Teoretyczne przesłanki wykorzystania ustrukturyzowanych technik analizy informacji w procesie analizy politycznej

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.05

Keywords:

political theory, political methodology, political analysis, forecasting

Abstract

STRUCTURED ANALYTICAL TECHNIQUES AS TOOLS FOR THE OPERATIONALIZATION OF POLITICAL SCIENCE KNOWLEDGE: THE ROLE OF SELECTED INFORMATION ANALYSIS TECHNIQUES IN THE PROCESS OF POLITICAL ANALYSIS

The aim of the article is to outline the theoretical framework for potentially beneficial cooperation between the academic and analyst communities. This goal may be achieved via operationalization of theoretical issues using structured analytical techniques. The article is divided into three parts. The first outlines the theoretical framework for political analysis understood as an effort aimed at analyzing the contemporary problems of the empirical world, including those taking into account forecasting. The second part characterizes what sets apart research activity from analytical activity, emphasizing the mutual interrelations between both. The third part presents the operationalized analytical model for political analysis.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Błażej Sajduk, Jagiellonian University, Kraków

Politolog i historyk myśli politycznej, adiunkt w Katedrze Bezpieczeństwa Narodowego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół etycznych i społecznych wymiarów wykorzystania najnowszych technologii (w tym zwłaszcza 5G i AI) oraz analizy politycznej. Autor monografii oraz kilkudziesięciu ekspertyz, opracowań, artykułów naukowych i popularnonaukowych z zakresu współczesnej politologii i stosunków międzynarodowych oraz dydaktyki akademickiej i polskiej myśli politycznej.

References

Aleksandrowicz T.R., Analiza informacji w administracji i biznesie, Warszawa 1999.
Google Scholar

Aleksandrowicz T.R., Podstawy walki informacyjnej, Warszawa 2016.
Google Scholar

Aleksandrowicz T.R., Pułapki bańki informacyjnej – wyzwanie dla analityka, [w:] Inspiracje i wspomnienia dedykowane pamięci Jerzego Koniecznego, red. J. Widacki, Kraków 2021.
Google Scholar

Analiza informacji. Teoria i praktyka, red. K. Liedel, P. Piasecka, T.R. Aleksandrowicz, Warszawa 2012.
Google Scholar

Analiza informacji w zarządzaniu bezpieczeństwem, red. K. Leidel, P. Piasecka, T.R. Aleksandrowicz, Warszawa 2013.
Google Scholar

Bäcker R., Rak J., Problem badawczy, „Politeja” 2015, vol. 12, nr 4 (36).
Google Scholar

Bäcker R. [i in.], Metodologia badań politologicznych, Warszawa 2016.
Google Scholar

Beebe S.M., Pherson R.H., Cases in Intelligence Analysis. Structured Analytic Techniques in Action, Los Angeles 2015.
Google Scholar

Biały wywiad. Otwarte źródła informacji – wokół teorii i praktyki, red. W. Filipkowski, W. Mądrzejowski, Warszawa 2012.
Google Scholar

Bodio T., Chodubski A., O prognostyce w politologii, „Studia Politologiczne” 2004, vol. 8.
Google Scholar

Chang W. [i in.], Restructuring Structured Analytical Techniques in Intelligence, „Intelligence and National Security” 2017, vol. 33, nr 3, https://doi.org/10.1080/02684527.2017.1400230. DOI: https://doi.org/10.1080/02684527.2017.1400230
Google Scholar

Chodubski A., Prognostyka jako wyzwanie metodologiczne w badaniu stosunków międzynarodowych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K. Politologia” 2009, vol. 16, nr 2.
Google Scholar

Dahl R.A., Stinebrickner B., Współczesna analiza polityczna, przeł. P.M. Kazimierczak, Warszawa 2007.
Google Scholar

Daniluk P., Bezpieczeństwo i zarządzanie, Warszawa 2015.
Google Scholar

Dawidczyk A., Jurczak J., Łuka P., Metody, techniki i narzędzia nauk o bezpieczeństwie, Warszawa 2019.
Google Scholar

Dhami M.K. [i in.], Improving Intelligence Analysis with Decision Science, ,,Perspectives on Psychological Science” 2015, vol. 10, nr 6, https://doi.org/10.1177%2F1745691615598511. DOI: https://doi.org/10.1177/1745691615598511
Google Scholar

