Formas nominales y pronominales de tratamiento: perspectivas de estudios contrastivos en el ámbito sociopragmático
DOI:
https://doi.org/10.12797/SI.11.2012.11.04Słowa kluczowe:
formy adresatywne, język hiszpański, język polski, socjopragmatyka, grzeczność językowa, styl eksklamatywno-apelatywnyAbstrakt
NOMINALNE I PRONOMINALNE FORMY ADRESATYWNE: PERSPEKTYWY SOCJOPRAGMATYCZNYCH BADAŃ KONTRASTYWNYCH
Przedmiotem artykułu jest kontrastywna analiza pronominalnych i nominalnych form adresatywnych w języku polskim i hiszpańskim. W przypadku pierwszej klasy adresatywów szczególna uwaga została zwrócona na różnice o charakterze funkcjonalnym, warunkowane m.in. nieco odmienną socjopragmatyczną konceptualizacją czynnika bliskości i dystansu (dominującą w hiszpańskim symetryczność relacji T/T przeciwstawiono formalnej symetryczności V/V typowej dla polskiego). Odnosząc się do nominalnych form adresatywnych, uwypuklono charakterystyczne dla społeczności polskojęzycznej aktualizowanie tytułów zawodowych i akademickich; nominalny adresatywny system języka hiszpańskiego określono z kolei jako wykazujący znamiona stylu eksklamatywno-apelatywnego.
Bibliografia
Bańko, M., Zygmunt, A. (2010), Czułe słówka. Słownik afektonimów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Baran, M. (2010), Emotividad y convención sociopragmática. Una contribución al estudio del ethos comunicativo de la comunidad hispanohablante peninsular, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Blas Arroyo, J.L. (1994), “De nuevo sobre el poder y la solidaridad. Apuntes para un análisis interaccional de la alternancia Tú/Usted”, Nueva Revista de Filología Hispánica, XLII/2, México D.F., pp. 385-414. DOI: https://doi.org/10.24201/nrfh.v42i2.1852
Blas Arroyo, J.L. (2005), Sociolingüística del español. Desarrollos y perspectivas en el estudio de la lengua española en contexto social, Cátedra, Madrid.
Bogusławski, A. (1996), “Deutsch und Polnisch als Beispiele eines «egalitären» und eines «antiegalitären» Anredesystems”, en: Gladrow, W., Heyl, S. (Hrsg.), Slawische und deutsche Sprachwelt. Typologische Spezifika der slawischen Sprachen im Vergleich mit dem Deutschen, Peter Lang, Frankfurt am Main, Berlin–Bern–Bruxelles–New York–Oxford–Wien, pp. 78-86.
Braun, F. (1988), Terms of Address. Problems of patterns and usage in various languages and cultures, Mouton de Gruyter, Berlin‒New York–Amsterdam. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110848113
Bravo, D. (2003), “Actividades de cortesía, imagen social y contextos socioculturales: una introducción”, en: Bravo, D. (ed.), Actas del Primer Coloquio del Programa EDICE: Perspectiva no etnocentrista de la cortesía: identidad sociocultural de las comunidades hispanohablantes, Stockholms Universitet, Stockholms, pp. 98-107.
Brown, P., Levinson, S. (1987), Politeness. Some Universals in Language Usage, Cambridge University Press, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511813085
Brown, R., Gilman, A. (1960), “The Pronouns of Power and Solidarity”, en: Sebeok, T.A. (ed.), Style in Language, Wiley, New York, pp. 253-276.
Carrasco Santana, A. (2002), Los tratamientos en español, Ediciones Colegio de España, Salamanca.
Carricaburo, N. (1997), Las fórmulas de tratamiento en el español actual, Arco/Libros, Mardid.
Fontanella de Weinberg, M.B. (1999), “Sistemas pronominales de tratamiento usados en el mundo hispánico”, en: Bosque, I., Demonte, V. (eds.), Gramática Descriptiva de la Lengua Española, Espasa Calpe, Madrid, pp. 1400-1425.
Granvik, A. (2007), “Formas de tratamiento e interferencia. Estudio sobre el uso de las formas de tratamiento españolas por parte de portugueses nativos residentes en Madrid”, Revista de Filología Románica, 24, Madrid, pp. 221-250.
