Zofia Romanowiczówna (1842-1935) – lwowska pamiętnikarka i działaczka społeczna

Katarzyna Świetlik

doi:10.12797/KPK.13.2021.13.06

Автор(и)

Katarzyna Świetlik Jan Kochanowski University of Kielce https://orcid.org/0000-0002-3742-6895

DOI:

https://doi.org/10.12797/KPK.13.2021.13.06

Ключові слова:

Зофія Романович, Львів, Січневе повстання 1863

Анотація

КАТАЖИНА СВЄТЛІК, ЗОФІЯ РОМАНОВИЧ (1842-1935) – ЛЬВІВСЬКA ГРОМАДСЬКA ДІЯЧКA ЗАЗВИЧАЙ

Зофію Романович представляють як учасницю Січневого повстання, вчительку, членкиню львівських жіночих товариств. Однак окрім вищезгаданої ді- яльність слід поглянити на неї передусім як на людину – із почуттями, перевагами та слабкостями. І професійна, і патріотична діяльність Романович була лише доповнен- ням до її насиченого внутрішнього життя. Саме цей образ вона зафіксувала у своєму щоденнику, який вела протягом майже всього свого життя. Доля Романович також ілюструє складний шлях, який довелося пройти багатьом тогочасним емансипованим жінкам – від своєрідного застою до свідомої боротьби за себе як за жінку та самодостатню особистість. Ця стаття є лише спробою представити постать львів’янки, її мо- тивацію, а також підкреслити її діяльність на громадсько-патріотичному полі.

Завантажити

Дані для завантаження поки недоступні.

Біографія автора

Katarzyna Świetlik, Jan Kochanowski University of Kielce

Doktorantka, absolwentka historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zainteresowania badawcze skupiają się wokół szeroko pojętej problematyki kobiecej, życia codziennego w XIX stuleciu, a także dynastii europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem Romanowów, Habsburgów i Burbonów.

Посилання

Źródła drukowane:

„Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkim Księstwem Krakowskiem” 1871, cz. 8, nr 20.

Gryf-Kleszczyński T., „Zwolenniczka dumań anielskich” (w rocznicę powstania styczniowego), „Bluszcz” 1936, nr 4 z 25 I, s. 6-7.

Ostaszewski-Barański K., Wiadomości statystyczne o mieście Lwowie, cz. 5, Lwów 1894.

Romanowiczówna Z., Cienie (kilka oderwanych kart z mojego życia), Lwów 1930.

Romanowiczówna Z., Dziennik lwowski 1842-1930, t. 1: 1842-1887; t. 2: 1888-1930, wyd., oprac. i wstęp Z. Sudolski, Warszawa 2005.

Romanowiczówna Z., Felicya z Wasilewskich Boberska. Życiorys, Lwów 1893.

Romanowiczówna Z., Klaudynki. Kartka z dziejów patriotycznej pracy kobiet w Galicji, w drugiej połowie ubiegłego stulecia, Lwów 1913.

Romanowiczówna Z., Tadeusz Romanowicz. Listy i wspomnienia, Lwów 1934.

Romanowiczówna Z., Z dni krwi i łez (1863-1865), Lwów [b.d.].

Waniczkówna H., Lwowskie Koło Ligi Kobiet, [w:] Służba Ojczyźnie. Wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1915-1918, Warszawa 1929, s. 151-156.

Wasylewski S., Grottger i Lwowianie, „Gazeta Lwowska” 1928, nr 43 z 22 II, s. 3.

Wasylewski S., Panna Zofja, „Gazeta Lwowska” 1928, nr 26 z 1 II, s. 3; nr 27 z 2 II, s. 3.

Zygmuntowicz Z., W 66 rocznicę Powstania Styczniowego. 1863-1929. Weteranom lwowskim w hołdzie, Lwów 1929.

Opracowania:

Caban W., Kobiety i powstanie styczniowe, [w:] Kobieta i świat polityki. Polska na tle porównawczym w XIX i początkach XX wieku, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1994, s. 68-89.