Flyvbjerg B., Making Social Science Matter. Why Social Inquiry Fails and How it Can Succeed Again, Cambridge 2001, https://doi.org/10.1017/CBO9780511810503. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511810503
Google Scholar

Gaddis J.L., International Relations Theory and the End of the Cold War, „International Security” 1992/1993, vol. 17, nr 3, https://doi.org/10.2307/2539129. DOI: https://doi.org/10.2307/2539129
Google Scholar

Gruszczak A., Roztropny realizm a studia wywiadowcze. Rozważania nad Unią Europejską jako wspólnotą wywiadowczą, [w:] Teoria realizmu w nauce o stosunkach międzynarodowych. Założenia i zastosowania badawcze, red. E. Haliżak, J. Czaputowicz, Warszawa 2014.
Google Scholar

Gwiazda A., Ambiwalentne podejścia do badań w naukach politycznych, [w:] Czym jest teoria w politologii?, red. Z. Blok, Warszawa 2011.
Google Scholar

Hay C., Political Analysis. A Critical Introduction, New York 2002, https://doi.org/10.1007/978-0-230-62911-0. DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-230-62911-0
Google Scholar

Hellmann G., In Conclusion. Dialogue and Synthesis in Individual Scholarship and Collective Inquiry, „International Studies Review” 2003, vol. 5, nr 1, https://doi.org/10.1111/1521-9488.501019_8. DOI: https://doi.org/10.1111/1521-9488.501019_8
Google Scholar

Heuer R.J. Jr., Psychology of Intelligence Analysis, Washington 1999.
Google Scholar

Heuer R.J. Jr., Pherson R.H., Structured Analytic Techniques for Intelligence Analysis, Washington 2015 [2nd ed.], 2020 [3rd ed.].
Google Scholar

Jervis R., System Effects. Complexity in Political and Social Life, Princeton 1997, https://doi.org/10.1515/9781400822409. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400822409
Google Scholar

Johnson L.J., Bricks and Mortar for a Theory of Intelligence, „Comparative Strategy” 2003, vol. 22, nr 1, https://doi.org/10.1080/01495930390130481. DOI: https://doi.org/10.1080/01495930390130481
Google Scholar

Kahneman D., Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, przeł. P. Szymczak, Poznań 2012.
Google Scholar

Kassner M., O pierwszeństwie interpretacji przed ontologią. Przyczynek do krytyki realizmu w filozofii nauk społecznych, „Teoria Polityki” 2019, nr 3, https://doi.org/10.4467/25440845TP.19.006.10289. DOI: https://doi.org/10.4467/25440845TP.19.006.10289
Google Scholar

King G., Keohane R.O., Verba S., Designing Social Inquiry. Scientific Inference in Qualitative Research, Princeton 1994, https://doi.org/10.1515/9781400821211. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400821211
Google Scholar

Krauz-Mozer B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Warszawa 2005.
Google Scholar

Krauz-Mozer B., Szostak W., Teoria polityki. Podstawy metodologiczne politologii empirycznej, Kraków 1993.
Google Scholar

Krauz-Mozer B., Ścigaj P., Sklep z podrobkami? Podejścia badawcze i metodologiczne, [w:] Podejścia badawcze i metodologiczne w nauce o polityce, red. B. Krauz-Mozer, P. Ścigaj, Kraków 2013.
Google Scholar

Kuhn T.S., Struktura rewolucji naukowych, przeł. H. Ostromęcka, oprac. S. Amsterdamski, Warszawa 1968.
Google Scholar

Leidel K., Serafin T., Otwarte źródła informacji w działalności wywiadowczej. Zarys problematyki, Warszawa 2011.
Google Scholar

Lichtman A.J., Predicting the Next President. The Keys to the White House, New York [i in.] 2020.
Google Scholar

Losee J., Wprowadzenie do filozofii nauki, przeł. T. Bigaj, Warszawa 2001.
Google Scholar

Mandel D.R., Barnes A., Accuracy of Strategic Intelligence Forecasts, „Proceedings of the National Academy of Sciences” 2014, vol. 111, nr 30, https://doi.org/10.1073/pnas.1406138111. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.1406138111
Google Scholar

