Fikcja jako „dybuk”
Uwagi o „przyleganiu” przeszłości do teraźniejszości na przykładzie filmu Demon w reż. Marcina Wrony
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.70.13Keywords:
memory, present, past, film, adherenceAbstract
Fiction as a „dybbuk”. Remarks about the „Adherence” of the Past to the Present in the Context of the Film Titled Demon Directed by Marcin Wrona
The article remarks about the „adherence” of the past to the present in the context of the film, Demon directed by Marcin Wrona showing that the influence of fiction on memory brings about a lot of changes in the cognition of the relations between the past and the present. The author of the paper suggests that we could or should treat fiction as the cognitive frame of the relations between the past and the present. To be able to strengthen his hypothesis, he analyzes and interprets the film created in the horror genre, which shows complicated Jewish-Polish relations. The article is a short introduction to the theory of fiction as the cognitive frame of memory.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Bilu Y., Dybbuk and Maggid: Two Cultural Patterns of Altered Consciousness in Judaism, „Association For Jewish Studies Review” 1996, vol. 21, nr 2.
DOI: https://doi.org/10.1017/S0364009400008552
Google Scholar
Chajes J.H., Between Worlds. Dybbuks, Exorcists, and Early Modern Judaism, Philadelphia 2011.
Google Scholar
Cole T., Selling the Holocaust. From Auschwitz to Schindler. How History is Bought, Packaged, and Sold, New York 2000.
Google Scholar
Demon, reż. M. Wrona, 2015.
Google Scholar
DEMON, scenariusz ver 08/09/2014. WERSJA REALIZACYJNA (korekty po zatwierdzeniu obiektów), Marcin Wrona, Paweł Maślona, współpraca Kinga Krzemińska, na motywach „Przylgnięcia” Piotra Rowickiego, [online] http://cybra.p.lodz.pl/dlibra/publication/20434/edition/17267/content.
Google Scholar
Dobrosielski P., Problem kategoryzowania w polskim dyskursie holokaustowym na przykładzie recepcji pisma Jana Tomasza Grossa, [w:] Znakowe wartości kultury, red. Z. Kloch, Ł. Grützmacher, M. Kaźmierczak, Warszawa 2014.
Google Scholar
Dybuk. Na pograniczu dwóch światów, red. M. Abramowicz, J. Ciechowicz, K. Kręglewska, Gdańsk 2017.
Google Scholar
Elior R., Dybuki i kobiety żydowskie w historii społecznej, myśli mistycznej i folklorze, przeł. K. Kornacka, Poznań-Gniezno 2014.
Google Scholar
Geertz C., Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej, przeł. D. Wolska, Kraków 2005.
Google Scholar
Gleick J., The Information. A History, a Theory, a Flood, London 2011.
DOI: https://doi.org/10.1109/TIT.2011.2162990
Google Scholar
Guthke K.S., The Gender of Death. A Cultural History in Art and Literature, Cambridge–New York 1999.
Google Scholar
Ida, reż. P. Pawlikowski, 2013.
Google Scholar
Jameson F., Postmodernism, or, the Cultural Logic of Late Capitalism, London 1992.
DOI: https://doi.org/10.1215/9780822378419
Google Scholar
Kaźmierczak M., Auschwitz w Internecie. Przedstawienia Holokaustu w kulturze popularnej, Poznań 2012.
Google Scholar
Kaźmierczak M., Facebook jako zasób semiotyczny codzienności: relacje żydowsko-palestyńskie w znakach, [w:] Semiotyczne wymiary codzienności, red. A. Grzegorczyk, A. Kaczmarek, K. Machtyl, Poznań 2018.
Google Scholar
Kaźmierczak M., Hipertekst jako medium postpamięci. Uwagi na przykładzie wpisów dotyczących Holokaustu na stronach serwisu twitter.com, „Politeja” 2015, nr 3(35), https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.06.
DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.06
Google Scholar
Kersten K., Polacy – Żydzi – Komunizm. Anatomia półprawd 1939–68, Warszawa 1992.
Google Scholar
Kloch Z., Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wrocław 2006.
Google Scholar
Kolankiewicz L., Dziady. Teatr Święta Zmarłych, Gdańsk 2020.
Google Scholar
Kornacka-Sareło K., Wszystko Ty, tylko Ty, jeden Ty! Dybuk Szymona An-skiego jako dramat filozoficzny, Poznań 2016.
Google Scholar
LaCapra D., Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, przeł. K. Bojarska, Kraków 2009.
Google Scholar
Łebkowska A., Między teoriami a fikcją literacką, Kraków 2001.
Google Scholar
Lévy P., Collective Intelligence. Mankind’s Emerging World in Cyberspace, przeł. z jęz. franc. R. Bononno, Cambridge 1997.
Google Scholar
Massumi B., Autonomia afektu, przeł. A. Lipszyc, „Teksty Drugie” 2013, nr 6.
Google Scholar
Mazur D., Dybuk, Poznań 2007.
Google Scholar
Nola di A.M., Diabeł. O formach, historii i kolejach losu Szatana, a także o jego powszechnej a złowrogiej obecności wśród wszystkich ludów, od czasów starożytnych aż po teraźniejszość, przeł. I. Kania, Kraków 2004.
Google Scholar
Nycz R., Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura, Warszawa 2012.
Google Scholar
Pokłosie, reż. W. Pasikowski, 2012.
Google Scholar
Rowicki P., Przylgnięcie, [w:] Ikony, pseudoherosi i zwykli śmiertelnicy. Antologia najnowszego dramatu polskiego, Warszawa 2015.
Google Scholar
Sobchack V., Carnal Thoughts. Embodiment and Moving Image Culture, Berkeley 2004.
DOI: https://doi.org/10.1525/9780520937826
Google Scholar
Sobolewski T., Festiwal Filmowy w Gdyni: „Żyć nie umierać”, „Noc Walpurgi” i „Demon”, czyli pułapka wielkiego tematu, „Gazeta Wyborcza” 2015, 18 IX, [online] https://wyborcza.pl/1,75410,18845504,festiwal-filmowy-w-gdyni-zyc-nie-umierac-noc-walpurgi.html.
Google Scholar
Starowieyski M., Barwny świat apokryfów, Poznań 2006.
Google Scholar
Szatkowska M.J., Dybuk nie chce odejść. Demon (2015) Marcina Wrony, [online], http://edukacjafilmowa.pl/demon-2015-2/. „Trybuna Ludu” (1967), sygn. 4001467.
Google Scholar
Wallace P., Psychologia Internetu, przeł. T. Hornowski, Poznań 2004.
Google Scholar
White H., Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2000.
Google Scholar
Zalewski A., Inspiracje fenomenologiczne w myśli filmowej (1), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 2013, nr 10.
Google Scholar
Zalewski A., Inspiracje fenomenologiczne w myśli filmowej (2), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 2014, nr 11, http://dx.doi.org/10.16926/fil.2014.11.03.
DOI: https://doi.org/10.16926/fil.2014.11.03
Google Scholar
Zipfel F., Fiction across Media: Toward a Transmedial Concept of Fictionality, [w:] Storyworlds across Media. Toward a Media-Conscious Narratology, red. M.-L. Ryan, J.-N. Thon, Lincoln 2014.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