Caban W., Manifestacje religijno-patriotyczne i wybuch powstania styczniowego w rejonie Gór Świętokrzyskich, „Studia Muzealno-Historyczne” 2013, t. 5, s. 79-85.

Dutka W., Kobiety w powstaniu styczniowym w świetle historiografii powstańczej 1863-1918, „Studia Gdańskie” 2012, t. 31, s. 265-276.

Górska U., Powstanie styczniowe oczami pewnej lwowianki: Galicja 1863, [w:] Powstanie styczniowe. Reinterpretacje pamięci. Studia, red. J. Ławski, I.E. Rusek, P. Wojciechowski, Białystok 2019, s. 213-226.

Harmak A., Prototypy ról kobiecych w kanonie polskiej literatury dziewiętnastowiecznej, [w:] Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, t. 2, red. W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk, Poznań 2001, s. 255-279.

Hoff J., Wzory obyczajowe dla kobiet w świetle kodeksów obyczajowych XIX i początków XX wieku, [w:] Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, t. 2, cz. 1, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1992, s. 67-79.

Homola I., Inteligencja galicyjska w poł. XIX w., [w:] Społeczeństwo polskie XVIII i XIX wieku.

Studia o uwarstwieniu i ruchliwości społecznej, red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, Warszawa 1972, s. 103-140.

Jamrożek W., Kobiety w edukacji i pracy społeczno-oświatowej w świetle koncepcji galicyjskiej socjalnej demokracji, [w:] Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, t. 2, red.

W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk, Poznań 2001, s. 319-326.

Kizwalter T., Procesy modernizacji a emancypacja kobiet na ziemiach polskich w XIX wieku, [w:] Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX w., red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1990, s. 1-9.

Kobieta i społeczeństwo na ziemiach polskich w XIX wieku, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1990.

Maternicki J., Materiały autobiograficzne i ich rola w badaniach historiograficznych, [w:] Biografistyka we współczesnych badaniach historycznych. Teoria i praktyka, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2017, s. 69-90.

Michalska-Bracha L., Między pamięcią a historiografią. Lwowskie debaty o powstaniu styczniowym 1864-1939, Kielce 2011.

Michalska-Bracha L., Marczewska M., Lwowianki wobec równouprawnienia kobiet – trzy historie.

Studium historyczno-językoznawcze, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych” 2019, nr 1(6), s. 25-53.

Najdus W., O prawa obywatelskie kobiet w zaborze austriackim, [w:] Kobieta i świat polityki.

Polska na tle porównawczym w XIX i początkach XX wieku. Zbiór studiów, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1994, s. 99-118.

Orłowicz M., Przewodnik po Lwowie. Plan stołecznego królewskiego miasta Lwowa z 1894 r., Krosno 2004.

Poklewska K., „Życie moje dwoistym prądem płynie”. O Zofii Romanowiczównie i jej dziennikach, „Pamiętnik Literacki” 2008, nr 4, s. 23-44.

Sudolski Z., Zofia Romanowiczówna – heroiczny wzorzec kresowianki (w świetle nieznanego „Dziennika” z lat 1842-1930), [w:] Kresowianki. Krąg pisarek heroicznych, red. K. Stępnik, M. Gabryś-Sławińska, Lublin 2006, s. 11-18.

Syguła J., Pozycja i rola kobiety w rodzinie na ziemiach polskich w XIX stuleciu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2009, z. 136, s. 57-76.

Wawrzykowska-Wierciochowa D., Promienna. Opowieść biograficzna o Klaudynie z Działyńskich Potockiej (1801-1836), Poznań 1976.

Załęczny J., Zofia Romanowiczówna – lwowska aktywistka z powstańczym rodowodem, [w:] Kobiety na Kresach na przełomie XIX i XX wieku, red. A. Dawid, J. Lusek, Warszawa 2016, s. 277-286.

Załęczny J., Weteranki Powstania Styczniowego wobec rzeczywistości odradzającej się Rzeczypospolitej, „Niepodległość i Pamięć” 2014, nr 3-4, s. 49-64.