Pamięć wyzwolona, pamięć zniewolona

Kultura historyczna w procesie transformacji

Authors

  • Anna Wolff-Powęska SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Zamiejscowy w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.14.2017.47.02

Keywords:

postpamięć, kultura historyczna, transformacja ustrojowa

Abstract

Memory Liberated, Memory Enslaved. Historical Culture in the Process of Transformation

The democratic breakthrough in Poland and in other Central‑European countries led to a process of liberation and transformation of public memory. Societies, whose memory had been ‘occupied’ for decades, focused on debating the problem of identity with the fervour of neophytes. They discussed their origins and their destiny. Poland, a country that survived two occupations at the same time, is settling with the past, which has far reaching consequences both for its own self‑awareness and for its attitude towards the neighbours. However, memory freed of censorship and pressure of a single ideology becomes easily enslaved in the face of another ideology. Thus, the historical culture of Poland that is developing in the age of globalisation and numerous international challenges, is full of contradictions and questions that cannot be easily answered.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Anna Wolff-Powęska, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wydział Zamiejscowy w Poznaniu

Historyk, politolog, obecnie wykładowca Uniwersytetu SWPS, Wydział Zamiejscowy Poznań. Zajmuje się dziejami myśli politycznej w Europie, kulturą historyczną i polityczną Niemiec, teorią pamięci zbiorowej. Jest autorką wielu publikacji, z których ostatnia Pamięć – brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945‑2010) (2011) została wydana również w języku angielskim. Jest wydawcą autorskiej serii w wydawnictwie Peter Lang Geschichte, Erinnerung, Politik (dotąd ukazało się 15 tomów).

References

Appignanesi L., Żegnając umarłych. Pamiętnik rodzinny, przeł. M. Roniker, Kraków 2007.
Google Scholar

Chmielewska K., Komunizm w perspektywie historiografii współczesnej. Próba ujęcia, [w:] PRL. Życie po życiu, red. K. Chmielewska, A. Mrozik, G. Wołowiec, Warszawa 2012, Komunizm, t. [2].
Google Scholar

Cornelißen Ch., Czym jest kultura pamięci? Pojęcie – metody – perspektywy (2003), [w:] (Kon)teksty pamięci. Antologia, Warszawa 2014, Biblioteka Kultury Współczesnej – Narodowe Centrum Kultury, 6.
Google Scholar

Csáky M., Historia i pamięć. Pamiętanie i strategie pamięci w narracji historycznej. Przykład Europy Centralnej, przeł. K. Poprawska, [w:] (Kon)teksty pamięci. Antologia, Warszawa 2014, Biblioteka Kultury Współczesnej – Narodowe Centrum Kultury, 6.
Google Scholar

Dlaczego warto odbudować zamek królewski?, Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Poznaniu, 2011, [online] http://www.zamek‑krolewski.poznan.pl.
Google Scholar

Fischer T.E., Geschichte der Geschichtskultur. Über den öffentlichen Gebrauch von Vergangenheit von den antiken Hochkulturen bis zur Gegenwart, Köln 2000, Bibliothek Wissenschaft und Politik, 57.
Google Scholar

Golka M., Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa 2009, Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości, t. 5.
Google Scholar

Grynberg M., Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne, Wołowiec 2014.
Google Scholar

Hirsch M., Pokolenie postpamięci, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2011, nr 105.
Google Scholar

Janko A., Mała zagłada, Kraków 2015.
Google Scholar

Judt T., Powojnie. Historia Europy od roku 1945, przeł. R. Bartołd, Poznań 2008.
Google Scholar

Kalicka J., Witek P., Polityka historyczna, [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz‑Wolska, R. Traba, współpraca J. Kalicka, Warszawa 2014.
Google Scholar

Kaniowska K., Postpamięć indywidualna – postpamięć zbiorowa jako kategorie poznania w antropologii, [w:] Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, red. S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki, Łódź 2008.
Google Scholar

Kapralski S., Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej, [w:] Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. S. Kapralski, Warszawa 2010.
Google Scholar

Kultura jako pamięć. Posttradycjonalne znaczenie przeszłości, red. E. Hałas, Kraków 2012.
Google Scholar

Lévy P., „Drugi potop”, przeł. J. Budzik, [w:] Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku.
Google Scholar

Antologia, red. M. Hopfinger, Warszawa 2002, Z Prac Instytutu Badań Literackich PAN.
Google Scholar

Mannheim K., Problem pokoleń, przeł. A. Mizińska‑Kleczkowska, „Colloquia Communia” 1992/1993, nr 1/12.
Google Scholar

Marody M., Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna, Warszawa 2015.
Google Scholar

Mead M., Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, przeł. J. Hołówka, Warszawa 1997, Biblioteka Socjologiczna.
Google Scholar

Opowiedzieć PRL, red. K. Chmielewska, G. Wołowiec, Warszawa 2011.
Google Scholar

Passerini L., Shareable Narratives? Intersubiektywność, historie życia i reinterpretowanie przeszłości (2002), przeł. A. Grzybkowska, [w:] (Kon)teksty pamięci. Antologia, Warszawa 2014, Biblioteka Kultury Współczesnej – Narodowe Centrum Kultury, 6.
Google Scholar

Rosenberg G., Krótki przystanek w drodze z Auschwitz, przeł. M. Kalinowski, Wołowiec 2014.
Google Scholar

Rüsen J., Was ist Geschichtskultur? Überlegungen zu einer neuen Art, über Geschichte nachzudenken, [w:] Historische Faszination. Geschichtskultur heute, Hrsg. K. Füßmann, H.T. Grütter, J. Rüsen, Köln–Weimar–Wien 1994.
Google Scholar

Sewell Jr. W.H., Logics of History. Social Theory and Social Transformation, Chicago–London 2005. DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226749198.001.0001
Google Scholar

Skarga B., Ślad i obecność, Warszawa 2004.
Google Scholar

Skoczylas Ł., Od/budowa Zamku Królewskiego w Poznaniu i spory o poznańską pamięć społeczną, „Przegląd Zachodni” 2014, nr 2.
Google Scholar

Skoczylas Ł., Pamięć społeczna miasta – jej liderzy i odbiorcy, Warszawa 2014, Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości, t. 8.
Google Scholar

Szpociński A., Wprowadzenie. Przeszłość w dyskusjach publicznych, [w:] Przeszłość w dyskursie publicznym, red. A. Szpociński, Warszawa 2013, Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości, t. 6.
Google Scholar

Traverso E., Historia jako pole bitwy, przeł. Ś.F. Nowicki, Warszawa 2014, Biblioteka Le Monde Diplomatique. White H., Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, przeł. E. Domańska i in., Warszawa 2010, Horyzonty Nowoczesności, t. 6.
Google Scholar

Za dużo marzeń, rozmowa „Dialogu” z profesor Krystyną Skarżyńską, psychologiem społecznym, na temat przemian polskiego społeczeństwa, „Dialog” 2015, nr 2.
Google Scholar

Żychlińska M., Herosi pośród ruin. Kod romantyczny jako fundament polskiej polityki historycznej na przykładzie Muzeum Powstania Warszawskiego, [w:] Przeszłość w dyskursie publicznym, red. A. Szpociński, Warszawa 2013, Współczesne Społeczeństwo Polskie Wobec Przeszłości, t. 6.
Google Scholar

Published

2017-05-07

How to Cite

Wolff-Powęska, Anna. 2017. “Pamięć Wyzwolona, pamięć Zniewolona: Kultura Historyczna W Procesie Transformacji”. Politeja 14 (2(47):7-22. https://doi.org/10.12797/Politeja.14.2017.47.02.