruling communists have tried to defeat the Catholic Church one way or another, among them was Trojan Horse method through movement of so‑called “patriotic priests” that have approved the existing regime. On 25 September 1953 was arrested Primate Cardinal Stefan Wyszyński (in seclusion until October 1956). It might be introduction to the general crackdown on Church. After 1956 as a result of destalinisation and political thaw was improved situation of the Catholic Church in Poland. The election of Cracow Cardinal Karol Wojtyła as Pope (assumed name John Paul II) of 16 October 1978 increased the already powerful influence of the Church and his pilgrimages in Poland next years emphasized the historic links between Catholicism and the Polish nation, strengthening a conviction that communism is strange phenomenon in the country.
Pobrania
Bibliografia
Anusz A. i A., Samotnie wśród wiernych. Kościół wobec przemian politycznych w Polsce (1944‑1994), Warszawa 1994.
Archiwum Akt Nowych, Akta Głównej Komisji Księży przy ZBoWiD, sygn. akt 10, Protokół z odprawy kierowników Biur OKK – Warszawa – 6 III 1953 r., mps, s. 2.
Bankowicz B., Komisja Księży przy ZBoWiD (1949‑1955), „Chrześcijanin w Świecie” 1994, nr 1.
Casanova J., Religie publiczne w nowoczesnym świecie, przeł. T. Kunz, Kraków 2005, Socjologia Religii.
Cywiński B., Ogniem próbowane. Z dziejów najnowszych Kościoła katolickiego w Europie Środkowo‑Wschodniej, t. 2: „…i was prześladować będą”, Lublin 1990.
Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce 1945‑1970, Kraków 1995.
Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945‑1989), Kraków 2003.
Gomułka W., O naszej partii, Warszawa 1968.
Gowin J., Kościół w czasach wolności 1989‑1999, Kraków 1999.
Kamińska A., The Polish Pope and Polish Catholic Church, „Survey” 1979, Vol. 24, nr 4.
Kłoczowski J., Müllerowa L., Skarbek J., Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 1986.
Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945‑2000, wstęp i oprac. J. Żaryn, Poznań 2006.
Kościół katolicki w Polsce 1918‑1990.
Rocznik statystyczny, red. nauk. L. Adamczuk, W. Zdaniewicz, Warszawa 1991.
Kozłowska A., Markiewicz T., Piasecka J., Stosunki między państwem a Kościołem rzymskokatolickim w czasach PRL. Studia, red. A. Chojnowski, M. Kula, Warszawa 1998, Fasciculi Historici Novi, 1.
Krasowski K., Konkordat Polski z 1925 Roku. Geneza – postanowienia – wykonanie, „Politeja” 2014, nr 3(29).
Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945‑1975, Paris 1975.
Mazur M., „Awanturniczy wychowanek Watykanu”. Aresztowanie prymasa Wyszyńskiego w 1953 roku na łamach prasy PRL, „Więź” 2003, nr 10.
Micewski A., Kardynał Wyszyński, prymas i mąż stanu, Paris 1982.
Micewski A., Kościół wobec „Solidarności” i stanu wojennego, Paris 1987, Kolekcja „Znaki Czasu”, 51.
Micewski A., Współrządzić czy nie kłamać. Pax i Znak w Polsce 1945‑1976, Paris 1978, Historia i Teraźniejszość – Towarzystwo Historyczno‑Literackie w Paryżu, 2.
Michel P., Polityka i religia. Wielka przemiana, przeł. B. Czarnomska, Kraków 2000.
Michnik A., Kościół, lewica, dialog, Warszawa 1998.
Na marginesie Zjazdu Delegatów Komisji Księży, „Ksiądz Obywatel” 1952, nr 3.
Nowak J. (Zdzisław Jeziorański), Wojna w eterze. Wspomnienia, t. 1: 1948‑1956, Londyn 1985.
Owczarek S., Być zaangażowanym – być księdzem, Warszawa 1982.
Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 1999.
Pyszkowski W., Kapłan i Obywatel, „Ksiądz Obywatel” 1950, nr 3/4.
Raina P., Kościół w Polsce 1981‑1984, London 1985.
Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945‑1989, t. 1: 1945‑59, Poznań 1994.
Raina P., Stefan Kardynał Wyszyński. Prymas Polski, t. 1‑3, London 1979‑1988.
Rocznik statystyczny 1949, Warszawa 1949.
Tarniewski M., Porcja wolności (Październik 1956), Paryż 1979, Biblioteka „Kultury”, 311, Dokumenty – Instytut Literacki, 45.
Wyszyński S., Zapiski więzienne, Paris 1982, Kolekcja „Znaki Czasu”, 42.
Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945‑1950), Warszawa 1997.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