Mandel D.R., Barnes A., Geopolitical Forecasting Skill in Strategic Intelligence, „Journal of Behavioral Decision Making” 2018, vol. 31, nr 1, http://.doi.org/10.1002/bdm.2055. DOI: https://doi.org/10.1002/bdm.2055
Google Scholar

Mandel D.R., Karvetski Ch.W., Dhami M.K., Boosting Intelligence Analysts’ Judgement Accuracy.
Google Scholar

What Works, What Fails?, ,,Judgment and Decision Making” 2018, vol. 13, nr 6.
Google Scholar

Marsh D., Ercan S., Furlong P., A Skin not a Sweater. Ontology and Epistemology in Political Science, [w:] Theory and Methods in Political Science, red. V. Lowndes, D. Marsh, G. Stoker, London 2018, https://doi.org/10.1057/978-1-137-60353-1_11. DOI: https://doi.org/10.1057/978-1-137-60353-1_11
Google Scholar

Martynowicz W., Dyskretny urok analizy wywiadowczej, [online] https://fundacjapoint.pl/2016/02/dyskretny-urok-analizy/.
Google Scholar

Mesquita B.B. de, Predicting the Future to Shape Future, [w:] Predicting the Future in Science, Economics, and Politics, red. F.W. Wayman [i in.], Cheltenham–Northampton 2014.
Google Scholar

Minkina M., Sztuka wywiadu w państwie współczesnym, Warszawa 2014.
Google Scholar

Morin J.-F., Paquin J., Foreign Policy Analysis. A Toolbox, Cham 2018, https://doi.org/10.1007/978-3-319-61003-0. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-61003-0
Google Scholar

Nye J.S. Jr., The Question of Relevance, [w:] The Future of Political Science. 100 Perspectives, red. G. King, K.L. Schlozman, N.H. Nie, London 2009.
Google Scholar

Olszowski R., Chmielowski M., Collective Intelligence and the Geopolitical Crossroads in Central-Eastern Europe. Review of the Selected Research Methods, [w:] Internet Science. 6th International Conference, INSCI 2019, Perpignan, France, December 2-5, 2019. Proceedings, red. S. El Yacoubi, F. Bagnoli, G. Pacini, Cham 2019, https://doi.org/10.1007/978-3-030-34770-3_13. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-34770-3_13
Google Scholar

Paw Ł., Wiedza ekspercka jako podstawa formułowania prognoz geopolitycznych – analiza krytyczna, [w:] Teorie i podejścia badawcze geopolityki, red. A. Tyszkiewicz, P. Borowiec, Kraków 2020.
Google Scholar

Pierzchalski F., Metoda abdukcji oraz jej zastosowanie na gruncie nauki o polityce, [w:] Podejścia badawcze i metodologiczne w nauce o polityce, red. B. Krauz-Mozer, P. Ścigaj, Kraków 2013.
Google Scholar

Polskie służby specjalne. Słownik, red. A.K. Wojtaszczyk, Warszawa 2011.
Google Scholar

Pugacewicz T., Studia nad polityką zagraniczną z poziomu czynników krajowych. Historia rozwoju i współczesne wyzwania w nauce światowej i polskiej, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations” 2019, t. 55, nr 1.
Google Scholar

Sajduk B., Czy w nauce o stosunkach międzynarodowych możliwe jest efektywne prognozowanie?, [w:] Podejścia badawcze i metodologiczne w nauce o polityce, red. B. Krauz-Mozer, P. Ścigaj, Kraków 2013.
Google Scholar

Sajduk B., Kilka uwag o zadawaniu pytań i ich roli w dydaktyce akademickiej, „Pedagogika Szkoły Wyższej” 2016, nr 2, https://doi.org/10.18276/psw.2016.2-09. DOI: https://doi.org/10.18276/psw.2016.2-09
Google Scholar

Sajduk B., Rozmyte Mapy Kognitywne jako technika prowadzenia ustrukturowanej analizy systemowej w obszarze nauk o bezpieczeństwie, „Politeja” 2021, vol. 18, nr 5 (74), https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.74.17. DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.74.17
Google Scholar

Sajduk B., Teoretyczne przesłanki współczesnej analizy politologicznej, „Państwo i Społeczeństwo” 2007, nr 1.
Google Scholar

Sajduk B., Tradycyjne metody analizy polityki zagranicznej, [w:] Podmiotowość geopolityczna. Studia nad polską polityką zagraniczną, red. K. Szczerski, Warszawa 2009.
Google Scholar

