Muzeum aktywne, czyli słów kilka o społecznej odpowiedzialności instytucji muzealnych i innych wyzwaniach współczesności stojących przed nimi
DOI:
https://doi.org/10.32030/KRZY.2021.07Słowa kluczowe:
muzeum aktywne, odpowiedzialność społeczna muzeów, przedsiębiorcze muzeumAbstrakt
Zasadniczym tematem artykułu jest próba umiejscowienia muzeum we współczesnym świecie oraz zaproponowanie wizji jego funkcjonowania i rozwoju opartej na aktywności w przestrzeni i debacie publicznej. Zwrócono uwagę na znaczenie edukacji w kontekście jej celów, formy i skali ze szczególnym uwzględnieniem budowania społeczności wokół muzeum przy wykorzystaniu narzędzi partycypacyjnych. Podjęto również kwestię aktywnego uczestnictwa muzeum w życiu społecznym, zaangażowania w debatę o rzeczach ważnych dla zbiorowości. Pokazana została wizja muzeum, które nie stoi obok wydarzeń, ale je na bieżąco dokumentuje, komentuje i zachęca do rozmowy o nich. I w końcu przedstawiono propozycję muzeum przedsiębiorczego zarówno w aspekcie ekonomicznym – konkurującego i współpracującego z podmiotami komercyjnymi na rynku czasu wolnego – jak i organizacyjnym i rozwojowym. Niniejszy artykuł stanowi zatem prezentację wizji muzeum nowoczesnego, jednak nie w rozumieniu używania nowych technologii, lecz form funkcjonowania, a więc przedsiębiorczego, aktywnego na różnych polach działania i zaangażowanego, które może być parterem dla różnych społeczności.
Bibliografia
Byszewski Janusz, Nessel-Łukasik Beata: Muzeum relacyjne. Przed progiem – za progiem. Sulejówek 2020
Folga-Januszewska Dorota: Muzeum – fenomeny i problemy. Kraków 2015
Folga-Januszewska Dorota: Dzieje pojęcia muzeum i problemy współczesne – wprowadzenie do dyskusji nad nową definicją muzeum ICOM. „Muzealnictwo” 2020, nr 61, s. 27–45
Gaweł Łukasz: Strategie marketingowe w muzeach. „Zarządzanie w Kulturze” 2019, t. 20, nr 4, s. 489–502, https://doi.org/10.4467/20843976zk.19.029.11708
Hajduk Joanna, Piekarska-Duraj Łucja, Idziak Piotr, Wacięga Sebastian: Lokalne muzeum w globalnym świecie. Poradnik praktyczny. Kraków 2013
Jagodzińska Katarzyna: Muzea poza murami w kontekście koncepcji trzeciego miejsca. „Muzealnictwo” 2018, nr 59, s. 123–131
Krajewski Marek: Po co nam instytucje kultury?. Kraków 2020
Lorenc Magdalena: Polityczność nowej definicji muzeum ICOM, czyli manewrowanie transatlantykiem wśród gór lodowych. „Muzealnictwo” 2020, nr 61, s. 164–171
Matt Gerald: Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury. Współpr., oprac. pol. wersji i wstęp Hanna Wróblewska. Przeł. Andrzej Wajs. Warszawa 2006
Montgomery Charles: Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życie, zmieniając nasze miasta. Przeł. Tomasz Tesznar. Wstęp Filip Springer. Kraków 2015
Napiórkowski Marcin: Kto ustala reguły gry? Instytucje kultury wobec polaryzacji politycznej. Kraków 2020
Niezabitowski Michał: Zwiedzający – widz czy aktor współtworzący doświadczenie muzealne? Uwagi na temat zmian determinujących recepcję muzeum. W: I Kongres Muzealników Polskich. Red. Michał Niezabitowski, Michał Wysocki. Warszawa 2015, s. 121–128
Orlik Joanna: Dla kogo są instytucje?. W: Napiórkowski Marcin: Kto ustala reguły gry? Instytucje kultury wobec polaryzacji politycznej. Kraków 2020, s. 5–7
Raport. Strategia rozwoju muzealnictwa. Założenia programowe. Warszawa 2012
Sandahl Jette: Polityka milczenia? Muzea jako autoportrety i zwierciadła społeczeństw. W: Laboratorium muzeum. Społeczność. Red. Anna Banaś, Aleksandra Janus. Warszawa 2015, s. 39–55
Simon Nina: Muzeum partycypacyjne. W: Laboratorium muzeum. Społeczność. Red. Anna Banaś, Aleksandra Janus. Warszawa 2015, s. 22–38
Surdej Aleksander: Analiza znaczenia czynników kulturowych w rozwoju miast na przykładzie wybranych miast „citta d’arte” we Włoszech. W: Twórcze miejsca, twórczy ludzie. Red. Aleksander Surdej. Warszawa 2011, s. 53–85
Surdej Aleksander: Przedsiębiorcze muzeum. Francuskie inspiracje. Kraków–Paryż 2019 [online]. s. 59 [dostęp 30 kwietnia 2021]. Dostępny w internecie: https://bramapoznania.pl/files/przedsiebiorcze-muzeum-surdej.pdf
Szalbot Magdalena: W stronę ekologii muzeum. W: Ekologia kulturowa. Perspektywy i interpretacje. Katowice 2016, s. 163–174
Szeląg Marcin: Muzea wobec różnych potrzeb zróżnicowanej publiczności. Działania edukacyjne muzeów. W: I Kongres Muzealników Polskich. Red. Michał Niezabitowski, Michał Wysocki. Warszawa 2015, s. 203–212
Tilden Freeman: Interpretacja dziedzictwa. Przeł. Agnieszka Wilga. Poznań 2019
Strony internetowe
Muzeum Śląskie z certyfikatem ekologicznym Green Key [online]. [dostęp 28 września 2021]. Dostępny w internecie: https://muzeumslaskie.pl/pl/aktualnosci/muzeumslaskie-certyfikatem-ekologicznym-green-key/
Resolutions Adopted by ICOM’S 31st General Assembly. Milan, Italy, 2016 [online]. ICOM [dostęp 11 lipca 2021]. Dostępny w internecie: https://icom.museum/wp-content/uploads/2018/07/ICOMs-Resolutions_2016_Eng.pdf
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Szczegóły zob. w zakładce Prawa autorskie i udostępnianie.