Muzeum. Tezy metahistoryczne

Abstrakt

Autor formułuje dziewięć tez o muzeum z perspektywy metahistorycznej, tj. teoriokulturowej. Zrównuje ona różne wymiary muzeum ze względu na jego humanistyczny status. Muzeum, jak powiedziałby Florian Znaniecki, jest zaopatrzone we współczynnik humanistyczny, autor zaś ów niezbywalny parametr ludzkiego aspektu jego tożsamości określa jako współczynnik historyczny. Inaczej mówiąc, współczynnik humanistyczny to nic innego jak względność historyczna (Josepha Margolisa). W tym kontekście jawią się jako zasadne formułowane tu tezy / problemy:
Teza 1. Na pytanie, czy możemy wskazać stan rzeczy (artefakt), który nie poddaje się muzealizacji, odpowiadam: tak ex natura, nie.
Teza 2. Czy da się muzealizować dzieje?
Teza 3. Nic, co bytuje poza narracją muzealną, nie jest artefaktem muzealnym.
Teza 4. Artefakty kultury nie są źródłami historycznymi per se.
Teza 5. Artefaktem muzealnym mają szansę zostać artefakty dziedzictwa jakiejś wspólnoty.
Teza 6. Muzeum tej rangi co Muzeum Historii Polski, jak i podobne centra muzealne, to rezultat gry między polityką pamięci, polityką dziedzictwa a polityką historyczną.
Teza 7. Powtórzmy: historia w muzeum to rezultat starcia
mocy polityki pamięci, polityki dziedzictwa i polityki historycznej.
Teza 8. Muzealna tabliczka znamionowa artefaktu odpowiada specyfikacji tzw. faktu historycznego / historiograficznego.
Teza 9. Faktograficzna (w pewnym sensie reistyczna) ekspozycja muzealna zastępuje zdarzeniową narrację historyczną plejadą artefaktów jakoby ją reprezentującą.