Sajduk B., Wybrane aspekty pracy z otwartymi źródłami informacji. Wykorzystanie analizy konkurujących hipotez, „Kultura i Polityka” 2016, nr 20.
Google Scholar

Saramak B., Biały wywiad w służbach specjalnych. Znaczenie i perspektywy, [w:] Służby specjalne we współczesnym państwie, red. Z. Siemiątkowski, A. Zięba, Warszawa 2016.
Google Scholar

Saramak B., Wykorzystanie otwartych źródeł informacji w działalności wywiadowczej. Historia, praktyka, perspektywy, Warszawa 2015.
Google Scholar

Savigny H., Marsden L., Doing Political Science and International Relations. Theories in Action, Basingstoke–New York 2011, https://doi.org/10.1007/978-0-230-34413-6. DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-230-34413-6_13
Google Scholar

Sil R., Katzentstein P.J., Beyond Paradigms. Analytic Eclecticism in the Study of World Politics, Houndmills–New York 2010. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-137-01359-0_1
Google Scholar

Sil R., Katzentstein P.J., Eclectic Theorizing in The Study and Practice of International Relations, [w:] The Oxford Handbook of International Relations, red. Ch. Reus-Smit, D. Snidal, Oxford 2008, http://dx.doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199219322.003.0006. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199219322.003.0006
Google Scholar

Shapiro I., Problems, Methods, and Theories in the Study of Politics, or What’s Wrong with Political Science and What to Do About It, [w:] Problems and Methods in the Study of Politics, red. I. Shapiro, R.M. Smith, T. Masoud, Cambridge 2004, https://doi.org/10.1017/CBO9780511492174.002. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511492174.002
Google Scholar

Shively W.P., Sztuka prowadzenia badań politycznych, przeł. E. Hornowska, Poznań 2001.
Google Scholar

Skarbek W.W., Wybrane zagadnienia metodologii nauk społecznych, Piotrków Trybunalski 2013.
Google Scholar

Skarzyński R.. Podstawowe dylematy politologii. Dyscyplina nauki czy potoczna wiedza o społeczeństwie? O tradycji uniwersytetu i demarkacji wiedzy, Białystok 2012.
Google Scholar

Stemplowski R., Wprowadzenie do analizy polityki zagranicznej RP, Warszawa 2006.
Google Scholar

Szewczak W., Budowa skali pomiarowej w politologii, „Athenaeum. Polskie studia politologiczne” 2012, vol. 36.
Google Scholar

Ścigaj P., Czy uczymy o tym, w jaki sposób badamy?, „Athenaeum. Polskie studia politologiczne” 2015, vol. 47, https://doi.org/10.15804/athena.2015.47.04. DOI: https://doi.org/10.15804/athena.2015.47.04
Google Scholar

Świeboda H., Prognozowanie zagrożeń bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2017.
Google Scholar

Tetlock P.E., Gardner D., Superprognozowanie. Sztuka i nauka prognozowania, przeł. M. Markiewicz, Warszawa 2017.
Google Scholar

Treverton G.F. [i in.], Toward Theory of Intelligence. Workshop Report, Santa Monica 2006, [online] https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/conf_proceedings/2006/RAND_CF219.pdf.
Google Scholar

Warczok T., Zarycki T., Gra peryferyjna. Polska politologia w globalnym polu nauk społecznych, Warszawa 2016.
Google Scholar

Wendt A., Quantum Mind and Social Science. Unifying Physical and Social Ontology, Cambridge 2015, https://doi.org/10.1017/CBO9781316005163. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781316005163
Google Scholar

Wojciuk A., Dylemat Potęgi. Praktyczna teoria stosunków międzynarodowych, Warszawa 2010, https://doi.org/10.31338/uw.9788323511557. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323511557
Google Scholar

Zajączkowski W., Zrozumieć innych. Metoda analityczna w polityce zagranicznej, Warszawa 2011.
Google Scholar

Downloads

Published

2022-07-14

How to Cite

Sajduk, Błażej. 2022. “Teoretyczne przesłanki Wykorzystania Ustrukturyzowanych Technik Analizy Informacji W Procesie Analizy Politycznej”. Politeja 19 (2(77):119-42. https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.05.

Issue

Vol. 19 No. 2(77) (2022): Teoria polityki

Section

Articles

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.