Podpułkownik profesor doktor medycyny Stanisław Józef Konopka (1896-1982) – lekarz, oficer Wojska Polskiego, historyk medycyny

Authors

  • Zbigniew Kopociński Komisja Historyczna Wojskowej Izby Lekarskiej, 105. Kresowy Szpital Wojskowy z Przychodnią w Żarach
  • Krzysztof Kopociński Komisja Historyczna Wojskowej Izby Lekarskiej, 105. Kresowy Szpital Wojskowy z Przychodnią w Żarach

DOI:

https://doi.org/10.12797/AHiFM.87.2024.87.02

Keywords:

Stanisław Konopka, military physician, School of Sanitary Cadets, Main Medical Library

Abstract

LIEUTENANT COLONEL PROFESSOR STANISŁAW JÓZEF KONOPKA, MD, PHD (1896-1982) – PHYSICIAN, POLISH ARMY OFFICER, HISTORIAN OF MEDICINE 

Prof. Stanisław Józef Konopka, founder and long-time director of the Main Medical Library in Warsaw, outstanding historian of medicine, and master of medical bibliography. During World War I he was an officer in the Austrian Imperial-Royal Army, and after Poland regained independence he served in the Polish Army until 1939 and reached the rank of lieutenant colonel. In the years 1918-1919, during the Polish-Ukrainian fighting, he took part in the relief of Przemyśl and Lwów, then he took part in the Polish-Bolshevik War in 1920. He completed his medical studies at the Faculty of Medicine at the Jagiellonian University in Kraków, graduating in 1925. He received his doctorate in all medical sciences in 1930 at the Faculty of Medicine of the Jan Kazimierz University in Lwów. In the years 1925-1939 he was the head of the Library and Medical Museum at the School of Sanitary Cadets in Warsaw. During the German occupation he participated in secret teaching, in 1943 he was arrested by the Gestapo, he was imprisoned in Pawiak, and then in German concentration camps at Majdanek, Gross-Rosen and Litoměřice. In June 1945, he founded the Main Medical Library, which he directed and developed until 1970, and this institution became a significant centre in its category, not only nationally but also in Europe. In the years 1957-1972 he was the editor of the journal „Archive of the History of Medicine”. Author of over 420 published works, his life’s scientific work is the multi-volume Polish Medical Bibliography.

References

[1] Gryglewski R.W., Historia medycyny, [w:] Dzieje medycyny w Polsce, t. 2, red. Noszczyk W., Supady J., PZWL, Warszawa (Polska) 2015, 561–572.

[2] Polski almanach medyczny, oprac. Z. Woźniewski, PZWL, wyd. 3, Warszawa (Polska) 1960.

[3] Spis oficerów służby czynnej w dniu 1.06.1921, Warszawa 1921.

[4] Dusińska H., Prof. dr hab. Stanisław Konopka (1896- 1982), Warszawa-GBL. Forum Bibliotek Medycznych, 2011, 4/2(8), 522–526.

[5] Prof. Stanisław Konopka, [online] https://www.gbl. waw.pl/p/prof.-stanislaw-konopka/ – 2.09.2024.

[6] Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum I w Rzeszowie za rok szkolny 1907, Rzeszów (Polska) 1907.

[7] Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum I w Rzeszowie za rok szkolny 1914, Rzeszów (Polska) 1914.

[8] Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie, AP 14871, Roczne listy kwalifikacyjne za lata 1926-1938; Roczne uzupełnienie listy kwalifikacyjnej za 1923; Arkusz ewidencyjno-kwalifikacyjny 1924; Główna karta ewidencyjna; Odpis świadectwa nr 532 z 27.01.1933 r. wydanego przez Warszawsko-Chełmski Konsystorz Prawosławny.

[9] Rocznik oficerski, 1923, Warszawa (Polska) 1923.

[10] Rocznik oficerski, 1924, Warszawa (Polska) 1924.

[11] Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego, Warszawa (Polska) 1927.

[12] Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego.

[13] Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego,Warszawa (Polska) 1931.

[14] Dziennik Personalny MSWojsk. nr 23 z 28.02.1925 r.

[15] Felchner A., Pod znakiem Eskulapa i Marsa. Służba zdrowia Wojska Polskiego (od jesieni 1918 r. do mobilizacji w 1939 r.), Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim (Polska) 2016.

[16] Rożniatowski T., Mój żywot lekarza wojskowego, MON, wyd. 2, Warszawa (Polska) 1978.

