Petersburg jako przestrzeń osobistego doświadczenia we wczesnej prozie Ariny Obuch

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.22.2025.99.16

Keywords:

Russian literature, contemporary Russian literature, Petersburg prose, Petersburg text, Arina Obukh

Abstract

SAINT PETERSBURG AS A SPACE OF PERSONAL EXPERIENCE IN ARINA OBUKH’S EARLY PROSE

This article explores the early prose of Arina Obukh, a representative of the youngest generation of Petersburg writers, through the lens of cultural memory, urban semiotics, and autobiographical narrative. Central to the analysis is the concept of “the city as personal experience,” which emerges as a distinct interpretive category expanding traditional notions of the “Petersburg Text” in Russian literature. Her prose does not merely depict the city but actively shapes its literary representation and cultural identity, blending subjective perception with broader historical and artistic contexts. Departing from the traditionally sombre tone of Petersburg urban prose, Obukh offers a subtle, reflective, and often ironic portrayal of the city, where it functions as both a setting and an active agent in identity formation and memory construction. The autobiographical dimension – rooted in the author’s personal history, artistic education, and family legacy – plays a pivotal role in shaping her literary vision. By intertwining literary, spatial, and visual elements, Obukh constructs a unique narrative that transforms everyday urban experiences into culturally meaningful texts. Her prose stands at the intersection of individual memory and collective heritage, making a significant contribution to the evolving discourse on contemporary Russian urban literature.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

  • Bartłomiej Brążkiewicz, Jagiellonian University

    Doktor nauk humanistycznych, literaturoznawca i kulturoznawca. Adiunkt w Katedrze Rosjoznawstwa UJ. Główne obszary badań: literaturoznawstwo rosyjskie, antropologia kultury rosyjskiej (w szczególności szaleństwo w kulturze rosyjskiej; choroba psychiczna w kontekstach: religijnym, społecznym i politycznym; filozofia i antropologia Petersburga; „tekst miejski” i „tekst miasta” Petersburga). Autor monografii: Psychiatria radziecka jako instrument walki z opozycją polityczną w latach 1918-1984, Toruń 2004; Choroba psychiczna w literaturze i kulturze rosyjskiej, Kraków 2011.

References

315. Rasskazy pisatielej Sankt-Pietierburga, red. S. Kuleszowa, K. Groznaja, Sankt-Pietierburg 2018.

Ackroyd P., London: The Biography, London 2000, EPUB edition.

Arina Obuch, [online] https://biblio.tv/literature/proza/arina-obukh/.

Awdiejew A., Habrajska G., Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, t. 2, Łask 2006.

Bachtin M., Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, oprac. przekładu i wstęp E. Czaplejewicz, Warszawa 1986.

Bachtin M., Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści, [w:] M. Bachtin, Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Cesluk-Grajewski, Warszawa 1982.

Bal M., Narratologia. Wprowadzenie do teorii narracji, przekład – zespół tłumaczy ze specjalności przekładowej Instytutu Filologii Polskiej UAM w Poznaniu, Kraków 2012.

Basowa I., Wozwraszczenije, [w:] W Pitierie Żyt’. Ot Dworcowoj do Sadowoj, ot Gangutskoj do Szpalernoj. Licznyje istorii, red. N. Sokołowskaja, Je. Szubina, Moskwa 2017.

Benjamin W., Baudelaire albo ulice Paryża, przeł. H. Orłowski, [w:] W. Benjamin, Twórca jako wytwórca, wyboru dokonał H. Orłowski, wstęp J. Kmita, przekł. z niemieckiego H. Orłowski, J. Sikorski, Poznań 1975.

Bolszaja Toponimiczeskaja Encykłopiedija Sankt-Pietierburga, red. A.G. Władimirowicz, Sankt-Pietierburg 2013.

Brążkiewicz B., Petersburg – miasto jako bohater literacki, „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2018, nr 14. DOI: https://doi.org/10.4467/25439561KSR.18.015.9373

Copleston F.C., Filozofie i kultury, przeł. T.A. Malanowski, Warszawa 1986.

Czermińska M., Autobiografia i powieść, czyli pisarz i jego postacie, Gdańsk 1987.

Czermińska M., Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie” 2015, nr 5. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2016.5.8

Dmitrijew W.K., Architiektory Sankt-Pietierburga, Sankt-Pietierburg 2007.

Dmitrijew W.K., Skulptory Sankt-Pietierburga, Sankt-Pietierburg 2009.

Duda B., Miasto w świecie dyskursów, Katowice 2018.

Dziuban Z., Doświadczenie, [w:] Kulturowe studia miejskie. Wprowadzenie, red. E. Rewers, Warszawa 2014.

Elzenberg H., Pochwała żerowania, [w:] H. Elzenberg, Z filozofii kultury, wybór, opracowanie i wprowadzenie M. Woroniecki, Kraków 1991.

Erll A., Kultura pamięci. Wprowadzenie, przekł. A. Teperek, posłowie i red. nauk. M. Saryusz-Wolska, Warszawa 2020.