Gumperz, J.J. (1982), Discourse Strategies, Cambridge University Press, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511611834
Haverkate, H. (1994), La cortesía verbal. Estudio pragmalingüístico, Gredos, Madrid.
Hernández, C. (1984), Gramática funcional del español, Gredos, Madrid.
Hickey, L. (2005), “Politeness in Spain: Thanks but no ‘Thanks’”, en: Hickey, L., Stewart, M. (eds.), Politeness in Europe, Multilingual Matters, Clevedon, pp. 317-330. DOI: https://doi.org/10.21832/9781853597398-024
Hmed, N. (2003), Analyse comparative des interactions. Le cas de trois commerces: français, tunisien et franco-maghrébin (thèse de doctorat), Université Lumière Lyon II, Lyon.
Kerbrat-Orecchioni, C. (2005), Le discours en interaction, Armand Colin, Paris.
Kerbrat-Orecchioni, C. (2010), S’adresser à autrui. Les formes nominales d’adresse en français, Université de Savoie, Chambéry.
Łaziński, M. (2006), O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Mulo Farenkia, B. (2008a), “Comprendre l’ethos communicatif camerounais”, en: Mulo Farenkia, B. (ed.), De la politesse linguistique au Cameroun, Peter Lang, Frankfurt am Main–Berlin–Bern–Bruxelles–New York–Oxford–Wien, pp. 11-29.
Mulo Farenkia, B. (2008b), “Du vocatif au relationnel: Typologie des fonctions pragmatiques des formes de l’adresse au Cameroun”, en: Mulo Farenkia, B. (ed.), De la politesse linguistique au Cameroun, Peter Lang, Frankfurt am Main–Berlin–Bern–Bruxelles–New York–Oxford–Wien, pp. 85-107.
Nord, Ch. (2004), “Comunicarse funcionalmente en dos lenguas”, en: Faber, P., Jiménez, C., Wotjak, G. (eds.), Léxico especializado y comunicación interlingüística, Granada Lingvistica, Granada, pp. 285-296.
Nowikow, W. (2008), “En torno a la causación multifactorial de la extensión del tuteo mexicano”, en: Lisyová, O. (ed.), Acta Facultatis Philosophicae Universitatis Prešoviensis – I Seminario Internacional de Hispanística 7-9 de septiembre 2006, Prešovska univerzitá, Prešov, pp. 170-182.
Pop, L. (2006), “Peut-on parler de style interjectif? Le cas du roumain”, Langages, 161, Paris, pp. 24-36. DOI: https://doi.org/10.3406/lgge.2006.2702
Real Academia Española (1973), Esbozo de una nueva gramática de la lengua española, Espasa Calpe, Madrid.
Real Academia Española , Banco de datos (CREA), Corpus de referencia del español actual, [on-line] http://www.rae.es – 15.07.2012.
Sanou, R.M. (2005a), “La TV bajo la lupa”, Revista de la Universidad Nacional de San Juan, 15, San Juan, pp. 1-3.
Sanou, R.M. (2008b), “Comedias televisivas y uso de vocativos de afecto”, ponencia pronunciada durante X Congreso Nacional de la Sociedad Argentina de Lingüística.
Sanromán, B. (2005), “Las formas de tratamiento en el español peninsular actual: los estudiantes de dos poblaciones gallegas”, en: XVI Congesso dos Romanistas Escandinavos, Copenhagen/Roskilde, [on-line] http://www.ruc.dk/isok/skriftserier/XVI-SKR-Pub/SMO/SMO05-Sanroman/-– 20.09.2012.
Schubert, K. (1986), “Gleiche und Ungleiche. Eine Untersuchung zum polnischen Anredeverhalten”, en: SAIS Arbeitsberichte aus dem Seminar für Allgemeine und Indogermanische Sprachwissenschaft, 9, Kiel, pp. 51-75.
Tomiczek, E. (1983), System adresatywny współczesnego języka polskiego i niemieckiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Wolarska, A. (2004), Pragmalingwistyczna analiza zwrotów adresatywnych w języku hiszpańskim i polskim. Studium porównawcze (tesis de doctorado inédita), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 Marek Baran
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