[17] Podchorążowie z Ujazdowa. Wspomnienia Szkoły Podchorążych Sanitarnych 1922-1939, oprac. Markowski.

[18] Sprawozdanie z działalności Centrum Wyszkolenia Sanitarnego za rok 1936/1937. Lekarz Wojskowy, 1937, 30(12), 738–740.

[19] Englert J.L., Domaradzki Domar A., Szkoła Podchorążych Sanitarnych 1922-1939, Londyn (UK) 1997.

[20] Zembrzuski L., Złota księga korpusu sanitarnego polskiego 1797-1918, Warszawa (Polska) 1927.

[21] Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej na rok 1936, zawierający spis lekarzy, lekarzy-dentystów, i farmaceutów oraz wykaz najważniejszych uzdrowisk polskich, red. Konopka S., Warszawa (Polska) 1936.

[22] Rudnicka H., Augustynowicz D., Kalendarium „Lekarza Wojskowego”. Lekarz Wojskowy, 2020, 98(2), 93–102.

[23] Lista starszeństwa oficerów zawodowych korpusu sanitarnego, Warszawa (Polska) 1932.

[24] Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, oprac. Rybka R., Stepan K., Kraków (Polska) 2003.

[25] Dalecki R., Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 roku, Rzeszów (Polska) 1989.

[26] Rowiński J., Moja służba wojskowa, maszynopis, [b.d.], 44–47. Udostępnione autorom dzięki uprzejmości Andrzeja Duraja.

[27] Siedlecki Z., Oddział VI-E Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie, [w:] Tajne nauczanie medycyny i farmacji w latach 1939-1945, red. Dawidowicz A., PZWL, Warszawa (Polska) 1977, 222–225.

[28] Wanat L., Za murami Pawiaka, Książka i Wiedza, wyd. 3, Warszawa (Polska) 1960.

[29] Polskie Muzeum na Majdanku, [online] http://majdanek.eu/pl/prisoners/ – 2.09.2024.

[30] Kopociński K., Kopociński Z., Lekarze obozu w Berezie Kartuskiej w latach 1934-1939 – dylematy służby w aparacie represji państwa autorytarnego. Acta Medicorum Polonorum, 2024, 14(1), 3–34.

[31] Kopociński Z., Kopociński K., Szpital Ujazdowski i Oficerska Szkoła Sanitarna wobec zamachu stanu w maju 1926 r. Niepodległość i Pamięć, 2021, 76(4), 141–171.

[32] Gryglewski R.W., Historia medycyny, [w:] Dzieje medycyny w Polsce, t. 3, red. Noszczyk W., PZWL, Warszawa (Polska) 2016.

[33] Polska Bibliografia Lekarska 1901-1939, [online] http://pbl-ikk.gbl.waw.pl/ – 2.09.2024.

[34] Monitor Polski z 10.11.1928 r. nr 260, poz. 636.

[35] Monitor Polski z 5.08.1938 r. nr 177, poz. 323.

[36] Kopociński K., Kopociński Z., Szpital Główny 1. Korpusu Polskiego w Bobrujsku, Wydawnictwo PWSZ w Głogowie, Głogów (Polska) 2023.

[37] Każdy ma obowiązki wobec swojego kraju, wywiad przeprowadzony przez M. Tomczaka z A. Płachtą i S. Antosiewiczem. Gazeta Lekarska, 2024, 9, 34–37.

[38] Archiwum autorów, Apel XLII Zjazdu Delegatów Wojskowej Izby Lekarskiej z 22.03.2024 r. o podjęcie przez dr. n. med. Władysława Kosiniaka-Kamysza, Wicepremiera i Ministra Obrony Narodowej Rządu RP, pilnych działań celem utworzenia Muzeum Polskiej Wojskowej Służby Zdrowia oraz zabezpieczenia materialnego dziedzictwa historycznego wojskowego sanitariatu.

Downloads

Published

2024-12-31

Issue

Section

Articles

How to Cite

Podpułkownik profesor doktor medycyny Stanisław Józef Konopka (1896-1982) – lekarz, oficer Wojska Polskiego, historyk medycyny. (2024). Archives of the History and Philosophy of Medicine, 87, 21-31. https://doi.org/10.12797/AHiFM.87.2024.87.02

Similar Articles

1-10 of 30

You may also start an advanced similarity search for this article.