Huyssen A., Present Pasts: Urban Palimpsests and the Politics of Memory, Stanford 2003. DOI: https://doi.org/10.1515/9781503620308

Kielak D., Modernistyczny Palimpsest. Model Lektury – Figura tożsamości, „Colloquia Litteraria” 2008, t. 3, nr 1/2. DOI: https://doi.org/10.21697/cl.2008.1.03

Kobak A.W., Moskwa i Sankt Petersburg – wizja akademika Lichaczowa, [w:] Kraków i Sankt Petersburg. Dziedzictwo stołeczności, red. nauk. J. Purchla, Kraków 2009.

Koschany R., Semiotyka miasta: od lektury „tekstu” do interpretacji jako praktyki miejskiej, „Studia Kulturoznawcze” 2013, nr 1(3).

Kurbatowa Z., Wołszebnaja pieszczera i jeje choziain, „Russkij mir.ru” 2017, nr 7.

Lefebvre H., The Production of Space, przeł. D. Nicholson-Smith, Oxford–Cambridge, Mass. 1991.

Małyszew W., Pietierburgskije tajny. Zanimatielnyj istoriczeskij putiewoditiel, Sankt-Pietierburg 2017.

Mandelsztam O., Leningrad, przeł. S. Barańczak, [w:] O. Mandelsztam, Poezje, wybór, redakcja i posłowie M. Leśniewska, Kraków–Wrocław 1984.

Nieszczerzewska M., Wyobrażenia, [w:] Kulturowe studia miejskie. Wprowadzenie, red. E. Rewers, Warszawa 2014.

Obuch A., Dikij jantar’: rasskazy, Sankt-Pietierburg 2018.

Obuch A., My kogda-nibud’ pieriestaniem ob etom goworit’, no nie siegodnia, [w:] 316. Rasskazy pisatielej Sankt-Pietierburga, red. S. Kuleszowa, K. Groznaja, Sankt-Pietierburg 2019.

Obuch A., Sledujuszczaja ostanowka – «Pionierskaja-strit», Moskwa 2024.

Obuch A., U smierti byli rozowyje wjetnamki, „Zwiezda” 2021, nr 3, [online] https://zvezdaspb.ru/index.php?page=8&nput=3997.

Obuch A., Wyguliwanije mołodogo wina: powiest’, rasskazy, Sankt-Pietierburg 2017.

Obuch A.P., Mucha imieni Sztiglica, Moskwa 2019.

Otkrytaja kniga. Arina Obuch „Mucha imieni Sztiglica”, „Rossija-Kultura” 2020, 20 III, [online] https://smotrim.ru/video/2005885.

Petersburg Noir, red. J. Goumen, N. Smirnowa, przeł. G. Szymczak, Warszawa 2015.

Piatigorski A., Łotman J., Tekst i funkcja, przeł. J. Faryno, [w:] Semiotyka kultury, wybór i oprac. E. Janus, M.R. Mayenowa, przedm. S. Żółkiewski, Warszawa 1975.

Rewers E., Kulturowe studia miejskie. Projekt badań transdycyplinarnych, „Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka” 2014, nr 4.

Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków 2014.

Sierow W.A., Pieriepiska. 1884-1911, Wstupitielnaja statja i primieczanija Natalii Sokołowoj, Leningrad–Moskwa 1937.

Sindałowskij N., Oczerki pietiersburgskoj mifołogii, ili My i gorodskoj folkłor, Moskwa 2012.

Sindałowskij N., Słowar’ pietierburżca. Leksikon Siewiernoj stolicy. Istorija i sowriemiennost’, Moskwa 2014.

Skoropanowa I., Russkaja postmodiernistskaja litieratura, Moskwa 2001.

Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć. Sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne, Warszawa 1976.

Toporow W., Petersburg i tekst Petersburski literatury rosyjskiej. Wprowadzenie do tematu, [w:] W. Toporow, Miasto i mit, wybrał, przełożył i wstępem opatrzył B. Żyłko, Gdańsk 2000.

W Pitierie Żyt’. Ot Dworcowoj do Sadowoj, ot Gangutskoj do Szpalernoj. Licznyje istorii, red. N. Sokołowskaja, Je. Szubina, Moskwa 2017.

Zukin S., Kultury gorodow, przekł. z angielskiego D. Simanowskogo, Moskwa 2015.

Żyłko B., Michaił Bachtin: między Wschodem i Zachodem, [w:] Literaturoznawstwo, folklorystyka, nauka o kulturze. Prace na XII Międzynarodowy Kongres Slawistów w Krakowie 1998, kom. red. J. Kornhauser, L. Macheta, L. Suchanek, Warszawa 1998.

Żyłko B., O kłopotach badacza literatury rosyjskiej XX wieku uwag kilka, [w:] Literatura rosyjska XX wieku. Nowe czasy, nowe problemy, red. G. Bobilewicz-Bryś, A. Drawicz, Warszawa 1992.

Żyłko B., Semiotyka kultury. Szkoła tartusko-moskiewska, Gdańsk 2009.

Downloads

Published

27-11-2025

Issue

Section

Articles

How to Cite

“Petersburg Jako Przestrzeń Osobistego doświadczenia We Wczesnej Prozie Ariny Obuch”. 2025. Politeja 22 (5(99): 355-72. https://doi.org/10.12797/Politeja.22.2025.99.16.

Similar Articles

11-20 of 536

You may also start an advanced similarity search for this article.