Kościół katolicki w Polsce pod rządami komunistów
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.45.14Keywords:
Poland, Catholic Church, Catholicism, communismAbstract
Catholic Church in Poland under the rule of communists
After the Second World War in Poland was established communist regime. Polish Catholic Church has found in a difficult situation, because official ideology of state became atheistic Marxism‑Leninism. Formal principles of separation between state and Church, freedom of conscience and religion became a facade hiding the atheistic program of regime and its will of rooting out of religion and Church from society. It was already in September 1945 government revoked of the Concordat of 1925. Ruling communists have tried to defeat the Catholic Church one way or another, among them was Trojan Horse method through movement of so‑called “patriotic priests” that have approved the existing regime. On 25 September 1953 was arrested Primate Cardinal Stefan Wyszyński (in seclusion until October 1956). It might be introduction to the general crackdown on Church. After 1956 as a result of destalinisation and political thaw was improved situation of the Catholic Church in Poland. The election of Cracow Cardinal Karol Wojtyła as Pope (assumed name John Paul II) of 16 October 1978 increased the already powerful influence of the Church and his pilgrimages in Poland next years emphasized the historic links between Catholicism and the Polish nation, strengthening a conviction that communism is strange phenomenon in the country.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Anusz A. i A., Samotnie wśród wiernych. Kościół wobec przemian politycznych w Polsce (1944‑1994), Warszawa 1994.
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych, Akta Głównej Komisji Księży przy ZBoWiD, sygn. akt 10, Protokół z odprawy kierowników Biur OKK – Warszawa – 6 III 1953 r., mps, s. 2.
Google Scholar
Bankowicz B., Komisja Księży przy ZBoWiD (1949‑1955), „Chrześcijanin w Świecie” 1994, nr 1.
Google Scholar
Casanova J., Religie publiczne w nowoczesnym świecie, przeł. T. Kunz, Kraków 2005, Socjologia Religii.
Google Scholar
Cywiński B., Ogniem próbowane. Z dziejów najnowszych Kościoła katolickiego w Europie Środkowo‑Wschodniej, t. 2: „…i was prześladować będą”, Lublin 1990.
Google Scholar
Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce 1945‑1970, Kraków 1995.
Google Scholar
Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945‑1989), Kraków 2003.
Google Scholar
Gomułka W., O naszej partii, Warszawa 1968.
Google Scholar
Gowin J., Kościół w czasach wolności 1989‑1999, Kraków 1999.
Google Scholar
Kamińska A., The Polish Pope and Polish Catholic Church, „Survey” 1979, Vol. 24, nr 4.
Google Scholar
Kłoczowski J., Müllerowa L., Skarbek J., Zarys dziejów Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 1986.
Google Scholar
Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945‑2000, wstęp i oprac. J. Żaryn, Poznań 2006.
Google Scholar
Kościół katolicki w Polsce 1918‑1990.
Google Scholar
Rocznik statystyczny, red. nauk. L. Adamczuk, W. Zdaniewicz, Warszawa 1991.
Google Scholar
Kozłowska A., Markiewicz T., Piasecka J., Stosunki między państwem a Kościołem rzymskokatolickim w czasach PRL. Studia, red. A. Chojnowski, M. Kula, Warszawa 1998, Fasciculi Historici Novi, 1.
Google Scholar
Krasowski K., Konkordat Polski z 1925 Roku. Geneza – postanowienia – wykonanie, „Politeja” 2014, nr 3(29).
Google Scholar
Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945‑1975, Paris 1975.
Google Scholar
Mazur M., „Awanturniczy wychowanek Watykanu”. Aresztowanie prymasa Wyszyńskiego w 1953 roku na łamach prasy PRL, „Więź” 2003, nr 10.
Google Scholar
Micewski A., Kardynał Wyszyński, prymas i mąż stanu, Paris 1982.
Google Scholar
Micewski A., Kościół wobec „Solidarności” i stanu wojennego, Paris 1987, Kolekcja „Znaki Czasu”, 51.
Google Scholar
Micewski A., Współrządzić czy nie kłamać. Pax i Znak w Polsce 1945‑1976, Paris 1978, Historia i Teraźniejszość – Towarzystwo Historyczno‑Literackie w Paryżu, 2.
Google Scholar
Michel P., Polityka i religia. Wielka przemiana, przeł. B. Czarnomska, Kraków 2000.
Google Scholar
Michnik A., Kościół, lewica, dialog, Warszawa 1998.
Google Scholar
Na marginesie Zjazdu Delegatów Komisji Księży, „Ksiądz Obywatel” 1952, nr 3.
Google Scholar
Nowak J. (Zdzisław Jeziorański), Wojna w eterze. Wspomnienia, t. 1: 1948‑1956, Londyn 1985.
Google Scholar
Owczarek S., Być zaangażowanym – być księdzem, Warszawa 1982.
Google Scholar
Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 1999.
Google Scholar
Pyszkowski W., Kapłan i Obywatel, „Ksiądz Obywatel” 1950, nr 3/4.
Google Scholar
Raina P., Kościół w Polsce 1981‑1984, London 1985.
Google Scholar
Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945‑1989, t. 1: 1945‑59, Poznań 1994.
Google Scholar
Raina P., Stefan Kardynał Wyszyński. Prymas Polski, t. 1‑3, London 1979‑1988.
Google Scholar
Rocznik statystyczny 1949, Warszawa 1949.
Google Scholar
Tarniewski M., Porcja wolności (Październik 1956), Paryż 1979, Biblioteka „Kultury”, 311, Dokumenty – Instytut Literacki, 45.
Google Scholar
Wyszyński S., Zapiski więzienne, Paris 1982, Kolekcja „Znaki Czasu”, 42.
Google Scholar
Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945‑1950), Warszawa 1997.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
